Morgunblaðið - 20.08.1953, Qupperneq 11
Fimmíudagur 20. ágúst 1953
MORGUNBLAÐip
11
Smásaga dagslns:
VORBRELLUR
Hópferð islendlnga
eftir Hans Severinsen.
HÚN hafði opnað gluggann upp
á gátt. Það var komið fram í maí
og þetta var fyrsta hlýja kvöld-
ið. Hún ætlaði að fara að hátta,
en hún staldraði við úti við glugg
ann og lét vorloftið streyma inn
á sig. Um leið fylltist hún ein-
hverri undarlegri kennd, sem til-
heyrði alltaf vorinu. Enda þótt
klukkan væri að verða tólf . . . .
hún hafði setið við að lesa spenn-
andi ástarsögu . . . stóðst hún
ekki freistingunaen ákvað að fá
sér kvöldgöngu. Hún var ein.
Maðurinn hennar var á ferðalagi,
svo hún þurfti ekki að gefa neina
skýringu á því, hvers vegna hún
færi út svona seint.
Hún ætlaði bara að ganga út
að næsta götuhorni og snúa svo
við aftur. Úti var ennþá hlýrra
en hún hafði búizt við. Hún
ókvað því að ganga niður að
vatninu og setjast þar á bekk,
þó ekki væri nema augnablik.
En hún hafði setið kyrr næst-
um allt kvöldið og hana lang-
aði því ekki til að setjast á bekk-
inn. Þess vegna gekk hún áfram
eftir götunni meðfram vatninu
og út að Fredensbrú. Hún mætti
fáu fólki. Mest voru það ungir
elskendur eða eldri menn, sem
voru úti með hundana sína til
að viðra þá. En veðrið var svo
gott, að henni fannst hún verða
að njóta þess lengur Og þess
vegna hélt hún áfram meðfram
Peblinge-vatninu, og niður með
St. Jörgens-vatninu Og loks kom
hún á Vesturbrú.
Henni fannst þessi næturganga
liggja einhvern veginn algerlega
Utan við hinn daglega raunveru-
leika. Hún hafði varpað frá sér
öllum hugsunum um húsverk og
hreingerningar Og allt það annað
sem fyllti huga hennar á hverj-
um degi. Hversdagslegir hlutir
voru ekki til. Vörnóttin fyllti
hana óskiljanlegri gleði. Hún
minntist þess ekki að hafa fund-
ið til slíkrar kenndar síðan hún
var kornung og ástfangin. Það
var eins og einhver kraftur innra
með henni yrði að fá útrás. —
Klukkan var orðin þrjú, þegar
hún kom loks heim að húsi sínu
Og þá voru fuglarnir vaknaðir
Og farnir að syngja hinum nýja
degi lofsöngva sína.
Þá uppgötvaði hún, að það var
Jjós í stofuglugganum. Gat það
verið að hún hefði gleymt að
Slökkva, þegar hún fór út? Það
væri ólíkt henni, því hún var
komin á þann aldur, þegar fólk
lætur sér annt um að eyða ekki
rafmagni eða gasi til einskis. Gat
það verið að þjófar hefðu komizt
|nn í íbúðina? Það var varla
mögulegt. Þjófar kveiktu heldur
ekki 1 jós þegar farið var að birta.
Óhugsandi var, að maðurinn
hennar væri kominn heim. Hún
hafði fengið bréf frá honum í
gær og hann var óravegu í burtu.
Hann hélt alltaf áætlun og hann
Var ekki vanur því að koma
henni á óvart með nokkurn hlut.
Hún vissi alltaf hvar hún hafði
hann.
En það var samt maðurinn
hennar, sem var kominn heim.
Hann stóð alklæddur á miðju
Btofugólfinu, þegar hún kom inn.
Samvizka hennar var hrein. —
Henni datt ekki einu sinni í hug
að nokkuð undarlegt væri við
það, að hún kæmi heim svona
seint. Fyrsta hugsun hennar var
að heilsa honum með kossi og
láta í ljós gleði sína yfir því
að hann væri kominn heim. En
hún hikaði við þegar hún sá
Svipinn á andliti hans.
„Hvar hefur þú verið?“ spurði
hann.
Rödd hans var henni alveg eins
ókunnug eins og augnaráðið, sem
hann sendi henni. Það var eins
og framandi maður stæði fyrir
framan hana.
„Ég hef beðið eftir þér í þrjá
klukkutíma“, sagði hann og leit
á úrið sitt. „Ég hef gengið fram
og aftur um gólfið í þrjá klukku-
tíma og beðið eftir þér. Hvar
hefur þú verið?“
Nú skildi hún, hvað var svona
ókunnuguegt við hann. Maður
sem hefur gengið um gólf í þrjá
klukkutíma í mikilli geðshrær-
iingu, hlaut að verða einhvern
veginn svona.
„Ég fór bara út til að fá mér
frískt loft“, sagði hún. „Er nokk-
ur ástæða til að komast úr jafn-
vægi fyrir það?“
„Hvar hefur þú verið?“, spurði
hann aftur.
Hún sagði honum frá göngu-
ferðinni í góða veðrinu og lýsti
því nákvæmlega fyrir honum
hvar hún hafði gengið.
En harkan fór ekki úr svip
hans. „Útskýringarnar eru nógu
vel undirbúnar hjá þér. Þú ert
annars ekki vön því að ljúga að
mér“.
„Hvaða vitleysa“, sagði hún. •—
„Hvað heldur þú eiginlega um
mig?“
„Hættu þessum undanbrögð-
um“, sagði hann hranalega. „Ég
hef þekkt þig í tíu ár og veit
að þú mundir aldrei láta þér
detta í hug að ganga um borgina
þvera og endilanga um hánótt . ..
Hver er þessi maður?“
„Maður? Hvaða maður?“
„Þú hefir meiri leikhæfileika
en ég bjóst við . . . Þekki ég
hann?“
Hún lét fallast niður á stól.
Hann horfði rannsakandi á
hana: „Já, nú missir þú kjarkinn.
Nú vantar bara játninguna......
hver er þessi maður? Þekki ég
hann“.
„Þú þekkir hann ekki“, sagði
hún hljómlausri röddu.
Hún vissi ekki sjálf, hvers
vegna hún svaraði þannig. Ekki
var það vegna þess að henni
fyndist hún neydd til þess. Það
hlaut að vera af þessari æfintýra-
þrá, sem hún fann ennþá til eftir
gönguferðina, í fagurri vornótt-
inni. Kannske fannst henni dá-
lítið gaman að því að stríða mann
inum sínum, sem sýndi afbrýðis-
semi i fyrsta sinn eftir tíu ára
hjónaband.
„Hvernig lítur hann út?“,
spurði maðurinn hennar.
Henin datt í hug söguhetjan í
bókinni, sem hún hafði verið að
lesa í áður en hún fór út.
„Hann er hár . . . dökkhærður
.... grannur", sagði hún dreym-
andi röddu.
„Já, það er venjulega lýsingin
á þeim. Og svo á hann helzt að
vera milljónamæringur. •— Hvar
kynntist þú honum?“
„Ég kynntist honum af hend-
ingu“.
„Kynnst honum á götunni auð-
vitað?“
„Nei, nei“, sagði hún. „Við
vorum kynnt hvort fyrir öðru“.
„Hvað heitir hann?“
Hún varð aftur að leita aðstoð-
ar bókarinnar. „Burgrave", sagði
hún. „John Bugrave“.
Maðurinn hennar missti allt
vald á rödd sinni. „Einmitt“,
hrópaði hann upp yfir sig. „Þú
leggst svo lágt að eltast við ein-
hverja Englendinga . . . “.
„En hann er danskur", flýtti
hún sér að segja. „Faðir hans var
Englendingur en • móðir hans
dönsk. Hann hefur verið hér alla
sína ævi. En ég veit ekkert meira
um hann“.
„Hvers konar samband er ykk-
ar á milli?“
„Ekkert“. Hún stóð upp af stóln
um. „Við höfum farið saman í
gönguférðir . . . og get fullvissað
þig um það, að . . . “.
Hann gretti sig. „Gönguferðir
.... klukkan þrjú um nótt ....“.
Hann gekk að bókaskápnum
þar sem pípan hans var og fór
að troða í hana. Hann þurfti auð-
sjáanlega að fá augnabliks næði
til að hugsa.
„Ég skil ekki hvernig þú hef-
ur getað gert mér þetta“, sagði
hann. „Ég skil það ekki . . . eftir
tíu ára hjónaband. . . . ég hef
alltaf treyst þér“.
„Finnst þér það svo afskap-
lega óskiljanlegt?", sagði hún.
„Þú talar um tíu ára hjónaband
. . . . já, en við höfum eingöngu
tollað saman af gömlum vana.
Hrofir þú nokkurn tímann á mig?
Er ég ekki eingöngu partur úr
tilveru þinni, nauðsynlegur hluti
sem gefur þér að borða, gætir
heimilis þíns og stoppar sokkana
þína?“
Hann leit á hana og hún sá, að
það var eitthvað í augum hans,
sem hún hafði ekki séð síðan þau
voru nýtrúlofuð. Hún minntist
þess, að þá hafði hún oft séð
þennan svip í augum hans. Það
var eins og augnaráðið felldi í
sér gleðina yfir því að eiga hana
og um leið óttann við það, að
aðrir kynnu að taka hana frá hon
um. Drottinn minn, hvað það
voru mörg ár síðan hún hafði séð
þetta augnaráð og hvað hana lang
aði til að láta það endast sem
lengst.
Hún fann það á sér, að hann
var á báðum áttum, eins og ung-
ur vandræðalegur elskhugi. Það
gaf henni aftur styrk, svo að
fas hennar breyttist gersamlega.
Hún settist á stólbríkina og dill-
aði fætinum, Það kom glampi í
augun á henni og henni fannst
eins og fiðringur færi um sig alla.
Maðurinn hennar hlaut að upp-
götva það í annað sinn, að hún
væri eftirsóknarverð og það hlaut
að vera mikið áfall fyrir hann
að komast að þeirri niðurstöðu,
að öðrum manni fannst það líka.
„Jæja, ég ætla að fara að
hátta“, sagði hún. Hún gekk
hnakkakert fram hjá honum inn
í svefnherbergið og háttaði. •—
Hún hafði ekki dregið niður
gluggatjaldið. Fyrstu geislar
morgunskólarinnar féllu á vegg-
inn. Hún lagðist út af og starði
á þenan sólblett.
Þegar maðurinn hennar hafði
lokið úr pipunni, kom hann inn
til hennar. Hann hafði sennilega
hugsað mál sitt vandlega. Hann
settist á rúmbríkina hjá henni.
Henni varð ltið framan í hann
og hún skelfdist, þegar hún sá,
hvernig áhyggjur og sorgir höfðu
sett sín greinilegu spor á andlit
hans þessa stuttu stund. Allur
hlýleikinn, sem hún hafði borið
til hans, en sem hafði kólnað
smátt og smátt. í tíu ára hjóna-
bandi, lifnaði við að nýju. Henni
datt í hug að segja honum allan
sannleikann, en vissi að hann
mundi hvort eð var ekki trúa
henni. Þessa nótt hafði hann upp-
lifað meira hugarstríð en nokkra
aðra nótt í hjónabandi sínu.
„Ég hef ekki verið þér eins
góður og ég átti að vera“, sagði
hann. „Ég hef gefið mig allan
að atvinnunni í bankanum. Ég
Framliald á bls. 1?
Framh. af bls. 7
en vasaklútur, dugði að ieggja
hann ofan á kollinn. Spanskar
konur hafa altaf svartar slæður
á höfði þegar þær ganga í kirkju.
Eru slæður þær handsaumaðar
af hinni mestu snild. Kaupa út-
_ lendingar mikið af þessum slæð-
' um til minja, enda er treyst á
viðskipti þeirra. Spönsku koraurn-
ar sitja allan veturinn við að
„brodera" þessar slæður og
verja seinustu aurum heimilis-
ins í efniskaup svo að á vorin
má oft heyra andvörp þeirra:
„Hvenær koma ferðamennirnir?"
því að þá er bjargarlaust í bú-
inu þangað til slæðurnar seljast.
Á undanförnum árum mun hafa
verið tiltölulega lítið um ferða-
menn á Spáni, en nú er ferða-
mannastraumurinn að aukast
stórkostlega.
SITT AF HVERJU
Bastkörfurnar, sem vegaverka-
menn nota, eru víða hvar helsta
, flutningatækið. í þær sækir fólk-
ið matvörur og kol. (Stundum
sækja konurnar kol í mundlaug-
ar, og þætti það lítil kolakaup
hér á landi; þetta eru viðarkol).
Fjölmenn stétt er götusóparar
og ganga þeir í einkennisbúning-
um. Þeir hafa flata strákústa og
sópa ryki og affalli trjánna upp
í bastkörfur. Og til margs annars
eru þessar körfur notaðar.
Þess má geta, að á krossgöt-
um og fleiri gatnamótum í borg-
unum eru hafðir ljósvitar til
þess að leiðbeina umferðinni.
Vitar þessir eru um einn metra
á hæð og stallur steyptur í kring
um þá. Þætti mér liklegt að slík-
ir vitar gæti gert mikið gagn
hér í Reykjavík.
Ég skoðaði blöðin og reyndi
að komast eftir því hverjar væru
helztu fréttirnar í þeim. Gekk
það misjafnlega. En þar sá ég
að Spánverjar nota upphrópun-
armerki og spurningarmerki
bæði á undan og eftir setningum,
eins og vér notum gæsalappir,
og er því svo hagað, að merkið
framan við setninguna stendur á
höfði, en hitt snýr rétt.
Mikið er um auglýsingaspjöld
meðfram öllum vegum. Ein aug-
lýsing vakti sérstaka athygli,
því að hún var alls staðar og
stundum máluð á hús, steina eða
kletta: „Majories no hay“ stóð
þar, en það þýðir „Ekkert betra“.
Varan er hvergi nefnd, en sagt
var að þetta væri auglýsing um
koníak, og að allir Sjánverjar
vissu hvað við var átt, alveg
eins og menn vita hér á landi að
það er auglýsing fyrir Álafoss,
ef einhvers staðar stendur:
’ „Kaupirðu góðan hlut, þá mundu
hvar þú fékst hann“.
t Það er sérstök staða á Spáni
að vera ríkur. Á einum stað var
komið að mjög stóru og skraut-
legu íbúðarhúsi og Spánverji
spurður hvaða hús þetta væri.
Hann nefnir eiganda þess og kvað
hann búa þar einan með þjón-
ustuliði sínu. „Hvað gerir hann?“
var spurt. „Gerir?“ endurtók
Spánverjinn undrandi; „hann
gerir ekki neitt, hann er ríkur“.
Þar með var alt sagt sem þurfti.
Það er ekki ætlast til þess að
ríkir menn vinni á Spáni. Þeir
eiga að lifa á eignum sínum, það
er þeirra atvinna, og fólkið öfund
ar þá ekki, því að það telur
þetta svo sem alveg sjálfsagt.
Áður en lagt væri í þessa ferð,
var oss spáð sól og sumri og að
vér mundum lengja hið íslenzka
sumar um þrjár vikur.’ En að
sumu leyti rættist þetta ekki.
Veðurfar var yfirleitt svalt og
vér fengum ekki nema 4—5 sól-
skinsdaga þar sem attaf á að
vera sólskin um þetta leyti árs.
Spánverjar kvörtuðu um kulda
og sögðu að þetta væri einhver
kaldasti apríl í manna minnum.
—o—
Þessi Spánarför Ferðaskrifstof-
unnar og Flugfélags íslands var í
rauninni tilraun, gérð til þess að
vita hvað hægt væri að sýna ís-
lenzku ferðafólki af suðlægum
löndum á sem styztum tíma.
Verður ekki annað sagt en til-
raun þessi hafi tekist vel og ekki
vissi ég betur en allir væri ánægð
ir með ferðalagið og fyrirgreiðslu
ferðaskrifstofanna í París og á
Spáni. Og ferðalagið var ódýrt,
eftir því sem um er að gera.
Ég komst yfir áætlun spanskrar
ferðaskrifstofu um skemtiferðir
þaðan í sumar, og er hægt að
hafa hana til samanburðar. Þnr
var meðal annars ráðgerð 12
daga ferö til Noregs. Átt: að
fljúga til Bergen, ferðast þaðan
til Ósló, Hamars og norður í
Sogn, en þaðan með skipi innan
skerjagarðsins til Bergen' og svo
flugleiðis heim. Þessi ferð átti
að kosta 16,850 peseta, en það
samsvarar 8,425 krónum. Er það
miklu hærra gjald en fyrir Sján-
arferðina og tíminn þó þriðjungi
styttri.
Mesti kosturinn við þetta ferða
lag er þó sá, að maður sannfærist
um það betur en áður, að hvergi
er jafn gott að vera og á ís-
landi, hvergi er jafn fagurt og á
íslandi og hvergi er skemtilegra
að ferðast en á íslandi.
Að lokum þakka ég svo farar-
stjóra vorum, Njáli Símonar-
syni, fyrir ágæta framkomu hans
í hvívetna. Hann reyndist öllnm
vel og var hinn úrræðabezti í
hvert sinn, sem einhvern vanda
bar að höndum. Er það mikils-
virði fyrir ferðamannahóp í
ókunnu landi að hafa svo örugg-
an fararstjóra.
Á. Ó.
♦*♦♦$♦ ♦$♦ ♦$♦ ♦$♦♦*♦ ♦*♦ ♦*♦ ♦*♦
Morgnnblaðið
er helmingi útbreiddara cn
nokknrt annað islenzkt bfað.
Bezta auglýsingablaðiff. —
Vanur bókhaidari óskast
Vélasjóður
Búnaðarfélagshúsinu. Sími 2718.
Nokkrir nemendur
geta komizt að Húsmæðraskólanum, Hverabökkum,
Hveragerði, næstkomandi skólaár.
Talið við mig sem fyrst.
Fyrir hönd forstöðukonunnar,
Sigurlaug Jónsdóttir, húsmæðrakennari,
Hverabökkum, Hveragerði