Morgunblaðið - 08.09.1950, Blaðsíða 10

10
MORKtlMRLAÐIÐ
Fóstudagur 8, sept. 1950
Guðrún Á. Símonar.

áiÍLi
Guðrún L Símonar heidur
sönpkemfun í næsfu viku
Fimm ára náæsferill í Bretiandi.
EINS OG KUNNUGT er kom
ungfrú Guðrún Á. Símonar,
söngkona frá Lundúnum fyrir
skömmu og á þriðjudaginn kem
ur ætlar hún að halda söng-
skemtun í Gamla Bíó. Verður
Fritz Weisshappel við hljóð-
færið, en á söngskránni eru 11
lög eftir þessa höfunda: Gluck,
Monteverdi, Durante, Tschai-
kovski, Respighi, Hageman,
Kaldalóns, Árna Björnsson og
Emil Thorodd. Guðrún mun
syngja þessar óperuaríur: „Our
dream of love“ úr óperunni
„The Bartered Bride“ eftir
Smetana og Sola, perduta,
abbandonata úr „Manon Les-
caut“, eftir Puceini.
Glæsilegur .söngnámsferill.
Guðrún hefir dvalið undan-
farin 5 ár í London og lagt
stund á óperu- og konsertsöng
og jafnframt numið leiklist og
fjölmargar aðrar greinar, sem
því námi eru samfara.
Fyrstu 3 árin, 1945—1948,
sem hún var í London, stund-
aði hún nám við The Guildhall
School of Music and Drama og
síðastliðin tvö ár hefir hún
stundað framhaldsnám við The
Eneliíh Opera Studio. Og hefir
hún lokið prófi frá báðum þess-
um mentastofnunum með hin-
,um prýðilegasta vitnisburði.
Ný ópera.
í lok síðastliðins skólaárs,
var æfð í óperuskólanum og
svnd nvsamin ópera, sem heit-
ir: ..Tho Judgement of Paris“,
effir Martin Penrv, 'sem er
einn a' ium mörgu, ágætu
•konnurury. bar, enda vel bekt-
ur á me'tónlistarmanna
L'iindúnabor,; r. Er hann samdi
oeru. hafði hann í huga
v, . .ldur f skólanum,
fú 8* i[U.a með aga]hlut-
v—’-'ð Eitt aðalhlutverkið,
PaUa fyrir sterka sópran-
rödd og söng Guðrún það og
þótti takaSt ágætlega.
Guðrún söng ennfremur í
mörgum öðrum óperum í skól-
anum, m. a. í eftirfarandi hlut-
verkum: Greifynjan í „Brúð-
kaupi Figarós“, Santuzza í
„Cavalleria Ruscirana“, Pamina
í „Töfraflautunni“ og móðurin
í ,.Hans og Grjetu“.
Guðrún hefir ekki getað kom
ið eins oft fram opinberlega og
hún hefir átt kost á. Þó hefir
hún nokkrum sinnum sungið
opinberlega, erlendis svo sem á
hljómleikum í febr. s. 1. í
Llanelly í Suður-Wales, þar
sem hún söng bæði íslensk og
erlend tónverk.
Á óperukonsertum, sem Lon-
don County Counsil Operatic
Society efndi til í október f. á.,
söng Guðrún aðalhlutverkið,
Santuzzu, í óperunni „Caval-
leria Rusticana“, eft.ir Mascagni
Hvarvetna, þar sem Guðrún
, hefir sungið erlendis. hefir hún
hlotið hinar best.u móttökur og
ágæta dóma fyrir söng sinn.
Áður en Guðrún fór til söng-
náms í Englandi, hafði hún
hlotið ágætar vinsældir hjer á
landi, sem söngkona. Þessar vin
sældir hafa farið vaxandi, með
hlójmleikum þeim, er hún hefir
haldið hjer er hún hefir komið
I heim undanfarin námsár.
í. G.
íram Reykjavíkur-
neisiari 1950
/íkingur (2) 2 KR (0) 1
Reynir, (ÓI. Hannesson)
ngvar)
IFTIR gangi knattspyrnunnar
sumar eiga líklega margir erf-
X með að trúa þessum úrslit-
m, sjerstaklega þegar þess er
ætt að Víkingur ljek aðeins
íeð 4 af föstum meistaraflokks
íönnum sínum, en KR vantaði
5eins tvo af íslandsmeisturun-
m. En svona fór leikurinn, ís-
mdsmeistararnir töpuðu fyrir
jtyrktum I. flokki“ Víkings.
Víkingur hóf leikinn strax
íeð hröðum stuttum samleik,
:m byggðist að mestu á ná-
væmum innanfótarspyrnum
g þeirri reglu að tefja sem
unnst með knöttinn en láta
onum eftir erfiðið. Fjekk KR-
ðið ekki við neitt ráðið, tókst
ví aldrei að ná verulegum sam
iik og má þar eflaust kenna
m þeirri leikaðferð, sem liðið
ieitti fyrst framan af leiknum,
n liðið setti innherjana í
remstu víglmu en dró útherj-
na og miðframherjann aftur.
Átti hann að sjá um að „mata“
.nnherjaní og hirða alla
„lausa“ knetti á miðbiki vall
arins. Til þess að einhver ár
angur verði af þessari „taktík“
verður leikmaðurinn að vinna
af kappi allan tímann, en Hörð-
ur var ekki vel með á nótun
um, var úr hófi kyrrstæður, þar
sem hann hefði raunverulega
þurft að vinna á við tvo.
j Víkingur náði fljótlega sterk
um tökum á leiknum og eftir 20
mín. tókst h.innh. Reyni Þórð
arsyni að skora mjög fallega
með skoti undir stöng. Við
markið óx Víking ásmegin, ?n
KR-liðið komst alveg úr jafn-
vægi og leið ekki á löngu þar
til Víkingur hafði skorað á ný
Eftir hratt upphlaup hægri vall
arhelming fjekk Ingvar Páls
son knöttinn við vitateig fyrir
miðju marki og með lausu skoti
sendi hann knöttinn í annað
horn KR-marksins.
í síðari hálfleik færðist auk
inn baráttuhugur í KR, en þrátt
fyrir mjög góð tækifæri tókst
liðinu ekki að skora fyrr en á
síðustu mín., er dæmd var víta
spyrna á Víking, og skoraði
Ölafur Hannesson.
Víkingur var vel að sigrin-
um kominn. Sýndi liðið betri
leik en KR, sem gjörsamlega
skorti allan baráttu- og sam-
starfsvilja. Víkingsliðið sýndi
nú einhvern besta og skemmti-
Iegasta samleik sem sjest hefur
í sumar hjá íslensku liði (að
minnsta kosti hjerlendis). Gekk
knötturinn viðstöðulaust mann
frá manni í typiskum megin-
landsstíl, einleikur sást tæp-
lega. Bestu menn Víkings voru
þeir Gunnlaugur Lárusson og
Reynir Þórðarson sem hrein-
lega „sló í gegn“ með leik sín
um.
Eftir þetta er Fram Reykja'
víkurmeistari 1950.
Békarfregn:
RÖMM ER SIJ TAIJG
Truman fíylur úfvarps
ræðu á Tau«ardao
(WASHINGTuN, 7. sept.: — Tru
' man forseti skýrði frjettamönn
| um frá því í dag, að hann hefði
í hyggju að fíytja utvarpsræðu
n. k. laugardag. Mun hann í
1 ræðu sinni skýra þjóðinni frá
, þeim hömlum, sem nauftsynJegt
: hefir vf'i aö ■ ta a na
• I' usti fð.. - - Reuter.
fiær enginn árangur
LONDDON, 7. sept.: — Utan-
rikisráðherra Pakistan, sem nú
er staddur hjer í London,
skýrði frjettamönnum svo frá í
dag. að nær enginn árangur
hefði enn orðið af tilraunum,
j sem gerðar hefðu verið ti] að
j leysa Kasmirdeilu Pakistan og
Indlands.
Utanríkisráðherrann er nú a
leiðinni til N°w York, b:, r sem
har.r* -nun sltja allsherjarþing
S. Þ. — Reuter.
Bók Friðriks P. Sigurðs- j
sonar frá Fagradal í
Geysisbyggð.
MARGT er greint til marks um
bað, að íslendingseðlið varð
ekki eftir í fjörunni heima
begar menn fluttust til Vestur-
heims á þeim árum sem það
gerðist mest. Fylgjur manna og
ættardraugar —skottur og mór
ur — stigu jafnvel á skipsfjöl
og lögðu land undir fót í hinni
nýju heimsálfu, og þeim hefir
sennilega verið minnst vorkun
að komast leiðar sinnar, svo
frátt var margt af því tagi á
fæti og fljótt í förum. En draug
arnir entust víst illa í vestrinu,
jeg held þeir hafi ekki þolað
hinar miklu annir daganna í
landi hraðans og samkeppninn-
ar. Og svo fer þeim hjer heima,
þeir deyja út, þola ekki vjel-
tæknina velflestir, þótt ein-
staka afburða draugur hafi það
til að setjast upp í bíl hjá bíl-
stjóra sem er einn á ferð suður
á Stapa eða yfir Hellisheiði. En
bað var margt dulið í Islend-
ingseðlinu og flutt vestur fleira
en trú á annarlega hluti og
verur, t. d. skáldhneigðin, en
líklega er hún skyld hinu fyrr-
nefnda. Skáldskapurinn var þó
hjá mörgum ekki hneigð eða
ástríða ein, hann gat líka verið
dægradvöl og íbrótt.
Margt prýðilega hagmæltra
manna íluttist til Vesturheims,
og þess sjást mikil merki, þótt
frá sje jafnvel ta'lið það sem
hæst ber eins og Klettafjalla-
skáídið Stephan G. Stephans-
son. Einsemd landnemans og
heimþrá þess, sem brotið hafði
allar brýr að baki sjer átti
vafalaust mikinn þátt í því
hverja rækt margur Vestur-
úlendingur, hjeðan að heiman
fluttur, lagði við íþrótt stök-
onnar, löncum án bess að gera
sjer þess grein sjálfur, ac5 hann
var að iðka íbrótt síns kyn-
stofns og þess lands sem hon-
um var horfíð líkamssjónum.
Ætla mætti að hagmælskan
hefði fljótt rokið af íslending-
um vestur þar. er hinir heima-
fæddu lögðust til hvíldar og
tíndu tölunni. Víst lætur hag-
mælskan á sjá eins og tungan,
en þó er það alveg ótrúlegt hve
margir Vestur-Isíendingar
fæddir vestra fást við ljóðagerð
og æfa sig við að setja saman
stökur. Þetta hefir átt mikinn
og góðan þátt í því að halda
við íslenskri tungu og íslénskri
þekkingu í Vesturheimi og ef
til vill verður það á þessum
vettvangi sem íslenskan rýmir
síðast set að fullu og öllu fyrir
enskunni.
Það er að vonum þótt Vestur-
íslendingar af öðrum og þriðja
ættlið geri lítið að því að gefa
út ljóð sín, sem betur fer er sú
hljedrægni þó ekki algild, enda
væri að því mikill skaði ef t. d.
skáldið G. J. Guttormsson
hefði látið það aftra sjer á þessu
sviði að hann er borinn og barn
fæddur vestra og leit aldrei
..landið sitt“ fyrr en að æfi fór
að halla.
í sumar kom hingað til lands
aldraður bóndi frá Fagradal í
Geysisbyggð í Manitoba, Frið-
rik Pjetur Signrðsson, ásamt
dóttur sinni. Friðrik er fæddur
vestra og hefir dvalið þar við
búskap alla æfi og aldrei kom-
ið til íslands fvrr. Nú hefir
I Friðrik gert það að gamni sínu,
| að gefa út bók með kvæðum
og vísum eftir sig á meðan þau
mæðginin eru að skoða gamla
landið. Og annað er skemmti-
legt við þetta, dóttir Friðriks
hefir gengið frá handriti bók-
arinnar upp á eigin spítur og
leist það svo vel af hendi að
merkilegt má heita.
Friðrik nefnir bók sína,
Römm er sú taug. Hún er prent
uð í Prentsmiðju Austurlands
og svo snoturlega frágengin ,að
öllu leyti að það mætti vel vera
til fýrirmyndar að minnsta
kosti öllum þeim sem ekki bíta
sig í það, að pappírseyðslan
sje aðalatriðið við skáldskap og
bókaútgáfu.
Jeg ætla mjer ekki að dæma
skáldskap Friðriks, en jeg vil
þó vekja athygli á bók hans og
þeirra mæðginanna. Mjer finnst
tilkoma bókarinnar allmerki-
leg. Þarna hefir íþrótt vísunn-
ar þolað þriggja ættliða „harð-
vist“ við hlið enskunnar, það
er hluti af þeirri íþrótt, er
Fanney dóttir Friðriks gengur
frá handriti að bók föður síns
og vinnur þar.nig verk sem
margur góður hagvrðingur hjer
heima hefði vart gert hjálpar- *
laust fyrir sjálfan sig, hvað þá
aðra.
Þessi hálfsjötugi bóndi, sem
komið hefir upp 12 mannvæn-
legum börnum, hefir vafalaust
lengst af í búskap sínum haft
annað að sýsla en að sökkva
sjer niður í bóklestur og iðka
ljóðagerð. En að honum er is-
lensk hagmælska í blóð borin
er meira en augljóst.
Kvæði hans eru flest tæki-
færiskvæði og þoð er vafalaust
mikill byggðarsögulegur fróð-
leikur á bak fyrirsagnýr þeirra
mjög margra. Friðrik segir
margt skemmtilega, hann leik-
ur sjer að hringhendunni og
kenningum:
Eyði spanga og auðar hlíð
allt í gangi haginn,
auðinn fangi alla tíð
ævilangan daginn.
Feimín njóla fer í skjól,
frosta gjólur þagna.
Girðast hólar erænum kjól,
geislum sólar fagna.
Góðlátlega kímni á hann líka
til, eins og þeear hann skrifar
undir sendibrjef:
Þið jeg kveð og þína sonu,
— en það er út af fyrir sig
annars manns að kveðja konu.
Kystu ’ana sjálfur fyrir mig.
Og\ hann hikar ekki við að
binda sljeftubönd:
Tíðin blíða lifi Ijær
j löneun prýði tóma.
I Hlíðin fríða erari grær,
! glæstum jskrýðist ljóma.
j
j Viðhorf landnemans sem
i stefnir að því að brjóta sjer
, braut og olbosarvmi og verða
öðrum óháður, kemur vel fram
í niðurlagserindi á silfurbrúð-
kaupskvæði t’l Guðmundar
Sigvaldasonar sem jeg veit auð
j vitað engin deih á:
. Nú lifir mundi í hárri og
j glæstri höllu.
i sem hæfa mætti kóngi Brr'f- •
‘ lands.
Jeg veit bau hafa unnið :ir
í öllu.
:j og er.ein barf að borga ?!-: t-
inn hans.
á bls. 12