Morgunblaðið - 21.07.1957, Qupperneq 1

16 siður og iesbék
»,Þíngkosningar"
Þingkosnlngarnar I Egyptaland!. — Hér sjást kjósendur skila atkvæðaseðlum og er nokkurn veg-
Inn sama, hvað á þeim stendur, þvi að allir frambjóðendurnir eru fylgismenn Nassers.
Stórfellt gjaldeyrisbrask
I sambandi við Moskvuför
Nógur markaður fyrir
ísl. peninga
ÍSLENZKU þáttakendurnir á
hinu svonefnda æskulýðsmóti
í Moskvu hafa kynnzt stór-
kostlegu gjaldeyrissvindli
kommúnista hér á landi. Hafa
þeir verið svo stórtækir í
braksi sínu með erlendan
gjaldeyri, að þeir hafa selt
dönsku krónuna með 100%
álagi. — Einnig er ljóst orðið,
að erlendir aðilar greiða mest
an hluta ferðakostnaðar fyrir
íslcnzku þátttakendurna, og
er þá spurningin, hvað verð-
ur af því fé, sem þátttakend-
íim hefur verið gert að greiða.
Eins og íslenzku Moskvuförun-
um er kunnugt, var erlendur
gjaldeyrir seldur á svörtum
markaði í skrifstofu þeirri sem
kommúnistar höfðu í Aðalstræti
og sá um undirbúning fararinn-
ar. Var þátttakendum gefið í
skyn, að Sigurjón Einarsson
cand. theol. hefði tök á því að
útvega þátttakendum gjaldeyw
á svörtum markaði, ef þeir ósk-
uðu eftir að fá meira en þær 360
d. kr., sem Innflutningsskrifstof-
an veitti hverjum þátttakanda í
vasapeninga. Þannig gat sérhver
þátttakandi fengið keypta ávísun
á 50—400 d. kr., sem hann fær
greiddar, er til Kaupmannahafn-
ar kemur. Sumir gæðingar for-
ráðamanna fengu allt upp í 500
d. kr. hjá skrifstofunni með
svartamarkaðs verði. En eins og
fyrr getur, var danska krónan
ekki gefin hjá kommúnistum, því
að hver dönsk króna, sem á réttu
gengu kostar kr. 2,36 ísl. var seld
á kr. 4,50, svo að álagningin er
í Moskvu
um það bil hundrað prósent. —
Þá var þess og getið í skrifstof-
unni, að kommúnistar gætu
einnig útvegað dollara á kr. 35,00
stykkið, en gengi dollarans er
núna 16,32 og var álagningin
meira en 100%. Þó er hitt e.t.v.
alvarlegasta hlið málsins, að þátt
takendur voru beinlínis hvattir
til að taka með sér eins mikið af
íslenzkum peningum og þeir
gætu, því að í Moskvu væri hægt
að fá rúblur að vild fyrir ís-
lenzka peninga og væri rúblan
seld þar á kr. 2,56, en gengi á
rússneskri rúblu mun í dag vera
nálægt fjórum krónum. Hér er
því um hið freklegasta brot að
ræða á íslenzkri gjaldeyrislög-
gjöf, sem bannar algjörlega að
fara með íslenzka peninga út úr
landi, hvað þá í því skyni að
selja þá.
Þá er þess einnig að geta, að
íslenzku þátttakendurnir þurftu
að greiða kr. 5.500 í þátttökugjald
og eftir því sem Þjóðviljinn hef-
ur margoft skýrt frá er innifaxið
í þessu gjaldi ferðakostnaður all-
ur, húsnæði, matur, þjónusta og
aðgöngumiðar að skemmtunum,
íþróttasvæðum og mótum, og
jafnvel farmiðar með strætis-
vögnum erlendis. — Allur þessi
kostnaður hlýtur að vera borg-
aður með erlendum gjaldeyri,
nema ferðin með Dronning Alex-
andrine frá Reykjavík til Kaup-
mannahafnar, sem er ekki yfir
kr. 700 á mann. Hinn hluti þátt-
tökugjaldsins, sem er um krónur
4.800, hlýtur að vera greiddur í
erlendum gjaldeyri, en þar sem
kommúnistar munu aðeins hcJ!"
fengið kr. 1.000 yfirfærslu t
Ilann borgar brúsann, en hvert
fara peningar unga fólksins?
mann í ferðakostnað, er augljóst,
að erlendur aðili hafi greitt þær
kr. 3.800, sem á vantar. Engum
blandast hugur um, hver sá aðili
muni vera, en aftur á móti vakn-
ar sú spurning, hvert kr. 3.800
hafi farið.
„ÓGEBSEEGT FERÐALAG“
Til skýringar á því, hvers kon-
ar mót hér er um að íæða, má
geta þess, að Halldór Kiljan Lax-
ness, hefir sent því „árnaðarósk-
ir“ í Þjóðviljanum, en að sjálf-
sögðu hefir skáldinu ekki verið
kunnugt um þau atvik í sam-
bandi við mótið, sem hér að fram
an hafa verið talin. — Steinn
Steinarr svarar Kiljan (í Alþýðu-
blaðinu í gær) og segir m.a.:
„Hið mikla skáld Halldór Kiljan
Laxness hefur orðið fyrir því
hörmulega slysi að lána sitt
Framh. á bls. 2.
Ætlar Krusjeff að nota
Gyðinga sem skotmark?
Aðalritari riíssneska kommúnista-
flokksins íieíir löngum verið
Gyðingahatari
KAUPMANNAHÖFN, 20. júlí —
Danski ritstjórinn, Eigil Stein-
metz, segir í grein um Rússlands-
mál, að ýmislegt bendi til þess,
að Gyðingar í Rússlandi og lepp-
ríkjunum muni ekki eiga sjö dag-
ana sæla í náinni framtíð. Eftir
öllum sólarmerkjum að dæma
verði þeir hundeltir af mikilli
grimmd og látnir sæta ábyrgð
fyrir ýmislegt það sem aflaga
fer þar austur frá. Greinarhöf-
undur segir ennfremur að Kagano
vitsj, sem sparkað var með Molo-
tov, Malenkov og Shepilov, hafi
verið eini Gyðingurinn, sem eftir
var meðal æðstu ráðamanna
Sovétríkjanna. Margir Gyðingar
í kommúnistalöndunum litu svo
á, að völd hans myndu koma í
veg fyrir frekari Gyðingaofsókn-
ir. En nú er þessi „trygging" úr
sögunni.
Vitað er, að Krúsjeff hefur
löngum litið Gyðinga hornauga.
Hefir andúð hans á þeim oft kom-
ið í ljós í ræðum hans. Steinmetz
bendir á, að það hafi verið
Krúsjeff, sem stjórnaði hinum
víðtæku ofsóknum á hendur Gyð
ingum í Úkrainíu á sínum tíma.
Þá var það einnig Krúsjeff, sem
gekk fram fyrir skjöldu, þegar
Gomúlkastjórnin tók við í Pól-
landi, og kallaði atburðina þar
„valdabrölt Zionista" og réðist
síðan á Gomúlka fyrir að láta
Gyðinga leika lausum hala í
stjórn pólska kommúnistaflokks-
ins. Loks má geta þess, að ein
helzta máttarstoð Krúsjeffs í
miðstjórninni, frú Yekaterina
Furtseva, er mjög andvíg Gyð-
ingum og sagði m. a. í viðtali
við bandarískt vikurit s. 1. ár:
„í sumum ráðuneytunum okkar
eru alltof margir Gyðingar".
Krúsjeff er meiri Rússi en
nokkur af fyrirrennurum hans.
Hann talar sama mál og rússnesk-
ir bændur og verkamenn og skil-
ur betur hugarfar þeirra en t. d.
Stalin. Hann ber í brjósti sama
Gyðingahatrið og landlægt hefur
verið í Rússlandi um langan ald-
ur, og veit, hver ávinningur það
getur verið að slá á strengi GyS-
ingaandúðar og ofsókna. Hann
veit, að það fellur víða í góða
jörð. Greininni lýkur svo með
þeim orðum, að það séu ekki
margir Gyðingar eftir í Rússlandi
og leppríkj unum — „en samt
nógu margir til þess, að hægt sé
að nota þá, sem eftir eru, sena
skotmark, ef nauðsyn krefur“.
Ungverjalands-
ástand i Mao-Kma
HONG KONG, 20. júl. — Innaa
kínverska kommúnistaflokksiiM!
ríkir sem stendur hið versta
ástand og logar þar allt í illindum
og flokkadráttum. Fréttamenn
segja, að ástandið í Kína nú cé
ekki ósvipað því, sem var,
skömmu áður en októberbylting-
in brauzt út í Ungverjalandi.
Margir þeirra, sem kærðir hafa
verið fyrir flokksfjandsamlega
starfsemi, eru blaðamenn og r4t-
höfundar, enda eru það helzt þeir,
sem undanfarið hafa gengið fram
fyrir skjöldu í gagnrýni á kin-
verska kommúnistaflokkinn, lcið
toga hans og starfsemi.
í Pekingblaðinu „Dagblað fólks
ins“ hefir birzt grein um ritstjóra
nokkurn og er honum líkt við
Nagy forsætisráðherra síðustu
löglegu stjórnar Ungverjalands.
Hinn ákærði Tseng Yen Hsiu,
hefir verið ritstjóri við „DagblaS
fólksins“. Þá hafa fjöimargir
blaðamenn, bæði í Peking og
Shanghai, orðið fyrir hörðum
árásum vegna gagnrýni sinnar. —
Benda fréttamenn á, að þetta
sýni ljóslega, að Mao Tse Tung
hafi ekki enn tekizt að jafna
deilurnar innan kommúnista-
flokksins, nema síður sé.
Brefar beðnir um að
bæla niður uppreisn
l .UNDÚNUM, 20. júlí. — Uppreisn hefur brotizt út í furstadæm-
unum Maskat og Oman við Persa-flóa. — Um hádegi í dag höfðu
uppreisnarmenn náð á vald sitt stórum hluta Omans. Soldáninu
hefur farið þess á leit við Breta, að þeir aðstoði hann við að brjóta
á bak aftur uppreisnina, og er álitið, að Bretar verði við þessari
beiðni o gsendi herlið frá Aden. Mikil vinátta hefir ætíð ríkt
milli soldánsins og Breta.
STJÓRNAR UPPREISNINNI
Sennilegt er talið, að annar
trúarleiðtogi eða ímam stjórni
uppreisninni. Maður þessi var við
völd í furstadæmunum þangað
til 1955, er hann reyndi að stofna
nýtt ríki innan furstadæmisins.
Þá setti soldáninn hnefann í
borðið og rak trúarleiðtoga þenn-
an úr landi. En vitað er, að Eg-
yptar og Saud konungur í Arabíu
hafa lengi verið þess fýsandi, að
þessi fyrrverandi ímam tæki
völd í furstadæmunum.
Bretar hafa gert samning við
soldáninn og eru samkvæmt hon-
um skuldbundnir að veita aðstoð,
ef með þarf. Fréttamenn benda
á, að engir brezkir hermenn séu
í fyrstadæmunum, þó að nokkrir
Bretar séu liðsforingjar í her
soldáns, — Ekki er gert ráð fyrir
því, að uppreisnarmönnum tak-
ist að ná furstadæmunum á sitt
vald.