Morgunblaðið - 24.01.1956, Qupperneq 9

ÞríSjudagur 24. jan. 1956
MORGUNBLAÐIÐ
9
Þjó&leikhúsið:
„MADUR
CG KONA"
„MAÐUR OG KONA“, hið sígilda
skáldverk Jórts Thoroddsens hef-
ur verið eftirlætislestur allrar
alþýðu manna á landi hér frá því
er sagan var fyrst gefin út árið
1876. Hin snjalla þjóðlifslýsing og
hinar fastmótuðu og safaríku per-
sónur, er höfundurinn leiðii
fram fyrir lesendur, verða þein
ógleymanlegar, enda hafa sumai
þessara persóna eignazt þann
þegnrétt í raunveruleikanum, — >
daglegu lífi þjóðarinnar, að ti
þeirra er vitnað manna á meða
eins og um gamla og góða kunn-
ingja væri að ræða. Málfar skáld;
ins og frásagnarháttur í þessr
verki er einnig með þeim ágæt
um að orð og setningar, sem þai
eru mótaðar, lifa á vörum þjóð
arinnar og mun svo verða enn
um langan aldur.
Leikritið, sem þeir frændui
Emií Thoroddsen og Indriði
Waage sömdu upp úr þessar
sögu, hefur á sér marga ann
marka, enda var höfundunun
vissulega mikill vanJi á höndun.
ef sagan átti ekki að bíða tjói
við það að verða færð í annar
stakk en henni var upprunaleg:
skorinn. — Þó hefur leikritið áti
miklum vinsældum að fagna oj
nýtur í því efni fyrst og frems’
vinsælda sögunnar, en einnif
þess, að þegar leikritið var sým
hér fyrst á veguro Leikfélag'
Reykjavíkur fyrir rúmum tutl
ugu árum, voru þau hlutverl
leiksins er mestu máli skifta i
höndum góðra leikara, er skildi
persónurnar og þá þjóðlífslýs
ingu, sem verkið hafði að geyma
og voru því færir um að túlka
persónurnar á réttann og sann-
færandi hátt. Einkum var þó leik
ur Brynjólfs Jóhannessonar i að-
alhlutverkinu, séra Sigvalda, svo
frábær, að sjaldan eða aldrei
hefur heilsteyptari persónugerð
sést hér á leiksviði, enda mun
þetta leikafrek Brynjólfs verða
vel geymt og lengi í islenzkri
leiklistarsögu. — Einnig fór Val-
ur Gíslason prýðilega með hlut-
verk þetta, er Fjalakötturinn
sýndi leíkritið hér fyrir tíu árum.
— En þá var sá galli á gjöf Njarð-
ar, að sumar aðrar persónur
leiksins voru skrumskældar svo
að mjög dró úr menningarsögu-
legu gildi verksins, sem þó er
einn af höfuðkostum þess. —
Þessi mistök hefur leikstjórinn,
Indriði Waage, ætlað að forðast
að þessu sinni, en hefur þó í því
efni gert um of, svo að margar
persónumar missa svip og til-
þrif.
Þegar það fréttist að Þjóðleik-
húsið hefði í hyggju að sýna
„Mann og konu“ með algerlega
nýrri hlutverkaskipun, þótti
mörgum að hér væri um vafa-
samt tiltæki að ræða. Menn
mundu eftir Brynjólfi Jóhannes-
syni x hlutverki séra Sígvalda og
prýðilegum leik Valdimars Helga
sonar í Hjálmari tudda og þótti
sjálfsagt að þeir færu nú með
sín gömlu hlutverk í leiknum.
Eigrúri (Bryndís Pétursdóttir) og
Þóraruin (Beuedikt Arnason)
Fréttabréf frá Óskari Guðmundssyni
fréttaritara Mbl. með skíðamönnunum.
Kitzbuhel 16. janúar.
HAHNENKAMM“ skíðamótið, hið 16 í röðinni fór fram héx
14. og 15. jan. Keppendur voru um 170 frá 20 þjóðum, þar
á meðal flest öll Olympíuliðin, sem keppa munu í Cortina. Þetta
mót var því eins konar „generalprufa“ fyrir Cortinaleikana. Eftir
þetta mót má slá því föstu, að Austurríkismennirnir eigi mesta
sigurmöguleika á Olympíuleikunum, en kannski eru það Banda-
ríkjamenn sem eru þeirra hættulegustu keppinautar.
Búið hcafa fyirir leiksvið:
Emil Thoroddsen og Indriði Waage
Islendingar náðu
fremst í 56. sæti
Séra Sigvaldi (Haraldur Björnsson)
Ég var hér á öðru máli. Ég taldi
rétt að gefa öðrum leikurum kost
á að spreyta sig á persónunum
í þessum skemmtilega leik og
beið með forvitni eftir árangrin-
um. Og svo kom frumsýningin á
föstudaginn var og ég held að
flestir leikhúsgestir hafi verið
sammála: Tilraunin hafði ger-
samlega mistekist. Leikstjómin
var í molum og leikararnir, eink-
um þeir, er fara með veigamestu
hlutverkin, réðu ekki við þau
Haraldur Björnsson náði ekki
fullum tökum á séra Sigvalda
Þessi ágjarni og kaldrifjaði guðs
maður, sem er svo rishár og fast
mótaður frá hendi höfundarins
varð sviplítill og tilþrifasmár i
túlkun Haralds, lævísin hvarf
fj'rir góðlátlegri kímni og hark.
an varð að heigulshætti þegar í
herti. Hjálmar tuddi, sem er eir
af bezt gerðu persónunum frá
hendi höfundarins, var svo við
vaningslega ýktur í höndum
Ævars Kvarans að yfir tók. —
Egill, sonur Gríms meðhjálpara
er Bessi Bjarnason leikur, var
horfinn með öllu eins og höfund-
urinn hafði gengið frá honum, en
í stað hans kominn ungur og vel
snyrtur piltur, að vísu smáskrít-
inn, en þó geðfelldur og því fjarri
bví að þjóna þeim tilgangi, sem
til er ætlast með þessari per-
sónu. En hér er fyrst og fremst
tm leikstjórnaratriði að ræ^a.
Valdimar Heigason leikur Bjarna
á Leiti skaplega en í afleitu
*erfi, með hvítar hendur eins og
skrifstofumaður, með slétt andlit
"ig bjartan hörundslit eins og
hann hafi aldrei gengið að verki
utan húss. Klemensi Jónssyni
tekst ekki að gera Grím með-
hjálpara að þeim skemmtilega
karli, sem hann er frá höfundar-
ins hendi með sinurn sífelldu til-
vimuxium í Sirak og hinn vísa
Sálómön. Hihs vegar fér Baldvin
Halldórsson að mörgu levti vel
með hlutverk Hallvarðs Hallsson
ar, hinnax háværu skrafskjóðu,
bó að mér íinnist hið sífelda bros
hans draga nokkuð úr sanngildi
persónunnar.
Um þátttökn íslendinga í og alls ekki laus við að vera
þessu móti eru litlar gleði- keppendum hættuleg. Sigurveg-
fregnir að skrifa. Jakobína ari varð hinn 19 ára Toni Sailer
Jakobsdóttir tók þátt í brun- frá Kitzbúhel. Hann virðist vera
keppni kvenna. Hún datt tvisv | í sérflokki í brxmi. Bandaríkja
ar og var með þeim síðustu mennirnir Bud Werner sem varð
af um 60 þátttakendum. | 2. og Ralph Miller, sem ásamt
í brun karla fóru 4 fslend- Walter Schuster varð í 5.—-6. sæti
ingar. Af þeim komust 2 í komu mjög á óvart með að kljúfa
mark, en höfðu þó báðir dott-1 austurríska liðið, því að þeir aust
ið. Það var Eysteinn Þórðar- urrísku eru vanir að raða sér í
son og varð hann 56. í röðinni fyrstu sætin. Tími Toni Sailers
og hinn var Einar Valur er nýtt brautarmet. Gamla metið
Kristjánsson sem varð 68. í átti hann sjálfur frá í fyrra.
röðinni. Valdimar Örnólfssoni Svigkeppnin: — Keppt var í
datt illa og snerist um ökla og tveim brautum. Sú fyrri hafði 60
hné. Steinþór Jakobsson sýndi hlið, en hin 75 hlið. í fyrri um,
mjög góð tilþrif í efri hluta ferð náði Molterer A. beztum
brautarinnar, en hafnaði úti í tíma 65,2 sek. Annar var Sailer
skógi neðarlega i brautinni og ‘ með 67,5 og 3. Behr. Deutshl
Gestur Pálsson leikur Sigurð
bónda í Hlíð og gerir því hlut-
verki góð skil. Gerfi hans er gott
og persónan sönn og eðlileg —
Konu hans Þórdísi leikur Anna
Guðmundsdóttir laglega á köflum
en vantar þó skörungsskap þess-
arar ágætu konu, einkum er til
reikningsskilanna kemur við séra
varð að hætta.
t svigkeppnina fóru aðeins
2 íslendingar, þeir Eysteinn
70.1 sek.
í seinni umferð ætlaði Molter
er sér of mikið og mistókst
og Steinþór. Eysteinn hafði hrapalega, datt tvisvar og fékk
gott rásnúmer — nr. 19. Hon-já sig „víti“ (straff sekunden.)
um mistókst í miðri brautinni. Sailer „keyrði“ því örugglega í
og tapaði dýrmætum sekúnd- j seinni umferð, en tókst þó að ná
um. Tími hans var 79,6 sek.1 Þar bezta brautartíma, og uro
Steinþór hafði rásnúmer 50 leið sigrinum í sviginu.
Austuíríkism. Hintérseer fór
fram hjá einu hliðinu í fyrri um
ferð og var því dæmdur úr leik,
Þjóðverjinn Sepp Behr kom
mjög á óvart með að lenda í
sek. Hvorugur íslendinganna þriðja sæti, þrátt fyrir það að
komst í seinni umferð, því að- hann hafði rásnúmer 36 og þar af
eins 34 fyrstu komust þangað. leiðandi mjög slæma og grafna
braut. Það er almennt álit að sá
sem hafi rásnúmer fyrir aftan 20
hafi engan möguleika til að verða
meðal fimm fyrstu.
Molterer virðist vera öruggui
og var þá brautin orðin mjög
I slæm og grafin. Hann fékk
tímann 78,6 sek. — Bezta tíma
í þeirri umferð hafði Austur-
ríkismaðurinn Molterer 65,2
* EINSTAKAR GREINAR
Þessi árangur „okkar manna"
er því vart til að guma af — en
minn kunnugleiki af ísl. strák- með að ná bezta tíma f öl]um
unum segir mér, að þeir geti gert brautum, ef hann kemst stand
Egill (Bessi Bjarnason) og Hall-
varður (Baldvin Halldórsson)
Sigvalda i síðasta þætti. — Stein-
unni, konu séra Sigvalda, leikur
Regína Þórðardóttir af glöggum
skilningi og þeirri smekkvísi,
sem jafnan prýðir leik hennar.
Benedikt Árnason leikur Þór-
arinn stúdent og unnustu hans,
Sigrúnu Þorsteinsdóttur, leikur
Bryndís Pétursdóttir. Er leikur
Bryndísar mjög áferðargóður og
innlifun hennar oftast sannfær-
andi. Hún er glæsileg á að líta,
ung og björt eins og Sigrún á að
vera, en henm hættir enn við
þessum leiðindatón í framsögn,
sem óprýðir leik hennar. Bene-
dikt er hinn gerfiiegasti maður á
leiksviði, en enn s'tnrtir mjög á
hlýju og innileik í leik hans.
Níná Sveinsdóttir leiimr Þuru
gömlu hreppsómaga i H’ ð og er
leikur hennar hinn ptyðilégasti,
ýkjalaus og sannur. — Gg þá er
Framh. á bl*u U
betur — og næst keppa þeir í
Cortina.
Einstakar greinar keppninnar
fóru þannig:
Brun kvenna: — Sigurvegari
varð 18 ára þýzk stúlka Sonja
Sperl. Þýzku stúlkumar stóðu
sig mjög vel í þessari keppni,
skipuðu þrjú af fjórum fyrstu
sætunum. Þær hafa líka æft svo
til óslitið síðan í nóvemberbyrj-
un.
Því miður varð eitt slys í þess-
ari keppni. Bandaríska stúlkan
Katy Rudolph datt í miðri braut-
inni og hentist á tré. Hún háls-
brotnaði og snerist illa um hné
og fékk heilahristing.
Svig kvenna: — Þar vöktu
norsku stúlkurnar mesta athygli.
Þær voru í sérflokki hvað sigur-
vilja og keppnisskap snerti, enda
urðu þær allar 4 innan við 10.
Sigu cvegarinn Astrid Sandvik er
aðeins 16 ára gömul, hún þykir
mjög efnileg . Hún hafði bezta
brautartíma í báðum ferðum. —
Austurrísku slúlkurnar ollu tals-
verðum vcnbrigðum. Þær virðast
ekki vera eins góðar og inörg
undanfarin ár.
. Kombineruðu Alpatvíkeppnina
vann norska stúlkan Astrid
Sandvik með 0.93 stigum.
Brun karla: — Brxmbrautin
var mjög erfið, ekki sízt fyrir
það hve lítill snjór var á henni,
andi í gegnum brautina. Hann
er talinn líklegastur sigurvegari
í svigi í Cortina.
Alpa tvíkeppni: — Með sigruro
sínum í bruni og svigi tryggði
Toni Sailer sér glæsilegan sigur
í alpatvíkeppni. Það er mjög
óvenjulegt að sami maður vinnj
báðar þessar greinar á svo fjöl-
mennu móti sem þessu. Hann
mun keppa í öllum þremur alpa-
greinunum í Cortina og talinn
mögulegur sigurvegari í þeim
öllum. Einnig er hann talinn
hafa langmesta sigurmöguleika í
brunkeppninni.
Rússinn Talianow varð 9. I
tvíkeppninni. Það er mjög gott
afrek hjá svo til óþekktum
manni.
★ ÚRSLIT
Brun karla: Sailer Austurríkj
2:57,8; 2. B. Werner USA 3, 5;
3. Molterer Austurríki 3:01.7 t.
R. Miller USA 3:03,6; 5. W Sch t
er Austurríki 3:03,6: 6. H.P. Lanid
Þýzkalandi 3:04,8.
Af 30 mönrmm eru 11 . .-óur-
ríkismenn, 5 Bandaríkjan iiii, 5
Þjóðverjar, 1 Rússi, 4 fta 1
Pólverjar, 1 Svisslendingur br l
Norðmaður.
Svig karla: Sailer Ausnun i
146,7 sek.; J. Ri eder Austúrri-i
Frh. * blg. 19
IMorðurlandabúar Sangt
að baki öðrum skíða-
þjóðum ■ alpa greircum