Morgunblaðið - 06.03.1956, Blaðsíða 1

16 síður
43. árgangur
55. tbl. — Þriðjudagur 6. marz 1956
Prentsmiðja Morgunhlaðsin*
Tii átaka kom með verkfalls- ] Flokkur Adenauers
i vasin á í Bad
mönnum og lögreglu í Helsengtors wurtemberg
Búazt má við, að lausn laurta-
deilunnar dragist á langinn
Helsingfors, 5. marz.
VERKFALLSMENN í Finnlandi fóru í dag kröfugöngur og stofn-
uðu til nokkurra óeirða í mótmaelaskyni við, að olíufélög halda
áfram sölu á benzíni, en með þessari sölu hefur verið komið í veg
fyrir, að samgöngur stöðvuðust. í Helsingfors urðu nokkur átök
milli verkfallsmanna og lögreglunnar. Tókst lögreglunni að lokum
að koma kyrrð á, svo að hægt var að halda benzínsölunni áfram.
í öðrum stærri borgum Finnlands kom einnig til nokkurra óeirða.
BONN, 5. marz. — í þingkosning-
unum er fóru fram í Baden-
Wiirtemberg í Vestur-Þýzka-
landi í gær, hlaut flokkur Aden-
auers, Kristilegir demókratar, 56
þingsæti, og er það sex sætum
fleira en flokkur Adenauers hafði
áður. Kvaðst Adenauer vera
mjög ánægður með úrslitin —
einkum ef litið væri á þau í ljósi
almennra þingkosninga, er fara
eiga fram í V-Þýzkalandi næsta
ár. Jafnaðarmenn töpuðu tveim
þingsætum — og hafa nú 36.
Höfðu verkfallsmenn gengið
inn á, að 10% af venjulegu ben-
zínmagni yrði selt, en verkfalls-
vörðunum tókst ekki að tak-
marka söluna við þetta magn, og
kröfðust verkfallsmenn því þess,
að olíufélögin yrðu svipt raf-
magni.
★ ★ ★
Lögreglustjórinn í Helsingfors
tilkynnti í dag. að allt yrði gert,
sem hægt væri til þess að tryggja
vinnufrið við benzínstöðvarnar
og rafmagnsstöðvarnar. Höfðu
verkfallsmenn hótað að koma því
til leiðar, að rafmagnið yrði tek-
ið af Helsingforssvæðinu öllu á
mánudagsmorgun, ef yfirvöldin
sviptu ekki olíufélögin þegar raf-
magni.
Bæjaryfirvöldunum í Helsing-
fors tókst þó að koma í veg fyrir,
að borgin yrði svipt rafmagninu,
og gas og vatn fá bæjarbúar
einnig enn. Símaþjónustan er
einnig starfrækt. Annars er
ástandið í Helsingfors mjög
ótryggt. T. d. hafa sjúkrahúsin
gripið til þeirrar öryggisráðstöf-
unar að taka aðeins við þeim
sjúklingum, sem eru mjög hætt
komnir, og sjúklingar, sem ekki
eru mjög þúngt haldnir, hafa
verið fluttir heim af sjúkrahús-
unum. Er þetta m. a. gert, þar
sem óvíst er, hversu lengi bæj-
aryfirvöldunum tekst að koma í
veg fyrir, að vinnan við raf-
magnsstöðvarnar stöðvist algjör-
lega.
★ ★ ★
í nokkrum finnskum borgum
hafa bæjaryfirvöldin neyðzt til
að verða við þeirri kröfu verk-
fallsmanna að svipta oliufélögin
rafmagni, til þess að vinna við
rafmagnsstöðvarnar stöðvist ekki.
Finnska stjórnin skipaði í dag
nefnd, sem strax hóf viðræður
við afcvinnurekendur og verk-
fallsmenn. Almennt er það skoð-
tm manna, að verkfall þetta leys-
ist ekki skjótt. Er hér um að
ræða launadeilu. Hafa verka-
menn farið fram á, að laun
þeirra verði hækkuð um 12
ihörk á klukkustund í tímavinnu,
en vinnuveitendur hafa ekki vilj-
að gangast inn á meira en 6.50
marka hækkun.
Eden og iVlofíet ræðast
við á sunnudaginn —
PARÍS, 5. marz — Franski for-
sætisráðherrann Guy Mollet mun
hitta Sir Anthony Eden að máli
n. k. sunnudag. Mollet mun snúa
aftur heim að kvöldi sama dags.
Telja fréttamenn, að Sir Anthony
hafi boðið Mollet til þessara við-
ræðna vegna þeirrar gagnrýni á
stefnu Vesturveldanna í alþjóða-
málurn, er kom fram í ræðu
franska utanríkisráðh. Pineau
s. 1. föstudag.
Frá MiðjarðarhafslÖndunum:
SSTUR VIÐ SAMA Á KÝPUR
LUNDÚNUM og NTCOSIU, 5.
marz — Brezki nýleodumálaráð-
herrann Lennox-Boyl, ræddi í
dag um Kýpurmálið í brezka
þinginu og viðræður sínar við
Makarios erkibiskup. — Skýrði
hann svo frá, að Makarios erki-
biskup hefði neitað að fallast á
tillögur Breta. en Makarios erki-
biskup sagði á blaðamannafundi
á Kýpur í dag, að Bretar hefðu
í engu viljað verða við kröfum
Kýpurbúa.
JERÚSALEM, DAMASKUS og
KAÍRÓ — Til nokkurra átaka
kom við landamæri ísraels í dag.
Skutu sýrlenzkar vélbyssuskytt-
ur á ísralska flugvél, og segja
ísraelsmenn, að flugvélin hafi
verið yfir ísrölsku 1andi. Varð
flugvélin að nauðlenda í grennd
við Dafna í Efri-Galíleu, og
meiddist flugmaðurinn nokkuð.
Einnig skiptust ísralskar her-
sveitir og egypzkar hersveitir á
skotum við Deir el Balah á Gaza-
svæðinu. Ekkert mannfall varð.
Þrír ísralskir lögregluþjónar
féllu i gær, er Sýrlendingar og
ísraelsmenn áttust við við Galíleu
vatn. Fulltrúi ísraels hjá S. Þ.
fór í dag á fund Dag Hammar-
skjölds, og er talið víst, að þeir
ræði þau átök, er orðið hafa að
undanförnu a landamærum
ísraels og Sýrlands.
Á meðan gengur á ýmsu við
landamæri ísraels, ræðast þeir
við í Kaíró forseti Sýrlands og
Gamel Abdel Nasser um ýmis
þau vandamál, er Arabaríkin eiga
við að stríða. Saud konungur
Saudi-Arabíu kemur til Kaíró til
að taka þátt í viðræðunum, er
fjalla munu m. a. um fjárhags-
lega aðstoð Jórdaníu til handa,
ef Bretar draga að sér höndina í
þeim efnum.
í Vestur-Þýzkalandi óttast menn mjög, að mikil flóð fylgi í kjölfar
kuldanna, er herjað hafa þar undanfarið — eins og í öðrum löndum
Evrópu. í Bonn er þegar tekið að gera ýmsar öryggisráðstafanir til
að koma í veg fyrir örlagaríkar afleiðingaar af miklum vatnavöxt-
um. Á myndipni sjást menn fylla poka af sandi. Er sandpokunum
síðan komið fyrir, þar sem fljótlegt er að grípa til þeirra.
Starf Glwbbs,.]
Jórdaníu ómakle^a launiið
Edeii hyggst ræða við haadaitiefm
Breta om áhrif þessa atbnrðar
Lundúnum, 5. marz.
IDAG ræddi Sir Anthony Eden í neðri deild brezka þingsins um
brottvikningu Glubb „pasha“ úr hershöfðingjaembætti arab-
ísku herdeildarinnar í Jórdaníu. Ákveðið hefur verið að ræða mál
þetta nánar í brezka þinginu síðar í þessari viku. Lét Eden svo um-
mælt, að brezka þingið harmaði mjög brottvikningu Glubb og
tveggja annarra brezkra liðsforingja, er störfuðu við arabisku her-
deildina.
Glubb „pasha“ hefur verið yf-
irmaður herdeildarinnar í rúm 30
ár, og sagði Eden, að ævistarf
hans í þágu Jórdaníu væri ómak-
lega launað af Jórdaníumönnum.
Lýsti Eden yfir því, að brezka
stjórnin mundi fara fram á, aff
| aðrir brezkir yfirforingjar og
liðsforingjar, sem eru í þjónustu
herdeildarinnar, yrðu Ieystir frá
störfum, þar sem engan veginn
væri sanngjarnt að ætlast til, affi
menn gegndu ábyrgðarstörfum
án öryggis.
Sagði forsætisráðherrann, að
hann hyggðist ræða við aðra for-
ráðamenn Vesturveldanna um
þau áhrif, er þessi atburður hefði
á öll samskipti Jórdaníu og Bret-
lands og ástandið í löndunum
fyrir botni Miðjarðarhafs
Gaitskell, forustumaðUr stjórn-
arandstöðunnar, lét í ljós þá
skoðun, að þessi atburður væri
alvarlegur hnekltir fyrir stefnu
Breta og áhrif í löndunum fyrir
botni Miðjarðarhafs, og kvað
nauðsyn bera til, að mál þetta
yrði tekið til alvarlegrar athug-
unar sem fyrst.
Sir Anthony lýsti því yfir að-
spurður, að allt yrði gert sem
hægt væri til að vernda brezka
flugvelli og brezkt starfslið á
flugvöllunum. Því er fleygt, að
stjórnin hafi þegar ákveðið affi
senda liðsauka til Jórdaníu vegna
þessa.
í fréttaskeytum frá Amman,
höfuðborg Jórdaníu, segir, að sú
ákvörðun Husseins konungs að
víkja Glubb úr embætti sé mjög
vinsæl — og hafi þetta gért kon-
unginn að þjóðhetju á einni nóttu,
og myndir af honum séu nú hvar-
vetna á lofti. í blöðunum kemur
það fram, að starf Glubb „pasha“
er nú að engu metið, en þar er
rætt um hann fyrst og fremst sem
Glubb — í einkennisbúningi
arabisku herdeildarinnar — fyrir
missi einkennisbúningsins fær
hann Bath-orðuna.
Dónó bólgin nf
vatnnvöxtnm
Mikil flóð talin
yfirvofandi
★ LUNDUNUM, 5. marz —
MikU hætta er talin á því, að
Dóná flæði yfir bakka sína
fjórum Iöndum. Hækkaði yfir
borð árinnar skyndilega í nótt, ímynd erlendra afskipta af inn-
er leið, og er yfirborð árinn- anlandsmálum Jórdaníu. Hvergi
er þó haft orð á því, að Jórdanía
vilji rjúfa vináttusamning sinn
við Breta.
Blöðin í Jórdaníu minnast ekki
einu orði á þá fjárhagslegu að-
stoð, sem Bretar hafa veitt Jórd-
aníu undanfarin ár — og nemur
sú aðstoð um 225 millj. isl. kr.
Hefur fé þetta runnið að mestu
til arabisku herdeildarinnar, sem
er einasti velvopnaði og velæfði
herinn i löndum Araba fyrir
botni Miðjarðarhafs. Er sagt, affi
Egyptaland, Saudi-Arabia og
Sýrland hafi lofað Hussein kon-
. . , ungi f járhagslegri aðstoð, ef þessi
nu að þvi að styrkja stifluna brezka tekjulind þrýtur.
við raforkustöðma. Var því( Anthony Eden neitaði í dag f
spáð, að Dóná myndi flæð þinginu að svara fyrirspurn um,
yfir bakka sína við Vínarborg hvort þessari fjárhagslegu aðstoð
í fyrramálið. í Bayern í Suðlur yrði haldið áfram. — Reuter
Þýzkalandi hefur vatnið
ar orðið ískyggilega hátt.
Dóná er önnur lengsta áin
Evrópu, svo sem kunnugt e
---- 1800 mílur á lengd.
★ Tékkneskar sprengjuflug
vélar vörpuðu í dag sprengj
um á íshrannir í ánni á landa
mærum Tékkóslóvakíu og
Ungverjalands. Hínar gríðar
stóru byggingar Ybbs-Persen-
berg raforkustöðvarinnar í
Austurríki voru í dag taldar
vera í talsverðri hættu af yfir
vofandi flóðum I Dóná. —
Hundruð verkamaima vinna
ánni hækkað mjög, og nokk
ur hús á árbakkanum í Pleint-
ing brotnuðu eins og eldspýtu
stokkar, er miklir ísjakar, e
flutu á ánni bólginni af vatna
vöxtum rákust á húsin. ísin
í ánni hefir hrannazt mikið
og eru íslirannirnar víða
hæð við há hús.
ELIZABETH Englandsdrottn-
ing hefur ákveðið að gera
John Glubb að riddara af
Bathorðunni. Er þetta ein
elzta orða Bretaveldis, stofnuffi
árið 1399, og eru aðeins þeir
menn, er sýnt hafa frábært
hugrekki, sæmdir þessari
orðu. Orða þessi gefur Glubb
heimild til að titla sig „Sir“.