Morgunblaðið - 11.12.1956, Qupperneq 3
l>riðjudagur 11. des. 1956
MORCTJ1SBL4Ð1Ð
3
Úlympíuiöninum fugnað á
flugvellmum
Heiðraðii ui líkisstjórnmni
KLUKKAN 6 á sunnudaginn kom Sólíaxi úr áætlunarflugi frá
Hamborg og Kaupmannahöfn. Meðal farþega voru Olympíu-
fararnir íslenzku. Hafði þá safnazt saman við flugskýli Flug-
félagsins mikill mannfjöldi til að fagna Olympíuförunum, en
Olympíunefndin gekkst fyrir hátíðlegri móttöku.
Olympíufararnir fengu fyrstir
út úr flugvélinni og til móts við
þá gekk lítil stúlka á upphlut
og færði þeim blómvönd hverj-
um fyrir sig. Ættingjar og vinir
fögnuðu þeim innilega en síðan
gekk Bragi Kristjánsson íorm.
Olympíunefndar í ræðustól, ávarp
aði þá og gaf síðan menntamála-
ráðherra orðið, en hann mælti á
þessa leið:
Við erum hingað komin til þess
að bjóða velkomna heim þrjá
landa okkar, fulltrúa íslánds á
Olympíuleikunum í Melbourne,
íþróttamennina Vilhjálm Emars-
ton og Hilmar Þorbjörnsson og
fararstjóra þeirra, Ólaf Syeins-
son. Við erum hingað komin til
þess að þakka þeim, að þeir urðu
landi sínu til sóma, — að þeir
sönnuðu það í sólskininu a suð-
urhveli jarðar, að hér norður við
nyrztu höf býr dugmikil þjóð,
sem þrátt fyrir smæð sína er
hlutgeng meðal stórþjóða. ís-
lenzki hópurinn á Olympíuleik-
unum var fámennastur og kom-
inn lengst að. En orstír sá, sem
hann gat sjálíum sér cg landi
sínu, hefði sæmt livaða stórþjóð
sem væri.
Sérstaklega bjóðum við veikom
inn Vilhjálm Einarsson. Við ósk-
um honum til hamningju meö
glæsilegt afrek hans, mesta afiek
ísléndings í frjálsum íþróttum.
Þjóðin öll kann honum þakkir,
ekki eingöngu fyrir það að hafa
skipað sér á bekk með beztu
íþróttamönnum heims, — ekki
aðallega fyrir það, að hafa orpið
frægð á ísland, heldur fyrst og
fremst fyrir hitt, að hann hefur
sannað okkur sjálfum, ekki síður
en umheiminum, að ísland er
gott land, því að það er gott
land, sem elur slíka syni, — sú
þjóð, sem eignast afreksmenn, á
sér framtíð. Engum er það
brýnni nauðsyn en þeim, sem búa
afskekktir Og við örðug skilyrði,
að trúa á land sitt, treysta sjálf-
um sér. Afrek Vilhjálms Einars-
sonar hefur glætt trú okkar á
ísland, traust okkar á íslenzkt
þjóðerni. Þess vegna hefur það,
sem gerðist suður í sólheitri
Ástralíu, varpað birtu inn í
skammdegið hingað norður undir
heimskautabaug.
Afreksmenn í íþróttum inna af
höndum verðmæta þjónustu í
þágu þjóðar sinnar með því að
vera æskulýðnum fagurt for-
dæmi. Mikil afrek verða ekki unn
in í krafti neinnar náðargáfu
einnar saman, heldur jafnframt
fyrir þrotlaust starf og sterkan
vilja. Fordæmi afreksmanna í
íþróttum auka starfið og styrkja
viljann. Á hvoru tveggja er ungu
fólki höfuðnauðsyn. Iðkun heil-
Heykjflvíkw-
meisiarai í
hondknattleik
ÚRSLIT eru fengin í hanknatt-
leiksmóti Reykjavíkur. Keppni
var geysilega hörð og jöfn, sem
»já má m.a. af því, að markatala
ein réði úrslitum í tveim flokk-
lun.
Reykjavíkurmeistarar urðu:
Mfl. karla: KR.
1. fl. karla: KR.
2. fl. karla: ÍR.
3. fl. karla A: Ármann.
3. fl. karla B: Fram.
Mfl. kvenna: Þróttur.
2. fl. kvenna: Ármann.
Nánar um mótið á morgun.
brigðra íþrótta er leið að því
marki.
Mér þykir þess vegna vænt um
að geta einmitt við þetta tæki-
færi skýrt frá því, að mennta-
málaráðuneytið hefur samkvæmt
Vilhjálmur við liljóðnemann. Sig-
urður Sigurðsson fréttamaður
útvarpsins ræðir við hann á flug-
vellinum.
tillögu íþróttafulltrúa rikisins,
ákveðið að reyna að glæða enn
íþróttaáhuga í skólum landsins
með því að láta gera sérstök
íþróttamerki, úr bronzi, silfri og
gulli, er vera skulu tákn tiltek-
ins árangurs í hinum ýmsu grein-
um skólaíþróttanna, en tilhögun
þessi tíðkast á öllum hinum Norð-
urlöndunum og víðar og hefur
haft mikið gildi fyrir íþróttascarf
skólanna. Það er von mín, að
þessi nýjung stuðli að því, að
íslendingar eignist enn fleiri
ágæta íþróttamenn.
Ég vil að síðustu óska íslenzkri
íþróttahreyfingu til hamingju
með afrek Vilhjálms Einarssonar.
íslenzkum fþróttafrömuðum er
nú án efa glatt í geði, og þeim
má og á að vera það. Kennarar
hans og þjálfarar hafa réynzt
starfi sínu vaxnir. Mig langar
einnig til þess að ,óska foreldr-
um hans, sem hér eru staddir, til
hamingju. Engra gleði er eðlilegri
en þeirra, því að engum hefur
hinn ungi maður orðið til meiri
sóma.
Vilhjálmur Einarsson: Ríkis-
stjórn fslands þakkar afrek yðar.
Bið ég yður því að veita viðtöku
þessum bikar um leið og ég færi
yður innilegar árnaðaróskir.
★
Að þessu loknu gekk farar-
stjórinn, Ólafur Sveinsson, fram
og þakkaði þessar hlýju móttök-
ur. Blóm hlóðust á íþróttamenn-
ina, einkum Vilhjálm. öll var
athöfnin hin ánægjulegasta, enda
fagnaðarefnið sérstakt.
Tekið verði 100 millj.
kr. erlent lán fyrir veð-
lánakerfi til íbúðabygg-
inga
Þingsályktunartill. Sjálfstæbismanna
i Sameinuðu þingi
ÞAU Jóhann Hafstein, Sigurður Bjarnason, Ragnhildur Helga-
dóttir, Kjartan J. Jóhannsson og Gunnar Thoraddsen flytja
í Sameinuðu þingi tillögu til þingsályktunar um lán til íbúða
bygginga. Hljóðar hún svo:
Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að beita sér fyrir því,
að veðdeild Landsbanka íslands
taki allt að 100 milljón króna
erlent lán, sbr. 3. og 5. gr. laga
nr. 55/1955, er varið verði til út-
lána á vegum hins almenna veð-
lánakerfis til íbúðabygginga.
Jafnframt ályktar Alþingi að
fela ríkisstjórninni að veita öðr-
um aðilum, sem þess kynnu að
óska, leyfi eða fyrirgreiðsiu til
erlendrar lántöku til íbúðabygg-
inga, sé um lántökur að ræða
með eðlilegum kjörum.
GREINARGERÐ
Eins og nú standa sakir, er
langveigamesta ráðstöfunin til
þess að bæta skjótlega úr hús-
næðisskortinum að gera þeim
mörgu einstaklingum og öðrum
aðilum, sem nú eiga hús í smíð-
um, kleift að ljúka þeim sem
fyrst. Til þess að svo megi verða,
þarf mikið viðbótarlánsfé fram
yfir það, sem varið hefur verið
til íbúðabygginga. Sá vandi verð-
ur ekki leystur nema með er-
lendri lántöku í þessu skyni, en
jafnframt er þá séð fyrir erlend-
um gjaldeyri til kaupa á bygg-
ingarefni og öðrum nauðsynjum
til íbúðabygginga. Þegar lögin
um húsnæðismálastjórn, veðlán
til íbúðabygginga og útrýmingu
heilsuspillandi íbúða voru sett,
var veitt heimild til erlendrar
lántöku og gert ráð fyrir erlendu
lánsfé til útlána á vegum hins
almenna veðlánakerfis. Bráð
nauðsyn er nú á því að hagnýta
þessa heimild, og er tillaga þessi
því flutt. Jafnframt vísast til til-
lagna þeirra, sem fulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins í húsnæðismála-
stjórn hafa flutt um sama efm,
TILLÖGUR FULLTRÚA SJÁLF-
STÆÐISFLOKKSINS í
IIÚSNÆÐISMÁLASTJÓRN
Við setningu laga nr. 55/1955,
um húsnæðismálastjórn o. f 1., var
tryggt fjármagn til framkvæmda
laganna á árunum 1955 og 1956
með samkomuíagi, sem fyrrver-
andi ríkisstjórn gerði við Lands-
banka íslands. Með því að nú líð-
ur að lokum þess tímabils, sem
samið var fyrir, og alger óvissa
ríkir um framhaldið, telur hús-
næðismálastjórn brýna nauðsyn
bera til, að hafnir séu nú þegar
í stað samningar við bankana
um ráðstafanir til fjáröflunar
vegna húsnæðismálanna írara-
vegis.
Telur húsnæðismálastjórn, að
við þá samninga beri að leggja
áherzlu á eftirfarandi:
1. Tryggt sé, að minnst 150
millj. kr. verði ráðstafað af spari-
fé landsmanna til útlána til íbúða
bygginga í kaupstöðum og kaup-
túnum árið 1957.
2. Tekin verði erlend lán að
minnsta kosti 100 millj. kr., sem
auk framangreinds fjármagns
verði varið til útlána til íbúða-
bygginga 1957 til þess að full-
nægja eftirspurninni eftir íbúða-
lónum og koma í veg fyrir okur-
lánastarfsemi.
3. Kappkostað verði, að útlán
ársins 1957 hefjist strax í árs-
byrjun til þess að bæta úr láns-
fjárskortinum og stuðla að því,
að fokheldar íbúðir megi verða
fullgerðar yfir vetrarmónuðina
og komist sem fyrst í notkun.
Villijálmur með foreldrum sínum. — Ljósm. Mbl.'Ól. K. M.
Ætlar ríkisstjórnin að
opna S.Í.S. og Olíu-
félaginu h.t. lesð til
okurgróða á olíu-
flutningum ?
IGREIN Ingólfs Jónssonar fyrrv. viðskiptamálaráðherra
um olíumálin sl. sunnudag, er skýrt frá þeim ummælum
Lúðvíks Jósefssonar ráðherra að ríkisstjórnin hefði „NÁÐ
SAMNINGUM" við Olíúfélagið h.f. og SÍS um að skip þeirra
„Hamrafell“ flytji olíu og benzín fyrir íslendinga.
Þetta er mjög eftirtektarvert. Ingólfur Jónsson segir síðan:
„í orðunum liggur, að ríkisstjórnin hafi staðið í samn-
ingum við eigendur Hamrafells um að sigla fyrir fslend-
inga. Hafa eigendur Hamrafells verið tregir til þess að láta
skipið þjóna íslenzkum hagsmunum? Því skal ekki trúað
að óreyndu. Hvað mundi verða sagt, ef ríkisstjórnin stæði
í samningum við stjórn Eimskipafélags íslands um að halda
áfram að flytja mjöl og aðra nauðsynjavöru til landsins og
fisk og aðra framleiðsluvöru frá landinu, vegna þess að
stjórn Eimskipafélagsins ætti þess kost að fá hærri fragt
erlendis heldur en greitt er hér heima?“
Síðan bendir Ingólfur Jónsson á að Eimskip hafi ekki
feitgið leyfi til að hælska farmgjöld árin 1955 og 1956,
þrátt fyrir taprekstur þau ár. En nú bendir margt til
að SÍS og Olíufélagið h.f. eigi að sæta allt annarri meðferð,
það eigi að opna þeim lcið til að ná okurgróða á „Hamra-
fellinu". Ingólfur Jónsson segir:
„Um það leyti sem Olíufélagið sótti um gjaldeyris- og
innflutningsleyfi fyrir olíuskipi 25. október 1955 voru fragtir
á olíu til landsins eins og hér segir: 15 september, 1955,
36 shillingar pr. smálest, 10. október 46,6. Kaupendur skips-
ins hafa rciknað með að skipið gæti borgað sig með þeim
flutningsgjöldum, sem giltu á heimsmarkaðinum um það
leyti sem ákveðið var að kaupa skipið. Um kaupverð skips-
ins vissu kaupendur og leyfisbeiðni miðuð við það. Um
reksturskostnað allan vissu þeir einnig og hafa gert sér
fulla grcin fyrir því, að rekstursgrundvöllur var fyrir skipið
miðað við þáverandi flutningsgjöld. Heyrzt hefur, að ríkis-
stjórnin hafi talað við eigendur Hamrafells um 160 shillinga
fyrir tonnið, eða nærri fjórum sinnum hærra verð heldur
en reiknað var með í rekstursgrundvelli fyrir skipið þegar
það var keypt. Almenningur í landinu spyr: „Getur þetta
verið satt?“ Ég tel sjálfsagt að þetta verði upplýst sem
fyrst. Ef það er rangt er gott fyrir ríkisstjórnina að gera nú
þegar hreint fyrir sínum dyrum.“-----
------„Þegar Hamrafellið var keypt, var rekstursgrund-
völlur fyrir það með þeim flutningsgjöldum, sem áður hafa
verið nefnd. Eitthvað hefur reksturskostnaður hækkað síðan
og mundi margur telja, að rekstursgrundvöllur væri fyrir
skipið miðað við 60 shillinga tonnið. En til þess að Olíu-
félagið njóti fullrar sanngirni og þess að hafa eignazt skipið
mætti telja verjandi miðað við þau flutningsgjöld, sem nú
gilda á heimsmarkaðinum, en eru væntanlega aðeins stund-
arfyrirbrigði, að Hamrafellið fengi 80 shillinga fyrir tonnið
eða helming þess sem ríkisstjórnin hefur látið sér detta í
hug að semja um. Ef ríkisstjórnin gerir eigi að síður samn-
ing fyrir 160 shillinga á smálest miðað við 5 ferðir eins og
talað hefur verið um, þá flytur skipið í þessum 5 ferðum
90 þúsund tonn og þénustan á hverri smálest eru 4 til 5 £
eða 180 til 225 krónur. Sé aðeins reiknað með 180 krónum á
tonn, er yfirgreiðsla til Olíufélagsins 16.400.000.00 kr. fyrir
5 ferðir sem fyrirhugað er að semja nú um. Ef skipið verður
í förum allt árið, og miðað við að 60 sh standi undir reksturs-
kostnaði skipsins, verður hagnaður þess fram yfir það, sem
eðlilegt er og reiknað var með þegar það var keypt, kr.
40.500.000.00, en kr. 32.800.000.00 ef reiknað er með 80 shill-
inga flutningsgjaldi á smálest.“ /
Að lokum segir Ingólfur Jónsson:
„Þjóðin mun fylgjast með því sem gerist í þessu máli.
Hún mun veita því athygli, hvort ríkisstjórnin veitir ein-
stökum gróðafélögum möguleika til þess að safna tugmill-
jória gróða á örstuttum tima á kostnað almennings í landinu,
sem berst fyrir því að hafa til hnífs og skeiðar. Olían er
aflgjafi í íslenzku atvinnulífi. Verðlag oliunnar snertir hags-
muni hvers einstaklings í landinu.“