Morgunblaðið - 14.07.1957, Blaðsíða 9

Sunnudagur 14. júlí 1957
MOKCTlNnr 4Ð1Ð
9
Reyk javikurbréf: Laugardagur 13. júll
Iþróttaleikvangiiriim í Laogardal - Fyi ir 40 árum - 5 dagblöð skrifa um Varðarferð - „Flokkur
atvinnurekenda og fésýslumaima41 - „Vinnustéttir11 - Sigmimdur í Syðra-Langliolti - Alvarleg
ásökun gcgn Lúðvík Jósefssyni- Friðun fiskimiðanna - Bág frammistaða Lúðvíks - Hættulegir
heimsfriðnum - Rafveitustjórinn nýi
í Varðarferðinni s. I. sunnudag voru um 500 manns. Einn daginn birtu öll stjórnarblöðin forystugreinar um ferðina. Myndin hér
að ofan er af nokkrum hiuta ferðafóiksins, jíegar það gekk ofan úr skóginum að Álfaskeiði.
íþróttaleikvangurlnn
í Laugardal
FYRSTA íþróttakeppnin á
leikvanginum í Laugardal mun
vara lengi í minni þeirra, sem
þár voru viðstaddir. Dásamlegt
veður, óvenjulegur mannfjöldi,
stórfengleg mannvirki og hinn
fagurgræni grasvöllur, allt sam-
einaðist þetta um að gera stund-
ina ógleymanlega. Sjálfur gekk
kappleikurinn ekki íslendingum
í vil. Fáir eða engir munu þó
hafa búizt við sigri, og var því
ekki um veruleg vonbrigði að
ræða. Betur má ef duga skal í
knattspyrnunni. Láta æskumenn-
irnir nú vonandi ekki sitt eftir
liggja, þegar þeir hafa fengið
slíkar aðstæður og umgerð
keppni sinnar.
Bæjaryfirvöld Reykjavíkur
hafa haft alla forystu um gerð
vallarins. Það lýsir stórhug
þeirra og þolgæði. Frá því fram-
kvæmdir hófust hefur Jóhann
Hafstein bankastjóri ætíð verið
formaður Laugardalsnefndar. —
Undirbúningur og stjórn verks-
ins hefur mest hvílt á Gísla Hail-
dórssyni arkitekt. Að vonum hef-
ur tekið alllangan tíma að vinna
slíkt stórvirki, enda er því ekki
lokið að fullu. Menn sjá, að ekki
hefur verið kastað á glæ því fé,
sem í þessu skyni hefur verið
varið. Þvert á móti er hér um
eina mestu og beztu bæjarbót að
ræða.
Andstæðingarnir láta sér fátt
um finnast, og segja, að þessum
framkvæmdum hafi verið lofað
í blárri bók Sjálfstæðisflokksins.
Færist þá skörin upp í bekkinn,
þegar fundið er að því, að loforl'
séu efnd. Kemur hér enn fram,
hvílíkur meginmunur er á Sjálf-
síæðismönnum og andstæðingum
þeirra. Andstæðingarnir ætla
loforðin einungis til að afla sér
fylgis, en Sjálfstæðismenn lofa
ekki meiru en þeir telja sig geta
efnt og fullnægja loforðum sín-
um eftir því sem atvik frekast
leyfa.
Fyrir 40 árum
MJÖG er nú á annan veg búið
að íþróttamönnum en var í æsku
þess, er þetta ritar, fyrir rúmum
40 árum. Birtust þá stundum í
blöðum áskoranir til manna um
að koma á íþróttavöllinn gamla
á Melunum til að tína burtu
grjót áður en kappleikir skyldu
hefjast. Sjálfsagt hefur sú sjáif-
boðavinna tekizt misjafnlega, en
nokkrir gáfu sig þó fram öðru
hvoru. Tímarnir eru breyttir og
kröfurnar aðrar, en án áhuga og
íórnfýsi verður litlu náð.
Réttilega hefur verið á það
minnzt, að mjög hafi staðið á
greiðslu á hluta ríkisins til
xnannvirkjanna í Laugardal. Þar
ræður miklu um fálæti Fram-
sófenarmanna um uppbyggingu
Reykjavíkur. Fjármálaráðherra
hefur löngum þótt þarfara að
verja fé til annarra en Reykvík-
inga. Má og ætíð færa fram þá
afsökun, að þarfirnar eru marg-
ar og allt verður ekki gert í
einu. Því lofsverðara er það átak,
sem bæjarstjórn Reykjavíkur
hefur hér gert. Er þess að vænta,
að bæjarsjóður fái lögráðgerðar
endurgreiðslur úr ríkissjóði áður
en yfir lýkur. Mestu máli skiptir,
að æskulýðurinn noti leikvang-
inn sér til aukins þroska og
menningar.
5 dagblöð skrifa
um Varðarferð
V ARÐ ARFERÐIN um síðustu
helgi tókst með ágætum og hef-
ur þótt tíðindum sæta. Ekki er í
frásögur færandi þó að Morgun-
blaðið og Vísir segi frá henni.
En þegar öll stjórnarblöðin gera
ferðina að umræðuefni í forystu-
greinum s.l. fimmtudag, sýnir
fátt betur, hversu stjórnarliðum
þykir mikið koma til Sjálfstæð-
ismanna. Sjálfur forsætisráðherr-
ann Hermann Jónasson hefur
verið langdvölum utanbæjar,
sennilega mest við laxveiðar, á
meðan stórverkföll hafa staðið,
án þess að Tímanum þætti
ástæða til að skýra frá því einu
orði. Á sama veg hefur Hanni-
bal Valdemarsson ferðazt vikum
saman land úr landi, án þess að
Þjóðviljanum þætti þess vert að
gera það ferðalag hans að sér-
stöku umræðuefni. En þegar
nokkrir Sjálfstæðismenn, að vísu
um 500 í einum hópi, skreppa
úr bænum sunnudagsstund, velta
öll stjórnarblöðin spaklega vöng-
um yfir, hvert erindi þeirra hafi
verið.
„Flokkur atvinnurek-
enda og fésýsluinanna“
SANNARLEGA hafa stjórnar-
blöðin gott af að íhuga eðli og
tilgang slíkrar ferðar. Ef þau
gerðu það nógu rækilega, mundu
þau skilja mun Betur, hvað ger-
ist í þjóðlífi íslendinga. Tíminn
kallar t. d. í grein sinni um Varð-
ar-ferðina Sjálfstæðisflokkinn
„flokk atvinnurekenda og fé-
sýslumanna". Að vísu eru bæði
atvinnurekendur og fésýslumenn
innan Sjálfstæðisflokksins. Sjálf-
stæðisflokkurinn telur sér sóma
að fylgi slíkra manna, því að
starf þeirra er nauðsynlegur
þáttur þjóðlífsins, ef vel á að
fara. Sjálfstæðisflokkurinn er þó
ekki nema að litlu leyti skipað-
ur þvílíkum mönnum. Gefur
auga leið að þeir eru aðeins lítill
hluti hinna rúmlega 35 þúsunda
kjósenda, er studdu flokkinn við
síðustu alþingiskosningar. Eftir-
tektarverðast við Varðar-ferðina
og aðrar slíkar sámkomur Sjálf-
stæðismanna er, að menn af
ólíkri stétt og stöðu sameinast
þar, eins og beztu bræður. Sam-
eiginlegar skoðanir og skilning-
ur á þjóðarnauðsyn þjappa mönn
um úr öllum stéttum í eina órofa
fylkingu Sjálfstæðisflokksins. *
„Vinnu-stéttir“
STJÓRNARBLÖÐIN hælast sí og
æ um yfir því, að ríkisstjórnin
hafi ætlað að leysa vanda þjóð
félagsins með því að hafa sam-
ráð við „vinnustéttirnar“. Við
aðra þurfi ekki að tala, og hefur
ekki dulizt, að þar væri átt við
Sjálfstæðismenn. Þegar svo er
látið, er því gleymt, að hinn
stærsti hópur vinnandi manna í
landinu er í Sjálfstæðisflokkn-
um. Svo er jafnvel, þó að þeir
einir séu taldir vinnandi menn,
sem líkamlega vinnu stunda.
„Atvinnurekendur og fésýslu-
menn“, svo að orðalag Tímans
sé notað, eru að vísu ekki síður
vinnandi menn en aðrir, og þjóð-
félaginu ekki síður nauðsynleg-
ir. í þeim hópi er auðvitað mis-
jafn sauður, eins og gengur og
gerist. Misindismenn eru í öll-
um stéttum. Alveg eins og eigin-
gjarnir og óeigingjarnir eru í
öllum f-lokkum og stéttum.
„Atvinnurekendur og fésýslu-
menn“ eru einnig í öllum flokk-
um og sízt þjóðhollari þeir, sem
eru utan Sjálfstæðisflokksins en
hinir, sem honum fylgja. Sér-
hagsmuna togstreita er ekki
bundin við neinn einstakan
flokk. Málefnalegur ágreining-
ur er um, hversu rík afskipti
almannavaldsins skuli vera af
ýmsum efnum. Sá ágreiningur á
ekkert skylt við eigingirni og
sérhagsmuni hvers einstaklings,
sem í baráttunni stendur. Þessi
almennu sannindi ætti að vera
óþarft að rifja upp, en vanþekk-
ing á þeim er einmitt undirstaðan
að ógæfu núverandi stjórnar-
flokka.
Sigmimdur í
Syðra-Langholti
1 VARÐARFERÐINNI sáu menn
margt fróðlegt. Eftir hverja ferð
verður mönnum helzt hugstætt
það, sem þá var nýstárlegt. Sá,
er þetta ritar, hafði hvorki kom-
ið að Stöng, í Gjána né að Álfa-
skeiði áður. Er því eðlilegast að
honum hafi þótt mest koma til
heimsóknarinnar á þessa staði.
Koman að Álfaskeiði varð enn
ánægjulegri vegna þess, að þar
var staddur Sigmundur bóndi
Sigurðsson að Syðra-Langholti.
Álfaskeið er í landi Syðra-Lang-
holts, sem er einn frægasti bær
á Suðurlandi vegna þess hversu
fjölmennur og ágætur ættstofn
óx þar upp á s.l. öld. Eru þaðan
ættaðir ýmsir þeir, sem miklu
góðu hafa til leiðar komið í ólík-
um efnum. Bóndmn, sem þar býr
nú, Sigmundur, er þó ekki af
þessari ætt heldur upprunninn
af Mýrum. Hann fluttist fyrir 30
árum ungur að aldri og settist
að á Syðra-Langholti. Síðan hef-
ur hann lagt krafta sína fram um
að bæta jörðina og unnið sannar-
legt afrek. Enda er hann nú' í
fremstu röð bænda á Suðurlands-
láglendinu. Ánægjulegt er, að
elzti sonur hans, sem lokið hafði
stúdentsprófi við góðan orðstír,
hefur horfið heim til föðurtúna
og vill fremur stunda búskap en
halda áfram bóknámi. Vissulega
þarf að búa svo að íslenzkum
landbúnaði, að ungir efnismenn
telji það ekki síður frama að búa
á höfuðbólum en stunda skrif-
stofustörf eða vera í sumu því
snatti, sem menn fá fyrst rétt
til að stunda eftir langvinnt
sltólanám og mörg próf.-
Alvarleg ásökun gegn
Lúðvík Jósefssyni
TÍMINN skýrði frá því s.l. sunnu
dag, að sjávarútvegsmálaráðherr-
ann, Lúðvík Jósefsson, hefði gef-
ið tugum saman leyfi til veiða
humars langt umfram það, sem
hann tryggði að fylgzt væri með,
að settum ‘skilyrðum væri fylgt.
Leynir sér ekki, að blað forsætis-
ráðherrans heldur því fram að
leyfin hafi verið gefin sem yfir-
varp til landhelgisveiða á flat-
fiski og bolfiski með veiðarfær-
um, sem ella væru óheimil.
Mjög er ólíklegt, að sjávarút-
vegsmálaráðherra hafi farið inn
á svo hæpna braut, nema að
hafa með samkomulagi við for-
sætisráðherra Hermann Jónas-
son, sem einnig fer með stjórn
landhelgisgæzlunnar, tryggt að
settum skilyrðum skyldi full-
nægt. Nú er hins vegar komið á
daginn, að hér hefur allt farið í
ólestri. Aðvörunum er að engu
sinnt, þangað til ljóst er, að op-
inber rannsókn verður ekki um-
flúin. Þá eru ásakanirnar stað-
festar með afturköllun 30 leyfa
fyrirvaralaust. Er þar sýnu verr
af stað farið en heima setið.
Friðun fiskimiðanna
ÁÐUR en Lúðvík Jósefsson varð
sjávarútvegsmálaráðherra hafði
hann stór orð um, að sjálfsagt
væri að stækka landhelgina eða
fiskifriðunarsvæðið tafarlaust. —•
Dráttur hefur orðið á efndum
þessa eins og fleira hjá núver-
andi ríjcisstjórn. Fyrir því kunna
að vera skiljanlegar ástæður.
Viðkunnanlegra væri að vísu, að
ráðherrann skýrði frá því laumu-
spili, sem um þetta þýðingar-
mikla mál hefur verið haft i
frammi. Mundi þá og betur sjást,
hvert skeytum Þjóðviljans, sem
að orði kveðnu var beint að
Gunnari Thoroddsen borgarstjóra
um undanslátt í þessu máli, er
raunverulega stefnt. Sem sé sjálf
um sjávarútvegsmálaráðherran-
um og línu-kommúnistanum
Lúðvík Jósefssyni og engum öðr-
um.
Bág frammistaða
Lúðvíks
HVAÐ sem menn segja um
frammistöðu Lúðvíks í sjálfu
landhelgismálinu, er óverjandi
og óafsakanlegt með öllu, þegar
þannig er haldið á leyfisveiting-
um til veiða innan landhelginn-
ar, að lagað er til að spilla fyrir
áliti annarra þjóða á trúverðug-
leik íslenzkra stjórnvalda. En
svo er g'ert, ef veitt eru leyfi,
sem beinlinis eru ætluð til ann-
arra veiða en látið er í veðri
vaka.
íslendingar hafa friðað fiski-
miðin gegn veiði með vissum
veiðitækjum. Ef ekki er lengur
astæða til slíkrar friðunar, og
t. d. á að heimila dragnótaveiði
á ný, þá verður að taka beina
ákvörðun um það. Areiðanlega
Framh. á bls. 11