Morgunblaðið - 03.10.1945, Side 14

14
1 vn
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 3. októer 1945
ei”
JÓNATAN SCRIVENER
Cftír (Jlaude ^JdouffLton,
40. dagur
„Þú ert heldur leiðinlegur“,
sagði hún. „Þú hefir máske vilj
að koma í veg fyrir, að vinir
Jónatans kyntust öðrum en
þjer?“
„Besta svarið við þessari
spurningu ez að segja þjer, að
jeg kynntist fyrir skömmu síð-
an enn einum vini Scrivener,
sem langar mikið til þess að
hitta þig“.
„Er það karlmaður eða
kona?“
„Karlmaður — að nafni Ant-
hony Rivers. Ungur, myndarleg
ur og skemtilegur. Á jeg ekki að
koma með hann í heimsókn til
þín? Hann hefir þekkt Scriven
er meira og minna í tvö ár. —
Hann er nýkominn frá París,
þar sem hann hitti Scrivener.
Þeir fóru saman á miðilsfund“.
„Á miðilsfund! Þú ert að gera
að gamni þínu“.
„Nei“, svaraði jeg. „Hvers-
vegna skyldi Scrivener ekki
fara á miðilsfund? Það var ein
hver, sem sagði mjer, að hann
hefði einu sinni þekt mann, sem
stofnað hefði leynifjelag — “.
„Já, hann sagði mjer frá
því“, tók hún fram í. „Gesler
hjet maðurinn. En þú skalt bara
senda þcnnan Rivers til min. —
Jeg hefi gaman af að sjá hann“.
Hún kveikti sjer í vindlingi,
og jeg fann, að hún myndi nú
fara að koma að aðalerindinu.
Við þögðum bæði andartak, svo
sneri hún sjer að mjer og horfði
fast í aúgu mín.
„Jeg ætla að segja þjer dálít
ið um sjálfa mig“.
„Hversvegna?“ spurði jeg áð
ur en hún gæti haldið áfram.
„Á það að vera einskonar for-
leikur að samstarfi okkar?“
„Já, að nokkru leyti“, svaraði
hún. „En jeg treysti því, að þú
hlustir ekki á mig, ef þú hefir
hitt Jónatan, eða þekkir hann
extfhvað“.
„Þjer er óhætt að trúa því og
treysta, að jeg veit ekkert um
liann“.
Hún tók með báðum höndum
utan um hnjen. Bjarminn frá
eldinum lýsti upp langa, granna
fætur hennar. Þögnin í herberg
inu varð alt í einu dýpri.
„Hefir hann skrifað þjer nokk
uð um mig, Middleton eða Pál-
ínu Mandeville?“ spurði hún
því næst.
„Nei“, svaraði jeg.
Það, sem hún sagði næst, kom
mjer algjörlega á óvart.
„Varstu undrandi, þegar þú
last um sjálfsmorð manns mins
í blöðunum?“
„Jeg geri ráð fyrir, að allir
hafi verið undrandi", svaraði
jeg.
„Er þjer það jafn hulin ráð-
gáta eftir að hafa sjeð mig?“
• Jeg var alveg óviðbúinn þess
ari spurningu, og hafði því eng
ánn tíma til þess að hugsa mig
um.
»Jeg get vel gert mjer í hug-
arlund, að maður, sem elskaði
þig, fremdi sjálfsmorð“, svaraði
jeg. „Jeg geri ráð fyrir að þú
viljir að jeg sje hreinskilin’n“.
„Jeg ætla að segja þjer frá
því, hvernig þetta atvikaðist,
en þú verður að hafa það hug-
fast, að jeg hefi ekki sagt það
ncinum öðrum. En það getur
verið, að Jónatan viti eitthvað
um það“.
„Af hverju heldur þú það“.
Það var eins og hrollur færL
um hana og hún hreyfði sig óró
lega í sætinu. „Þú manst að jeg
sagði þjer ?.ð það, sem hann
hefði sagt við mig rjett áður en
hann fór úr borginni, hefði bor
ið vitni um, hve snjall andstæð
ingur hann væri? Hann sagði
mjer, að hann hefði sjeð mann
inn minn í París sama morgun-
inn og hann fyrirfór sjer. ,,Nei!“
hrópaði hún alt í einu, þegar
jeg var í þann veginn að taka
til máls. ,.Þú skalt ekki spyrja|
mig neins, því að jeg veit ekkij
meira um þetta. Það má vera, j
að þetta hafi aðeins verið bragð
hjá Jónatan. En jeg er samt á
því, að hann hafi í raun rjettri
sjeð Standley. Jeg vissi ekki,
að þeir þekktust neitt. Það get-
ur líka verið, að þetta hafi ver-
ið í fyrsta sinn, sem þeiy sá-
ust“. —
Hún reis snöggt á fæiur og
tók að ganga um gólf. Jeg sá,
að hún myndi vera að hugsa um
Scrivener. Alt sem hún gerði og
sagði, benti í þá átt, og jeg fór
að skilja, hve tilfinningar henn-
ar í garð Scrivener ættu sjer
djúpar rætur. Mig langaði ekki
til að kynnast leyndarmálum
hennar, en ástríður þeirrar ver-
aldar, sem hún lifði í, löðuðu
mig samt að sjer. Hún var alger
lega á valdi þeirra, svo algjör-
lega, að henni fanst hið -dag-
lega líf bæði leiðinlegt og lit-
láust. Henni tókst að telja öðr-
um trú um að alt, sem gerðist
í hennar heimi, væri örlaga-
ríkt, svo að jeg drógst út í
hringiðuna af áhrifum hennar,
eins og spítukubbur í iðu-
straumi.
„Jeg er óskilgetin dóttir
ítalskrar leikkonu“, sagði hún.
„Vissirðu það?“ Hún nam stað-
ar, og sagði setninguna eins og
hún hefði lært hana utanað.
Jeg leit A hana og spurði: —
„Hvernig heldurðu að jeg geti
vitað það? Jeg veit bara það,
sem stóð í blöðunum um það
leyti, sem maðurinn þinn fyrir-
fór sjer. Þar stóð nú ekki mikið
um hann, og enn minna um
þig. Samt man jeg nú, að þess
var getið, að hann hefði kynnst
þjer fyrst á Ítalíu“.
I Eftir nokkra þögn hjelt hún
j áfram: „Faðir minn var Eng-
lendingur, auðugur og vel ætt-
aður, að því er jeg held. En jeg
veit það ekki með neinni vissu,
því að jeg fjekk aldrei að vita
hvað hann hjet og jeg hefi
alclrei sjeð hann, svo að jeg
viti. Móðir mín ljetst, þegar jeg
var fimrrián ára og þá kom áj
heimili okkar dularfull, ensk1
kona, sem átti að gæta mín.!
Það vax vitanlega faðir minn, |
sem sendi hana. Siðar ferðaðist!
jeg talsvert með henni. Faðir
minn hefir vitað hvað hann
söng, þegar hann valdi hana,
því að það var ekki hægt að fá
hana til þess að ljósta neinu
upp. Þegar jeg var orðin tutt-
ugu og eins árs, fór jeg aftur
til Ítalíu. Jeg kynntist Standley
í Rómaborg".
Hún þagnaði og starði fram
fyrir sig. Hve þessar fáu setning
ar höfðu skýrt margt fyrir
mjer! En hversvegna var hún
að segja mjer þetta? Jeg beið
þess að hún hjeldi áfram, því að
jeg vissi, að hver svo sem ástæð
an var, þá sagði hún mjer sann-
leikann.
* „Það skiftir engu máli, hvern
ig jeg kynntist honum“, hjelt
hún áfram. „Hann varð ástfang
inn af mjer — og jeg af hon-
um, að minsta kosti eins og jeg
skil ástina. Jeg sagði honum alt
um mína hagi. Hann fjekkst ekk
ert um það. Hann vildi ekki
hlusta á mig. Hann var vanur
að fá allar sínar óskir uppfylt-
ar og hann vildi kvænast mjer
þegar í stað. Jeg elskaði hann
vegna þess að hann var ofsa-
fenginn og bráðlátur — því að
þannig hefi jeg altaf verið
sjálf. Maður á að láta að öllum
sínum óskum — þegar- í stað,
—• meðan þær brenna í brjósti
manns! Það er ekkert til, nema
dagurinn í dag — líðandi stund.
Dagurinn í gær er horfinn —
morgundagurinn aðeins draum-
ur“.
Hún færði sessu að eldinum
og settist niður. Höfuð hennar
snart nærri því hnje mín.
„Lagskona mín, eins og jeg
ætla að kalla hana, skrifaði til
Englands, en við vorum gift áð-
ur en nokkurt svar kom. Svo
hvarí hún einn góðan veðurdag
jeg hefi ekki sjeð hana síðan.
Við fórum til Parísar og seinna
komum við til Lundúna. — Jeg
veit nú, að í lífi Stanley voru
aðeins tvö öfl: ást hans á mjer
og ást hans á peningum. Hann
var þrjátíu og sex ára þegar
hann kvæntist mjer og hann
var þá þegar mjög auðugur“.
Hún þagnaði aftur. Því er ein
hvernveginn svo farið, að þeg-
ar maður heyrir sannleikann,
lætur nærri að maður fyllist
lotningu. Þar sem sannleikur-
inn er — þar er heilagur stað-
ur. Og hægt og hægt sa'gði hún
mjér sannleikann.
„Þetta skýrist ef til vill alt
saman fyrir þjey“, hjelt hún á-
fram, „þegar jeg segi þjer að
það hvarflaði aldrei að mjer, að
vera honum trú. Skilurðu það?“
„Já“, svaraði jeg. „Það er
ekki neitt það í mannlegu eðli,
sem jeg skil ekki. Maður þarf
ekki annað en líta í eigin barm,
til þess að vera fær um það“.
Miuiinfmummimmiimmiuiirannuiiiiiiiiiuuisi
I I
S 2 siðprúðar =

ur l
| utan af landi óska eftir 1
= herbergi. Einhver húshjálp I
| gæti komið til greina. — i
1 Uppl. í síma 5672
i kl. 10—12 f. h. 1
umnmmmiiinnimiiiiuiiuiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiKi
Ef Ivoftur getur bað ekki
— bá hver?
Stríðsherrann á Mars
rencj ja ó a cj a
Eftir Edgar Rice Burroughs.
3í
hafði verið í förinni með Mathai Shang, svo að jeg treysti
algerlega á dulargerfi mitt, og gekk beint inn um hliðið
til þeirra.
Þeir hættu leik sínum og litu á mig, en ekki sá jeg
þess neitt merki að þeir grunuðu mig um græsku. Þeir
litu líka á Woola, sem gekk urrandi á eftir mjer.
„Kaor!“heilsaði jeg, eins og Marsbúar gera, og her-
mennirnir risu á fætur og tóku kveðju miimi. „Jeg er ný-
kominn hingað. frá Gullnu björgunum“, hjelt jeg áfram,
,,og leita jeg nú áheyrnar hjá hinum heilaga Hekkador.
Mathai Shang, föður Þernanna. Hvar finn jeg hann
hjer?“
„Fylgið mjer“, sagði einn af vörðunum þá, og gekk á
undan mjer yfir garðinn að háum steinvegg, sem þar
reis.
Jeg skil ekki hversvegna það vakti ekki grunsemd hjá
mjer, hversu auðveldlga jeg blekti þá, nema þá að orsök-
in hafi verið sú, að enn var hugur minn þrunginn minn-
ingunum um það, að jeg hafði sjeð prinsessunni minni
bregða fyrir. — En hvernig sem það kann að hafa verið,
þá gekk jeg ljettfættur eftir leiðsögumanni mínum beint
inn í opið gin dauðans.
Síðar komst jeg að því, að njósnarar höfðu orðið ferða
minna varir löngu áður en jeg kom til hins falda virkis.
Hliðið hafði verið skilið eftir opið af ásettu ráði. Varð-
mönnum skipað nákvæmlega hvernig þeir ættu að haga
sjer, og jeg gekk beint í gildruna, líkari skóladreng, en
margreyndum bardagamanni.
Leiðsögumaður minn opnaði með lykli dyr á veggn-
um og bauð mjer að ganga þar inn. — „Mathai Shang er
í musterisgarðinum beint framundan", sagði náunginn
og lokaði skyndilega hurðinni að baki mjer og Woola.
Hinn illúðlegi hlátur, sem jeg heyrði gegnum hurðina,
eftir að henni var læst, var það fyrsta^ sem gaf mjer í
skyn, að alt væri ekki með feldu.
Jeg var staddur í litlu, hringmynduðu herbergi, og
beint fynr framan mig voru dyr, sem líklega opnuðu leið
inn í musterisgarðinn. Jeg hikaði andartak og var nú
orðinn í hæsta máta grunsamur og var um mig, þótt seint
væri, en svo ypti jeg öxlum, opnaði hurðina og gekk inn
í albjart herbergi sem reyndist vera innri forgarðurinn.
Gamall maður utan af landi
kom í heimsókn til Reykjavík-
ur, og bjó hjá kunningja sín-
um. Hann dvaldist þar mun
lengur en vinurinn hafði gert
ráð fyrir, að hann myndi gera.
Svo datt honum (kunningjan-
um) í hug, þegar líða fór að jól
um, að hann skyldi gefa hinum
smávink um, að hann ætlaðist
ekki til, að hann dveldi hjá sjer
það sem eftir var æfinnar. Hann
sagði því við gest sinn, að sjer
þætti líklegt að konu hans og
börnum þætti vænt um að fá
að sjá hann á jólunum.
— Já, svaraði sá gamli, jeg
geri ráð fyrir því. Þetta er mjög
mikil hugsunarsemi af þjer —
jeg skal senda boð eftir þeim
þegar á morgun.
★
OKotskur kennari var að
skýra eiginleika ýmsra sterkra
sýra fyrir nemendum sínum.
Hann hjelt á tilraunaglasi og
sagði:
,,Þessi sýra hjerna uppleyí’L'
svo að segja alt. Ef jeg setti nú
svolítinn silfurklump í hana,
haldið þið að hún myndi leysa
hann upp“.
„Nei“, svaraði einn nemand-
inn ákveðið.
.Hversvegna haldið þjer það?
Ef sýran myndi leysa silfrið
upp, mynduð þjer aldrei setja
það í glasið“.
★
Sigurður hafði lengi sóttst
eftir Jónu, en áður en hann
gerði alvöru úr því að biðja
hennar, vildi hann vera viss
um, að hún væri ekki mjðg
eyðslusöm. Eiít kvöldið, þegar
hann fylgdi henni heim. spurði
hann:
,Jóna, lest þú mikið í rúminu
á kvöldin?"
„Bara þegar að tunglsljós er“,
svaraði hún.
Hálfum mánuði seinna voru
þau gift.
★
Það borgar sig fjárhagslega,
að vera fyndinn og skemmta
geslunum vel, því að þá hlægja
þeir svo mikið, að þeir borða
miklu minna.