Morgunblaðið - 20.05.1947, Side 1

16 ssður
34. árgangur Þriðjudagur 20. maí 1947 ísafoldarprentsmi-ðja h.f.
EiGfm
J0

Jarðskjálftar í Hveragerði:
trWu&g&r"** **•“<*»
Skemdir hafa orðið
á mannvirkjum
EKKI HAFA aðrir eins jarðskjálftar orðið í Hveragerði í
fjölda mörg ár, sem aðfaranótt mánudags og í gærmorgun.
Fýrst var jarðhræringa vart á laugardag og sunrnidag, en um-
klukkan 10 ó sunnudagskvöld fóru þeir vaxandi og um kl 12
á hádegi í gær kom snarpasti kippurinn. Olli hann skemmdum
ó húsum og öðrum mannvirkjum þar. I allan gærdag voru
þvínær látlausar jarðhræringar, en þær virtust þó fara minnk-
•andi eftir því sem á daginn leið. Fleiri tugir hvera hafa mynd-
ast í sjálfu þorpinu og varð fólk í tveim húsian að yfirgefa
þau í gær. Þá hafa myndast goshverir, sem spýta svartri leðju
i 70 tiE90 metra hæð. Grýta hefur hinsvegar hætt að gjósa
a.m.k. í bili. Ekki er vitað til að slys hafi orðið á mönnum.
Jarðskjálftar byrja
Þegar jarðskjálftanna varð
fyrst vart, en það var á laug-
ardag, voru þeir vægir og voru
það til um kl. 10 á sunnudags-
kvöld. Þá fóru þeir nokkuð
vaxandi. Um klukkan 11 um
kvöldið kom mjög snarpur
kippur. Unga fólkið í Hvera-
gerði var þá að skemmta sjer
í samkomuhúsinu, en það ljet
slikt ekkert á sig fá. Ekki hafði
það heldur nein áhrif á hið
dansandi fólk, þó að ljósin
slokknuðu. — Glóðarþræðirnir
hrukku í sundur vegna hrist-
ings. — Þeir, sem voru
heima við, hjeldu að ekki
væri nein ástæða til að óttast
frekari kippi sem þennan. En
raunin varð önnur. Það má
segja að ekkert hlje hafi orðið
frá þvi klukkan 11 þar til kl.
4 aðfaranótt mánudags.
Ekki úr fötum í rúman
sólarhring
Fáir Hvergerðinga gengu til
hvílu þessa nótt. I flestum hús-
um hafðist allt fólkið við i
einni stofu. I tveim eða þrem
húsum flutti fólk yfir í timbur
hús nágrannanna. Ekki er vit-
að til að fleiri hús hafi verið
ydirgefin meðan mestu ham-
farirnar gengu yfir.
í flestum húsum í Hvera-
gerði urðu minniháttar
skemmdir á allskonar lausa-
munum. Sumsstaðar fjellu nið
nr ljósakrónur, veggklukkur
ognannað lauslegt.
Þeir, sem yfirgáfu heimili
sín aðfaranótt mánudags fóru
heim til sín aftur þegar í gær-
morgun.
Skemmdir á mannvirkjum
Mestar skemmdir af völdum
jarðslcjálftanna haía orðið að
Framh. á bls. 9
Sameiginleg! verk-
fall Gyðinga og
Araba í Paleslínn
Jerúsalem í gærkveldi.
EOÐAÐ hefir verið til víð-
tæks verkfalls í Palestínu á
morgun (þriðjudag). Standa
bæði verklýðssamtök Araba og
Gyðinga að því, og er þetta eitt
dæmi af fáum um nokkurskon-
ar samvinnu þessara þjóða. Af
hálfu umboðsráðs Gyðinga í
Palestínu var tilkynnt í dag,
að 30—40 þúsund verkamanna
myndu taka þátt í verkfallinu
og verður það því eitt hið um-
fangsmesta þar í landi. Verk-
fallið er gert til þess að mót-
mæla því, að mörgum verka-
mönnum, sem unnið hafa hjá
breska hernum, hefir verið sagt
upp vegna þess að þeirra var
ekki þörf lengur. Gert er ráð
fyrir því, að verkfallið standi
ekki lengur en einn dag. Er
þess krafist að verkamennirnir
fái bætur fyrir uppsögnina.
—Reuter.
ÍS.Þ.
ALBERTO Tarchiani, sendi-
herra Italíu í Washington af-
henti í dag Trygve Lie, aðal-
ritara Sameinuðu þjóðanna, upp
tökubeiðni Ítalíu í bandalagið.
Beiðnin verður afhent upptöku-
nefnd Oryggisráðsins til um-
sagnar. En ekki kemur beiðnin
til athugunar, fyrr en endan-
lega hafa verið staðfestir frið-
arsamningarnir við Italíu.
—Reuter.
Wallace í ræðustól
Henry Wallace, fyrverandi
verslunarmálaráðh. Bandaríkja
hefir verið á ferðaiagi í Evrópu
löndum og haldið fyrirlestra til
að fordæma stjórnmálastefnu
Trumans forseta og stjórnar
hans og hvetja til að látið verði
undan kröfum Rússa. — Hefir
þetta ferðalag hans mælst illa
fyrir í Bandaríkjunum, á sinn
hátt eins og er Lindberg flug-
kappi var að viðra sig upp við
Göring og nasista. Þykir Wall-
ace vera hinn mesti Rússadind-
ill, en um leið er á það bent að
hann sje gersamlega áhrifalaus
maður í stjórnmálum og rit það
sem hann er ritstjóri að, sje lít-
ið útbreitt.
Heimildarrlt um
utanríkisstefnu
Þjóðverja
London í gærkveldi.
AÐ undanförnu hafa sagn-
fræðingar verið að vinna úr
gögnum, sem hafa að geyma
upplýsingar um stefnu Hitlers-
stjórnarinnar í utanríkismálum
á árunum fyrir styrjöldina og
á styrjaldarárunum sjálfum.
Sagnfræðingar frá ýmsum lönd
um munu koma saman á ráð-
stefnu í Berlín í næsta mánuði
til þess að undirbúa útgáfu
fyrsta bindis ritsins, og mun
það taka yfir árin 1937—1931.
—Reuter.
|IJtgáfa ríkisskuidabrjefa
| — Framtai eigna og
I tekna — Innköllum
Iseðia — Skráning inn-
j stæðna og handhafa-
I hrjefa
Þrjár leiðir fyrir skattþegnana,
STJÓRNARFRUMVARP um hina margumtöluðu
eignakönnun er nú komið fram á Alþingi. Var því útbýtt
i gær.
Svo sem kunnugt er, varð að samkomulagi með flokk-
um þeim, er standa að núverandi ríkisstjórn, að fram
skyldi fara almenn eignakönnun í landinu, og var sett
ákvæði um þetta í málefnasamning stjórnarinnar.
Þrem mönnum var falið að semja frumvarp um eigna-
könnun, þeim Pjetri Magnússyni fyrv. fjármálaráðherra,
Sigtryggi Klemenssyni stjórnarráðsfulltrúa og Þórði
Eyjólfssyni hæstarjettardómara. Að sjálfsögðu ákvað
ríkisstjórnin hvert skyldi vera efni frumvarpsins.
Læknar einangra
krabbameins vírus
SAMKVÆMT útvarpsfrjett
frá New York- hefir læknum í
Ameríku tekist að einangra
krabbameinsvírus úr sjúkum
músum og var skýrt frá því á
læknaþingi í Chicago fyrir helg
ina, að tekist hefði fyllilega að
ganga úr skugga um einkenni
þessa virus.
Það er fjelagsskapur, sem
vinnur að rannsóknum á
krabbameini, sem stóð að rann-
sóknunum. — Verður ekki að
svo stöddu sagt hve hjer er um
þýðingarmikla uppgötvun að
ræða í baráttunni gegn þessum
mannskæða sjúkdómi, þar sem
nánari fregnir vantar.
Náðunarbeiðnum
hafnað
PÁLL Grikkjakonungur ref-
ir neitað náðunarbeiðni tveggja
þýskra hershöfðingja, sem her-
rjettur í Aþenu dæmdi til dauða
í desember s. 1. fyrir stríðs-
glæpi.
Báðir voru menn þessir á sín
um tíma yfirmenn þýsku herj-
anna á eyjunni Krít — Reuter.
LEIKKONA í EINVÍGI.
LONDON: Franska leikkon-
an Lise Merville hefir skorað
gagnrýnandann Roger Dornes
á hólm. Dornes mun í einum
af leikdómum sínum hafa líkt
líkkonunni við beinagrind.
Frumvarpið er í 6 höfuð-
köflum (50 greinar), og eru
fyrirsagnir kaflanna þessar: I.
Um útgáfu ríkisskuldabrjefa.
II. Um sjerstakt framtal eigna
og tekna. III. Um innköllun
I peningaseðla Landsbanka ís-
lands. IV. Um nafnskráningu á
innstæðum í lánstofnunum. V.
Um tilkynningu handhafaverð-
j brjefa. VI. Ákvæði er varða
; framkvæmd laga þessara.
Skal nú greint frá aðalákvæð
um frumvarpsins.
Útgáfa ríkisskuldabrjefa.
Ríkissjóður gefur út handhafa
ríkisskuldabrjef sem verða tölu
sett. Heildarfjárhæðin skal á-
kveðin með forsetaúrskurði.
Vextir af brjefunum verða 1%
— einn af hundraði. Brjefin
greiðist upp á 25 árum með
1/25 hluta útdrætti á ári hverju.
Skuldabrjefin verða til sölu
almenningi frá 15. júní til 1.
ágúst 1947. Landsbankinn ann-
ast söluna.
Brjefin seljast við nafnverði
gegn greiðslu í peningum, opin-
berum verðbrjefum og skulda-
brjefum gegn veði í fasteign,
sem Landsbankinn metur gild.
Opinber verðbrjef, sem ekki
bera lægri vexti en 4%, skulu
keypt við nafnverði, annars eft-
ir mati Landsbankans. Veð-
skuldabi'jef skulu keypt við
nafnverði, ef þau bera 5%
vexti eða meira, enda þinglesin
fyrir 1. júlí 1946. Beri brjefin
lægri vexti metur bankinn verð
þeirra.
Framh. á bls. 5