Morgunblaðið - 03.05.1953, Síða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 3. maí 1953
i:
|
Frh. af bls. 1.
’ Þá var tekið fyrir álit sam-
göngumálanefndar. Sigurður
Bjarnason, alþm. gerði grein fyr-
jír tillögum hennar, en auk hans
lóku til máls, Sigurður Á. Bjöms-
Son frá Veðramóti, Friðleifur I.
jþriðriksson, Reykjavík, Agúst
Jónsson bóndi Hofi, séra Magnús
Cuðmunclsson, Ólafsvík, Gísii
Jónsson alþm., og Jón Gunnlaugs
son læknir, Reykhólum. Tillögur
iamgöngumálanefndar voru síðan
iboinar undir atkvæði og sam-
Iþvkktar. — Síðan var gert fund-
ferhlé.
|sl9DEGISFUND UR
; Eftir rúmlega klukkustundar
hlé hófst fundur síðan að nýju.
Var Árni Jónsson tilraunastjóri á
Akureyri þá fundarstjóri, en fund
arritarar voru Guðmundur Guð-
énundsson Hafnarfirði og Sigurð-
EU' Pálmason, Hvammstanga.
Því næst skilaði félagsmála-
tiefnd af sér störfum. Var Þor-
isteinn Bernharðsson framsögu-
biaður hennar. En auk hans tóku
til máls þeir Gísli Jónsson alþm.
iog Hannes Jónsson verkamaður.
ÍNæst hafði Axel Guðmundsson
jframsögu um áfengismál. Urðu
jum þau töluverðar umræður.
"Tóku þessir menn til máls: Ósk-
ár Clausen, Rvík, Erlendur Er-
lendsson Teigi, Rang., séra Magn-
ús Guðmundsson Ólafsvík, séra
fSveinbj. Sveinbjörnsson Hruna
og Ólafur Thors atvinnumálaráð-
Iherra.
| ' Þá voru tekin fyrir landbún-
pðarmál, og var Jón Pálmason
bóndi á Akri, forseti sameinaðs
Alþingis, framsögumaður land-
búnaðarnefndar. Flutti hann þrótt
iinikla ræðu. þar sem hann ræddi
jjhagsmunamál landbúnaðarins og
jjgerði grein fyrir tiiiögum Land-
jbúnaðarnefndar. Auk hans tók til
'irnáls Ingólfur Jónsson alþm. En
að ræðu hans lokinni, var um-
J’æðu um landbúnaðarmálin frest-
jað og hlé gert á fundinum.
.
iKVÖLDFAGNAÐUR
HELGAÐUR 1. MAÍ
GG VERKALÝÐSMÁLUM
i Klukkan 9 um kvöldið hófst
þvo fjórði fundur Landsfundar-
iins þennan dag. Af tilefni 1. maí,
Þátíðisdags verkalýðsins, flutti
<>lafur Thors foimaður Sjálfstæð-
isflokksins stutt • ávarp. Óskaði
hann íslenzkum verkalýð og laun
'þégum til hamingju með daginn.
;Hann kvaðst fagna því, að á þess-
Itim Landsfundi Sjálfstæðisflokks
ins, ættu sæti margir af ágætustu
leiðtogum íslenzks verkalýðs. Það
-'Ýæri að sjálfsögðu skylda Sjálf-
ijstæðisflokksins að taka af skiln-
jingi og velvild á málum verka-
lýðs og launþega, sem væru eín
þeirra stétta, er mynduðu þenn-
an stærsta flokk þjóðarinnar.
Ólafur Thors kvað ástæðu tií þess
að harma það, hversu gróflega
kommúnistar og Alþýðuflokks-
jtnenn hefðu misnotað nafri verka
Iýð3samtakanna í þágu pólitísks
láróðurs með ávarpi því, sem þeir
jliefðu gefið út þennan dag. Hann
cndurtók síðan árnaðaróskir sín-
ar til íslenzks verkalýðs og laun-
jþega og kvæðst vænta vaxandi
jsamvinnu við þá á næstu árum.
jíSjálfstæðisflokkurinn vséri nú í
raun og veru orðinn stærsti verka
jlýðsflokkur landsins.
tJTRÝMING
ATVINNULEYSISINS
Fundarstjóri ' vár þessu næst
kjörinn Sigurjón Jónsson formað
tir Félags járniðnáðármanna í
Reykjavík, en fundarritarar þeir
Ingimundur Gestsson forfnaður
launþegadeíldar bifreiðastjóra-
félagsins Hreyfiís’ s og.; Gunnar
Helgason erindreki Sjálfstæðis-
flokksins. Því næst. voru (ekiri fyr
ir atvinnu- og verkalýðsmál: Var
Friðleifur Friðriksson formaður
hifreiðastjórafél. Þróttur,' fram-
sögumaður nefndar þeirrar, sem
um þau mál hafði fjallað, Flutti
hann mjög þróttmikla og sköru-
jlega framsöguræðu.
Lagði hann áherzlu á nauð-
j syn þess að útrýma atvinnu-
, leysi á einstökum árstíðum,
sem sífellt ógnaði afkomu
fólks í kauptúnum og kaup-
j stöðum víðsvegar um land.
j Halda bæri áfram á þeirri
braut, sem mörkuð var við
lausn síðustu vinnudeilu, og
sem Sjáifstæðismenn höfðu
margsinnis bent, að auka kaup
mátt launanna. með lækkun
I dýrtíðarinnar, og tryggja þar
með heilbrrgðan rekstur at-
vinnutækjanna.
Hann kvað Sjálfstæðisverka-
menn víta harðlega þá misnotk-
! un verkalýðssamtakanna, sem
kommúnistar og ein$takir öfga-
menn innan Alþýðuflokksins
hefðu staðið íyrir í allsherjarverk
fallinu fyrir síðustu áramót. Þá
hefði því beinlínis verið lýst yfir,
. að verkfallið væri háð í pólitísk-
> um tilgangi í því skyni að steypa
af stóli lýðræðislegri ríkisstjórn
í landinu.
i Friðleifur Friðriksson deildi
einnig harðlega á moldvörpu-
starfsemi kommúnista innan
verkalýðshreyfingarinnar og for-
dæmdi yfirgang þetrra og lögbrot
í samtökunum. j
í ræðu sinni iagði hann meg
ináherzlu á, að fyrir allan
verkalýð og launþega væri
það raunhæfasía atvinnubót-
in að auka f jölbreytni atvinnu
lífsins, hagnýta sem bezt auð-
íindir landsins og tryggja sem
varaniegasta atvinnu í land-
inu. j
Ræðu Friðleifs Friðrilcsson-
ar var tekið sérstaklega vel af
fundarmönnum.
VÍSITALAN SÝNI RÉTTA
MYND FRAMFÆRSLU-
KOSTNAÐARINS
Auk frummælanda tók Ólafur
Björnsson próf., formaður Banda
lags starfsmanna ríkis og bæja,
til máls. Taldi hann m. a., að
nauðsynlegt væri, að visitala
framfærzlukostnaðar sýni jafn-
•an rétta mynd af "honum eins og
hann er á hverjum tímá, og koma
eigi í veg fyrir það, að hún sé
fölsuð með því að taka inn í hana
j hámarksverð á ófáanlegum vör-
um. Hann taldi einnig að leita
ætti samkomulags við launþcga-
samtökin um það, að gerðir séu
! við þau kaupgjaldssamningar til
j lengri tíma á þeim grundveili, að
! þeim sé tryggð aukin hlutdeild í
! þjóðartekjunum ér þær vaxa.
S J ÁV ARÚTVEGS-
OG VERZLUNARMÁL
Næst hafði Jóhann Þ. Jósefs-
son alþm. framsögu um sjávar-
útvegsmál. Auk hans tóku til
máls ráðherrarnir Björn Ólafs-
son og Ólafur Thors og enn-
; fremur þeir Sveinn Bene-
' diktsson og Erlendur Erlendsson
Teigi.
Næst voru tekin fyrir verzlun-
armál, og hafði Ragnar Jónsson,
kaupfélagsstjóri í Vík í Mýrdal,
framsögu. Flutti hann mjög
; glögga og athyglisverða ræðu. Að
j henni lokinni var umræðu frest-
að og fundi slitið, enda var þá
j komið fram undir miðnætti.
LAUGARDAGSFUNDURINN
Klukkan tíu fyrir hádegi í gær
morgun hófst svo landsfundurinn
að nýju. Var Sigurður Á. Björns-
son frá Veðramóti þá fundar-
stjóri, en fundarritarar voru Ein-
ar Bergmann, Ólafsvík og Magn-
ús Sigurðsson, Stokkseyri.
Hófust þá framhaldsumræður
um verzlunarmál, og tóku til máls
þeir Einar Guðmundsson, Reykja
vík, Einar Bergmann, Ólafsvík og
Sveinh Jónsson, Egilsstöðum.
Þá var tekið fyrir álit iðnaðar-
málanefndar og var Jónas Rafn-
ar, alþm. framsögumaður hennar.
I Auk hans tóku til máls þeir
j Björgvin Frederiksen forseti
Landssambands iðnaðarmanna og
Páil S. Pálsson framkvæmdastjóri
Félags ísl. iðnrekenda.
Þá voru rædd slysavarnamáj,
og hafði Guðbjártur Ólafsson for
seti Slysavarnafélags Islands
framsögu. Auk hans tók Rjörn
Ólafsson ráðherra til máls.
SÍÐDEGISFUNDIR
Framhaidsfundur hófst kl. 2 e.h.
Ólafur Thors setti fund og til-
nefndi sem fundarstjóra frk.
Maríu Maack, fundarritara þá
Sverri Júliusson óg Pál Ágústs-
son, Bíldudal.
Fundurinn tók fyrir: Fjármál.
Framsögumaður: Gísli Jónsson,
alþm.. Til máls tóku dr. Björn
B.iörnsson, Ólafur Thors, Hannes
Jónsson, Gunnar Thoroddsen,
Sir. H. Egiisson.
Skattamál: Frainsögumaður
Sigurbjörn Þorbjörnsson. Til
máls tók Gísii Jónsson alþm. Síð-
an var gert hlé á fundinum. Fund
ur hófst að nýju kl. 17,25. Fund-
arstjóri: Jón G. Sólnes, Akureyri,
fundarritarar: Ásgr. Þorgrímsson,
Borg og Þorvaldur Jónsson,
Skúmssteðum. Framhald um-
ræðna um skattamál. Til máls
tóku B.iörn Loftsson, flellu, Frú
Auður Auðuns séra Magnús Guð
mundsson, Ólafsvík. Sigurbjörn
Þorbjörnsson, Glafur Björnsson,
frú Soffía Ólafsdóttir, Rvík, —
Landtoúnaðarrriál, framhaldsum-
ræða. Til máls tóku .Tón Pálma-
son alþm., Árni G. Eylands. —
Kirkjumál. Framsögumaður Þor-
steirin Þorsteinsson sýslumaður.
Tollarnál: Framsögumaður H. J.
Hólmjárn, ráðunautur. Heilbrigð
ismál. Framsögumaður Kjartan
Jóhannsson, læknir, Isaf.. Jafn-
vægi í byggðum landsins. Árni
Helgason, Stykkishólmi.
Umræðum var lokið um sum
roálanna og öðrum frestað. Öllum
atkvæðagreiðslum var í dag frest
að. Fundur hefst að nýju kl. 10
f. h. í dag.
...... —ip. *r :
-f
Békmenntakynnsng
BÓKAÚTGÁFAN Helgafell efnir
til bókmenntakynningar í dag í
Austurbæjarbíói kl. 1, er nokkr-
ir hinna yngri höfunda lesa eft-
ir sjálfa sig sögur og ljóð.
Indriði Þorsteinsson les kafla
Úr nýrri skáldsögu sem hann nú
vinBur að, en aðrir sem koma
fram eru: Ásta Sigurðardóttir,
Elías Mar, Jón Óskar, Einar
Bragi Sigurðsson og Stefán Hörð-
ur Grímsson.
í dag verður opnaðar 3 stofur Þjóðminjasafnsins, þar sem starfs-
menn saínsins hafa komið fyrir kirkjugripum frá fyrri öldum,
Myndin sýnir hluta af miðaldasafninu, altaristöflur úr alabastri
og dýrlingamyndír. (Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
ftirfejugn]
l»ar era ýmsssr ssaestu
dýrgripiar Ísleadí
EFTIR LANGAN og vandaðan undirbúning verða kirkjugripa-
deildir Þjóðminjasafnsins loks opnaðar i dag. Hefur hinum fjöl-
hreytiiegu kirkjugripum nú verið komið fyrir í þremur rúmgóðum
stofum. Auk þess er safn Jóns Vídalíns konsúls, sem hefur að
geyma marga kirkjugripi.
Stórgjöf frá Vest-
ur-íslesizkura lijón-
um
>3IÝct.
FRÚ RAGNHEIÐUR ERLENDS-
DÓTTIR, Lundar, Kanada, og
maður hennar, Árni Pálsson,
haía gefið Skálholtsstsð höfðing-
iega gjöf 500 dollara. Séra Valdi-
mar J. Eylands i Winnipeg veitti
gjöfinni viðtöku og sendi biskupi,
herra Sigurgeir, en hann hefur
afhent hana gjaldkera Skálholts-
félagsins.
Frú Ragnheiður Erlendsdóttir
er fædd í Skálholti 7. júní 1870,
dóttir hjónanna Margrétar og
Erlendar, sem þar bjuggu þá.
Hún fluttist vestur um haf alda-
Framhald af bls. 2
DÝRGRIPIR FRÁ MIÐÖLDUM
Meðal kirkjugripanna eru sum-
ar merkustu fornminjar og list-
minjar íslendinga, ' sérstaklega
eru margii; góðir gripir í þeirrx
stofu, sem geyrnir kirkjugripi frá
því fyrir siðaskipti. Það eru mið-
aldagripir sem eru ómetanlegir.
í þeirri deild má nefna m. a. kór-
kápu Jóns Arasonar. Þar er einn-
ig hökull úr skrúða þeim, serrs
Jón Arason lagði Hólakirkju til
og hefur ekki verið til sýnis áð-
ur. í einum sýningarskápnum er
t. d. gullbróderingar með mynd-
um af hinum helgu íslenzku bisk-
upum, Jóni og Þorláki helga. —
Enn er í öðrum skáp hið eina
helgidómaskrín, sem til er frá
miðöldum, fornfálegt, en sjást þó
enn skrautlínur þess. Þarna eru
altaristöflur úr alabastri og dýrð-
lingamyndir og margt fleira, sern
ekki tjóar nöfnum að nefna.
Ápótek Austurbæjar
í GÆR var opnað nýtt apótek
í Reykjavík, Apótek Austurbæj-
ar, til húsa að Hátegsvegi 1. Eig-
andi þessarar nýju lyfjabúðar er
Karl Lúðvíksson, lyfjafræðing-
ur. —
Er lyfjabúð þessi hin allra
snyrtilegasta, innréttingar allar
úr birki, teiknaðar af Helga
Hallgrímssyni, húsgagnaarkitekt,
eftir fyrirsögn Karls. Innrétting-
arnar voru smíðaðar á Akranesi
af Ástráði Proppé. — Gólf eru
flísalögð, og sá fyrirtækið
'Mósaík um lagningu flísanna.
í húsinu eru einnig iækninga-
stofur, og hafa nú þegar 4 lækn-
ar sezt að í húsinu.
Karl Lúðvíksson lauk kandí-
datsprófi frá Kaupmannahaínar-
háskóla árið 1937, með fyrstu
íeinkunn, og hefur mest megnis
'starfað hjá Reykjavíkur Apóteki
jsíðan. Fékk Karl leyfisveitingu
jfyrir apótekinu 10. ágúst 1950.
Er að því mikil bót fyrir hin
'fjölmennu íbúðarhverfi í Rauðar-
iárholti og í Hlíðunum.
NJOTA SIN I NYJUM
HÚSAKYNNUM
Frá siðaskiptatímum er úr enrj
meira að velja. Kirkjugripirnir,
sem margir eru ómetanleg lista-
verk njóta sín nú betur en I
gömlu húsakynnunum. Þar að
auki er nú hægt að-sýna marga
muni, sem vegnar rúmleysis í
gamla safnahúsinu urðu að liggja
i láginni. Þarna er fjöldi muna,
sem endurheimtir voru 1930 frá
Danmörku og almenningi gefst
nú í fyrsta sinn kostur á að sjá.
GJOF FRA NOREGI
Þjóðminjasafningu barst nýlegai
gjöf frá félögunum Island-Norgs
og Norsk Islandsk Samfund. Eru
það 6 pör af gömlum norskum
skíðum. Munu skíðamenn efa-
laust hafa miklu ánægju af aS
virða þau fyrir sér, ekki sízt eira
skíðin, sem eru af þeirri tegund,
sem íslendingar áður kölluðu
öndur. Þar er annað skíðið mjög
langt, einir 4 metrar, en me<3
skreiðfleti, eins og á venju-
legum skiðum. Hitt
skíðið er styttra og klætt hrein-
dýrsskinni að neðan. Þótt skíðí
hafi verið notuð hér á landi, eru
fornleifar þeirra mjög" fátækar
hér. Hin norsku skíði verða sýnd
í norska herberginu.
Nú verður sú breyting gerð
hjá Þjóðminjasafninu, að þavl
verður opið eftir hádegi á laúg-
ardögum milli kl. 1 og 3.