Morgunblaðið - 16.09.1949, Page 2

1
MORGUNBLAÐIÐ
Fösludagur 16. sept. 1949. ^
I
1
Flugumenn kom múnista í fjelags-
skap ungra Framséknarmanna
♦ t •
Omurlegustu fundirmr,
sem Hermann mætti d
BERNADOTTE greifi segir frá
því í endurminningum sínum,
að veturinn 1939—40, hafi hann
farið til Bandaríkjanna í því
fikyni. að afla Finnum hjálpar
£ varnarstríði þeirra gegh hinni
•tilefnislausu árás Rússa fyrri
hluta vetrar 1939.
Fíugumenn hjá
Bernadotte
Störf Bernadottes í Banda-
ríkjunum gengu heldur erfið-
lega. Þessvegna glaðnaði mjög
yfir honum, þegar margir ungir
rösklegir menn komu inn á
skrifstofu hans einn daginn, og
buðust til þess að verða sjálf-
boðaliðar í Finnlandsstyrjöld-
inni. Bernadotte leist vasklega
á mennina og hugði gott til
þegar þessir vígreifu æsku-
menn kæmu hinum hrjáðu Finn
nm til hjálpar.
Því meir brá honum í brún
«!aginn eftir, er hann sá mál-
gagn kommúnista í NeV.' York.
Þar var stór skammagrein um
„frænda Svíakonungs“, sem
dveidi í hinum friðsömu Banda
TÍkjum við það óþverra starf,
að egna unga menn til stríðs-
þátfctöku á móti Sovjet-Rúss-
landí.
Eftir það heyrði Bernadotte
ekki meira frá hinum gunn-
reifu sjálfboðaliðum. ■— Þeir
höfðu allir verið útsendir af
kommúnistaklíkunni í New
York, til að staðreyna, að
Bernadotte skráði væntanlega
sjálfboðaliða í Finnlandsstyrj-
öldina. Menn þessir voru sem
sje flugumenn. sendir til að
ge> a Finnum illt, en áttu ekki
að hjálpa þeim, svo sem þeir
höfðu látið í veðri vaka.
Flugumennirnir hjá
„fína fólkinu“
Slík flugumennska er eitt af
þeim vopnum er umboðsmenn
hins alþjóðlega kommúnisma
beita hvarvetna, þar sem þeir
geta við komið. Hjer á landi
mátti sjá þessa dæmi á s.l. vetri.
Allir vita, að „Þjóðvarnar-
hreyfingimni“ svo kölluðu yar
komið af stað af kommúnist-
iskum flugumönnum. Áhugi
þeirra var sá einn, að vekja
glundroða í andstöðufiokkum
kommúnista, og reyna að egna
ísiendinga til óvildar í garð
hinna friðsömu vestrænu lýð-
ræðisþjóða. Einstaka menn Ijetu
flugumennina blekkja sig og
voru þeir þó tiltölulega fáir.
Jafnskjótt og ,.fína fólkið“,
sem orðið hafði blekkingunum
að bráð. sýndi af sjer eitthvert
sjálfstæði og bjóst til að halda
„hreyfingunni" áfram. — jafn
vel bjóða fram til þings, eins
og pað hafði lengi iátið drýg-
inöaíega yfir, að það mundi
gera, drógu kommúnistamir
sig í hlje. Þá sáu fórnardýrin,
að liðsaflinn var frá þeim far-
inn og dró úr þeim allan kjark
tii stórræða.
Gleði Hermanns.
Hiryggð hinna
Annað. dæmi flugumensku
kotr.múnista var það. þegar þeir
buðu út hóp Úr liði sínu og ljeíu
har./i ganga í Fjelag ungra
Framsóknarmanna hjer í bæ.
í fyrstu voru allir Framsóknar-
broddarnir frá sjer numdir af
fögnuði yfir hinum mörgu liðs-
mönnum, er þeim þarna bætt-
ust skyndilega. Þegar frá leið,
fóru að renna á þá tvær grím-
ur. Alla nema Hermann Jón-
asson.
Hann hjelt gleði sinni þrátt
fyrir það, þótt hann sæi hvers
eðlis liðsaukinn var. Hann taldi
þessa kommúnistisku útsendara
vera tákn þess samhugar, sem
ríkti milli hans og forráða-
manna kommúnistadeildarinn-
ar hjer á landi. Hann skildi,
að ætlunin var sú, að þessir
menn væri notaðir til þes.s að
torvelda borgaralega samvinnu
og stuðla að því, að núverandi
stjórnarsamstarfi væri slitið.
Ailt var þetta sem talað út úr
hjarta Hermanns Jónassonar.
Ungkommúnistarnir unnu ó-
trauðir þau verk, sem þeim
höfðu verið falin, er þeir voru
sendir í Framsóknarfjelagiðk—
Þeir hömuðust á móti Atlants-
hafssáttmálanum. gagnrýndu
stjórnarsamvinnuna miskunar-
laust og skömmuðu þá Eystein
og Bjarna Ásgeirsson sundur og
saman.
Ætíaði að bola Jörundi
burt
Af öllu þessu varð Hermann
svo ánægður, að hann vildi ólm
ur efla slíkan fjelagsskap sem
víðast um landið. Þess vegna
fór hann sína frægu för á s.l.
vori austur að Húsatóftum á
Skeiðum.
Sumir Framsóknarmenn
segja, að ungu mönnunum aust
ur þar hafi verið ætlað að bind-
ast samtökum til styrktar fram-
boði Hermanns Jónassonar í
Árnessýslu. Fyrirætlunin hafi
verið sú, að ryðja Jörundi úr
vegi, og tryggja Hermanni þing
sætið, því að aldrei færi kosn-
ingarnar svo illa, að Framsókn
kæmi ekki einum að í Árnes-
sýslu, jafnvel þótt það væri
sjálfur formaður flokksins.
Undirtektirnar urðu töluvert
já annan veg en Hermann hafði
vonast eftir. Árnesingar og sjer
staklega Skeiðamenn, eru eins
og kunnugt er, hinir mestu hóf-
semdarmenn, prúðir í dagfari,
og óáleitnir við aðra að fyrra
bragði.
Slarksamkoman mesta
Samkoma Hermanns vai’ð
hinsvegar sú mesta drykkju-
og slarksamkoma sem spurst
hefur til þar í sveitum. Hinir
ungu menn ávörpúðu Hermann
miður hæversklega, sumir óðu
að honum með steitta hnefana,
en fáir eða engir lögðu eyra
við því, sem hann sagði.
Ýmsar tilgátur hafa kómið
frarh um, hverju þessi ósköp
sætti. Sumir sögðú, að þeir,
er andvígir voru íramboði Her-
mr.r.ns í Árnessýslu, hafi veitt
vel í þeirri von, að það gerði
unglingana harðari í andstöð-
unni við hinn nýja frambjóð-
anda. Áðrir töldu, að ekki væri
við því að búast að óharðn-
aðir unglingar fengi af sjer að
horfa upp á , umbótamanninn“
Hermann, án þess að fá sjer
óvenjulega hressingu áður. Enn
aðrir hjeldu, að flugumennirn-
ir, sem að vísu styðja Her-
mann ótrauðir til óheillaverk-
anna, hefðu ekki getað setið á
strák sínum og hefðu haft með
sjer helst til mikinn „glaðn-
ing“ til að gera gys að Her-
manni.
Hjer skal engum getum að
því leitt, hverjar ástæður voru
til þess ófremdarástands, er
ríkti á samkomu Hermanns. —
Víst er, að enginn grunaði Her-
mann sjálfan um að hafa kost-
að veitingarnar. Er það í þessu
tilfelli vissulega sagt honum til
lofs.
Huggar sig við aðstoð
flugumannanna
En eftir þenna fund, þótti
Hermanni ekki álitlegt að leita
frekar eftir framboði í Árnes-
sýslu, enda ljet Jörundur hend-
ur standa fram úr ermum og
fekk framboði sínu slegið föstu
af mikilli skyndingu.
Sitthvað fleira sögulegt hef-
ur borið við á þessum sam-
komum Framsóknarmanna víðs
vegar um land, þótt hjer sje
ekki hermt. Ömurlegast mun þó
hafa verið fyrir Hermann, að
vera á þessum brennivínsfundi
á Skeiðum og hlusta á brenni-
vínsræðu Lúðvíks Kristjánsson-
ar á Snæfellssnesi.
En menn verða að leggja sitt-
hvað á sig fyrir „gott“ málefni,
og Hermann mun vissulega
ekki telja eftir sjer, að taka
þátt í slíkum fundum, ef þeir
geta orðið til að auka mögu-
leikana fyrir klofningsstarf-
semi hans í flokknum.
Honum er það eitt áhugamál,
að hindra samstarf Framsókn-
arflokksins við aðra borgara-
lega flokka og þessvegna tekur
hann því fegins hendi, ef kom-
múnistar senda flugumenn í fje
lagsskap Framsóknarmanna,
svo að sundrungar og upplausn-
aröflin verði þar sterkari en
áður.
Rafha í
framleiff 500 ísskápa á árs
I GÆR var biaðamönnum boðið að skoða nýja framleiðslu ís-
skápa, sem framleiddir eru af Raftækjaverksmiðjunni h.f. í
Hafnarfirði. ísskápar þessir eru af sömu gerð og framleiðsla
Elektrolux í Svíþjóð, en við það fyrirtæki er Rafha bundið
samningum um samskonar framleiðslu.
Enginn mótor til framleiðslu
frystimagnsins.
ísskápurinn er að öllu leyti
smíðaður í verksmiðjunni, nema
að kælikerfið er innflutt frá
Elektrolux verksmiðjunum 1
Svíþjóð. Kæliskápar þessir eru
framleiddir með það fyrir aug-
um að þeir komi að sem best-
um notum fyrir almenning.
Stærð þeirra er 85 lítrar, eða
sem svarar ca. 3 cub.f. En sú
stærð er almennt notuð í Sví-
þjóð, og hefur reynst vel.
Helstu kostir skápsins eru
þeir að engin rafmagnsmótor
er notaður til framleiðslu kæli-
magnsins, heldur er rafelement
sem framleiðir kuldann, en það
hefir þann kost að enginn há-
vaði fylgir framleiðslu hans.
Tvær gcrðir skápa.
Hefur verið unnið að undir-
búningi framleiðslu ísskápa
þessara um eins og hálfs árs
skeið og er nú það langt komið,
að nú er hægt að framleiða ca.
500 skápa á ári ef nægilegt efni
er fyrir hendi. Gjaldeyrisþörf-
in fyrir eínn skáp er ca. 500 kr.
og er því gjaldeyrisþörf árs-
famleiðslunnar ef miðað er við
500 skápa ca. 250.000 kr. á ári.
Þessi ísskápaframleiðsla verk
smiðjunnar mun fyrst um sinn
einungis miðast við hina svo-
kölluðu „fríttstandanna“ skápa
en í framtíðinni mun verk-
smiðjan taka upp framleiðslu
skápa er ætlað er að falli inn
í eldhúsinnrjettingar. Verð
þessara skápa er 1800 krónur.
En til gamans mætti benda á
að útflutningsverð samsvar-
andi skápa frá Englandi er ca.
47—48 sterlingspund.
Pantanir fyrir fyrsta
nóvember.
Sú tilhögun verður við höfð
við úthlutun ísskápanna, að
auglýst verður í dagblöðum á
þann hátt að lysthafendur geti
klippt úr auglýsinguna og sent
verksmiðjunni sem pöntun fyr-
ir ísskáp.
Raftækjaverksmiðjan h.f. tók
fyrst til starfa síðari hluta árs-
ins 1937, og var framleiðsla
hennar þá einungis bundin við
eldavjelar. Síðan hefir fram-
leiðslan aukist og nú í ár er
framleitt í verksmiðjunni auk
eldavjela, þvottapottar, borð-
hellur, hitaofnar og kæliskáp-
ar og verið er að vinna að und-
irbúningi framleiðslu spennu-
Framh. á bls. 12.
Staksteinar
Utanríkismálin bera af
Einn er sá flokkur máia,
sem fólk í lýðræðisflokkun- '
um greinir yfirleitt ekki á
um að hafi verið vel stjórn-
að og viturlega þrátt fyrir
stjórnmálaöngþveiti það,
sem ríkt hefur í þessu landi
um skeið og er afleiðing
samstjórnarskipulagsins. —» !
Það eru utanríkismálin. —- |
Undir forystu tveggja lsið-> |
toga Sjálfstæðisflokksins
þeirra Ólafs Thors og
Bjarna Benediktssonar hafe
lýðræðisflokkarnir á Alþingi
unnið vel saman að fram-
kvæmd þessara þýðingar-
miklu mála. Er þessi sam-
vinna lýðræðisflokkanna um.
utanríkismálin, sem að vísu
hefði mátt vera betri, mjög
ánægjuleg og vottur þess að
stjórnmálaflokkarnir geta
staðið’saman um hin örlaga-
ríkustu mál. Hafa íslending
ar þannig haft svipaðan hátt
á og aðrar vestrænar lýð-
ræðisþjóðir, þar sem borg-
aralegir flokkar hafa staðið
sameinaðir um utanríkis-
stefnu þjóða sinna.
,j
Samferðamenn
kommúnista
Þrátt fyrir þessa nánu
samvinnu lýðræðisflokkanna i
um þessi mál hefur þú
kommúnistum, sem reka er- I
indi hinnar rússnasku of-
beldisklíku á íslandi, tekist :
að vjela nokkrar ístöðulitl • '
ar sálir yfir á hin rússncsku
snæri. Einn af þingmönnum '
Framsóknarflokksins, Páll
nokkur Zóphóníass., greiddi
þannig atkvæði gegn vai n-
arbandalagi lýðræðisþjóð-
anna, þ.e. þátttöku íslands í
Atlantshafsbandalaginu svo-
kallaða. Þótti bænd'um £
Norður-Múlasýslu það ein-
kennileg afstaða og munu
hafa hug á að koma Páli £ j
skilning um að þeir hafi lít-
inn áhuga fyrir samfylgd ;
hans við kommúnista í slik :
um málum.
Tveir af þingmönnum Al-
þýðuflokksins, sem Vilmund
ur og jafnvel fleiri þurfa at>
horfa á í sjónauka, til þess 1
að koma auga á hann, j
greiddu einnig atkvæði meo
kommúnistum í þessu máli.
Er óþarfi að nefna nöfn
þeirra svo frægir eru þeir
orðnir að endemum.
Loks sátu tveir þingmenn ;
Framsóknarflokksins, þeir ’
Hermann Jónasson og Skúli j
Guðmundsson hjá við at-
kvæðagreiðsluna um þetta
stærsta utanríkismál, serr
komið hefur til kasta A1
þingis.
Aum flokksforusta
Því verður ekkineitað ac
það er aum flokksforusta
sem situr hjá við atkvæcia
greiðslu um slík stórmál,
þar sem hin lýðræðissinn- *
uðu öfl þjóðarinnar haf£ :
sameinast gegn svartnættí
hins kommúnistiska ofbeldis
og skrílmenningar. En þa£
Frh. á bls. 12 J