Morgunblaðið - 01.09.1948, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 1. sept. 1948]
Of lítið beitiland hjer
fyrir stómr hrein-
dýrnhjnrðir
*
i - ■
4.
Lappi segir aldrei frá
hreindýraeign sinni
Samial viS lappneska sfórbóndann
Anders Blind.
HIN VILLTU íslensku hreindýr, sem jeg sá austur í Kring-
ilrsárrana eru töluvert stærri en tömdu hreindýrin okkar
Lappanna. En að mxnu áliti ættu Islendingar að temja hrein-
dýv sín, hafa þau niðri í byggðum á vetrum, en reka þau til
fjalla á sumrin. — Þannig fórust lappneska hreindýra stór-
bóndanum Andere Andersson Blind orð er blaðið leitaði tið-
inda hjá honum af ferð til Austfjarða, en þangað fór hann
tilþess að kynn sjer skilyrði fyrir hreindýrarækt í stórum
stíl hjer á landi.
Isíensku hreindýrin stærri
Utanbæjarmenn fengu
9 drengjameistara af 14
------- 1
Góður áranpr á drengjameisíaramótinu.
Á DRENGJAMElSTARAMÓTÍNU, sem hjelt áfram í gær hluti<
utanbæjarmenn fimm meistara af sjö, og hafa því alls á þessxí
drengjameistaramóti fengið 9 meistara af 14. Slíkt hefur aldreí
komið fyrir áður og er gleðilegur vottur um aukinn áhuga og
bætt æfingarskilyrði út um land. Verður vonandi ekki langt
þangað til keppendur utan af landi fjölmenna eins á meistaramó-
íslands og þeir hafa gert á þetta drengjamót.
en þau tömdu.
Hvemig gekk ferðalagið fyr
ir ausan?
Ágætlega. Jeg flaug til Seyð
isfjarðar og fór þaðan í jeppa-
bifreið til Egilsstaða, þaðan að
Brú í JökuldaFog síðan áfram
upp í Kringilsárrana. Þar vor
um við um kyrrt í tvær nætur
ert samtals er jeg búinn að
vera 9 daga á íslandi.
Idð hafið fundið hreindýrin?
Já, við sáum um 50 dýr.
Þau vom flest fullorðin og
mjer virtust þau nokkru stærri
en hreindýrin okkar, sem eru
•tamin.
Of litið beitiland.
En hvernig leist yður á beiti
landið?
Jeg álít að hjer sje ekki til
nægilegt beitiland fyrir stórar
hreindýrahjarðir. Islensku fjöll
in og óbvggðirnar eru svo gróð
urlitlar. En jeg er viss um að
það er hægt að hafa meira
gagn af hreindýrum hjer en
nú. Islenskir bændur ættu að
temja þau. og beita þeim niðri
i byggðum á vetrum. Á sumrin
mætti svo reka þau til fjalla.
En það yrði að gæta þeirra,
flytja þau til eftir því, sem
þörf krefði vegna beitarinnar.
Það er töluverður vandi að
fara með hreindýr og menn
verða að kunna það ef þeir
ætla sjer að hafa einhvern arð
af þeim.
Ánnars var gaman að koma
þarna upp í fjöllin. Veðrið var
rnjög gott meðan jeg stóð þar
•við. Það er afar fallegt þarna
upp undir Vatnajökli.
Lappar segja aldrei frá
Iireindýraeign sinni.
Hvað eigið þjer mörg hrein-
<iýr heima í Norðurbotnum?
Það segi jeg yður ekki. Lappi
segii- aldrei frá því, hvað hann
eigi mörg hreindýr. Það er
sama sem að segja frá inneign
í hankabók. En jeg á töluvert
mörg lireindýr, segir bóndi og
'brosir glaðlega.
Hvað leggur fullorðið hrein
dýr sig á margar sænskar krón
ur nú?
Kjötið og skinnið af meðal
hreindýri nemur að verðmæti
150—200 sænskum krónum.
Hvað eru margir Lappar í
Svíþjóð?
Þeir eru um 10 þúsund og
þeir eiga nálægt 220 þúsund
hreindýr.
Hvernig líkaði yður dvölin
hjer?
Jeg hafði mjög gaman af
henni. Fólkið í sveitunum fyrir
austan tók mjer einstaklega vel
og raunar allir, sem jeg hefi
hitt hjer á landi. Þetta er í
fyrsta skipti, sem jeg kem hing
að„ Jeg vildi gjarnan eiga eftir
að koma hingað aftur.
Svo er þessu samtali við hinn
lappneska stórbónda lokið. I
dag flýgur hann heim til hrein
dýranna sinna i Norðurbotnum
Innkaupagildi vefn-
aSarvöruseðla helm-
ingi minna
I GÆR tilkynnti viðskipta-
nefnd að nýjir vefnaðarvöru-
reitir gangi í gildi í dag. Reit-
irnir eru merktir 151 til 200.
1 tilkynningu segir ennfrem
ur, að verðgildi hinna nýju
seðla, sje ein króna á hvern
reit. Hefur því innkaupagildi
þeirra verið rýrt um helming
frá því sem áður var. Hinir
nýju reitir gilda einnig tii
k»upa á búsáhöldum. Seðlarn-
ir gilda til 31. des. n.k.
Frá og með deginum í dag
að telja, falla úr gildi vefnaðar
vöruseðlarnir sem númeraðir
eru 51—150.
Að lokum segir í tilkvnning
únni, að þeir sem fengið hafa
úthlutað reitunum 101 til 150,
vegna stofnunar heimilis, eða
vegna barnshafandi kvenna,
geti fengið seðlum þessxrm skipt
fvrir nýja, fram til 10. sept. nk.
Hreingerning í Alhaníu.
BELGRAD: — 1 hreingerningu, sem
verið er að framkvæma í kommún-
istaflokki Albaníu voru 3,000 menn
nýlega handteknir og færðir í fang
elsi, sakaðir um vináttu við Tító og
Júgóslava.
íslensku íþrólia-
mennirnir standa
sig enn vel í Höfn
Kaupmannahöfn, þriðiu-
dag.
Einkaskeyti til Mbl.
FRJÁLSÍÞRÓTTAMÓTINU,
sem Islendingarnir tóku þátt í
hjer, lauk í gærkvöldi. Finn-
björn Þorvaldsson varð þriðju í
100 metra hlaupi, en tveir fyrstu
menn voru Ameríkanar. Harr<-
son Dillard, sem varð Ólympíu-
meistari í 100 metra hlaupi
vann á 10,5 sek., en næstur var
landi hans Dixon á 10,8. Finn-
björn varð þriðji á 10,9.
Sigfús Sigurðsson varð þriðii
í kúluvarpi, kastaði 14,38 m.
Bandaríkjamaður Gordien vann
með 15,60, en annar varð sænski
meistarinn Roland Nilsson með
.1461.
í 1000 metra hlaupi varð
Óskar Jónsson þriðji á 2,28,2
mín. Bandaríkjamaðurinn Bart-
en varð fyrstur á 2,26,6, en ann-
ar var Daninn Erik Jörgensen
á 2,27,4 mín.
Finr' '5rn varð annar í lang-
stökki, stökk 6,80 metra, en sig-
urvegari var spretthlauparinn
Ewell frá Bandaríkjunum með
6,98. Þriðji var Skotinn Smith
með 6,60.
Torfa líður nú vel eftir meiðsl
in á sunnudag, en þau voru ekki
eins alvarleg og fyrst var hald-
ið — Páll.
Lífið í Japan að koinast í
samt lag.
TOKYO: — Lífsafkoma japanskra
bænda er nú að komast í líkt horf
og hún var fyrir héimsstyrjöldina.
TVEIR ungir rithöfundar ftá
Oxford eru nú staddir hjer í
bænum, en á íslandi hafa þeir
verið í sex vikur og munu dvelj
ast hjer enn um skeið, þar sem
þeir hafa hug á að semja bók
um það, sem á daga þeirra dríf-
ur hjer. Menn þessir heita Mic-
hael Croft og Russell Enoch,
og báðir hafa þeir víða farið
í heiminum, annar sem sjóliði
í breska flotanum og hinn sem
meðlimur flughersins. — Til
þessa hafa ‘einkum birst eftir
þá smásögur og greinar um ým-
iskonar efni, en bókin um dvöl
þeirra á Islandi segja þeir að
verði fyrsta tilraun sín til að
gefa út glögga lýsingu á því,
sem þeir sjá og heyra utan
heimalandsins.
Tvær meginástæður eru fyr-
ir því, að þeir kusu að koma
hingað til lands. í fyrsta lagi
segjast þeir hafa haft hug á
því, að taka sjer ferð á hend-
ur, sem yrði gerólík öðrum
ferðalögum þeirra. ísland, segja
þeir, virtist á því sviði hafa upp
á flesta möguleika að bjóða. I
öðru lagði hugðust þeir viða að
sjer efni með það fyrir augum
að skrifa um það; sem þeir sjá
og heyra hjer á landi.
Croft og Enoch hafa verið
hjer í sex vikur. Þeim hefur
fallið dvöl sín ágætlega. Þeir
segjast hafa hitt og talað við
fjölda manna og kynst mörgum
Ármann vann 4x100 m
Kepnin í gær hófst á 4x100
m boðhlaupi. Ármann bar þar
sigur úr býtum eftir harða
kepni við KR. Drengjameist-
arar Ármanns eru: Þórir Ól-
afsson, Hörður Haraldsson, Guð
jón Guðmundsson og Reynir
Gunnarsson.
Kristleifur Magnússon tvö-
faldur meistari. ""
Kristleifur Magnússon frá
Vestm.-eyjum vann stangar-
stökkið með miklum yfirburð-
um. Hann stökk 3,30, en reyndi
ekki nema einu sinni við næstu
hæð 3,50, því að hann tók þátt
í þrístökksképninni, sém fór
fram rjett á eftir. í þeirri kepni
var drengjamethafinn Guð-
mundur Árnason frá Siglufirði
með bestan árangur þar til í
þriðju umferð að Kristleifur
stökk 13,77 m. Guðmundur náði
aldrei þeirri stökklengd, enda
Var Kristleifur öruggasti stökkv
arinn.
hliðum lífsins á íslandi. En
þeir leggja áherslu á, að þeim
sje það vel ljóst, að kynning
sú, sem menn fái af landi og
þjóð á stuttum tíma, hljqti að
verða takmörkuð. Þeir muni
því reyna að fremsta megni að
sneiða hjá „fljótfærnislegum
yfirborðslýsingum“, en einmitt
á Islandi hafi þeir komist að
nauðsyn þess, að forðast slíkt,
enda líta þeir fyrst og fremst á
Islendinga sem þjóð einstakl-
ingsframtaksins.
Enoch og Croft kvarta yfir
því, að gjaldeyriserfiðleikar
hafi gert þeim erfitt fyrir um
ferðalög innanlands, en með að
stoð íslenskra vina sinna hjer,
eru þeir nú að búa sig undir að
skoða sig um eins rækilega og
fljótt og þeim er mögulegt.
Vilhjálmur Pálsson kringlu-
kastsmeistari.
Kepnin í kringlukastinu var
mjög jöfn og hörð. Til dæmig
komst Þórður Sigurðsson, KR,
sem var með annan besta áx’-
angur í undankepninni á súnnií
daginn, ekki í úrslit, en Þórð-
ur setti þá drengjamet S
kringlukasti beggja handa, kastx
aði 76,09 m með báðum hönd-
um samanlagt (40, 86 og 35,23)
Vilhjálmur Pálsson, HSÞ, seirj
vann spjótkastið á mánudaginra
vann einnig kringlukastið, kast
aði 41,06 m.
. i
Þingeyingur vann 3000 metr. * 1
3000 m. hlaupið var mjög
skemtilegt. — Þingeyingurinrj
Finnbogi Stefánsson tók þegaií
forustuna og var fljótt orðinnf
50 metrum á unjian keppinaut-
um sínum, og kom langfyrstux?
í mark. Keppnin um annað sæt«
ið var hörð milli Sigurðar Jóng
sonar frá Vestmannaeyjum og
Stefáns Finnbogasonar frá Ak-
ureyri. Vann Sigurður þá kepn;,
Tveir undir 53 sek. í I
400 m. hlaupi, ,
1 400 m. hlaupi börðust þeixl
Sigurður Björnsson, KR og Egg-
ert Sigurlásson, ÍBV, um fyrsta
sætið. Sigurður vann á ágæturcí
tíma, 52,7 sek., en Eggert hljc^
á 52,9, sem er nýtt Vestmanna-
eyjamet.x
Vestmannaeyingur sigrar j
í sleggjukasti.
Ekki var keppnin í sleggju-
kastinu síður tvísýn en í flestunl
hinum greinunum. Ólafur Sig-
urðsson frá VestmannaeyjurrJ
vann með 41,34 m., en annad
var Þórður Sigurðsson, KR, mel
40,89 m. Þórður setti nýlegai
drengjampt í sleggjukasti, kast-
aði 41,82, en fyrir stuttu bætt!
Ólafur það í 42,17 m.
Helstu úrsjit urðu annarg
þessi: )
4X100 m. boðhlaup: — 1„
Ármann 46,1 sek., 2. KR 46,3!
sek., 3. ÍR 47,3 og 4. ÍBV 48,1.
Stangarstökk: — 1. Kristleii*
ur Magnússon, ÍBV, 3,30 m.,
2. Ásgeir Guðmundsson, Umf.
ísl., 2,80 m. og 3. Hallur Gunn-
laugsson, Á, 2.80.
Kringlukast: — 1. Vilhjálm-
ur Pálsson, HSÞ, 41,06 m., 2,
Vilhjálmur Vilmundarson, KR,
40,30 m., 3. Bjarni Helgason,
Ums. V., 40,18 m. og 4. Hörðuq
Jörundsson, ÍBA, 39,56 m.
3000 m. hlaup: — 1. Finn-»
bogi Stefánsson, HSÞ, 9.57,8j
mín., 2. Sigurður Jónsson, ÍBVa
10.01,6 mín., 3. Stefán Finn-
bogason, ÍBA, 10.03,8 mín. og
4. Þráinn Þórhallsson, ÍBA,
10.15,6 mín.- |
Framh. á bls,
Tveir breskir rithöf-
undar í heimsókn