Morgunblaðið - 12.09.1954, Side 7

[ Sunnudagur 12. sept. 1954
MORGUNBLAÐIÐ
1 )
; j „Vammlausum hal og víxa-'
' lausum fleina vant er ei,'
boglist þarf hann ei að
reyna, banvænum þarf
' , hann oddum eiturskeyta'
aldrei að beita.“
(Horatius þýð. Gr. Th.)
í D A G er 80 ára Haraldur
Bjarnason, bóndi að Álftanesi á
Mýrum. Hann er fæddur að Borg
á Mýrum 12. september 1874. j
Foreldrar' hans voru: Bjarni
Þórðarson og kona hans, Matt-!
hildur Þorkelsdóttir, prests að
Borg, og síðan að Staðarstað, og
konu hans Ragnheiðar Pálsdótt-
ur frá Hörgsdal á Síðu. Ættir
þeirra sr. Þorkels og Ragnheið-
ar Pálsdóttur eru landskunnar,
en verða ekki raktar hér. Lítið
er mér kunnugt um föðurætt
Haralds, en meðal þeirra ætt-
manna var sr. Jón Þorláksson,
skáld á Bægisá.
3ja ára gamall fór Haraldur
í fóstur að Álftanesi og hefir
dvalizt þar alla tíð síðan, að und-
anskildum tíma og tíma er hann
stundaði sjóróðra á Suðurnesj-
um.
Árið 1899 kvæntist Haraldur
Mörtu Maríu Níelsdóttur frá
Grímsstöðum á Mýrum. Hún var
þá ekkja á Álftanesi eftir Jón
Oddsson, Sigurðssonar og Höllu
Jónsdóttur á Álftanesi. Þau
Marta og Haraldur eignuðust.
tvö börn, son og dóttur. Sonur-1
inn, sem hét Jón, dó í bernsku,
fin dóttirin Hulda, er gift Jónasi
Böðvarssyni skipstjóra á Goða-1
fossi. Fósturson áttu þau Marta
og Haraldur, Guðmund Stefáns-j
son að nafni. Guðmundur tók við
búi á Álftanesi vorið 1936, en
létst á því sama sumri (varð
bráðkvaddur). Tók Haraldur þá:
við búi aftur og býr enn.
Haraldur hefir ávallt reynzt
hin traustasti maður, en góð-1
vilja hans og drengskap dregur
enginn í efa, sem þekkir hann.
ft. £ t
Þó Haraldur sé að eðlisíari hlé-
drægur maður, þá hefir hann
ekki komizt hjá því að gegna
ýmsum trúnaðarstörfum fyrir
sveit sína. Um árabil var hann
s
s
Á
S
s
s
s
s
s
s
s
s
sg Mla vel af ðvölinni
s
s..
s
s
s
s
s
s
s
s
s
Koregur og ísland eiga meira sam-
eiginlegt en þau bjuggust við
MIKIÐ HEFIR verið rætt og ritað um aukna samheldni og bróður-
hug milii Noregs og íslands og margt hefir einnig verið gert
til að styrkja þau frændsemisbönd, sem tengja þessi tvö lönd.
En alltaf er samt ánægjulegt að fá norska gesti hingað, sem geta
þá kynnzt af eigin reynd landi og þjóð.
oddviti Álftaneshrepps, og gegndi
hann því starfi, sem og öðrum,
með mikilli trúmennsku. Virðist
mér sem Haraldur hafi skap-
lyndi Kolskeggs Hámundarsonar,
er á að hafa sagt: ..... hvártki
skal ek á þessu níðast ok á engu
öðru, því er mér er til trúat.“
Marta, kona Haralds, létst
árið 1941.
Af mikilli tryggð og staðfestu
heldur Haraldur enn uppi búskap
á hinni fögru jörð sinni, Álfta-
nesi. Við þann stað er líf hans
allt og lífsstarf bundið traustum
böndum.
í dag mun Haraldur dveljast
á heimili dóttur sinnar og
tengdasonar, í hópi ættingja og
vina.
Með þessum fáu línum viljum
við kona mín og drengir okkar,
senda þér Haraldur innilegar
kveðjur og heillaóskir. Þökkum
tveggja áratuga kynning og vim
áttu. Á. Þ. Ó.
Happdrætti Háskéians
300 krónur: 16841 16916 16963 16967 16994
5 170 278 305 651 17050 17093 17098 17120 17130
802 899 965 1126 1142 17152 17194 17228 17380 17469
1327 1347 1388 1461 1535 17481 17583 17625 17630 17668
1863 1993 2038 2073 2272 17707 177144 17797 17909 18014
2330 2371 2432 2471 2633 18224 18238 18302 18204 18320
2733 2823 2991 3007 3103 18329 18360 18458 18493 18595
3113 3149 3210 3309 3403 18671 18715 18724 18740 18752
3490 3582 3600 3609 3696 18778 18946 18978 19102 19136
3751 3802 3889 3897 3972 19139 19145 19187 19336 19471
4040 4096 4480 4517 4563 19482 19623 19650 19651 19710
4578 4580 4715 4741 4829 19763 19814 198999 19916 19927
4935 4960 4982 5038 5100 20133 20162 20170 20261 20389
5191 5220 5224 5229 5357 20653 20749 20754 20759 20823
5392 5475 5490 5518 5577 21003 21020 21095 21168 21177
5652 5681 5719 5726 5734 21182 21194 21271 21338 21365
5740 5749 5900 5904 5942 21508 21515 21537 21586 21698
6171 6437 6451 6520 6617 21749 21761 22073 22076 22371
6741 6810 6898 6915 6970 22440 22555 22563 22587 22613
7053 7201 7304 7328 7371 22694 22738 22758 22650 22987
7505 7547 7555 7639 7675 23011 23012 23075 23108 23109
7699 7763 7768 8030 8085 23218 23223 ?.3328 23374 23376
8107 8146 8158 8192 8211 23552 23619 23745 23774 23778
8345 8466 8491 8557 8634 23904 23942 24101 24190 24335
8682 8703 8714 8757 8858 24398 24419 24427 24462 24560
8946 9052 9185 9525 9872 24954 24965 25079 25167 25197
9525 9526 9546 9578 9761 24627 24778 24794 24831 24918
9823 9840 9893 9953 10076 25280 25316 25323 25414 25536
10081 10087 10109 10140 10168 25583 25609 25642 25684 25736
10247 10312 10323 10330 10394 25778 25818 25888 25909 25916
10411 10481 10514 10570 10605 25994 26083 26156 26322 26329
10630 10634 10731 10963 11017 26383 26446 26307 26642 23744
11180 11265 11390 11428 11440 26877 26887 26911 27011 27063
11444 11462 11761 11784 11787 27072 27078 27216 27272 27316
11811 11866 11981 12021 12082 27359 27361 27338 27370 27494
12160 12161 12193 12375 12409 27524 27525 27527 27550 27612
12444 12489 12540 12557 12648 27666 27796 27808 27824 27939
12728 12795 12881 12902 13007 27945 28173 28318 23415 28489
13211 13220 13256 13292 13457 28610 28641 28814 28815 288447
13488 13523 13534 13557 13571 28949 28995 29018 29221 29238
13639 13928 13945 13995 14081 29258 29396 29397 29519 29779
14263 14318 14350 14351 14396 298G8 29384 30001 30050 30075
14456 14562 14576 14712 14721 30103 J30115 30166 30233 30302
14774 14901 14947 15064 15078 30348 30354 30336 30423 30475
15134 15204 15233 15276 15424 30611 30627 30655 30690 30794
15447 15486 15535 15571 15586 30843 30911 3Ö962 31001 31083
15596 15682 15813 15873 15879 31128 31143 31166 31183 32253
15893 15912 16097 16108 16119 31290 31307 31416' 31616 31672
16152 16313 16381 16545 16622 31749Í 31871 31901 31920 31951
16639 16707 16743 16767 16794 32079 32178 32194 32356 32410
Norsku menntaskólanemend-
urnir fimm, sem komu hiagað á
vegum Loftleiða og Morgun-
blaðsins, haía eytt sinni vikudvöl
hér í að skoða Reykjavík og
Suðurlandsundirlendið eftir
föngum og þau hafa verið mjög
fús að fræðast um sem flesta
hluti, hvort sem um hefir verið
að ræða iðnfyrirtæki eða íslenzka
tungu, sem þau reyndu að læra
hrafl í.
NORRÆNA ER KENND
NORRÆNA KENND
Annars mun norrænan vera
þeim tamari, þar sem hún er
kennd í norskum skólum, enda
þótt íslenzkir íerðalangar í Nor-
egi hafi það fyrir satt, að eins
gott sé að bregða fyrir sig ís-
lenzkunni í sumum héruðum
Noregs og þeirri „skandínavisku"
sem íslendingar almennt tala.
Noramennirnir koma allir frá
Vestur-Noregi, frá Iíaugalamli,
Rogalandi og Stavanger, sem
mun svipa mjög til íslands að
landslagi, cnda fannst þeim leið-
in til Þingvalla um Mosfellsheiði
svipa mjög til háfjallanna í
Noregi.
Skóganna söknuðu þau þó, og
margt munum við geta lært af
Norðmönnum um skógrækt, enda
hafa margir íslendingar farið til
Noregs í þeim erindum.
Fréttamaður Mbl. hitti Norð-
mennina að máli í gær og höfðu
þau margt að segja um þær við-
J tökur, sem þau hefðu fengið hér.
* IvONUR í OPINBERUM
1 STÖÐUM
1 Signe Berentsen, ljóshærð og
feimnisleg 18 ára stúlka, nemandi
í St. Svithun menntaskólanum
í Stavanger, ætlar að verða barna
skólakennari.
— Er það algengt, að norskar
stúlkur gerist kennarar?
...... — Já, það er
eitt það helzta,
sem þær leggja
fyrir sig. Annars
eru norskar kon-
ur byrjaðar að
taka talsverðan
þátt í opinberu
lífi. Tvær konur
sitja nú á Stór-
þinginu og nokk
uð margar fara
í langt nám,
læknisfræði og önnur vísindaleg
störf.
SÖGUEYJAN
— Veit almenningur í Noregi
mikið um ísland?
—- Þegar Norðmaður talar um
íslending hættir honum við að
hafa um of í huga persónur ís-
lendingasagnanna. Hann þekkir
Island fyrst og fremst sem sögu-
eyjuna. Hann þekkir ekki nú-
tíma íslenzkt þjóðíélag og því
ekki nútíma íslendinga nema að
litlu leyti.
Torbjörn
Signe
32416 32577 32582 32629 32729
32768j 32804 32805 32889 32960
32998 33004 33010 33029 33045
33093' 33115. 33118 33130 33210
33214 33276 33321 33405 33460
33528 33594. 33681 83700 33716
33744 33780 33818 33901 34050
«*S4137 34331 34358 34462 34993
(Birt án ábvrðar)
Einmitt þessvegna er okkur
Norðmönnum sjík ánægja að kom
ast í náin kynni við Ileykvíkinga
og aðra íslendinga. Það sem mest
einkennir íslendinga er gestrisni,
ailsstaðar hefir okkur verið tek-
ið opnum örmum. Öll okkar sam-
skipti viðíslendingahafa veriðsvo
frjálsleg og eðlileg, að eitthvað
meira en kurteisi hlýtur að liggja
bak við. Ekkert væri okkrn kær-
ar en að vera þáttur í að hnýta
fastar vináttuböndin milli Is-
lands og Noregs.
TÆKNILEGAR FRAMFARIR
MIKLAR
—- Hvernig hefir þér líkað
dvölin hér, Torbjörn Sirevaag?
— Þegar við
fyrst stigum fæti
á íslenzka grund
var okkut auð-
vitað ríkast í
huga: „Er Island
slíkt, sem við
höfðum hugsað
okkur það?“
— Að vissu
leyti er svarið
jákvætt. Samt sem áður var sú
mynd, sem við höfðum í huga af
íslandi of litlaus og fátækleg.
Hinsvegar verð ég að viðurkenna
að hinar tæknilegu framfarir,
sem hér hafa átt sér stað komu
okkur mjög að óvörum.
Þegar ég var að vinna að rit-
gerðinni, Island i Norden, sem
varð því valdandi að ég kom
hingað, sá ég Reykjavík fyrir mér
úandi og grúandi af Ameríkön-
um. En nú er mér ljóst, að
ameríkanskra áhrifa gætir alls
ekki í daglegu lífi á íslandi. Við
Norðmenn mundum bæta
við til allrar hamingju, þar sem
við óttumst að ameríkönsk áhrif
muni verða of sterk í eínahags-
og stjórnmálum Islands.
ÞJÓDIRNAR TVÆR LÍKAR
En sá ótti er ástæðulaus. Aldrei
hefði ég þorað að vona, að svo
j lifandi áhugi fyrir Noregi og
I Norðarlöndum ríkti hér né að
i þjóðirnar tvær væru svo mjög
Iíkar, sem raun er á.
Engin ytri áhrif virðast geta
breytt hug íslendinga til Norð-
urlanda. Bönd hins aldagamla
menningararfs virðast ósiítanleg
Orð Gunnars, þegar hann sneri
aftur til Hlíðarenda, dæmigera
afstöðu íslendinga í dag. ...
„Fögr er hlíðin, svá at mér hefr
hon aldrei jafn fögr sýnzt . . mun
ek ríða heim aptr ok fara
hvergi....“ íslendingar líta við
— og halda áfram að vera slíkir
sem þeir voru.
FRÆDDIST AF MÖNNUM,
SEM HEIMSÓTT HÖFÐU
ÍSLAND
— Reyndist þér erfitt að afla
j þér heimilda í Íslandsritgerðina?
— Ekki um gamla tímann. Þar
er um að veJja svo margar bæk.
ur. Um nútímann er helzt að
fræðast af mönnum, sem heim-
sótt hafa fsland.
Torbjörn kemur frá mennta-
skólanúm í Haugasundi og ætlar
að nema þjóðfræði,
ERFITT AÐ KOMAST
í FRAMHALDSNÁM
* — Hvað hyggst þú fy í
Aanne Ilerit
framtíðinni, Anne Berit Meling?
— Ég veit það
ekki. Það er
yfirleitt mjö:*.
erfitt að komast
í framhaldsnánv
í Noregi, til þes';
þarf mjög góða
einkunn.
— Hvað gera
norskar skóla-
stúlkur i frístundum sínum?
— íþróttir er þeirra aðaláhuga-
mál, einkum handbolti, auk
skíða- og skautaferða.
— Hvernig varð þér við þeg-
ar þú fréttir, að þú hefðir veriö
ein af þeim," sem unnu í ritgerða-
samkeppninni?
— Ég trúði því ekki. En bros-
andi flugþernan, sem tók á móti
okkur á millilandaflugvél Loft-
leiða, var samt næg sönnun.
Fiugið til íslands hófst og okkur
var séð fyrir hinum bezta beina
alla leiðina. Á flugveilinum var
tekið á móti okkur af slíku fólki,
sem ég vona að verði lífstíðar
vinir okkar.
— Okkur er alftaf ánægja í að
hitta fyrir menn frá Loftleiðum
í Stavanger. Eftir að Braathen
missíi einkaleyfið á leiðinni til
Asíu-landa, var mildl hætta á aff
flugvélaviðgerðaverkstæðið
legðist niður og margir Norff-
menn missíu atvinnuna. En nú
hafa -Loftleiðir blásið lífi í þaff
að nýju, og ég vona, að þeir snúi
ekki bakinu við okkur.
Anne Berit kernur frá Kongs-
gaard-menntaskóianum í Sta-
vanger, sem er einhver elzti skóli
í Noregi.
DÝRT AÐ FERÐAST
— Hvernig lýst þér á land og
þjóð, Ole Hovland?
— Það er mín
einlæg ósk að fá.
tækifæri til að
koma hingaff
aftur og hafa þá
meiri tíma til að
litast hér um.
Það er mjög
dýrt fyrir Norð-
menn að ferðast
um á íslandi nú,
en ég vona að það verði ódýrara
í framtíðinni. Og ef landið reyn-
ir meira pð laða að ferðamenn,
munu Norðmenn áreiðanlega
sækja hingað meir.
Það má segja um ísland að það
sé nakið, en það er ekki kulda-
legt. Hin miklu litbrigði gefa
landslaginu hlýju og sérkenni-
legan svip.
— Hvernig kom ísland þér
fyrst fyrir sjónir?
— Ég var ákaflega eftirvænt-
ingarfullur að vita, hvort ég yrði
fyrir vonbrigðum. Ég hafði óljósa
hugmynd um landið og fólkið úr
bókum, en því miður var ég ekki
vel að mér í þeim efnum.
ÖR FKAMÞRÓUN KOM
Á ÓVART
Satt að segja kom ísland mér
á óvart, allt var hér meira en ég
bjóst við. Af öllu 'því, sem við
höfum séð og heyrt, er ekki auð-
velt að segja, hvað hefir haft
mest áhrif á mig, sennilega er
í athyglisverðust hin mikla fram-
. þróun* svo a.ð ég nefni ekki þann
slúðleika, sem allsstaðar er fyrir
. að hitta.
j Frásaga Jóhanns Hannessonar,
! Þjóðgarðsvarðar á Þingvöllum,
var svo liíapdi, að mér fannst ég
sjá gömlu íslendingana, sem
héldu alþingi þar, ganga ljósum
logum í buðartóftunum.
I tómstundum sinum leikur Ole
á trpmpet vg mun vera einn aðrl-
Framh. af b).s 7
Ole