Morgunblaðið - 30.11.1951, Qupperneq 6

rc
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 30. nóv. 1951
Mmml ntvinnuástan
vörubílstióra Itier i
'ATVINNUASTANDIÐ innan
yörubílstjórastjettarinnar heíur
verið svo alvarlegt undanfarið,
íið stjórn Þróttar, hefur snúið
Ejer til bæjaryfirvaldanna og
óskað þess að efnt verði til at-
vinnubótavinnu fyrir 40 bíla
fram að jólum.
í fyrradag átti Mbl. tal við
formann Þróttar, Friðleif I. Frið-
xiksson, um atvinnumál stjettar-
innar og þau mál önnur, sem ofar
lega eru á baugi hjá vörubílstjór-
um.
VERKSVIBIÐ IIEFUR
ÞRENGST
— Þegar atvinnan meðal vöru
bílstjóra tók að færast í eðlilegí
horf, að stríðinu loknu, sagði
Friðleifur, kom í ljós að vörubíl-
stjórastjettin var orðin meir en
helmingi fjölmennari en vinnu-
framboð leyfði. Þá hafa undar,
farin ár orðið ýmsar þær breyt-
ingar í atvinnuháttum, er þrengt
hafa hag okkar, sagði Friðleif’ur,
•— Má t. d. nefna að allur flutn-
ingur á byggingarefni til húsa hef
ur stórkostlega minnkað síðan
Steypustöðin tók til starfa. Fram
að þeim tíma, voru efnisflutning-
ar þessir allir í höndum vörubíl-
stjóra. Þá hafa hraðfrystihúsin
og fleiri atvinnuveitendur eign-
est sína eigin bíla. Það verður því
hverfandi lítil atvinnuaukning í
jafn fjölmennri stjett, við það að
togararnir leggi afla sinn upp
hjer. — Bílar hraðfrystihúsanna
eru það margir, að þeir nægja
svo til fyrir allan fiskflutning til
hraðfrystihúsanna. — Loks hafa
svo sendibfiastöðvarnar tvær,
dregið mikið úr ýmisskonar flutn
ingi sem vörubílar önnuðust og
annast enn, við sama verði og
sendibílarnir. Þetta mun fólk al-
mennt ekki vita.
Vinna við Sogið hefur vissu-
lega bætt gllverulega úr atvinnu
leysinu í stjettinni, sagði Friðleif-
ur, en vegria þess hve margir eru
um aksturinn, kemur þessi at-
vinnubót ekki að eins miklum
notum.
MEIRA CG MINNA
ATVINNULEYSI
Atvinr.uleysí er stöðugt meira
og minna í stjettinni, en tilfinn-
anlegast er það um þessar mund-
ir og ekki hcr.fur á að úr rætist,
nema með sjerstökum aðgerðum,
fram að vertíð. Er hagur margra
vörubílstjóra þannig nú, að heim
ili þeirra búa v:ð allt að algjöran
skort. — Auk þess sem margir
eru komnir í stórskuldir vegna
bíla sinna og m.u.nu þeir nú hafa
lítil eða engin tök á að endurbæta
Þá.
— Við nöíum í fá hús að venda,
sagði Friðleifur, en einkum er
það TleykjaVixvurbær, st.rn viu
höfum leitað t.il Borgarstjóri hef
ur jafnan sýnt málefnum vörubíl-
stjóra óvenjugóðan skilning og
fyrirgreiðslu, og gert allt sem í
hans valdi stendur til að bæta úr
aðkallandi var.damálum stjettar-
innar.
ATVINNURÓTAVTNNA
Nú hefur síjórn Þróttar snúið
V>r»rfrorc? + inr’o
eí!gi ti! Bæjarráðs m ísrbsiur
$ þal samþykkfl iilmæE! Þróflar í gar.
75 éra er í tlag:
75 ÁRA er í dag hinn þjóðkunni
búfjárræktarfrömuður og hesta-
maður, Ásgeir Jónsson frá Gott-
orp í V.-Húnavatnssýslu.
Ásgeir er fæddur að Þingeyrum
30. nóv. 1876, sonur Jóns Ás-
geirssonar bónda þar, Einarsson-
að laun bílstjóra eru aðeins 14
af heildarökugjaldi. Hefur þetta
farið hríðversnandi síðan bíla-
varahlutir voru settir á báta-
gjaldeyri. Það er höfuðkrafa
okkar vörubílstjóra nú, að vara-
hlutirnir verði undanskildir báta
gjaldeyrinum og tollar af þeim
lækkaðir, svo að hægt verði að
lækka kauptaxtan allverulega
frá því sem nú er. — Núver- j
andi verðlag á þessum hlutum
er að verða flestum ofviða.
FJÖLGUN I STJETTINNI
Þá er það mikið áhugamál
stjettarinnar, að sett verði ein-
hver takmörk á frekari fjölgun
manna í stjettinni, ef slíkt þætti
fært. — Það verður að líta á
frekara innstreymi manna í stjett
ina, ekki aðeins sem einkamál
hennar, heldur og er það mál
sem varðar þjóðfjelagið í heild.
Nú hefur borgarstjóri skipað
fjögurra manna nefnd, sem í eiga
sæíi m. a. fulltrúi frá Vörubíl-
jstjórafjel. Þrótti og Hreyfli. —j
Væntum við mikils árangurs af
störfum þessarar nefndar.
Þá er rjett að vekja eftirtekt/
á því, að stjórn Þróttar hefur,
■ sent Alþingi txllogur og greinar-j
gerð viðvíkjandi afnámi bíla-
varahluta af bátagjaldseyrislist-
anum o. fl. Vonumst við til að
Alþingi sjái sjer fært að taka
óskir okkar til greina.
IIJÓI.BAREA- OG
VARAHLUTASALAN
Þá er það aðkallandi hags-
munamál fyrir stjettina, að
henni takist sem fyrst að fá í
sínar hendur innflutning á öllum
þeim hjólbörðum, sem hún þarfn-
ast og varahluti í bíla fjelags-
manna. — Til þessa hefur skort
nauðsynleg leyfi og fjármagn til
að þetta sje hægt ,en við leyfum
okkur að skora á viðkomandi
yfirvöld að aðstoða okkur í þessu
efni, sagði Friðleifur I. Friðriks-
son að lokum.
BÆJARRÁÐ SAMÞYKKIR
ÚRBÓTARTILLÖGUR
Eftir að þetta var ritað fjekk
blaðið að vita að á fundi Bæjar-
ráðs í gær bar borgarstjóri fram
tillögu um það, að Bæjarráð verði
við tilmælum fiá Þrótti, að
stofna til skiptivinnu fyrir vöru-
bílstjóra. Var samþykkt að vöru-
bílstjórar fái 40 vinnuvikur fram
til jóla og verði unnið að vega-
gerð í Heiðmörk og í Rauðavatns
löndum. Kostnað við vinnu þessa
á að greiða af fjárveitingum
þeirn, sem aAIauar eru í ijáxliaé’s-
áætlun bæjarins til framkvæmda
í Heiðmörk og í Rauðavatnslönd-
um. —■
í REGLUGERÐ um áfengisvarna
nefndir segir, að nefndunum beri
að gera sitt ýtrasta til þess að
útvega hæli og hjúkrun þeim
vandræðamönnum, sem eru að
einhverju leyti ósjálfbjarga, svo
að þeir geti vanist af áfengis-
nautn. Hjer skal nú í stuttu máli
skýrt írá því hvernig Áfengis-
varnaneínd Reykjavíkur hefir
reynt að rækja þessa skyldu.
Susnarið 1948 var talið líklegt
að Franski spítalinn svonefndi
mundi losna þá um haustið. Hinn
12. ágúst skrifaði Áfengisvarna-
nefnd því bæjarstjórn Reykjavík
ur og bað hana að láta sier í
tje þecía húsnæöi, svo aö neínuin
Var það skýrt tekið fram að
þessa væri óskað til þess að koma
þar upp hjálparstöð fyrir
drykkjusjúkt fólk. Stórstúkan
sendi þetta erindi til húsráðs
Templarahallarinnar og tók það
vel í málið, en meira gerðist ekki.
Þetta var ekki hægt.
Þegar Áfengisvarnanefnd hafði
starfað eitt ár, áttu blaðamenn
irfrr»+i /-> m i Ái
5 ó !r»oro+A^ I
vir>r> h io Inov
i » 'i tr .nr-r ^
sjer til
hjálpað, sem verst eru á vegi
staddir með því m. a. að efna til
atvi
mmnst
rinVxriTmrí-nT-iiT
.1, u „ £
^org-
aða eina vinnuviku fyrir jól. —
Jeg geri reier íóðar vonir um,
H'nöipitnr pfi ynpJÍð fdí
góðar undirtektir og bærinn
treysti sjer til að veita nokkrar
úrbætur.
HÆKKANDI VERÐ Á
VARAHLUTTJM
— En úr þvi við ræðum hags-
munamál stjettarinnar, sagði
Friðleifur, þá langar mig til að
segja frá einu helsta máli stjett-
arinnar, en það eru hinar gífúr-
legu verðhækkaiíir á öllu sem til
bílarekstrar barf.
. Hefur það haft í för með sjer,
fyrir drykkjusjúklinga. Það var
ekki hægt.
Hinn 1 sept. 1948 skrifaöi
nefndin Stórstúku íslands og
skoraði á hana að gangast fyrir
því að rýmt yrði húsnæði í húsi
templara á Fríkirkjuvegi 11,
svo að hægt væri að koma þar
upp hjáiparstöö. Þetta húsnæöi
hafði ríkisstjórnin þá á leigu fyr-
ir skrifstofur sakadómara. Bæði
húsráð Templarahaliarinnar og
Stórstúkan garðu b?. ítraka?5ar til
r' t. „__ottr ...v— 4. tti .
1 ctu.rirx ctU J-ci auöiiccuio ijiiit. xuii
það fjekkst ekki og sat skrif-
stofa sakadómara þar áfram í
ckjóli húsaIci'Yu1aganna
I íiu v ciiiuci.1 I34o suuii neínd-
in sjer til stjórnar „Vorboðans“
hjer í bæ og óskaði að fá leigt
S I
um

tal við hana og ljet nefndin þá !
| í ljós þessa sKoöun sína, sem |
j byggðist á þeirri reynslu, er hún
! hafði feneið: Hier þarí aö koma!
I iitm, tnoÍmMr rli'ilrr'iIioÍTVlHmrt -fir„ 1
rÞr v • ------ -s-------* --•/ - |
ir drykkjuhneigt fólk, öðru fyrir j
konur, hinu fyrir karla og þyrfti j
bvort þpirra ?b rú.ma 10—15 i
A þessu ári komst nefndin að j
samningum við Hjálpræðisher-1
irvn horm dDvmHi rlrvlrlrill- I
Ásgeir Jónsson frá Gottorp 75 ára
ar alþingismanns frá Kollafjarð-
arnesi. Standa að honum traust-
ar presta- og bændaættir og mun
Ásgeir vera 11. maður í beinan
karllegg frá Einari presti Sig- i
urðssyni í Heydölum.
Æskuárum sínum eyddi Ásgeir
við landbúnaðarstörf víða um
sveitir á Norðurlandi og dvaldist
þá á ýmsum höfuðbólum í Húna-
vatns-, Skagafjarðar- og Þingeyj-
arsýslum, m. a. var hann um skeið _
í vinnumennsku hjá Sigurði Jóns-
syni bónda á Ystaíeiii, sem síöar
varð ráðherra.
Þegar á þessum árum vandist
Ásgeir fjárhirðingu og tamningu
hesta, þeim störfum, sem síðar
gerðu hann þ jóðþekktan og hann
hefur helgað krafta svo lengi,
sem þol og heilsa entist. Snemma
tók Ásgeír ástfóstri við sund-
íþróttina og var hann sundkenn-
ari um skeið nyrðra. Síðan hann
flluttist til Suðurlandsins, hefur
hann verið tíður gestur í Sund-
höll Reykjavíkur og nú í sumar
þreytti hann 200 metra sundið
í samnorrænu sundkeppninni og
varð lítið fyrir.
Þó hefur hestamennskan jafn-
an verið hans mesta yndi og gerð-
ist hann snemma víðförull og ann
álaður var hann tamningamaður,
svo sem faðir hans hafði verið.
Ásgeir stundaði nám í bænda-
skólanum á Hólurn árin 1903—5,
árið 1908 fluttist hann að Gott-
orp í Þverárþingi í Vestur-Hún.
__„i V. TÁ A jþ, ..A niim.
UK OIK/J.tu»o* ** .lvi v
pÍVbí-. ’riisnn BÍÍÍar nr lnó har allan
sir.n búskap, uns hann brá búi
og fluttist á Suðurland árið 1942.
uouorn vur jilu iuiu. un uvmuuul
}rT_T^TTTVTC«f At* r\rr c-ej n i n T’fff r»"fl-)-
inn væri aðeins 19 ær, hóf hann
þegar að leggja stund á sauðfjár-
kynbætur, sem hafa gert hann
að þjóðkunnum umbótamanni á
sviði landbúnaðar. Stundaði hann
þetta þjóönytjastarf óscuddur
eorvrflpTrff í Mll óv hnirYT
• * /T . i-1 í* .* 1.,/ -
txU^xif au uuti/Ul (Jöijuu uciui vcuo
eft.irsóknarveit aíbraebsfie. sem
fluttst heiur í aiia ianúsfjórö-
unga og iiað mein utbrciuulu cn
fje frá nokkru öoiu heimili á
líTTT/IÍTm
og birtist í Lesbók Morgunblaðs-
ins fyrir skömmu.
Ásgeir er prýðilega ritfær og
hagmæltur vel eins og faðir hans
var, hann hefur ótvíræða frásagn-
argáfu og oft bregður hann fyrir
sig óvenju sitjaííri kírnni Kann
hann fimamikið af ljóðum og
lausavísum.
Til gamans langar mig að birta
hjer nokkrar línur, er Ásgeir reit
í búnaðarrítið Frey 1948, en þær
lýsa allvel viðhorfum hans til
gamla og nýja tímans og orð-
kyngi hans:
. . . .„Þar mátti Uta sveitta
og reista háísa gæðinganna, blakt-
andi föx, glampandi augu undir
hvössum hruríum og freyðandi
munna á japlandi mélum . . . Nú
sjást ekki ríðandi hópar geys-
ast eftir fögruni hlíðum dalanna
. . . . í þeirra stað bruna eftir
vegunum ólífrænir hjóldraugar
með glóðaraugu, er vekja þeim,
sem á vegi þeirra verða og ferð-
ast á gamla vísu, hrollkennda
andúð og gremju”.
Bændastjettin á Ásgeiri mikið
upp að unna fyrir það þjóðþrifa-
starf, sem hann hefur unnið. —
Hann hefur verið fyrirmyndar
fulltrúi sinnar stjettar, einkum
Asgeir á Dalkotsgrána, síðasta
hesti sem hann átti.
vegna sauðf, j árkynbótastarf semi
sinnar, sem skipar honum á bekk
með sjerfræðingum síns atvinnu-
vegar.
Hann er nú sestur að í Reykja-
vík fyrir fullt og allt og kemur
aðeins á hestbak endrum og eins
því að engan á hann hestinn
lengur. Sjálfur segist hann ekki
vilja eiga hest, sem hann geti
ekki annast og hirt, en þess er
enginn kostur hjer í Reykjavík.
„Jeg er viss um, að það hefði orðið
mjer til hressingar og heilsubótar,
ef jeg hefði mátt hafa hesthús-
kofa hjema nærri mjer“, sagði
Ásgeir í gær, er tíðindamaður
uiaosins iuhbaðx vxð iiaxin stund-
arkorn.
Ásgeir kvæntist ário 1911, Ingi-
tt ■ ••-_. i'.j- t'
KSj UAgiA. UjUiHUUUVvtif lUU/AiviCÍ O U“
hannessonar í Ásbjarnarnesi, fyr-
irmyndarkcr.u. Þc.u hjcr.ir. búa r.ú
á Leifsgötu 24 og verður vafalaust
gestkvæmt á lieimili þeirra í dag
á þessum merku tímamótum í ævi
hestamannsins ágæta.
St. H.
» »■ ■ •
¥iiia ussiGkimöS
W H H
Í i 1
i * it mií a l
GÓÐTEMPT, AR ARFGLAN, sem
a Iiut,i(j vio r iiAiiKjuveg 11, heíir
mikinn hug á að losa húsið og
j lagsins í Rauðhólum, til þess að
hafa þar hæli fyrir drykkfelldar
stúlkur. Stjórn fjelagsins taldi að
þetta væri ekki hægt, vegna þess
að upphitun hússins væri ófull-
nægjandi.
Á sameiginlegum fundi nefnd-
arinnar og Áfengisvarnanefndar
kvenna hinn 4. júní 1949, var þess
enn óskað að húsnæðið á FrÞ
kirkjuvegi 11 væri rýmt og dóms
málaráðherra og Stórstúka ís-
1 lands sendar áskoranir um það.
sjúklinga á kostnað nefndarinn-
ar á meðan þeir væru að ná sjer.
Þarna yoru um 20 manns á veg-
um nefndarinnar. En kostnaður-
inn varð svo mikill þegar til
lengdar ljet, að þetta var ekki
hægt.
25. nóv. 1949 skrifaði nefndin
fjármálaráðuneytinu Og fór fram
á það að. fá skipið „Sævar“ (ex.
Þór), sem lá bundið hjer á höfn-
inni til þess að hýsa þar heimilis-
Frh. á bls. 12.
I r
að í Reykjavík tók hann að skrifa
um hesta og blutu greinar hans
ir. Varð það tii þess að hann
rjeðst í að skrifa bók um einka-.
vini sína, góðhestana. Hefur hann
nú skrifað 3 bækur um þetta hug-
stæða viðfangsefni sitt: Horfna
góðhesta I. og II. bindi og þessa
dagana er að koma út. eftir hann
ný hók Samskipti manns og hests.
Auk þess hefur hann skrifað
f.jölda greina í blöð og tímarit um
sama efni, en eitt af því, sem
mesta athygli hefur vakið, er
grein sú, er hann nefnir Logamál
sem áfengissjúklingum verði
veitt fyrsta hjálpin.
Áfengisvarnarnefnd Reykjavík
ur hefir haft vísi að þannig stöð,
þar sem áfengissjúkiingum, sem
langt hafa verið leiddir, hafa not-
ið aðstoðar á Elliheimilinu, en
slíkt hefir að
ísögðu verið
miklum erfiðleikum bundið.
Hafa templarar sagt upp leigj-
endum í Fríkirkjuvegi 11, en þar
eru sem kunnugt er, skrifstofur
sakadómara o p rarmsóknarlög-
reglunnar. . . i