Morgunblaðið - 21.07.1957, Síða 3
•öfwmdagur 21. í&Tí 1087
MORGVTVfíLABI9
9
Þórir Þórbarson, dósent:
Starfsfrœði
AMiirkjuhreyfingin hefir á liðn-
um árum beitt sér mjög fyrir
því, að kirkjurnar tækju til könn
unar ýmisleg guðfræðileg, þjóð-
félagsleg, söguleg vandamál, sem
snerta líf og starf hverrar kirkju-
deildar. Á alkirkjulegum þingum,
í vinnuflokkum og námskeiðum,
þar sem kristnir menn margra
kirkjudeilda mætast, kemur ein-
att í dagsljósið, að menn skilja
ekki aðra til fullnustu af þvi, að
þeir skilja ekki til fullnustu eigin
hefð og gera sér ekki grein fyrir,
hvað er frumkristilegt og hvað
skapazt hefir við sérstæða sögu-
lega hefð viðkomandi kirkju og
lands. Það er ósjaldan, að menn
koma frá alkirkjulegum þingum
með nýjar hugmyndir um sjálfa
sig og éigin kirkjudeild. Margar
spurningar vakna, sem menn
höfðu aldrei áður spurt sjálfa
sig vegna þess, að siður eða trúar-
setning var viðtekin í þeirra
kirkju án þess að menn gerðu
sér grein fyrir því, að ef til vill
væri önnur kirkjudeild enn nær
sannleikanum í sínum skilningi
á viðkomandi atriði. Þegar ang-
líkanar og lútherskir hittast er
báðum þröngvað til þess að íhuga
skilning sinn á kvöldmáltíðar-
sakramentinu. Lútherskir eru
minntir á það, að þeir hafa van-
rækt sakramentið, sem í frum-
kristninni var órofa böndum
tengt guðsþjónustu safnaðarins
og um hendur haft hvern helg-
an dag, og var svo raunar framan
af í lútherskum sið. Anglíkanskir
standa andspænis lútherskri túlk-
un. á þeirri þýðingu, sem „orðið“
hefir í hinni helgu þjónustu.
Þetta er aðeins eitt dæmi af
mörgum. Einnig mætti nefna
sjálft guðsþjónustuformið. Annar
legt form kemur mönnum
ankannanlega fyrir sjónir. Þeir
hafa vanizt háttum sinnar kirkju,
og hafa ekki hugsað frekar út
í það, hvort ytri hættir séu í
fyllsta samræmi við eðli guðs-
þjónustunnar að frumkristnum
skilningi. Er menn hittast og
tigna Guð saman á alkirkjulegum
þingum, námskeiðum eða vinnu-
flokkum, reka menn sig á þennan
mismun, sem fær þá til þess að
spyrja sjálfa sig: Hvað er biblíti-
legt, frumkristilegt hjá oss, að
hverju leyti getum vér af öðrum
lært?
Flest þing alkirkjuhreyfingar-
innar hafa að nokkru verið rann-
sóknarþing, þar sem tekin hafa
verið til könnunar ýmis guðfræði
leg og verkleg vandamál. Edin-
borgarráðstefnan 1910, sem lagði
grundvöllinn að hinu alþjóðlega
kristniboðsráði (International
Missionary Council) kannaði þau
vandamál, sem kristniboðsfélög
ýmissa kirkjudeilda áttu við að
stríða. Stokkhólmsráðstefnan,
sem haldin var árið 1925, var
haldin til þess að kanna, á hvern
hátt kirkjurnar gætu talað einni
tungu til heimsins um vandamál
eftirstríðsáranna fyrri. Eftír
Stokkhólmsráðstefnuna var stofn
uð fyrsta miðstöð alkirkjuhreyf-
ingarinnar til könnunar og náms.
Alþjóðlega kristniboðsþingið, sem
haldið var í Jerúsalem árið 1928,
élyktaði, að vegna „mismunandi
skoðana manna á því, hvort og
hvernig skyldi miða kenningu
kristindómsins við þjóðfélags-
skipan og efnahagsaðstæður"
skyldi komið á fót stofnun er fjall
aði um könnun á þjóðfélagshátt-
uib og efnahagsmálum þeirra
landa, þar sem kristniboð &r
rekið, og skyldi hún veita upp-
lýsingar um þau mál.
Fjölmargar ráðstefnur hafa
verið haldnar til þess að rann-
saka kenningu hinna ýmsu kirkju
deilda og efla þekkingu manna
og framar öllu skilning á trú og
siðum annrra kirkjudeilda. Þetta
áratuga starf hefir fært kristna
menn um allan heim nær hverja
öðrum en einnig orðið til þess
að veita nýjum straumum inn
í líf hverrar kirkju fyrir sig. Hin
tvö alheimsþing, sem haldin hafa
verið, síðan alkirkjuráðið var
stofnað, hafa bæði unnið merkt
starf á sviði þessara rannsókna,
og hafa merkir guðfræðingar og
sérfræðingar ýmissa annarra
fræðigreina leitt þar saman hesta
sína til þess að komast að niður-
stöðum um boðskap kristindóms-
ins til nútímaþjóðfélagsins. Þar
hafa verið tekin til meðferðar
eining kirkjunar, kristinboð, þjóð
félagsvandamál, heimsmál, kyn-
þáttamál og mál, er leikmenn
varða sérstaklega.
Biblían og biblíuleg kenning
hefir verið ofarlega á baugi,
vegna þess að innan alkirkju-
hreyfingarinnar hefir mönnum
skilizt að Biblían er grundvöllifr-
inn og mælikvarðinn. Hún er
bæði grundvöllur guðfræðilegr-
ar kenningar og þjóðfélagsiegrar
siðfræði. Afrakstur undanfar-
inna ára var gefinn út í allmik-
illi bók, sem nefnist, „Biblical
Authority for Today, og kom hún
út árið 1951.
Þeim vandamálum hefir verið
gefinn sérstakur gaumur, sem
snerta verkamenn og mennta-
menn, þar sem þessar stéttir eru
einna fjarst kirkjunni í mörgum
löndum. Hafa menn þá kannað
það, á hvern hátt kirkjan geti
orðið að liði í samskiptum at-
vinnurekenda og verkamanna
hvernig bætt hag vinnandi stétta
með beinni hjálp, og hvernig
kirkjan geti talað því máli, að
menntamenn skilji og svarað
þeim spurningum um heimsskoð-
un, er þeim eru sérstaklega mikil
vægar.
Til lítils væru þessi þing, ef
ekki væri unnið að málum þess-
um með einstökum kirkjum og í
söfnuðum.. Alkirkjuráðið veitir
því aðstoð þeim söfnuðum, er
koma vilja upp námhringum
umræðuflokkum eða sérstökum
námskeiðum, sér mönnum fyrir
lestrarefni og greiðir úr á annan
hátt. Starf þetta er óþekkt hér á
landi nema af afspurn, og mætt-
um vér margt færa oss í nyt í
þessu efni.
Þjóðfélag vort er í örum vexti
og hefir tekið breytingum, sem
ekki eru þróun heldur stökk-
breyting. Vér eigum því við
vandamál að stríða, sem eiga ræt
ur sínar að rekja til þessara öru
þjóðfélagslegu stökkbreytinga og
er mikil nauðsyn þess, að kirkjan
líti upp frá stritinu, ef svo mætti
að orði komast, og íhugi heiminn
í kringum sig. Prestum og öðrum,
er kynnast vilja þessum málum,
bendi ég á nokkrar bækur, er
gefnar hafa verið út á liðnum
árum, eins og til dæmis „The
Church and Its Function in
Society" eftir Visser ’t Hooft og
J.H. Oldham, „Christian Faith
and the Modern State: An Ecu-
menical Approach", eftir Nils
Ehrenström, safnritin „The Chris-
tian Un^erstanding of Man“, „The
Kingdom of God and History", og
„Christian Faith and the Common
Life“.
GRAFARNESI, 20. júlí — Ný-
lega er hafin viðbygging við ver-
búðirnar hér. Við það vinna 12—
15 manns. Yfirsmiður er Kristján
Guðmundsson, byggingarmeistari
frá Stykkishólmi. — 2—3 íbúð-
arhús eru nú í smíðum hér.
—Emil.
Halla og David Thor í japönsk-
um þjóðbúningi. Þau mæðgin
koma oftast fram í þjóðbúningi
viðkomandi landa í ferðaþátt-
unum og vekur það mikla
hrifningu innfæddra.
Heimsókn forsetahjónanna
Hmrrt Asgeir Asgeirsscnar og trú Déru
Þórhallsáóttur til Ólafsvíkur 14. ftUí I9fl
Velkotnin hingað hæstu tignargestir,
sem heiðrið gömlu Ólafsvík í dag.
Nú yðar fagna Ólsararnir flestir
og yrkja í hjarta sínu dýran brag
til heiðurs yður, ei þótt tunga megi
því öilu lýsa, sem u«i hugann fer.
Samt aMir breiða vilja á yðar vegi
þá virðing, þökk, sem hátign yðar he*.
Óiafur belgur byggði fyrstur manna
hér bæ í fagri og unaðslegri vík.
F.n Orm hinn mjóva átti hann fyrir granna
því ui’ðu forlög hans í byrjun slík,
að hrökklast burtu. Burt í aðrar sveitir;
hann bragna fyrstur kom hér fars við staáa.
Samt eftir nafni hans Ólafsvík enn höitir
um aldaraðir ber hún sæmdarnafn.
E-n víkin síðar vöskum byggðist mönaian,
sam vildu ei láta hlut sinn nokkra stund,
er studdir voru af stæltum hraustum svönww
og styrk var mundin, þétt og traust var lund.
Hér brirn og hættur hvöttu fólk til dáða,
á haf var sótt, þó fleytan væri smá.
Og bæn var lesin, látinn Guð var ráða,
hvort landi væri unnt í dag að ná.
Siónvarpsþœttir Hal
Linkers mjog vinscel-
ir vesianhafs
FYRIR nokkru barzt blaðinu
bréf frá bandaríska kvikmynda-
tökumanninum Hal Linker, sem
kvæntur er Höllu Guðmunds-
dóttur frá Hafnarfirði. Eru þau
hjónin nú orðin þekkt um gjör-
völl Bandaríkin fyrir ferðakvik-
myndaþætti sína, sem undanfar-
ið hafa verið sýndir í sjónvarpi
í Los Angeles. Er verið að undir
búa að sýna þessa ferðaþætti sem
eru 26 talsins á sjónvarpsstöðv-
um víðs vegar um Bandaríkin.
En tímar breytast, batnar hagur manna,
er bátar stækka og vélarafls er neytt.
Og önnur tæki efla velferð sanna.
Samt Ormar mjóvir hafa margan þreytt.
En enginn hvikar, eins á sjó og landi,
er ölfug framsókn, húsin prýkka um leið.
Því Drottinn verndar duftsins börn frá grandL
í dag á Ólafsvík sitt blómaskeið.
Á blómaskeiði vorrar kæru víkur,
hún virðing fær af heimsókn forsetans.
Því aldrei fyrri áður kom neinn slíkur
í okkar þorp með tign hins fremsta manns.
Og heimsókn hans skal hvöt til nýrra dáða,
já herhvöt algild þess hins nýja dags,
sem lætur kraft og kjarna fólksins ráða
með kjarnaorku á leið til frægðarhags.
TVÆR MYNDIR HÉDAN
Ferðaþættir þessir eru frá fjöl-
mörgum löndum, m.a. Pakistan,
Kúbu, Noregi, Belgísku-Kongó,
Egyptalandi, Englandi, Japan,
Hawai-eyjum og mörgum fleiri
stöðum. Tvær af myndunum eru
frá íslandi. Önnur myndin sýnir
vellandi leirhveri, gjósandi eld-
fjöll og suðræna ávexti úr gróður
húsunum og hin er frá hvalveiði
för og sjóhrakningum Linker-
fjölskyldunnar.
Þau hjónin, Halla og Hal eru
nú á förum í sumarfrí og hafa
David Thor son sinn með sér, en
hann hefur haft „sitt eigið vega-
bréf“ síðan hann var 7 vikna
gamall: David litli hefur vafa-
laust ferðazt lengstu vegalengd-
ina miðað við aldur sinn, en hann
hefur jafnan fylgt foreldrum sín
um er þau hafa ferðazt um heim-
inn og tekið kvikmyndir. Fjöl-
skyldan kemur sjálf fram í ferða
þáttunum og vekur það mikla
hrifni og athygli hvarvetna sem
þeir eru sýndir.
Sumarfríið notar Hal Linker
til þess að taka fleiri kvikmyndir
sem hann ráðgerir að komi fram
í sjónvarpinu í október í haust.
Dráttarvél hrapar
á Flateyri
FLATEYRI — S. 1. þriðjudags-
kvöld vildi það slys til hér að
dráttarvél valt fram af bökkum
og 2—3 mannhæða háum kletti.
Á vélinni var Greipur Guðbjarts-
son með þriggja ára gömlum
syni sínum.
Slösuðust þeir feðgarnir mik-
ið, Greipur á höfði og fékk sterk-
an heilahristing og drengurinn
litli meiddist á höfði og hendi.
Læknirinn, Kjartan Ólafsson,
kom á staðinn og flutti feðgana
í sjúkrahúsið, gerði að sárum
þeirra og flutti þá síðan heim.
Sjúklingunum líður eftir atvik-
um vel. —Baldur.
2-24-80
Nú heill sé yður; hjónin tignar mestu,
sem hæstan skipið sess með vorri þjóð.
Já, gætið hans með göfgi, trú og festu,
svo gifta og menning fylgi í yðar slóð.
Vor Drottinn hæstur gefi náð og gengi
og gæfu sanna þjóð og Ólafsvík.
Og forseti íslands lifi vel og lengi,
og lifi frú hans. Hylling vor er slík.
Sr. Magnús Guðmundsson,
Ólafsvík.
Sigur íslendingo i Stokkhólmi
vnkti mikln hiifningu
AFREK ÍSLENDINGANNA í frjálsum íþróttum á Stadion 1
Stokkhólmi á föstudagskvöldið vöktu mikla hrifningu. Yfir 20
þús. manns voru á áhorfendapöllunum á þessu stóra og mikla
móti, en til leiks voru mættir keppendur frá mörgum þjóðuna,
m. a. Zatopek og ýmsir kunnir Bandarikjamenn.
Og á þessu móti sigruðu ís-^
lendingar í 2 greinum. Fagnaðar-
lætin voru óskapleg er Valbirni
tókst að komast yfir 4,40 m.
Heiðar varð 4. með 4.00. Vil-
hjálmur var öruggur sigurver-
ari í þrístökki, stökk 15,41 (ekki
15,48 eins og misritaðist í gær).
Sigurður Guðnason vakti hrifn
ingu. Hann leiddi alla leið í 1500
m hlaupinu, en varð á endasprett-
inum þriðji en tími hans var
3:58.0. Höskuldur Karlsson varð
4.'í 100 m hlaupi á 11,2 og Björg-
vin Hólm 5 í 110 m grindahlaupi
á 16,0. Kristján Jóhannsson var
meðal mjög margra keppenda i
5 km hlaupi. Hann varð 10.
skammt frá mettíma sínum, hljóp
á 14:57,8 mín.
Tvær skemmtiferðii
i dag
í DAG kl. 9 fyrir hádegi verður
lagt af stað í tvær skemmtiferð-
ir frá ferðaskrifstofunni Orlofi
og Bifreiðastöð íslands. önnur
er skemmtiferð að Gullfossi og
Geysi, Skálholti og Þingvöllum.
Hin ferðin er í Þjórsárdal. Verð-
ur höfð viðkoma í Þjórsárdal, að
Hjálp, Stöng, Gjá, Selfossi, Ira-
fossi og Þingvöllum.
Námssfyrkir veittir
MENNTAMÁLARÁÐUNEYTK)
hefur lagt til að eftirgreindir
námsstyrkir verði veittir sem hér
segir:
Styrkur frá tækniháskólanum
í Aachen, Sigmundi Freysteins-
syni, til náms í byggingarverk-
fræði.
Tveir styrkir frá stjórn Sam-
bandslýðveldisins Þýzkalands,
Adolf Guðmundssyni, gagnfræða-
skólakennara, til náms í þýzk-
um bókmenntum og tónlistarsögu
og Frosta Sigurjónssyni, lækni,
til framhaldsnáms í læknisfræði
í Kiel.
Styrkur frá spænsku ríkis-
stjórninni, Þórði Erni Sigurðs-
syni, til náms í spænsku, latínu
o. fl.
Styrkur frá menntamálaráðu-
neyti Hollands, Geir Magnússyni,
viðskiptafræðinema, t»l náms í
viðskiptafræði.
Styrkur frá norsku ríkisstjórn-
inni, Magnúsi Stefánssyni, stúd-
ent, til sagnfræðináms í Osló.
Styrkur frá sænsku ríkisstjórn-
inni, Erlendi Lárussyni, stúdent,
til náms í tryggingafræði við há-
skólann í Stokkhólmi.
(Frá menntamálaráðuneytinw)