Morgunblaðið - 04.04.1952, Blaðsíða 2

2
MORGU TSBLAÐIÐ
Föstudagur 4. apríl 1952
1'iutnÍKEgur SVl að Arisarhóli er
tilraun til úrbóta í umierðarmáluiR.
ALLMIKLAR umræður urðu á
bæjarstjórnarfundi í gær um þá
tillögu bæjarráðs og umferðar-
néfndar að taka svæðið milli
Kblkofnsvegar og Arnarhóls til
aáiota fyrir Strætisvagna Reykja
vícur. En eins og kunnugt er,
l.éfir Hreyfill haft þar bækistöð
uijn nokkurt skeið.
jGunnar Thorodclsen borgar-
riMÓri kvaðst í þessu sambandi
vfija taka það fram, að undanfar-
iq heí'ði veríð rætt um breikkun
framlengingu Lækjargötu Um
j::i framkvæmd lægi fyrir tillaga
íaá skipulagsnefnd og verkfræð-
ingum bæjarins. Ennfremur
hefðu erfiðleikar af staðseíningu
sttrætisvagnanna á Lækjartorgi
ojtt borið á góma. Ýmsar tillögur
hifðu verið uppi um lausn bessa
vfend.amáls. Þeir aðiljar, sem mest
lí'sfðu um umferðarmálin fjallað,
unferðarnefnd, forstjóri strætis-
v igrianna og fleiri aðilar, væru
á þeirri skoðun, að helzt væri
tiltækilegt að taka svæðið norðan
E verfisgötu, milli Kalkofns vegar
c i Arnarhóls til notkunar sem
& æði fyrir vagnanna, — en bar
hfefði síðan 1937 verið bækistcð
WfreitJastöðvar. Árið 1944 hefði
tíjiðarsamningur verið framlengd-
nf um 5 ár eða þar til 12. júlí 1949
Þjessi Teigusamningur væri því
ú|trunninn fyrir tveimur og hálfa
áþi. Hrej'fill hefði síðan sótt um
íramlenginsu hans, en bæjarráð
e^ki viljað á það fallast, þar sem
Hað vitdi ekki fes*a þetta svæði
tji frambúðar.
TVÆR ÁSTÆÐUR
; Ástæður þess væru tvær. í
íjrrsta lggi ivrirhuguð framleng-
irig Líé&far'götu, og í öðru lagi sú
tfilaga umferðarnefndar, að þessi
sjiaður yrði notaður sem stæði
fjvrh strætisvagnana til þess að
vtnnt yrði að fjarlægja þá af
iiækjartorgi.
Borgarstjóri kvað áskorun
hafa borizt um það í febrúar
s.l. frá umferðarnefnd, að
stiætisvög'nunum yrði látin
j þessi lóð i té. Taldi nefndin,
að þessi breyting þyldi enga
bstí.
Méirifeíuti bæjarráðs hefði
ekki talið fært að standa gegn
þessari kröfu umferðarnefnd-
ar og hefði því samþykkt að
taka lóðina til afnota fyrir
vagnana.
MÁUAhPTAN HREYFILS
Borg'a’fstjóri skýrði frá því, að
stjórn samvinnufélágsins HreyfRs
hefði átf tál við sig um þetta mál.
Ennfremur hefði hún sent bæjar
stjórri málaleitan, þar sem farið
■væri fram á, að félagið fengi að
halda:umræddri lóð áfram.
Kvaðst borgarstjóri hafa bent
stjórri Hreyfils á, að svipast um
eftir nýjum stað, annað hvort í
miðbænum eða annars staðar.
Hann vakti í eþssu sambandi at-
hygli á því, að félagið hefði alls
ekkí-fyrir löngu keypt Litlu bíla
Stöðina og flutt bækistöð sína að
verulegu leyti inn á Hlemm.
Að lokinni þessari ræðu borg-
árstjóra, las forseti bæjarstjórn-
ar, Hallgrímur Henediktsson, upp
hréf Hreyfilsstjórnarinnar, en
þar er því haldlð fram m. a., að
einr: fjórði hluti af núverandi
viðskiptum bifreiðastcðvar félags
ins sé bundinn við þann stað,’ sem
það nú hefir bækistoð sína við
Kalkofnsveg.
KIKLAR UMRÆÐUR
Næstur tók til máls Ber.edikt
Grönítei. Taldi hann sjálfsagt að
f jarJæga strætisvagnana af Lækj-
s ö en vildi samt ekki flytja
}■' -ð ni'híVi. Vildi hann
j - r -• c.fííreiðs’u á t'llögu bæjar-
j.!5? •••: ;4ta frEm fara frskari
i vv'uri.á lausn úinferðarmál
."■> yi jfós.-cn flutti ttóIí-
t.s'- æ.v.ngaræðu, én kvaðst þó
r ' f ð, b,-!ta mál
y* ði gör-t- pólitískt. Etotti hann
mal sut at ir.ikium ofstopa, og
var auðsætt, að hann hugðist
Óskað eftir iillögum Hreyfils um nýja ióð.
þóknast með því allmörgurn
flokksbræðrum sínum úr Hreyfli.
sem voru áheyrendur á fundin-
um. Er það illa farið, að komm-
únistar skuli þannig gera tilraun-
ir til þess að spilla fyrir sam-
vinnufélaginu Hreyfli, sem þeir
nú hafa klofið með yfirgangi sín-
um. Innan félagsins eru þó enn-
þá ýmsir sanng.iarnir menn, sem
enga ábyrgð vilja bera á uppi-
vöslustefnu kommúnista.
FEEKASa ATHUGUN
UMFERÐARMÁLA
VIIÐBÆJARINS
Eorgarstjóri svaraði þessu
næst ýmsum atriðum úr ræðu
minnihlutaflokkanna. Hann
kvaðst geta fallizt á það með
Benedikt Gröndal, að nauðsyn-
legt væri að fela umferðarnefnd
frekari athugun á umferðarmál-
um miðbæjarins. Gæti hann því
fallizt á fyrrihluta tillögu hans.
Hann kvað bæjarráð marg-
sinnis hafa rætt þann mögu-
leika atí flytja endastöðvar
strætisvagnanna út í úthverf-
in. Sérstakri nefnd hefði enn-
fremur verið falið að athuga
þessa möguleika. En allir þeir
aðilar, sem um þessi mál hefðu
fjaliað, heiðu talio slíka breyt
ingu óframkvæmanlega með
öllu> enda þótt æskilegt væri,
að hægt væri að koma þessum
málum þannig fyrir.
Veigamesta ástæða þcssarar
niðcu-stöðu væri sú, að svo miklu
fleira fólk byggi austan Lækjar-
torgs en vestan þess. Þess vegna
myndu strætisvagnarnir oft þurfa
að aka hálftómir vestur frá Lækj
artorgi ef endastöðvarnar væru
hafðar í Austur- og Vesturbæn-
um. Tilrunir hefðu verið gerðai
með slíkt fyrirkomulag, en þæ:
hefðu gefizt mjög illa. Þar scrn
þessi breyting hefði verið talin
óframkvæmanlcg, hefði verið
skyggnst um eftir öðrum leiðum
til þess að losna við vagnana al
Lækjartorgi. Þá hefði helzt þóít
tiltækilegt að flytja þá á svæðið
við Kalkofnsveg. Borgarstjóri
kvað umferðarnefnd hafa reynt
að leysa þetta mál frá því hún
tók til starfa. Sér væri vel ljóst,
að hornið á Hverfisgötu, Kalk-
ofnsvegi og Hafnarstræti væri
mjög erfitt fyrir umferðina. En
ákveðið hefðj. verið að flytja
spennistöð Rafmagnsveitunnar
þaðan í burtu. Tillögur lægju
einnig fyrir um ör.nur úrræði. til
þess að greiða fyrir umferðinni
á þessum stað, m. a. msð umferða,
ljósum og fleiri ráðstöfunum. j
Borgarstjóri kvaðst einnig við-,
urkenna, að það væri r.okkuð |
áfall fyrir Hreyfil að þurfa að
flytja bækistöðvar sínar, en íé-
laginu hefði alltaf mátt vera ljóst
að þessi staður væri ekki t:.l
frambúðar. Þess vegna hefði fé-
lagið einnig ícst kaup á I.itlu-
bílastöðinni. Forráðamenn félags
ins hefðu því átt að reynu : ð
trj/ggja sér annan stað fvrir bila-
stæði. Kvaðst hann hafa bcnt,
stjórn Hrcyfils á, að svipast um
eftír honum.
Borgarstjóri kvaðst vel skilju
að minnihlutaflokkarnir vildu
revna að gera þetta viðkvæma
mál að deiluefni á bæjarstiórnar-
meirihlutann. Það yæri þcirra
,háttur að nota hvert tækifæn,
sem tit þess gæfist. Hann kvaðst
svo vilja benda Guðm. Vigfús-
syni á, að hann mætti gjarnan
snúa sér til flokksbræðra sinna -—
forráðamanna Hreyfils, sem sof-
ið hefðu á verðinum um hags-
muri ■f®,acrsips.
ri-.i’i.'iv T’’oi'o<I(Is<in vak<i
t.0pw'íni.fi á bví. p.I
á*'*íí 1947 hefðl bæjarsíjómin
sk«T~ð ncfr»d t'1 béss a8 atho-"'
r<*k*‘Iwr sÞ'æt'svá'rpamra. I
þclrri nefnd hefðn v5i;str'fl<>,ck
arnír verið i meiri.htuta. Heftíi
hún rn. a. athugað skipulag
leiða strætisvagnanna. Niður-
staða þessarar nefndar varð s
að óhjákvæmilegt væri að
hafa miðstöð vagnanna í m!ð
bænum. Undir þetta álit hefðr
fulitrúar kommúnista og "’ram
sáknar skrifað.
ANN HRETFLI ALI S GÓRS |
Frú Guðrún GuðlauTsdótiir,
kvað Reykjavík vera að vaxa. or;!
eðlriegt væri að ýmsar breyting- I
ar þvrfti að gera í sambandi við j
umferðina i bænum. Borgararnir |
yrðu að kunna að laða síg eíti*-'
breyttum aðstæðum. Ég antij
Hreyfii alls góðs, sagðí frúnin, en.
ég tel a,3 haesmuiir baejsrfélaffs-!
ins, sem heildar verði að ganga
fyrir. Hins vegar tel ég rnjög
æskilegt, að Hrevfi’l fái hið
fvrsta nýja lóð fyrir bækistöð
sína.
Jóhann Hafstein kvað ýmsa að
lítt athuguðu máli hafa viljað
flytja miðstöð strætisvagnanna i
úthverfin, en niðurstaðan hefði
orðið sú að rannsökuðu máli, að
þetta væri ekki hagkvæmt eins
og allar aðstæður væru hér. Þótt
rannsóknir hefðu leitt til þessav-
ar niðurstöðu, bá kvnni þetta að
geta breytzt í framtíðinni, t. d.
ef horfið yrði að því ráði að nota
rafmagnsvagna. Hann kvaðst
vísa á bug öllum ásökunum um,
að bæjarráð og bæiarsjtórn væru
með umræddri tillögu að níoast á
bifreiðastjórum samvinnufélags-
ins Hreyfils. Með henni væri-
fyrst og fremst verið að fram-
kvæma ráðstöfun i umferðamál-
um, sem brýn þörf væri að.
ATKVÆÐAGBEIBSLA
Atkvæðagreiðsla nm málið
fór þatir.ig, að tillaga bæjar-
ráðs og umferðanefndar var
samþykkt með 8 atkv. gegn 7.
Enníremur var samþykkt með
samhljóða atkvæðum a<> l’ela
nmferðanefnd frekari athgun.
á umferðamálum miðbæjuir-
ins.
Meiri falnaður í heimin-
um en f yrir siyrjöldina
Þó iá marp minni Mæðnað en þá.
FATNAEUR og fatacfni var ríku’egra 1950 en fyrir striðið. Þrátt
fyrir þctta voru tveir þriðju hlutar mannkynsins verr fataðir en
fyrir stríðið. Katvæla- og landbúp.aðarstofnun S. Þ., FAO, hefui-
látið fara fram athugun á klæðaburði 80 ríkja og niðurstaðan varð
síðúr en svo ár.ægjuíeg.
SAðlANBURÐUR FYRIR
OG EFTIR STRÍO
Meðaitalsnotkunin af badmuil,
ull. og gervisilki til fatnaðar var
3,0 kg á mann árið 1950, en töl- J
uf þessar gilda ekki fyrir ötl
lönd. Austurhvel jarðar, sem'
hefur 70% af íbúum jarðarinn-:
at, ef Evrópa, Ástra’ía og Nýja-’
Sjá’and eru ekki talin rneð, r.ot-
aðí minna af fatnaði en fyrir
styrjöldina. Árið 1933 notuðu
þessi lönd aðeins 38% af öllum
fatnaði heimsins, en árið 1950
hafði talan lækkað niður í 30%.
Þeir 10 af hundraði af íbúum
jarðarinnar, sem efnaðastir voru
keyptu 40% af öllum fatnaði, sem
íramleiddur var 1950. Hlutfalls-
talan nam aðeins 30% á árunum
iyrir síðustu heimsstyrjöldina.
MARGT KEMUR TIL
Nú er að vísu ósanngjarnt að
lcita efnahagslegra orsaka fyrir
hinni ójöfnu skiptingu faínaðar
milli hinna ýmsu íbúa heimsins.
Loftslagið hefur einnig mikið að
segja. Verulegur bluti af þeim
70%, sem minnst nota af fatn-
aðí, búa í heitum löndum, þar scm
engum er kalt þótt ekki sé geng*
ið í öðru en mittisskýlum, og
þar sem ekki er vani að nota
annan klæðnað. Þó fer klæðnað-
ur mannsins oft eftir þjóðféíags*
stöðu hans. I Indlandi má t. d.
sjá menn, sem einungis eru
klæddir til að skýla nekt sinni, og
einnig má sjá þar fullkiædda
menn.
SKÝRSLA LANDBÚNAÐAR-
STOFNUNARINNAR
FAO hefur nýlega sent frá sér
niðurstöðurnar af rannsókn þess-
arri í skýrslu. í henni segir meðal
annars í ályktunarorðum: „Notk-
un baðmullar um heim allan er
ennþá minni er fyrir styrjöldina
og minnkandi notkun er ein-
göngu í Asíu. Gervisilki er æ!
rneira notað og ullarnotkunin fer
vaxandi. Mesta sala á ullarfatn-
aði er í Bandaríkjunum.
lHorrls vlklH frá
WASHINGTON, .3. apríl. —
Bandaríski dóir.smálaráðherrann
hefir vikið Newbold Morris frá
störfum fyrirvaralaust. Morris
þessi var fyrir skömrr.u skipaður.
til að rannsaka, hvað hæft væri
í sögusögnum um .misferli í em-
bættisfærslu ýmissa æðstu em-
bættismanna ríkisins.
Gengið hefir orðrómur um, að
dómsmálaráðherrann sjálíur ætl-
aði að segja a fsér til að andmæla
spurningaskránni, sem leggja
átti fyrir embættisrnennina að
svara. Þa ðer ekki lengra síðan
en í gær, að nefndarmaður í þing-
iriu lýsti yfir, að hann mundi
ekki svara spurningum, sem vörð
uðu tefcjur ernfcættisrriánnanna.
Dr. Jón Sigurðsson hefiir unnií ágæit sfarf
iibrsgðisiná
JÓHANN HAFSTEIN flutti í
gær ræðu á bæjarstjórnarfundi,
þar sem har.n hrakti rækilega
árásir bæjarfulltrúa Framsóknar-
flokksins á borgarlækninn í
Reykjavík og embætti hans. Gaf
hanri við það tækifæri eftirfar-
andi upplýsingar:
Borgarlæknir tók við embætti
héraðslæknisins í Reykjavík 1.
jan. 1950. Við héraðslæknisem-
bættið unnu áður: 2 læknar,
skriístofustúlka og eftirlitsmað-
ur, alls 4 manns.
• Heilbrigðissamþykktin fyrir
Reykjavík tók gildi 25. janúar
1950, en því fylgdu sjálfsagðar
kröfur um a'ð eftirlit yrði haft
með að ákvæðum hennar yrði
i’lýttt. Til þess varð að ráða eftir-
litsrnenn.
Árið 1950 voru þeir 6, en að-
eins 5 þeirra fastráðnir.
Nú eru. eítirlitsmennirnir alls
5, allir fastráðnir, 3 þeirra á síð-
asta bæjarstjórnarfundi.
Fyrir árið 1950 var ætlað til
borgarlæknisembættisins á fjár-
hagsáætlun bæjarins kr. 410 þi'is.
Eins og kunnugt er kom gengis-
lækkunin í marzmánuði 1950. —•
Kostnaðurinn við þetta embætti
hefur því síður en svo aukist
meira en kostnaðurinn við öíin-
ur sambærileg embætti á s. 1.
tveira árum.
I.EITASI ALDREI
UPPLÝSXNGA.
Bæjaríulltrúi Framsóknar hef-
ur aldrei gert sér það ómak að
leita sér upplj’singa um það, á
hvern veg fjárveitingum tii em-
bættisins er hagað, aldrei reynt
að kynna sér hvers konar störf
eru unnin þar, eða hvernig þau
eru leyst af l>>sndi.
Þá taldi Jóhann Ilafstein upp
þau fjölþættu störf, sem borga -
læknirinn gegnir, en þau eru í
aðalatriðum þessi:
Framh. af bis. 2
r?tofi?7' syngja í ðsmla bíói á sunnadag
KarJakér’irn Þrestir í Hafnarfirði halda samsöng í Gamla bíói n. k. sunnudag ki. 3 síðdegis. Er þettaf
afjnsslissöngskcmmtan, en kérifin er nú 40 ára. Söngstjórar verða Friðrik Bjarnason ogr Páll Kr,
Pálssch. EhísííHgvari er Fálmi Ágústsso i, en dr. Vic,tor Urbancic er við hljóðfærið. — Kórinn syng^
ur iög eftif Friiðíik BJdrririson, Sveiirbjaru Sveinfcjörnsson, Björnvhr Gitðmundsson, Karl O. Runt
ólfsson, E. Grieg, J. Brahms, F. Reissiger og Chopin. — Myndin hér að oían er af kórnum. j