Morgunblaðið - 05.02.1949, Blaðsíða 14

14
MOKGUIVBLAÐIÐ
Laugarclagur 5. febrúor 1949.
Þegar orðið var áliðið kvölds,
sá Kit í gegn um sjónauka
sinn að bátum var skotið út
frá Furieux. í öllum bátunum
voru svertingjar, nema í ein-
um. í honum voru liðsforingj-
ar úr flotanum. Kit þekkti Du-
casse meðal liðsforingjanna og
Pally, sem var yfirmaður svert
íngjadeildarinnar. Beaumont,
sem stjórnaði stórskotaliðinu á
Saint Domingue var einnig í
bátnum. Kit lagði frá sjer sjón-
aukann og bölvaði í hljóði. De
Pointis ætlaði auðsjáanlega að
fórna bestu liðsmönnunum frá
Saint Domingue til þess að geta
hlíft sjálfum sjer og pakkinu,
sem hafði komið með honum
frá hirðinni í Versailles.
En þegar hann leit í sjón-
aukann aftur sá hann, að ung-
ur frændi De Pointis var einn
meðal liðsforingjanna, sem
áttu að brjótast á land. Kit
hafði strax fengið gott álit á
honum þegar hann hafði kynst
honum nokkrum dögum áður
en flotinn lagði af stað frá
Petit Goave. Kit lagði aftur frá
sjer sjónaukann og kallaði á
Bernardo.
„Þú tekur við stjórn núna“,
sagði hann. „Jeg ætla með í
landgönguna". í
,.Kit“, byrjaði Bernardo, en
komst ekki lengra.
„Þetta er skipun, Bernardo“,
sagði hann. „Það þarf ekki að
ræða frekar um það“.
Bernardo sló saman hælun-
um og heilsaði á hermannavísu
ólundarlegur á svip. Honum
þótti það mikil raun, að þurfa
að horfa á Kit leggja út í hætt
una án þess að vera við hlið
hans. Hann hrissti höfuðið.
Hann mátti ekki til þess hugsa
^ð Kit hyrfi honum fyrir fullt
óg allt, eftir öll þau ár, sem
þeir höfðu verið svo að segja
oaðskiljanlegir.
} Um leið og Kit sveiflaði sjer
niður í bátinn, datt honum
Jkyndilega Rouge í hug. Hann
rissi að landgangan mundi
yera lífshættulegt öllum þeim,
jem þátt tóku í henni. Eftir allt
m á daga Kits hafði drifið,
jangaði hann síst til að láta
tfið. Hann þurfti að komast
dftur til Rouge .... Bianca
^iundi leysa hann undan heiti
,^ínu. Hún varð að gefa honum
^relsi aftur. Og þegar hann
jjoks væri búinn að hefna móð-
Ír sinnar, þá mundi hann geta
fað rólegu lífi í friðsamlegu
4mhverfi það sem eftir væri
gevinnar.
Um nóttina áður en land-
anaan hófst, höfðu áttatíu
áegrar rutt leiðina yfir eiðið,
svo að Ducasse gat sett upp
ýarnarlið með stuttu millibili
dlveg frá úthafsströndinni og
áð ströndinni við víkina. Með
pví fyrirkomulagi gat engin
ðstoð borist til Boca Chica-
ýirkisins frá Cartagena. Kit
Var í fylgd með De Pointist
'yngra. Þeir fóru eftir slóðinni,
fem negrarnir höfðu rutt og
komu að herbúðunum á strönd
ínni hinum megin, rjett við
yirkisveggina.
f Kit gekk til eins hermanns-
íns og bað hann um að lána
ijer byssu sína. Hermaðurinn
undrandi á hann, en varð
við' bóninní.1 Hit vár í s’kraíít-
í'
74. dagur
legum búningi, og hermennirn
j ir voru vanir því að heldri
mennirnir hlífðu sjálfum sjer
sem mest þeir máttu. Kit lædd
ist síðan frá herbúðunum og
skreið fjórum fótum í blautum
moldarjarðveginum, þangað til
hann var kominn í skotfæri
við mennina, sem stóðu á virk-
isveggnum. Allt í einu heyrði
hann einhverja hreyfingu að
baki sjer. Hann sneri sjer
snögglega við og miðaði byssu
sinni. De Pointis yngri lá fyrir
aftan hann, ataður leðju eins
og Kit sjálfur og brosti glettn-
islega til hans. Heimskur var
frændi hans, hugsaði Kit, en
það var ekki hægt að neita því,
að þessi var engin raggeit ....
Kit brosti til hans á móti og
þeir litu upp á veggina. Það
var farið að birta, svo að þeir
sáu varðmennina greinilega í
dagskímunni.
! Kit beið, þangað til hann sá
gildvaxna liðsforingjann, sem
hafði sett þá Bernardo ofan í
I hellinn. Þá lagði hann byssuna
við öxl sjer og hleypti af. Liðs-
foringinn riðaði og fjell svo í
| fangið á einum varðmann-
anna.
Á sömu stundu var skotið
’ af öllum byssunum á veggn-
t um, sem að þeim sneri, en varð
mennirnir höfðu auðsjáanlega
| enga hugmynd um hvaðan
skotið hafði komið. Um leið
var farið að skjóta af fallbyss-
unum á skipunum, sem lágu
úti fyrir. „Saint Luis“ hóf skot-
hríð á virkið og síðan tók
„Fort“ við. Hálfri mínútu síð-
ar heyrðust ægilegar drunur,
svo að menn gátu haldið a'ð
heimurinn væri að farast. Þá
vissu beir báðir að skotið hafði
verið í einu úr öllum byssun-
um stjórnborðsmegin á „Scep-
tre“.
Þeir lágu í leðjunni og skelli
hlógu, en hlátur þeirra drukkn
aði í skotdrununum.
Með þessu var hin raunveru
lega orusta byrjuð.
27.
28. apríl var öllum íbúum
Cartagena orðið það ljóst, að
borgin mundi brátt í hers
höndum. San Luis de Boca
Chica, virkið, sem allir höfðu
treyst að mundi vernda borg-
arbúa fyrir öllum árásum ó-
vinanna, var fallið. Það hafði
aðeins staðið einn dag eftir að
árásin hófst. Þá rjeðst öflugt
herlið á virkið frá landi til
uppgöngu og þar með voru all
ar varnir úr sögunni. Þeim var
lítil huggun í því, að sagt var
að Sanco Jimeno, gamli hers-
höfðinginn, hafði varist mjög
dyggilega, og sýnt svo mikla
hreysti, þótt gamall vær, að
De Pointis hafði gefið honum
aftur sverð sitt og leyft honum
að yfirgefa viikið í virðingar-
skyni.
Fyrst í stað höfðu íbúarnir
treyst því að frönsku hermenn
irnir mundu sýna saklausu
fólki meiri miskunn en sjó-
ræningjarnir, en svo reyndist
ekki vera. De Pointis neyddi
hermenn sína með sverðodd-
inum, til að snuá áftúí-, þégar
þeir ætluðu að flýja orustu.
Sjóræningjarnir ætluðu að
neita að taka þátt í landgöng-
unni. En De Pointis ljet binda
einn þeirra við staur og
kveikja í hrísi undir fótum
hans. Þá ljetu þeir undan og
skipuðu sjer í íylkinguna. En
strax og þeir voru komnir á
land óx þeim hugur um allan
helming og beim veittist ótrú-
lega auðvelt að taka Popa-hæð
ina.
San Lazaro hafði fallið fyrir
sameinuðu liði sjóræningja og
franskra hermanna. Einn særð
ur Spánverji, sem komst lífs
af, sagðist hafa sjeð Ijóshærða
manninn, sem hafði verið í
San Lazaro, í broddi fylkingar.
Allir könnuðust við hann og
vissu að hann var í einhverj-
um tengslum við Del Toro lá-
varð, forseta dómstólsins, og
virtist hafa sloppið úr fang-
elsinu í Boca Chica.
En gat það verið, að hann
hefði komist lífs af úr fang-
elsinu? Jú, menn heyrðu það,
að hann hefði sjest oftar en
einu sinni og alltaf í fylking-
arbrjósti, svo að annað gat
ekki verið. Auðvitað voru
margir Frakkar ljóshærðir, en
enginn hafði þó svo gullið hár
sem þessi. Hann mundi þekkj-
ast úr hvar sem hann sæist.
Nú höfðu einnig verið settar
upp fallbyssurnar á Coetlog-
on, því að Frakkarnir voru
komnir svo nálægt borginni,
að smæstu virkin urðu að gera
sitt gagn. Skothríðin hjelt á-
fram án afláts frá skipunum á
víkinni. Þau skutu á borgar-
veggina, svo að þeir hlutu fyr
eða síðar að hrynja til grunna.
Víða í borginni hafði kviknað
í húsum, og á kvöldin lýstu
rauðir logarnir upp dökkan
næturhimininn. — Loftið var
þrungið ógn og skelfingu og
ópum deyjandi fólks. Borgin
hefði brunnið öll til ösku,
hefði ekki komið dynjandi
rigning með vestanáttinni, svo
að eldurinn fjekk ekki að magn
ast. Margir íbúanna reyndu að
flýja úr borginni í skjóli myrk
ursins og veðurofsans. Her-
mennirnir sátu í herbúðunum
allt umhverfis borgina, undir
tjaldskörunum. — Rigningin
slökkti varðeldana, svo að
hundruð Spánverja smugu
fram hjá þeim í skógarþyknin,
án þess að þeir hefðu minstu
hugmynd um það. Þegar flótta-
fólkið var komið yfir víglín-
una, sótti það til hæðanna, en
þar voru allar smáár orðnar að
vatnsmiklum fljótum, svo að
margt þeirra drukknaði.
Morgunninn, 30. apiíl, var
viðburðarríkur. — Providence
hafði siglt of nærri veggjunum
og fjekk á sig slíka skothríð
frá Getsemani-virkinu, að það
sökk. Sjómenn kunnu á þeim
dögum allmennt ekki að synda,
svo að skipverjarnir drukkn-
uðu flestir. Bernardo gerði
heiðarlega tilraun til að halda
einum þeirra á floti með sjer,
en kúla frá virkinu hítti höfuð
hans, áður en þeir komust til
lands. Bernardo synti 1 kafi,
það sem eftir var Jeiðarinnar.
Vom á land skammt frá
San Lazaro-fangelsinu.
Fótkið í Rósalundi
Eftir LAURA FITTINGHOFF
þó hún hvað eftir annað staðhæfði, að hann væri andstyggi-
legasti strákur, sem hún þekkti og væri ekkert líkur Jo-
hannesi, eldri bróður sínum.
Jóhannes var elstur þeirra systkinanna, og þó hann vært
ekki nema fjórtán ára, var hann samt eins og húsbóndi á
heimilinu.
Móðir þeirra var ekkja, maður hennar hafði verið sókn-
arprestur en dó ungur og hafði skilið eftir konu og fjögur
börh. Hann hafði verið góður, vingjarnlegur prestur og allir
haldið upp á hann. Hann hafði verið frómur og rjettiátur
og lifað og dáið í trúnni á Guð og Biblíuna. Hann skírði
óll börnin sín nöfnum úr Biblíunni og var ekki í vafa um,
að nöfnin myndu færa þeim hamingju í lífinu. í þeirri
\’on dó hann í friði og sannfærður um að móðir barnanna,
unga, ástkæra konan hans, myndi vísa þeim rjettu leiðina,
svo að þau kæmust öll þangað sem hann var farinn á und-
an. Aumingja mamma! Hún þurfti við margt að stríða Þarna
bjó hún alein með fjórum börnum sínum í Rósalundi, en
þannig kallaði hún húsið, sem hún hafði fengið til umráða
eftir dauða mannsins. Með húsinu fylgdi dálítill túnskiki,
— þaðan fengu þau hey handa kúnni. Þá fylgdi líka kart-
öflugarður og blómagarðurinn.
í fyrstu, meðan börnin voru of ung til að vinna nokkuð,
hafði hún þjónustustúlku og dreng til að hjálpa sjer við
verkin í húsinu og garðinum, en þá hafði verið erfitt aö
fá peninga til að borga þeim launin. Jóhannes og Matta
skildu fljótt, hvað mamma þeirra átti erfitt, þau heyrðu, að
bún grjet stundum á næturnar, þegar hún hjelt, að þau
væru sofandi. Jóhannes íhugaði lengi, hvernig hann gæti
best hjálpað henni. — Og svo dag einn fór hann og Matta
til mömmu sinnar og sögðu, að þau hefðu ákveðið að hjálpa
henni, svo að hún þyrfti ekki lengur að halda þjónustu-
fólk. Öll börnin hans Hjálmars í hjáleigunni hjálpuðu föð-
ur sínum, hversvegna gætu þau þá ekki eins hjálpað mömmu
sinni? Mamma skyldi bara sjá, hvort það gengi ekki allt
vel, o, já, þau skyldu meira að segja verða rík. Tóhannes
sló í borðið með kverinu sínu, svo að small í. Hann gekk:
fflibcy ríufia^riko.
Ilisnu
Skammgóður veimir
Ungur ítali, sem átti heima
í nágrenni Neapel varð fyrir
nokkrum dögum 50,000 lírum
ríkari. Græddi hann þær í veð
máli. Hann veðjaði við vin
sinn um það, hvor þeirra gæti
borðað fleiri pylsur í einu, og
hann sigraði. 6 Vá metra borðaði
hann.
Peningarnir veittu honum
samt enga ánægju, því að hann
varð fárveikur og dó tveimur
dögum síðar.
★
Hvað er framundan?
Vegna þess, hve aldur mann
anna eykst með aukinni vís-
indaþekkingu og fólksfjölgun-
in er ör hjer í heiminum, kem
ur að því, að milljónir manna
verða hungurmorða, segir
þekktur amerískur þjóðfjelags
fræðingur. Hann heldur því
fram, að í lok þessarar aldar
hafi fólkinu fjölgað úr 2,25
milljörðum í 3,25 milljarða, og
að jörðin geti ekki fætt þann
fjölda. — Sjerstaklega verður
erfitt fyrir það fólk, sem býr í
ófrjóustu hlutum Suður-Ame-
ríku, Afríku og Asíu, að draga
fram lífið.
★ ‘
Vildi fá upplýsingar
22 ára gamall Oslo-búi með
| bakpoka á hryggnum, spurði
mann nokkurn, sem hann hitti
í Halden, hvað væri stytsta
leið til sænsku landamæranna
með því að sniðganga tollverð-
ina.
Flaldenbúinn skýrði ljens-
manninum frá þessu. Hann brá
þegar við og fjekk lögreglu-
þjóna í lið með sjer til þess að
hafa upp á drengnum. Loks,
rjett við sænsku landamærin,
náði ljensmaðurinn í Oslo-pilt
inn. Drengur Ijet sjer hvergi
i bregða, heldur var hinn ánægð
asti yfir að hitta þarna mann
á ferli og spurði hann að því,
hvernig auðveldast væri að
smygla yfir landamærin. Leið-
in í fangelsið í Halden var
stutt. Það kom í ljós, að mað-
urinn hafði níu brennivíns-
flöskur meðferðis.
★
— Jeg er hættur að vera með
Stellu.
— Hvernig stendur á því?
— Hún spurði mig hvort jeg
dansaði.
— Hvað, fannst þjer það svo
voðalegt?
— Jeg var að dansa við
( hana, þegar hún spurði.
Ef Löflur ge ur þaS ekki
— Þá hver?