Morgunblaðið - 15.10.1952, Blaðsíða 6

Morgunblaðið - 15.10.1952, Blaðsíða 6
6 MORGUNBLAÐIÐ Miðvikudagur 15. okt. 1952 JC i/enfr) in o 9 Jl eimi FYRIR nokkru kom Mbl. að máli við frú Valborgu Sigurð- ardóttur, uppeldisfræðing. Áttum við saman stutt almennt ra’ob um uppeldisfræði og afstöðu almennings íil uppeldismála. AFSTADA ALMENNINGS — Of margir, segir frú Val- bðrg, gera sér alrangar hug- myndir um sjónarmið og afstöðu uppcldisfræðinga úútímans. Fólk ásakar þá um, að þsir leggi minni áherzlu á þátt heimilisins í upp- eldinu heldur en skyldi og því hættir við að líta á uppeldis- fræðina sem ópersónu'egt og dautt fræðikerfi, sem ekki sé á færi mreðra að hagnýta sér. En þetta er misskilningur, sem byggist á ónógri þekkingu á kenn ingum uppeldisfræðinnar. Hin hagnýta uppeldisfræði er lííræn og persónuleg og að mínu áliti brýtur hún hvargi í bág við heilbrigðar tilfinningar sannrar móður. Allir, sem nokkuð hafa fylgzt með á sviði uppeldisfræðinnar vita, að hún hefir, þvert á móti, sérstaklega siðustu 10—20 árin, lagt stöðugt vaxandi aherzlu á ást og umhyggju móðurinnar og á hlutverk heimilisins sem hinn mikilvægasta og afdrifaríkasta þátt í uppeldi barnsins. VAXANDI ÁHUGI -— Haltíið þér ekki, að þörf væri á að almenningi gæfist kost ur á að mennta sig á þessu sviði meira en nú er? — Jú. í rauninni þekkir mað- urinn allt betur en sjálfan sig. í Bandaríkjunum, sem standa meðal fremstu þjóða í uppeldis- vísindum nútímans, er miklu meiri rækt lögð við almenna kennslu í hagnýtri sálar -og upp- eldisfræði. Áhugi hins menntaða almennings á þessum málum virðist mér meiri þar en hér. En mér virðist áhugi manna á sálar- og uppeltíisfræði fari hér mjög í vöxt, og marka ég það m. a. á þátttöku í þessum grein- um í Námsflokkum Reykjavíkur og í Bréfaskóla S.Í.S. — Ég man, að þér sögðuð í útvarpserindi yðar s.l. vor, áð mikið aga- og stefnuleysi ríkti í uppeldismálum okkar íslendinga. Gætuð þér ímyndað yður nokkra sérstaka ástæðu fyrir því? ÞEGAR „MELARNIR" VORU MELAR — Það er ýmislegt, sem þar kemur til. Mörg vandamál, sem ekki þekktust áður, hafa skap- azt á síðari árum, sérstaklega með tilliti til Reykjavíkur. Borg- armenning okkar er enn óþrosk- uð. Við höfum ekki kunnað að sníða stakkinn eftir hinum öra vexti bæjarins. Fyrir 20 árum tindi ég blóðberg á Melunum og lék mér með leiksystkinum mín- um í boltaleik og öðrum fyrir- ferðamiklum liópleikjum á tún- flötunum á Sólvöllum. Þarna var þá lítil byggo, svo að börnin gátum leikið okkur eins og okkur lysti úti í guðs grænni náttur- unni. — Þetta hefur breytzt. Nú er ekkért nema gaton, börn- in geta varla snúið sér við, þau eru allsstaðar fyrir, ófriðhclg á lóðum eða í görðum náungans. — En leysa ekki barna- og leikvellirnir heimilin að miklu layti úr þessu vandamali? ij— Jú, dagheimilin eru mikil líót sem hjálp til heimilanna, til að taka við litlu börnunum af göt unni og veita þeim öryggi gegn hættum. Ég vildi leggja áherzlu á, að hlutverk þeirra á að vcra, eins og ég segði áður, að vcita r* (T m mtáiS við frú Valbairgu ardóttur EjppeldísfræðÍLíg Frú Valborg Sigurðardóttir. heimilunum hjálp, en fráleitt til að koma í stað þeirra í upp- eldi barnsins eins og margir virðást halda, að sé skoðun upp- eldisfræðinga. STARF BARNAHEIM- ILANNA — Finnst yður að skipulagning og starf barnaheimilanna sé kom- ið í sæmilegt horf hjá okkur? — Mikið hefur áunnizt í þeim málum á Síðustu árum, þó að mörgu sé þar enn ábótavant, sér- staklega að því er snertir vist- heimili barna. — Hver er munurinn á vist- heimili og dagheimili? — Á vistheimilunum eru börnin allan tímann, en á dag- heimilurn hinsvegar aðeins lengri eða skemmri hluta úr deginum. Mörg barnanna á vistheimil- unum eru munaðarleysingjar, sem nauðsynlegt er að fái sem hlýjasta og persónulegasta að- hlynningu, er komi í stað fjöl- skyldu- og heimilislífsins, sem þau ella fara algerlega á mis við. Því er það mjög óheppilegt, jafnvel háskalegt fyrir börnin, að þau sé flutt af einu vistheim- ilinu á ánnað, eins og nú á sér stað, þannig, að það nái hvergi að festa rætur. Barninu er nauðsynlegt að eiga einhverja eina manneskju, sem það geti hallað sér að og leitað hjá trausts og verndar. Þess vegna stefna upneldisfræðingar æ meira að því .að koma munað- arlausum börnum fyrir á einka- heimilum heldur en á stórum almennum barnaheimilum. UPPELDISSKÓI I SUMARGJAFAE — Hvað er að frétta af Upp- eldisskóla Sumarejafar, sem þér hafið veitt 'orstöðu? — Skólinn starfar ekki í vet- ur vegna þess, að Reykjavíkur- bær veitti cngan styrk til hans, en BarnavinafélagiS. Sumargjöf- in hefur að undanförnu rekið 'skólahn með styrk frá ríki og bæ. Það eru mér nikil vonbrigði, ef svo illa tekst, að skólinn fái elcki styrk til starfa í f'ramtíðinni. í þessu sambandi má benda á, að barnaheimilunum fer sifjölg- andi hér í bæ, og vex pá að sama skapi þörfin á sérmenntuðum fóstrum. Tvö ný og \ egieg barna- heimili cru t. d. í þann veginn að hefja starfsemi sína hér í bæ, eitt í Kleppsholtinu og ann- að við Laufásveg. Skoitir hér hvorki híbýlaprýði né hagkvæm vinnu- og leikskilyrði. Er það nikið gleðiefni öllum, scm um- •hyggju bera fyrir börnum Reykjavikurbaíjar. En hversu fullkomin, sem barnahcimili eru að ytra búnaði, koma þau að rnínum dómi hvergi nærri að fullum notum sem uppeldisstofn- anir nema fóstrurnar séu starfi sínu vaxnar, séu velmenntaðir og hæfir uppalendur. Ef Upp- eldisskóli Sumargjafar verður lagður niður að fullu og öllu, er mikil hælta á því, að alvarlegur hörgull verði á hæfu starfsliði áður en langt um líður. ÁBYRGÐARLEYSI — Haldið þér, að nógu margir geri sér fulla grein fyrir, hvílík ábyrgð og vandi því fylgir, að eiga og ala upp börn? — Ég er hrædd um ekki. Það er ekki laust við, að það setji að manni óhug við tilhugsunina um, að síðastliðið ár voru 27% af öllum fæddum börnum á ís- landi óskilgetin. Ungar stúlkur ættu að hafa það hugfast, hve mikils þau börn fara á mis, sem hvorki eiga föður né hgimili, hve ófyrirgefanlegt það er, að sýna léttúð og ábyrgðarleysi í þessum efnum. BJARTSÝNI + —i Bruð þér ekki bjartsýnar Framhald á bls. 12 Ráðhol! svarar: Elskendurnir á fötunni Spurning: UNNUSTINN minn og ég eig- um hvergi afdre^ á kvöldin. Við höfum þekkzt í eitt ár og höfum orðið að gera okkur að góðu að ganga um göturnar, þegar við viljum vera saman. Á sumrin er ef til vill hægt að sætta sig við það. En nú vandast málið þegar vetrar. Unnusti minn er við nám og bæði leigjum við herbergi hjá fólki, sem leyfir ekki að leigj- endurnir taki á móti gestum. Við getum ekki gift okkur fyrr en eftir nokkur ár. Hvað eigum við að gera? Svar: Ég verð að viðurkenna að það er ekki sérlega skemmtilegt að ganga um göturnar til lengdar, og geta aldrei setið saman innan dyra. En ekki trúi ég öðru, en þið getið fundið húsnæði þar sem húsráðendurnir eru ■ skilnihgs- betri við náungann. ! Þér hljótið líka að eiga ætt- . ingja eða kunningja i bænum. j Þér gætuð boðið þeim að gæta barnanna á kvöldin, tekið með •yður kökubita og fengið að laga kaffisopa í eldhúsinu. j j Fólk verður oft að sýna þolin- mæði á þessu æviskeiði, en auð- vitað væri betra að þið gætuð j notið þess líka .... þrátt fyrir vandamálin. | Þér getið að minnsta kosti j jhuggað yður við, að þér hafið, íundi'3 góðan lífsförunaut. ;r FT NÚ ER í t'zku að hafa stutt- klippt hár, og stutt har fer líka flestum konum vel. Auðveldara er að hirða það en sítt hár, en það þarf þó góða hirðingu engu að síður, ef það á að vera kon- unnar prýði. Hér eru nokkrar algildar regl ur: Ákjcsanlegt er að þvo hárið á hálfs mánaðar iresti. Látið þao aldrei verða of óhreint. ar Þegar þér hafið þvegið ’nárið, þá látið það verða hálfþurrt, áð- ur en þér setjið það upp með spennum eð^ pinnum. — Ef hárið er vafið upp á meðan það er rennblautt, verður það aldrei alveg þurrt og liðirnir verða ekki eins íallegir. Pægas verða STl' B, Burstið hárið með tveirn burst- um, og þvoið burstana vikulega. Hár burstarnir eru betri en nylon-burstarnir, því þeir eru harðir og slíta hárið frekar. Greiður úr horni, eru líka betri en nylongreiður, vegna þess, að þær eru búnar til úr sama efni og er í hárinu sjálfu. Ef þér hafið ekki „shampoo” eða hárolíu við hendma, þá má þvo hárið úr eggjum. Þér þeytið saman tvö heil egg, nuddið þeim í hársvörinn og skolið svo vel á eftir. Hárið verður þá gljá- andi og gott viðureignar á eftir. Eggja „shampoo'‘ er líka ágætt meðal við flösu. Þegar hárið er farið að klofna að neðan, er nauðsynlegt að láta klippa af því. Annars dregur mjög úr vextinum og hárið verð- ur dautt og líflaust. Gott er að breyta til um skipt- inguna, því hápið slitnar alltaf mest meðfram henni. OFT ER það svo, að born verða gripin ákaflcgri hræðslu, þegar farið er með þau til læknis eða eitthvað þess háttar. Börn verða oft hrædd við það, sem þau vita ekki hvað er, og þegar liræðslan er komin, duga ekki ávítur eða bliðuatlot. Eina ráðið er að undirbúa barnið fyrirfram þannig, að það viti, hvað á að ske. Hjúkrunar- kona, sem hefur góða reynslu af börnum á læknastofum, á sjálf tveggja ára dóttur. Hún hefur farið með hana til lækn- is, tánnlæknis, myndasmiðs, hár- skera og saumakonu, og sú litla hefur tekið öllu með ró. „Ástæðan til þess er sú,” segir hjúkrun- arkonan, „að ég segi henni nokkr- um dögum fyrirfram, hvað á að ske, og við leikum það heima, þegar hún er hjá lækni,' tann- lækni o. s. frv. Það þótti henni gaman og þegar kom að alvör- unni, vissi hún við hverju hún mátti búast, — vissi hvenær hún mundi finna svolítið til. Ég held að henni hafi fundist það allt vera hálfgerður leikur. Ef til væri gott fyrir aðra, að grípa til þessa þjóðráðs. §etjið svuntu' á strauborHii! STRAUBORÐIÐ verður að taka fram oft í viku og þar sem ungbörn eru í húsinu, verður að strauja stundum á hverjum Sköreimar oy' ALLIR vita hvað það er erfitt að þræða skóreimar í götin, ef járnið er dottið af þeim og end- arnir farnir að flosna. Gott ráð er að klippa lítil stykki af mjólk- urflöskuloki, vinda það utan um endann á reiminni og klípa það svo saman með naglbít. Annað ráð er að dýfa endan- um niður í lím. Þegar það þornar, verður það hart og reimin flosnar ekki. Við þessa miklu notkun verð- ur flókinn, sem hafður er ofan á strauborðinu, bæði grár og ljótur og það er erfitt að koma því við að hreinsa hann. Ungri konu datt í hug að sauma hlíf úr gömlu sængurveri utan um borðið. Öðru megin á stykkið saumaði hún nokkurs konar hettu og smeygði þvi utan um mjóa endann á borðinu og batt svo stykkið saman með bendlum. Það var fljótlegt að taka þetta af og þvo, þegar með þurfti. * Gott ráð er aS mála neðstu þrepin í kjallaratröpp- unum hvít. Þá sjást þau betur í myrkri. ®Stráið talkúmi í dyralam- ir, sem ískrar í. Þá renna þær mjúklega. Goít er líka að bera talkúm utan á skúffur, scm eru óþjálar. ®Vilji maður spara sér egg en fá þá góða skorpu á steikt- an fisk, er alveg eins gott að velía stykkjunum upp úr hveitijafningi áður en þaii eru sett í raspið.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.