Morgunblaðið - 06.05.1952, Qupperneq 2

2,
MORGVNBLAÐíÐ
Þriðjudagur -6. maí 1952,-
>Sumar-revyan 1952
Séiigkoiian LuSu ZiegEer og
fakiriiiu iradra skemm'la
5 KVÖLD fer fram í Sjálfstæðishúsinu frumsýning Bláu stjörn-
unnar á „Sumarrevýunni 1952“. Þessi sýning er frábrugðin fyrri
sýningum Bláu stjörnunnar, þar sem erlendir listamenn koma nú
fram. Listamennirnir eru frú Lulu Ziegler, fræg söngkona frá
Evrópu og fakírinn Charih Indra, sem skemmtir ásamt aðstoðar-
fólki sínu.
ur en um mánsðartíma, þannig
að sýningar geta ekki orðið ýkja
margar, en reynt verður að hafa
þær eins oft og mögulegt er.
EIN VINSÆLASTA
SÖNGKONA EVRÓPU
Frú Lulu Ziegler er fræg fyrir
frábæran vísnasöng um alla Ev-
rópu. Frúin kemur nú úr leyfi
frá Spáni, en áður hafði hún
verið í París þar sem hún söng
bæði í franska útvarpið og i
sjónvarp. Frú Ziegler syngur á
ýmsum tungumálum og mun m.a.
syngja „Litlu fluguna“ eftir Sig-
fús Halldórsson á íslenzku.
FYRSTA SÝNING FAKÍRS
Á ÍSLANDI
Fakirinn, Charih Indra, fram-
ikvæmir fjölmörg furðuverk. —
Hann gengur á sverðum og sting-
nr í sig hárbeittum prjónum svó
eitthvað sé nefnt.
Indra hefur m. a. sýnt í Kaup-
mannahöfn. Hefur oft komið fyr-
ir að áhorfendur hans hafi fallið
í öngvit. Hefur sjúkrabíll stund-
nm verið hafður til taks við sýn-
ingarstaði hans. — Indra til að-
stoðar eru mæðgur, Minni og 10
ára dóttir hennar Madaleine Ge'-
hand.
ÍSLENZKIR
S K EMMTIKR AFT AR
Aðrir skemmtikraftar Bláu
stjörnunnar að þessu sinni eru
Alfreð Andrésson, Haraldur Á.
Sigurðsson, Soffía Karlsdóttir,
INína Sveínsdóttir, Inga Laxness,
Árni Tryggvason o. fl. Verður
dagskráin lík ög að undanförnu,
leikþættir, söngur og dans. Leik-
tjöldin hefúr'Lothar Grundt mál-
sð. Hljómsveit Aage Lorange að-
stoðar við sýninguna.
FÁAR SÝNINGAR
Hinir erlendu skemmtikraftar
tnunu ekki geta dvalið hér leng-
Andvígir siefnubrey!
■ r
i
Yiirlýsing frá sfjórn
Sinfóníuhljómsvelf-
arinnar
Herra ritstjóri:
STJÓRN Sinfóníuhljómsveitarinn
Glæsiðeg ísleinik söogkona!
AUÐFUNDIÐ var, að eitthvað 6- Sigfús Einarsson og Ijóðræn lög
venjulegt var í vændum, er fólk! og óperuaríur eftir J. Brahms,
, , j þusti í Gamla bíó föstudagskvöld E. Grieg, J.A. Hasse, ,W. Gluck,
ar vill biðja yður að birta^ v blaði: jg 2. þ. m. til að hlýða á söng frú ] W.A. Mozart, G. Donizetti og G.
yðar eftirfarandi upplýsingar, j>urjgar Pálsdóttur. Er spenna' Puccini. — Tær og þjál sópran-
sem henni þykir eftir atvikum rétt eftirvæntingarinnar hafði náð háj rödd hennar er hreimfyllt og blæ
að komi fyrir almenningssjónir: |marki, snerist hún í undrun og fögur jafnt efst og neðst á radd-
EFTIRFARANDI ályktun stjórn-
ar skipstjóra- og stýrimannafé-
lagsins „Aldan“ var gerð á stjórn
arfundi í félaginu á sunnudag-
inn og hefur ályktunin verið
send utanríkisráðherra:
í tilefni af orðsendingu þeirri;
Þegar Sinfóníuhljómsveitin, sú sælublandna
er nú starfar, var stofnuð snemma ' enda
á árinu 1950, var hún algerlega j
ný stofnun og án nokkurs sam-
bands við aðrar hljómsveitir, sem
hér höfðu starfað áður, að öðru
leyti en þvi, að meðal þeirra hljóð-
færaleikara, sem hún réði í þjón-
ustu sína, voru allmargir, sem
einnig höfðu leikið í fyrri hljóm-
sveitum. Sinfóníuhljómsveitin
gerði enga fasta samninga við
neinn hljómsveitarstjóra, heldur
voru stjórnendnr aðeins ráðnir fyr
ir eina tónleika eða tvenna í senn,
og gildir það jafnt um þá, sem
hér eru búsettir, og um erlenda
gesti. Hljómsveitin stendur að
sjálfsögðu í þakkarskuld v'ið alla
þessa menn fyrir þann listræna
árangur, sem hún hefir náð, þótt
ekki sé hún þeim að öðru leyti
vandabundin, en þeir nálgast nú
tuginn, þótt ekki séu taldir þeir,
sem aðeins. hafa stjórnað hljóm-
sveitinni í útvarpstónleikum. ■—-
hrifningu
eins og nú hefur verið gert í sam-
bandi við friðunarlögin. Einnig
er farið fram á af Bretlands hálfu
að ríkisstjórn'Islands taki til ,at-
hugunar að draga úr hinum nýju
reglum bæði með tilliti til fjþg-
urra mUna takmarkanna og
grunnlínunnar þvert xyrir mynni
Faxaflóa.
Út af þessu skorar félagsstjórn-
in á hæstvirta ríkisstjórn Islands
að draga hvergi úr þeim nýju
reglum, sem nú hafa verið á-
kveðnar af íslenzkum stjórnar-
völdum um takmörkun landhelg-
innar, þar sem á því byggist
framtíðarmöguleikar íslenzku
þjóðarinnar.
í nafni skipstjóra- og stýri-
mannafélagsins „Aldan“
Guðbjartur Ólafsson, form.,
Kjartan Árnason, gjaldkeri,
Jónas Sigurðsson; ritari.
Snjókoma um nær alll land
VEÐURSTOFAN skýrði Mbl. svo
frá í- gærkveldi, að liorfur séu á
að nerðaustan áttin muni verða
þrálát og ekki töldu véðurfræðing-
ar sig sjá fram á að hún myndi
Skaríatsóff tíðusf
í Evrópu
VÍSINDIN geta nú ráði-5 við æ
fleiri sjúkdóma, en samt sem áður
er það staðreynd, að skarlatssótt
hefur verið tíðari en áður í mörg-
nm löndum eftir styrjöldina. Miklu
. fleiri hafa tekið þessa veiki en á
tímabilinu milli heimsstyrjaldanna
tveggja. Nokkuð bætir þó úr skák,
áð sjúkrómurinn er nú vægari en
áður.
Skarlatssóttin er tíðust í Evr-
ópu samkværnt hagskýrslum. í
skýrslu frá Alþjóða heilbrigðis-
málastofnuninni WHO, er greint
fj’á því að í allmörgum Evrópu-
Jöndum hefur veikin gengið á ár-
'unum 1940—1951. Á síðastliðnum
þremur árum hefur veikin gert
vart við sig bæði í Svíþjóð og
vFinnlandi. Árið 1949 gekk veikin
sem landfarsótt í Svíþjóð, því næst
í báðum löndunum árið 1950, en
cinungis í Finnlandi í fyrra.
. (Frá S. Þ.) .
sem brezka ríkisstjórnin hefur
sent til ríkisstjórnar Islands, þar Hljómsveitarstjórnin vill ekki láta
sem véfengdur er réttur Islend- 1 h.já líða að flyija þakkir sínar
inga að færa út landheigislínuna, | þessum mönnum öilum og þeim
öðrum, sem unnið. hafa að framr
gangi íslenzkra hljómsvcitarmála.
Er hljómsveitin hóf nú starf að
nýju, kom til álrta, hvort tíma-
bært væri að ráða henni fastan
listrænan léiðbeinanda. Þeirri
skoðun hafði verið haldið fast fram
af hljómsveitarstjórunum Róbert
A. Ottóssyni og dr. Victor Urban-
cic. Taldi stjórnin nauðsynlegt, að
til þess starfs veldist maður, sem
jafnframt stjórnaði tónleikum
hljómsveitarinnar verulegan hluta
starfstímans á ári hverju og gæti
þann tíma helgað hl.jómsveitinni
alla krafta sína, en legði auk þess
með hljómsveitai*stjórninni ráðin
á um starf hljómsveitarinnar aðra
tíma ársins. Um val þessa manns
hafði hljómsveitarstjórnin sam-
lcvæmt framansögðu algerlega ó-
bundnar hendur, og var það ein-
róma álit hennar, að ekki mundi
fáanlegur með aðgengilegum skil-
yrðum hæfari maður til starfsins
en Olav Kielland. Var því leitað
til hans með þeim málalokum, sem
kunn eru.
Það var ágreiningslaust í hljóm-
sveitarstjórninni, er til álita kom
að ráða hljömsveitinni fastan
stjórnanda, að ekki væri fært að'
binda sig við íslenzka menn ein-
göngu eða þá, -scin hlotið. hafa
íslenzkan borgararétt, enda þótt
þeir-kæmu að- sjálfsögðu jafnt til
álita og aðrir. Það er og stað-
reynd, að þeir hljómsveitarstjór-
ar, sem mest hafa starfaö hér und-
anfáma áratugi, hafa Undantekn-
ingarlaust verið útlendir menn,
enda þótt sumir þeirra hafi síðar
fengið íslenzkan borgararétt. Verð
ur því ekki sagt, að farið hafi
veidð inn á nýjar brautir með
ráðningu Olavs. Kiellands.
Hljómsveitafstjórnin er þess
fullviss, að þessi ráðstöfun muni
reynast hljómsveitinni heillarík í
framtíðinni, starf Kiellands muni
marka stefnu hljómsveitarinnar
fram á við til vaxandi þroska og
hafa ómetanlegt uppeldisgildi. En
á því sviði er þörfin brýnust, ef
hljómsveitin á að verða sá horn-
steinn íslenzkrar tónmenningar,
sem henni ber að vera. Það er
því von stjórnarinnar, að þessi
ráðstöfun mæti skilningi þeirra
manna, sem bera íslenzkt tónlit-
arlíf fyrir brjósti, og að gott og
tortryggnislaust samstarf geti tek-
izt með Olav Kielland og þeim
mönnitm öðrum, sem að þessum
málum starfa.
í st,jórn Sinfóníuhljómsveitarinnar
Jón Þórarinsson, form.
' Baldur Andrésson.
Bjami Böövarsson.
tsjörn Jónsson, framkvstj.
ganga niður a. m. k. næsta sólar-
hring. Snjókoma var í gær allt
frá Borgarfirði um Vestfirði,
Norðurland og Austfirði.
Um mestan hluta landsins var
snjóslitringur í gærdag og sum-
staðar setti allmikinn snjó niður
t. d. á Siglufirði. Þar hætti að
sn.jóa í gærkvekli, þá hafði verið
éljaveður í því nær einn sólar-
hring. Þar er nú hið mesta vetr-
arríki. Engu líkara en miður vet-
.’.r sé. Slæm færð á fiestum göt-
um bæjarins og hvergi sér á dökk-
an díl.
Þar sem frostið hefur mælst
piest, hefur það komizt niður i þrjú (
stig. Töldu veðurfræðingar er Mbl.
átti tal við veðurstofuna í gær-
kveldi, sennilegt að eitthvað myndi
iæg.ja í dag, en veðrið verða að
öðru leyti ðbreytt, þ. e. a. s. élja-
veður um mestan hluta landsins.
Þuríður Pálsdóttir hafði vakið
hér almenna athygli með nöng
sínum, áður en hún fór utan til
náms. I landi söngsins, ítalki,
hafa hæfileikar hennar þroskazt
og hún náð ágætri leikni í beit-
ingu raddarinnar, og þar hefur
hún unnið fyrsta stórsigurinn á
leiksviðinu.
Á þessari fyrstu söngskemmt-
un sinni söng frú Þuríður íslenzk
lög eftir Pál ísólfsson, Emil Thor-
oddsen, Sigvalda Kaldalóns og
áheyr- sviðinu, sem er mikið og með af-
brigðum vel mótað. Meðfeið
hinna vandsungnu verkefna bar
' öll vott um næma músíkgáfu,
'smekkvísi og fjölhæfni. Bak við
heiðríkju raddarinnar býr inni-
leiki og hlýja, sem glöggt kom
jfram í hinum Ijóðrænu viðíangs-
1 efnum. Aukinn þroski og reynsla
] munu leiða-þessa ómissandi eig-
inleika enn betur í.ljós. — I síð-
asta þætti þessarar frábæru söng-
skemmtunar birtist leikni song-
konunnar á nýju sviði í léttum
og lokkandi tónum flúrsöngsins,
er hún söng kóloratúrarírtr úr óp.
Töfraflautan og Lucia di Lamm-
ermoor. •— En það eru ekki ein-
ungis töfrar raddarinnar og aVf-
geng músíkgáfa, heldur og yndis-
iþokkinn, látleysið og einlægðin í
listtúikun hennar, sem vinnur
hylli áheyrendanna og hlýtur að
greiða henni leið upp á tind
frægðarinnar, ef hún kýs að
ganga þá braut.
Fritz Weisshappel var að
vanda hinn trausti og hógværi
undirleikari.
Áheyrendur, sem voru eins
margir og húsrúm frekast leyfði,
hylltu hina; ungu listakonu í al-
gleymishrifningu, og það verð-
skuldaði hún, því að jafnglæsi-
burður með stærri þjóðum.
legur „debut“ er sjaldgæfur við-
Ing. G.
Nefnd féfag
fjársöfnunina fil Arnasafn
STÚDENTAFÉLAG Reykjavíkur | Félagsamtök þau, sem Stú-
hefir snúið sér til margra helztu dentafélagið hefir haft .samband
félagssamtaka landsins og beðið , við, eru: Alþýðusamband íslands,
þau að tilnefna fulltrúa í nefnd, Bandalag starfsmanna ríkis og
er hafi forgnögu um fjársofnun bæja, Farmanna- og fiskimanna-
og undirbúning að byggingu sambandið, Félag ísl. iðnrekenda,
Árnasafns á íslandi. j Félag ísl. stórkaupmanna, Kven-
Mikið hefir borizt að framlög- ’ félagasambandið, Landssamband
um til safnsins, og telur þjóð- 1 iðnaðarmanna, Landssamband ís-
minjavörður sér tæplega lengur ísl. sveitarfélaga, Samband ísl.
fært að taka við framlögum og ísl. sevitarfélaga, Samband ísl.
annast um þau, enda þótt svo samvinnufélaga, Stéttarsamband
verði að vera fyrst um sinn, En bænda, Ungmennafélag íslands,
svo er til ætlazt, að nefndin ann- . Verziunarráðið og Vinnuveit-
izt fjársöfnunina framvegis. enadsambandið.
!ú ®r garðy rk jutíminn að byrja
Hnaffflug þrýdl-
lofhflugvélar
ÚUNDÚNUM, 5. maí — Fyrsta
þrýstiloftsflugvélin, sem hefur
hnattflug með farþega og varn-
íing lagði upp frá Jóhannesborg í
Suður-Afrtku í morgun. Vélin er
þi-ezk og nefnist „Comet“. Hún
er væntanleg til Lundúha snemma
í fyrramálið. —Reuter.
Nú er garðvinna að hdfjast og
menn langar eflaust til þeJss að vita
hv.ernig þeir eiga að búa jörðina
som bezt undir gáningu og hvað þeir
muni geta ræktað á hverjuim stað
mfeð sem beztum árangri. Jarðveg-
ur i görðunum er mjög mismun.andi
cg menn þurfa til dæmis að vita
hvaða áburður henlar bezt á hverj-
um stað, hver frjóveifni og næringar
dfni helst skortir í moldina. Þá er
gott fyrir.menn áð fá sér Garðyrkju
ritið, sem er nýkornið út. Þar er
ýtarleg grein um áburð og mat-
jurtarækt, eftir Einar I. Siggeirsson
og leíSbeiningar um þetta díni. —
1 þessu riti er.u cinnig léiðhsining-
ar eftir Ingólf Daviífson um það,
hveinig menn geta ræktað ýmsar
matjurtir svo sem s'kalotlauk; pípu-
lauk; karsi; húðkál og skarfakál. —
Kemur þetta sér vel fyrir þá, sem
langar til að auka fjölhreytni i mat-
jurtagörðum sínum. — Þá er þarna
grein . eiftir Sturliu Friðriksson um
jarðarherjarækt. Hof.úr áhugi manna
fyrir þvi að rækta iarðarber aúkist
mjog á seinni nritm, siðan menn
komust að því, að hægt er að rækta
þau úti við. „Útiræljlun jarðarbsrja
uppskeru en menn háfa áður gert
sér i h.ugarlund“ segir í greiiiinni.
Og svo eru þar leiðheiningar um það
lwernig á að fara með þessa nyt-
sömu jurt. — Ótal margt fleira er
i ihelftinu, sem mcnn hafa. g.ott af
að kynna sér. Þar segir einirig frá
því að i fyrra haifi verið byggð gróð
uihús, sem eru 2190 fermetrar' að
stærð. Eru þlá gróðurhús á öllu lanrl
inu orðin um 72.850 fermetrar alls,
eð^ tæpir 7.3 hektarar. — Þá segir
friá því, að árið sem leið haifi verið
fluttar inn rúmlega. 3313 smilestir
fiif ávöxtum og verðmæti þeirra hafi
Kiu'mið 8.738.000 kr. En verðrnæti
innlenc'i, káls; gulróta; gúrkna og
tómata ha.fi nu'mið tæpum 3 milijón-
um króna. —-
Njésnarar
er mun aúðveldari og gefur meiri1 form.
FÍÚME — 7 ítaliv Voru leiddir
fyrir rétt í Fíúme fyrir nokkrum
dögum sakaðir um njósnastarf-
semi í Júgóslavíu fyrir . Komin-