Morgunblaðið - 30.06.1955, Blaðsíða 7

I
Fimmtudagur 30. júní 1955
MORGUNBLAÐIÐ
23
OTKTjív ameríska ormalyfsins
Phenothiazin hefur valdiö
eftir Braga Steingr'msson, dýraiækni
miklum framförum í islenzkum
sauðfjároúskap. Þetta ívf er ekki ]æ]ínaglst þa veikin í ýmsum til-’ erfiðleikum. Meðal annars verðo
sterkt nfrareitur ems og Tetra- ; fellum. j menn að elga hraus- ié og ekkJ
klorkolefm en þo m.iog ahnfa- Mikiu betra
er að lækna veik- j ormaveikt. Þess vegna gladdi þafl
ri °*OT“-y ' . I ina í bvrjun vetrar, áður en mig í vor, að sjá a einu stærsta
Heilbrigð lifur og heilbrigð miklar skemmdir -eru komnar í fjarbúi austanlands bæði miklrí
lifrarstarfsemi er nú álitið eitt lungun. Það á að byrja á því að j vænna og hraustara fé en nokk-
aðalatriðið i nútímadýralækning- athuga vandlega lungu úr slátur- J urntíma áður. Þerca taidi bónd-
um. Það er vegna þess að hlut- fénu á haustin og má þá alveg inn vera að þakka síendurtekn-
verk lii'rarinnar er meðal annars fá vitneskju ura það hve víðtæk um inngjöfum af PhenothiazinS
að afeitra likamann á hverjum lungnaormasýking er á hverjum síðasthðinn vetur.
tíma, að gera óskaðleg eiturefni, bæ. í sambandi við þessa athug
sem myndasí við margskonar un má alvég vita hvort þurfi að
bólgur og sýkingar viðs vegar í barkasprauta. Líka má að vetr-
líkamanum. Lækning á mörgum inum rannsaka sanr kindanna og
sjúkdómum er nú í því fólgin að finna hve mikið magn af lungna-
örfa heilbrigða lifrarstarfsemi og ormalirfum eru í honum og
þá er dælt vissum Aminosýrum hvaða tegundir það eru.
i blóð skepnunnar, t. d. Methion-
Egilsstaðir, 14. júni 1955.
SJÓMANKASTOFAN hefir
Aðrir ormar geta valdið sótt-, verið opin til starírækslu í nö-
m. E-m þeíta hjalpar til viS arpi£guin i féhu. £ þesóiæm orm-! verandi húsakynaum siðan 2z.
!í"f; vinnur 1% btásteinsupplausn' marz 1947.
50 gr. handa fullorðinni kind. j Aðsókn að Sjómannastofunni
efnin úr líkamanum eyðást
Það er slæmt að Tetraklorkola-
efnið skuli verka eitrað á lifur
Þetta lyf hefur læknað kindur,' siðastliðið ár var mjög góð,
sem voru orðrta
síðan. Þá studdist ég við álit
reyndra manna á þessu sviði,
iafnvei dýralækná sem fram-
'eiddu Tetrakolorkolaefni fyrir
íslendinga. 1 dag standa málin
'iannig að dregið hefur verulega
ir þessari lyfjanotkún, sumir
bændur erú nú alvég hættir við
lyfið og sjaldan er það notað
oftar en einu sinni á vetri. Nú
_ - , . . telja ýmsir þekktir sauðfjár-
Her er ver.ð að reyna drattarhæfm Magna. Það var gert þanmg sjúkdóma^rfræðmgar lvfið úr_
að öflugum drattarvir var fest í hafnargarðmn og s.ðan tok Magm osr að þa5 gé rangt að nota
á, og með sérsíökum mæli var átakið síðan mæit, en það var 12! það
tonna átak.
máttlausar af minnst var þó aðsóknin meðan
úndanna og skuli þar með hafa skitupes{ og gatu ekki staðið á bálarnir voru við sildveiðar fyr-
ibrif á heilbngði þeirra. Lg \ ar- fætur | ir Norðurlandi. Strax og bátarn-
aði við mikil í y jánotvun a , Aðrir sjúkdómar munu siður ir komu frá sildveiðunum nortSæ
pessu tagi yrir u ugu arum ésækja féð ef það hefur verið anlands jókst aðsóknin og hélzfr
SÍÐASTLIÐINN laugardag var
fyrsta stálskip, sem smíðað
er í íslenzkri skipasmíðastöð af-
hent kaupendum.
Kl. 2 e. h. þann dag var lagt
úr höfn með dráttarbátnum
Magna og siglt upp að Gufunesi
og lagst þar við festar. Með skip-
inu voru auk áhafnar, um 70
gestir, þ. á m. borgarstjórinn í
Reykjavík, hafnarstjórn og ílestir
þeirra sem urnsjá höfðu við bygg
ingu skipsins og búnaði. Tilgang-
ur þessarar farar var sá að af-
henda Magna kaupendurn lians.
Þegar lagst haíði verið við festar
flutti Benedikt Gröndal verk-
fræðingur ræðu og afhenti skip-
ið fullbúið, f.h. Stálsmiðjunnar
h.f., en Valgeir Björnsson hafnar-
stjóri veitti skipinu viðtöku f.h.
hafnarstjórnar Reykjavikur. f
ræðu sem hann flutti, gaf hann
glögga og greinargóða lýsingu á
skipinu öllu og búnaði þess,
minntist allra þeirra fyrirtækja,
sem lögðu hönd á plóginn, og gat
þess að allur frágangur skipsins
véla tvær dieseiknúnar dælusam-
síæður sem geía dælt um 200
tcnnum á klst. hvor.
Þá er og 65 tonna ferskvatns-
tankur um borð, sem losa má af
Þeir bændur, sem farnir eru
að kurma að nota Phenothiazin
virðast hafa mun vænna og
hraustara fé en aðrir bændur.
Það virSist hagkvæmí að gefa
Jvfið snemma vetrar og síðan
minnst á fveggja mánaða fresti
yfir veturinn. í þessu sambandi
væri fróðlegt að rannsaka hver
áhrif þessi lyfjanotkun hefur á
lungnaorma. Líklega drepur lyf-
ið lungnaormalirfur i blóðinu
þegar þær í fyrstunni eru á leið
til lungnanna.
Það er böfuðnauðsvn fvrir
í stór skip, sem ekki komast í heilsu fjárins að halda orma-
höfnina. um leið oe Magni veitir
hreinsað af orini á hverjúm tíma. tii ársloka. la
Af hverju var féð miklu hraust-1 Árið 1954 hafa alls 56.600 ge.stir
ara og væhna í sveitunum fyrst komið í Sjómannastofuna eðla
eftir fjárskiptin? F-yrst cg fremst notið aðstoðar hennar og váffrí
er lítil ormaveiki í vestfirzku fé, mestur hluti gestanna innJendir
liklega vegna staðhátia þar. En sjómenn, einkum bátasjómna,.
haglendið hafði líka hreinsast af svo og erlsndir sjómenn, enmgrt
ormi þau ár sem fjárlaust var. fremur verkamenn, útgerðaij|
Ormasýking haglendisiiis kemur menn og íieiri. ■
alltaf frá ormaveikum kindum.1 Sjómannastofan var opin fiM
Með fjölgun fjárins mú aftur kl. 8 f. h. til kl. 19 e. n. rúmhelga
búast við aúkimii ormaveikis- daga, og á sunnudögum frá KU
hættu með ári hverju. Þessari 1 til kl. 10 e. h.
hættu ber að mæta með því að Öll helztu blöð og tímarit
nota meira af ormalyfjum og landsins lágu framsni, svo og
nota þau í réttan hatt. Þá ber mikið af útlendum blöðum.
og að forðasí.að halda féð í sðmu' Pappir og ritföng fengu
þröngu högunum bæði vor og eftir þörfum endurgjaldslaust'
haust. Aðeins með því að lækna notfærðu 1439 manns sér það
ormaveiki í fénu er hægt að búast bréf þeirra send.
við að féð haldist afurðagott. | Annast var um motíöku 2100
Á .ýmsum tímum geta margs- bréfa, pós'tsendiriea og simskeyta.
konar vtri aðstæður valdið auk- Það auglýst í veitmgasal og konj-
inni ormaveiki í fé. Á þrönga ið til sfeila
haga hefur verið mínnst. í sam- j Peningar. fatnaður og
bandi við votviðrasöm sumur munir voru teknir til
eykst aUtaf ormaveiki. Þegar og ávísunum skipt
heyin verkast illa þá minnkar | Slasaðir og veikir sjómenn
þar af leiðandi mó.stöðuafl kind- ^ Ftoðaðír til la-knis.
anna gegn ormaveikL Vanfóðrun; Töflin voru mjög mikið
fjárins hefur svipuð áhrif. Það af gestum svo og aðrar
eykur mjög ormaveikina þegar dt'alir. - ennfremur orgelið,
fjárhúsin er« léíeg og blaut. j varpið og var jafnan í gangi
Líklega er það margt sem bet- á útvairpstíma. *’
ur mætti fara í saUðfjárræktinni Siminn var mjög tnikið notað-
hér á landi. Steiriefnavöntunar- ur og svo tugum skipti á dag
sjúkdómar eru að verða rnjög al- spöruðu sjómerm sér mik'Ia fvrþf1
gengir i ám. váveg eins og í kúm. höfn með rímamrai, nann
Þar er líklega um að kepna auk- mjög mikið notaður tii ianghnu-.
inni matargjöf og aukinni gjöf viðtala, þó aúðvitað sé mjög ó. u|l
veikisplágunni í skefjum og
hreinsa féð af ormi á hverjum
tíma og þá má ekki gleyma
lúngnaormum, sem oft vaida
mikilli megurð og vanþrifum. AS
gefnu tilefni er rétt að mótmæla
furðulegum ummæíum þess efnis
áð þýðifigarlítið sé að barka-
sprauta lungnaormaveikt fé.
Reynsla mín og margra annarra
dýralækna hefur- margsannað, að I aí bráðsprottinni toðu. Það þarf nægjandi.
með barkasprautun hefur oft: þess vegna að geía ám steinefna- j Blöð, bæfclingar og timarit
yerið hægt að bjarga heilum bú- blöndu eins og mjólkurkúm. voru send til Akureyrar og Siglu
stofnum frá þvi að verða lungna-
ormaveiki að bráð. Vitanlega
þarf að barkasprauta á réttum
tíma, þá er læknisaðgerðin hættu
Jítil (síðast í september).
(Viphoscal eða Stewart stein- fjarðar um síldveiðitímann og
efnablöndul. ennfremur til fleiri staða og'
Er fóðrun sauðfjárins í full-! komu beiðnir um meira af slíku.
komnu lagi? Fær sauðkindin Blöð, bæklingar og timarit og
venjulega nóg af auðmeltaniegu bækur voru gefin í skip.
Þessu tii sönnunar má nefna | og efnariku íóðri? íslenzkar fóðr-1 Jólafagnaður var haldinn á aÖ*»
að bændur, í fjárflesta hreppn- unaraðferðh á fé eru ólikar því fangadag fyrir utanbæjarmena
um á Héraði, hafa í fjöldamörg sem annars staðar þekkist. Það og erlenda, og skemmtu gestir
ár barkasprautað fé sttt nærri hefur komið fyrir að sildarmjöl, | sér við ræðuhöld og söng og að
væri miöff vandaður oe bess að á hverjum einasta bæ í sveitinni. rúgmjöi «g taða, æm gefið hefurl lokum fékk hver gestur jóla-
, *• . cirtwtincra- hof«»i dá««t I ^algelr Bjömsson ‘hafnarstjóri, Sérstök áherzla hefur verið lögð verið of mikiS af hefur drepið, þakka.
J -'n!1 1 f :.C/ r' na vandaðr" ! á Kióti Magna fyrir hönd á það að barkasprauta gemling- kindur. j Sjómenn hafa mikið látið í Ijós
3 0 Jm rat n * | Beykjavíknrhafaar. — í baksýn ana sem þá hafa þrifnáð mun| Vel má vera að auðmeltanlegrí þakklæti sitt fyrir starfsemi Sjó-
sést brnnatai, en báíwrinn er þetur. Það er mikill ábyrgðar- fáðurbætir en síMarmjöI hefði mannastofunnar, cg sýnt sérstak-
báinö öfingum towadaflm hluti aS ráða bændum frá því að betra áhrif * heilsu fjá-ms. Sild-
(Myndimar tók H. Bárðarson). gera þetta. Auðveldast er að fyr- armjölsgjöfin handa fé er sums-
irbyggjá veikina þegar hafizt er staðar komin út í miklar öfgar.
handa nógu snemma að barka- Væri ekki heppilegra að selja
þeim aðstoð, o* sparar það að sPrauta’ og mörg »lkynjuð skitu- meira af síldarrajöU úr landi og
senda vatnsbátúm út að skipum PCstÍT\ lungnaormum. kaupaJil Landsins þaS xoxn sem
ef um lítáð vatnsmagn er að ræða. ®^OTZíauhefur þes? vegua kennt ^yrast er hverju sinm á heuns-
Fljotsdælmgum að það marg markaðinum, ef það reyndist hol!
borgar sig þrátt fyrir dálitla fyr- ara? I þessu sambandi hefur mér
irhöfn að barkasprauta á hverj- af sérfræðingum venð bení á
um vetri og það stundum oftar hafra. Það þarf að gera fóðrun-
en einu sinni. Ýmsum öðrum artilraunir á fé i heilurn sveitum
bænduni er í fersku rninni tjón, og vita hvort með breytmm fóður
sem hlaust á þessum vetri af aðfeðrum -sr hægt að bæta heilsu-
Skipstjóri á Magna verður skitupest í gemlingum. Það fylgdi farið hjá fénu.
þeim efnum, nema að síður sé. Theodór G’slason en 1. véSstjóri því áhætta aðbarkasprautasjúka Fyrir nokkrum áram evddi vélstjórafélagsfulitrúi, hr. Þor-
Enda þótt Magni sé ekki byggður Sigurður Ólafsson. og blóðlitla gemlinga í apriL eirm harður vetur meira en j varður Björnsson, yfírhafnsögu-
sem kappsiglingabátur þá var Um gamla Magna er það að Vegna þess að önnur læknisráð helming af sauðfjarstofnínum í inaðúr og hr. Jónas Jónasson,
ganghraði hans í reynsluför rúml. segja að hann mun'verða notaður dugðu ekki voru gemlingar á heilum landshluta. ásamt þeim! skipstjóri. séra Óskar J. Þorláks-
12 sjómílur á klst. en í skipinu er áfram, fyrst um sinn víð sömu nokkrum bæjum þó barkaspraut- pestum sem vamóðruninni son og séra Þorsteinn Björnsson.
1000 ha Deutz-dieselvél. Ennfrem störf og harin hefir annast um aðir með Antimosan-Prontosil og fylgdu. Slæmt árferði getur kom! Forstöðumaður er Axel Magn-
ur eru í vélarrúmi auk annarra áraraðir. ið aftur og þá er gott að vita einhver góð ráð til þess &6 mætalússon.
smíði.
Teikningar að skipinu gerði
Hjálmar R. Bárðarson skipaskoð-
unarstjóri og hafði yfirumsjón
með smíði skipsins fyrst framan
af, en síðan sá Agnar Norland
um smíði skipsins.
Of iangt yrði upp að telja og
seint þakkað öllum beim mörgu
aðilum, sem lögðu hönd að smíði
þessa fyrsta stálskips, sem byggt
er í íslenzkri skipasmíðastöð. Það
ber þó því sannarlega glöggt og
fagurt vitni að íslenzkir iðnaðar-
menn standa eriendum starfs-
bræðrum sínum ekki að baki í
I ! í samningum um smíði Magna
var byggingarkostnaður áætlað-
ur tæpl. 6!í> millj. kr. og er álitið
enda þótt fulinaðaruppgjör sé
ekki enn fyrir hendi, að sú áætl-
un standist og er þá vel.
an vinarhug og velvilja og k.urt-
eislega framkomu, og þar með
stuðlr.ð að því, að Sjómannastof-
an sé raunverulega griðastaður
þeirra og annað heimili. , ’
Leitazt hefur verið við að hafa
alla framkomu og þjónustu sem
híýlegasta frá hen.di starfsfólks-
ins og reynt með því að laða
að sjómersn i hlý húsakynni þar,
sem ríkir öryggi og íriður.
í stjórnamefnd Sjómannastof-
unner eru séra Sigurbjörn Á-
Gíslason, hr. vigslubiskup Bjarni
Jónsson. hr Þorsteinn Árnason,