Morgunblaðið - 21.07.1955, Page 7
Fimmt'udagur 21. júlí 1955
MORGUNBLAÐIÐ
Sæsiskar rannsóknir m fefnd-
rndlsmál og áiesiiisfsnpr
GILDI
BINDINDISHEIMILANNA
FYRIR ÞJÓÐFÉLAGIÐ
RIÐ 1944 staríaði bindindis-
málanefnd í Svíþjóð, sem
skilaði mörgum merkum niður-
stöðum af rannsóknum sínum um
bindindi og áfengisvenjur. Ein af
þessum niðurstöðum var um
heillavænleg áhrif bindindis-
heimilanna fyrir æskuiýðinn. —
. Niðurstöður nefndarinnar voru á
þessa leið:
Fleiri bindindissamir ungling-
ar koma frá bindindisheimilum
en öðrum heimilum. Meðal pilta
á aldrinum 17—20 ára eru 62%
af þeim, sem koma frá bindindis-
heimilum albindindismenn, en af
piltum frá öðrum heimilum eru
aðeins 31% bindindismenn. Sam-
svarandi tölur hjá stúlkum á
sama aldri eru 71% frá bindind-
isheimilum en 40% frá öðrum.
Ef hinsvegar er athugaður ald-
lirsflokkurinn frá 21—26 ára
hefur bindindissömum ungling-
um fækkað allmikið. Frá bind-
indisheimilum hefur hundraðs-
tala bindindissamra pilta lækk-
að úr 62 niður í 36, og hundraðs-
tala stúlkna úr 71 niður í 56, en
þó hefur þessi hundraðstala
lækkað enn meira frá öðrum
heimilum, eða bindindissamir
piltar úr 31 niður í 13 og stúlk-
ur úr 40 niður í 27. En sam
kvæmt læknavísindunum er þa
mikilvægt fyrir þroska og heilsi
að unglingarnir séu sem leng:
bindindismenn.
Svipuð er reynslan, ef athug
Uð er hundraðstala ungling;
sem neyta mikils áfengis. Þei
eru mun færri frá bindindis
heimilunum en hinum.
Ekki má þó skilja þess
skýrslu þannig, að það sé fös
regla, að bindindissamir ungling
ar komi frá bindindisheimilun
En bindindisheimilin skila þjóð
félaginu fleiru reglusömu ungi
fólki en önnur heimili. Þau vinn
því einstaklingnum og þjóðfélag
inu mikið gagn.
eru í félögum eru 25,9% bind-
indismenn, en af þeim, sem ekki
eru í félögum aðeins 12.9%. Til
svarandi tölur hjá konum eru
52,5% og 28,6%. Sýna þessar töl
ur, að miklu meiri hundraðshlut)
kvenna eru bindindismenn er
karlar. Enda hafa konur jafnar
tekið virkan þátt í bindindis
starfsemi.
Af þessu sést, að heilb*igt íé
lagslíf er æskilegt fyrir ungi
fólk. Þar fær það félagsþörf sinnj
fullnægt á heilbrigðan hátt. Er
mikið er undir því komið, að öl
æskulýðsfélög séu bindindissön
og vinni gegn áfengisnautn. Sév
þau það, vinna þau þjóðfélaginu
mikið gagn með því að haldt
æskulýðnum sem lengst fri
áfengisnautn og skaðlegum af
leiðingum hennar.
HVAR BYRJAR TJNGT FÓLK
AÐ NEYTA ÁFENGIS?
Þá rannsakaði sænska nefndir
í hvaða umhverfi unglingamii
byrja að neyta áfengis. Um 8000
ungra karla og kvenna, sem
neyta áfengis, hafa verið spurð
um þetta og er hér niðurstaðan
Af körlum höfðu 14% fyrs1
neytt áfengis heima með for
eldrum sínum, 21% í samkvæm
um með fullorðnum eða sam
tals 35% með fullorðnu fólki i
’ ánasta umhverfi. En 57% aí
eim höfðu fyrst neytt áfengis
íeð jafnöldrum sínum. Aðeins
,5% höfðu fyrst neytt áfengis
einrúmi, en ekki fengust upp-
■singar um þetta atriði frá ea
Með konur er þessu öðru visl
varið. Af þeim hefur meiri hlut-
inn, 59%, byrjað að neyta éfeng-
is með fullorðnu fólki. þar aí
28% hjá foreldrum sinum. Með
félögum sinum hafa aðeins 26%
fyrst neytt áfengis. En 5 sam-
bandi við þetta er rétt að at-
huga, að konur eru venjuiega
eldri, er þær byrja að neyta á-
fengis en karlar. Og hundraðs-
hluti þeirra, sem ekki neyta 4-
TÓMSTUNDASTÖRF
t FÉLÖGUM
OG ÁFENGISNAUTN
lenglb tíl lictíxxl iijct ---
Einnig eru fleiri af þeim, sem
koma sér hjá að svara þessan
spumingu eða 15%.
Niðurstöður bindindismála-
nefndarinnar sænsku af rann-
sóknum hennar um tómstunda-
störf og félagslíf æskulýðsins var
í aðalatriðum eftirfarandi:
Náið samband er milli þess,
hvemig tómstundum er varið og
áfengisnautnar æskulýðsins. —
Áfengisnautnin er bundin við
tómstundimar, það er því mikil-
vægt í þessu sambandi, hvar
unglingarnir verji tómstundum
sínum. Undanfarin ár hefur ver-
ið mikið rætt um það í Sviþjóð,
hvað hægt er að gera, svo að
unglingamir verji tómstundun-
um vel, en ekki sér til tjóns. Það
sýnir sig, að félagslíf æskulýðsins
eykur ábyrgðartilfinninguna
gagnvart samfélaginu og dregur
úr áfengisnautn. Hins vegar er
mikil þátttaka í almennu
skemmtanalífi líkleg til að hafa
gagnstæð áhrif.
Fleiri unglingar, sem eru í fé-'
lögum, eru bindindissamari en
þeir, sem eru ekki í neinum fé-
lögum. Hinsvegar virðist enginn
munur vera á því, hvort það eru
íþróttafélög eða önnur æskulýðs-
félög aðeins ef þau gefa meðlim-
um sínum holl viðfangsefni.
Rannsóknir nefndarinnar leiða
í ljós, að af piltum á aldrinum
17—20 ára, sem eru í félögum
eru 49,6% bindindismenn, en af
þeim, sem ekki eru í neinum fé-
lögum eru aðeins 31,9% bind-
indismenn. Tilsvarandi tölur hjá
stúlkum á sama aldri eru í fé-
lögum 56,8% bindindismenn, en
41% af hinum. I
En þegar kemur á aldurinn 21
—26 ára lækka þessar tölur að
mun. Áfengissýkin smitar marga
á þessum aldri. Af körlum, sem
Af framanskráðu sézt, að það
er einkum á þremur stöðum,
sem unglingamir byrja að neyta
áfengis. í heimilunum með for-
eldrum sínum og þá oft i sam-
bandi við einhver hátíðahöld. í
samkvæmum með fullorðnum,
þar sem áfengi er haft um hönd.
Og í þriðja lagi með félögum
sínum, án vitundar vandamanna
sinna. Af þessu sést, að mikil
ábyrgð fylgir því að veita ungl-
ingum vín í heimahúsum eða i
samkvæmum. Enginn veit hvað
af því getur hlotizt. Og i upp-
hafi skal endirinn skoða.
(Frá skrifstofu Afengisvam-
arnefndar Akureyrar).
»
BEZT AÐ AllGLtSA a
í VfORKHWtl 4HIHI . ▼
— Morgunblaðið með morgunkaffinu —
1 gærdag aom nohenska landslið.Ó til ReyKjaviKur með Jsouaxa, emr langa ieið, þvi vélin snéri við
í fyrrinótt til Gíasgow. — Ljósm. H. Teits.
Anr.cr fararstióranna frá Hoíianéi segir:
ÞEIR voru frísklegir og glaðir,
hollenzku frjálsíþróttamenn-
irnir er þeir komu loks til
Reykjavíkur í gærdag eftir
hina löngu og erfiðu ferð. En
eins og kunnugt er varð Sól-
faxi, er þá flutti milli landa,
að snúa við frá íslandsströnd-
um í íyrrakvöld og fljúga aft-
ur til Skoílands og hafa þar
næturdvöl.
★
— En við hvíldumst vel í Skot-
landi, sögðu grindahlaupararnir
hollenzku, er íþróttasíðan hitti
þá sem snöggvast að máli í gær-
dag. Ég hefði viljað að keppnin
hefði verið í kvöld, sagði annar
þeirra, Nederland, en hann er 22
ára og’ hefur jafnað hollenzka
metið í 110 m grindahlaupi. en
það er 14,6 sek. Hann kvaðst hafa
viljað keppa strax — en kannski
hefði það verið betra vegna bleyt
unnar á vellinum að fresta keppn
inni um einn dag.
Annars sagði annar af farar-
stjórunum, Moerman ritari hol-
lenzka frjálsíþrótíasambandsins,
að hann væri feginn að keppn-
inni hefði verið frestað. Kvað
harm ekki óliklegt að þreyta væri
komin í sína, menn eftir ferða-
hrakningana þó vel hefði farið
um þá í flugvélum og á hótelum.
★
— Hvað álítið þér um úrslitin,
spyrjum vér Moerman, sem er
ein af þessum mönnum sem man
öll afrek frjálsíþróttanna — ekki
aðeins landa sinna heldur og er-
lendra manna, og veit því gerla
hvað hann syngur, — hvað töl-
urnar snertir.
★
— Okkar menn eru sterkari í
hlaupunum, en íslendingar munu
sennilega sigra í stökkum og köst
um. En ég held að sigur Hollands
sé öruggur, þó að fáum stigum
kunni að muna milli landanna.
Bæði Moerman og grindahlaup
ararnh- létu vel af íslandi við
fyrstu sín. Þó fannst þeim heldur
kalt, enda hefur að undanförnu
verið 30 stiga hiti í Hollandi.
Þeir kviðu einnig nokkuð vind-
inum á Melavellinum.
Og það er einmitt hann, sem
en ísl. sérfrœoingar
í Iþréffafölism eru
á öðru máii
vel gæti kollvarpað signrvon-
um Moermans fararstjóra. Að-
stæðurnar ern HoIIendingum
erfiðar. Og hann reiknar sýni-
Iega ekki með því að okkar
ágætu langhlauparar geti
komizt upp á milli Hollend-
inganna. En einmitt langhlaup
in geta ráðið úrslitum þessar-
ar keppni, segja isl. sérfræð-
ingar. Án nokkurs efa verður
hún tvísýn — og hvor aðilinn
sem sigrar mun fara með
nauman sigur af hólmi. En
vonandi rætist ósk Moermans
fararstjóra, er hann óskaði að
hinn sterkari mætti sigur
vinna. — A. St.
Frá íþróttamáti
UMS Morgarí/arðar
I' ÞRÓTTAMÓT U. M. S. Borg-
arfjarðar var haldið á Ferju-
kotsbökkum laugardag og sunnu-
dag 9. og 10. þ. m.
Veður var óhagstætt, rigning
og stormur, er spillti árangrum
íþróttafólksins.
Úrslit í einstökum greinum
urðu þessi:
100 m hlaup:
Garðar Jóhannesson, í. 11.4
Jón Blöndal, R. 11.5
Sveinn Þórðarson, R. 11.6
400 m hlaup:
Eyjólfur Sigurjónsson R. 60.0
Vigfús Pétursson R. 61.0
Jón Böðvarsson D. 61.5
1500 m hlaup:
Haukur Engilbertsson í. 4:47,4
Rúnar Pétursson í 4:55,8
Eyjólfur Sigurjónsson R 4:58,8
3000 m hlaup:
Haukur Engilbertsson t 10:07,0
Eyjólfur Sigurjónsson R 11:32,6
Vigfús Pétursson R 11:32,8
4x100 m. boðhlaup:
A-sveit Reykdæla 48,5
Sveit Hauks 51,5
B-sveit Reykdæla 52,8
Langstökk:
Asgeir Guðmundsson t 6:21
Kristján Sigurjónsson Þ 6:20
Jón Blöndal R 6:C3
Ilástökk:
Garðar Jóhannesson f 1:60
Jón Þórisson R 1:60
Bjami Guðráðsson R 1:56
Þrístökk:
Bjarni Guðráðsson R 12:42
Jón Blöndal R 11:86
Jón Böðvarsson D 11:58
Kúluvarp:
Sveinn Jóhannesson St. 11:91
Bjarni Guðráðsson R 11:82
Jón Eyjólfsson H 11:20
Kringlukast:
Ásgeir Guðmundsson í 38:34
Jón:Eyjólfsscn H 38:27
Sveinn Jóhannesson St. 35:58
Spjótkast:
Þorsteinh Pétursson f 41:95
Jón Blöndal R 41:35
Sigurður Sigurðsson St. 34:79
80 m hlaup kvenna:
Guðfún Sigurðardóttir V 11:6
Asta Einarsdóttir R 11:7
Guðrún Þorsteinsdóttir D 11:8
Langstökk kvcnna:
Sigrún ÍHÍrisdóttir R 3:95
Guðrún Sigurðardóttir V 3:94
Herdís Magnúsdóttir R 3:90
Ilástökk kvenna:
Guðrún Sigurðardótíir V 1:22
Sigi’ún Þórisdóttir R 1:15
Sjöfn Ásbjamardóttir Sk. 1:15
Frh. á bls. 11