Morgunblaðið - 23.01.1958, Qupperneq 12

12
MORGU1VBLAÐ1Ð
Fimmtudagur 23. jan. 1958
l —-------------------------
— Utvarps-
umræburnar
Framh. af bls. 9
in, skólar og sjúkrahús, svo nokk
uð sé nefnt. Það er ekki einungis
boðin út vinna heldur allt efni til
þessara framkvæmda.
Að tilhlutan bæjarstjórnar-
meirihlutans var samþykkt víð-
tæk byggingaráætlun árið 1955,
til útrýmingar herskálum og
heilsuspillandi húsnæði. Vegna
þess að framkvæmdir þessar
höfðu gengið mjög vel, reyna nú
minnihlutaflokkarnir að gera
verð íbúðanna tortryggilegt og
telja það hærra en á öðrum íbúð-
um. Til að sýna fólki, að svo sé
hafa þeir tekið önnur hús til sam
anburðar, sem byggð hafa verið
ári fyrr en bæjarhúsin. Slíkur
samanburður hefur að sjálfsögðu
ekkert gildi þegar á það er litið
að verðlag á byggingum hefur
hækkað um 15—20% á ári síðan
vinstri stjórnin tók við völdum.
Öll íbúðarhús bæja'rins hafa ver-
ið boðin út og gerðir samningar
við lægstbjóðendur, enda er það
staðreynd, að íbúðir bæjarins eru
afhentar kaupendum á mjög hag-
stæðu verði. T.d. kosta raðhúsin
fullgerð 220—255 þúsund kr., eft-
ir því hvort þau hafa verið af-
hent 1956 eða 1957. En það eru
sambyggð einbýlishús, 4 her-
bergi, eldhús og bað. íbúðirnar í
fjölbýlishúsunum hafa aftur á
móti kostað fullgerðar 223 þús.
kr., tveggja herbergja íbúð, en
þriggja herbergja 265 þús. kr.
VarlaVer hægt að minnast á verð
íbúða hér nema minnast á sölu-
skattinn. En hann einn verður yf-
ir 20 þús. kr. af hverri íbúð við
Gnoðarvog. Það hefði því verið
nær að minnihlutaflokkarnir
hefðu beitt sér nú fyrir lækkun
á slíkri skattheimtu ríkisins á i-
búðum í stað þess að ætla að stór
auka kvaðir og skattheimtu af
þeim.
Það er ekki aðeins byggingar-
málum, sem þróunin hefur verið
ör.
Fyrir nokkrum árum ákvað
bæjarstjórn að hafin skyldi bygg
ing sundlaugar í Vesturbænum.
Fjöldi áhugamanna í Vesturbæn-
um sýndi þessu máli mikinn á-
huga og skilning. Stofnuð var
fjáröliunarnefnd, er safnaði
miklu fé, til að leggja fram í
þessa byggingu. Byggingarnefnd
var síðar skipuð af bæjarráði.
Nefndin lauk á skömmum tíma
við undirbúning, en sótti jafn-
framt um fjárfestingarleyfi. En
það fékkst ekki fyrr en seint á
fyrra ári. Öll árin, sem beðið hef-
ur verið eftir fjárfestingarleyfi,
hefur bæjarstjórnarmeirihluti
Sjálfstæðismanna lagt fram fé til
framkvæmdanna, enda er sund-
laugarsjóðurinn nú orðinn hátt á
aðra milljón.
Auk annarra stórframkvæmda
í Laugardalnum, sem alkunnar
eru, verður byggt þar mikið og
stórt íþróttahús á næsta kjör-
tímabili. Þegar hús þetta verður
risið af grunni, verður þarna
glæsileg íþrótta- og æskulýðs-
miðstöð, ekki aðeins fyrir bæjar-
búa, heldur fyrir allt landið. —
Þarna verður þá stærsti sam-
komustaður landsins, jafnt úti
sem inni. Nú geta 13 þús. manns
horft á þróttmikla æsku á græn-
um grundum í leik, en fullgerð-
ur mun völlurinn rúma 30 þús.
manns. Þetta er sú aðstaða
sem bæjarstjórnarmeirihluti
Sjálfstæðismanna er að búa
æskunni, framtíð Reykjavíkur.
Æskumenn og konur, styðjið
Sjálfstæðisflokkinn í því að
ljúka þessu verki, sem þegar er
svo langt komið.
Gunnar Thoroddsen
Kommúnistar
fengju f)á
forystuna
Borgarstjóri hóf mál sitt með
því að hrekja róg andstæðing-
anna um Gísla Halldórsson, arki-
tekt, sem hefur ásamt starfsliði
sínu, unnið frábært starf í bygg-
ingarmálunum. Hann gat þess,
að Loftvarnarnefnd hefði nú gert
ráðstafanir til málshöfðunar gegn
Inga R. Helgasyni og Þjóðviljan-
um fyrir róg og illmælgi, en
nefndin er að mestu skipuð sér-
fróðum embættismönnum bæjar
og ríkis.
Að lokum sagði borgarstjóri
meðal annars:
Þórður Björnsson talaði um til-
efnisiausar Gróusögur, gular sög-
ur. Gula sagan, það er sagan um
húsnæðismálafrumvarpið, sem
þessir „2 borgarar‘:, Hannes Páls-
son og Sigurður Sigmundsson,
sömdu.
Það er öllum vitanlegt, að
Hannibal Valdimarsson og Fram-
sóknarflokkurinn hafa staðið og
standa á bak við þessar tillögur,
en nú keppast Framsóknarmenn
svo við að afneita Hannesi, að
áður en Þórður var búinn að tala
tvisvar, hafði Framsókn afneitað
Hannesi þrisvar.
Það er talað um hina tæmdu
sjóði. — Brunatryggingarsjóður,
Framkvæmdasjóður og allir sjóð
ir bæjarins hafa farið í óreiðu-
og eyðsluhítina, að því er þessir
menn segja. Geir Hallgrímsson
benti á það, hvilík endemis fjár-
málasjórn það væri að ætla að
láti sjóði bæjarins standa í bönk-
um með 5% vöxtum og taka svo
sömu upphæð til láns hjá sömu
bönkum fyrir 8% vexti. — En
hvað er nú hæft í þessu með
tæmdu sjóðina? Langstærsti
sjóður bæjarins er Framkvæmda
sjóður. Er hann tæmdur í óreiðu-
hítina? Nei, Framkvæmdasjóður
hefur fyrst og fremst verið not-
aður til þess að kaupa 7—8 tog-
ara og gera þá út og til þess að
reisa og reka fiskverkunarstöð
Bæjarútgerðarinnar. Brunatrygg
ingarsjóður á að vera tæmdur og
margir aðrir sjóðir. Þessir sjóðir
hafa verið notaðir til þess að
reisa m. a. raðhúsin, skólana og
Heilsuverndarstöðina. Og þeir
hafa m. a. verið notaðir þannig
vegna þess, að ríkissjóður hefur
vanrækt að greiða þær skuldir,
sem hann stendur í við bæjarfé-
sjóðinn, sem eru nú að upp-
hæð um 30 millj. kr.
Ég vil lýsa því hér yfir í eitt
skipti fyrir öll, að þó bæjaryfir-
völdin telji sjálfsagt að nota
sjóði bæjarins til ýmissa nauð-
synlegra framkvæmda, þá hefur
aldrei staðið á því að sjóðirnir
hafi fengið endurgreitt sitt fé,
hvenær, sem þeir hafa þurft á
að halda. Nú siðast hefur hita-
veitan fengið fé jafnóðum og hún
hefur þurft á fé að halda.
Guðmundur Guðmundsson tal-
aði um hlutdrægni í úthlutun
íbúða og lóða. Cm úthlutun
íhúða, t, d. Bústaðavegshúsa og
raðhúsa, setti bæjarráð fastar
reglur og það var algert sam-
komulag í bæjarráði og bæjar-
stjórn um úthlutun hverrar ein-
ustu íbúðar. Sama máli hefur
gegnt um lóðir, að það er hrein
undantekning, ef ekki er algjört
samkomulag í bæjarráði um út-
hlutun þeirra. Annað eru stað-
lausir stafir hjá manni þessum og
það er víst að Guðmundur J.
Guðmundsson mun ekki fljóta
inn í bæjarstjórn Reykjavíkur á
slíkum jakaburði ósannindanna.
Bárður Daníelsson sagði, að
engum lóðum væri hægt að út-
hluta á sumri komanda. Þetta
eru ósannindi. Það mun verða
hægt að úthluta strax í vor á
annað þúsund lóðum á hinu nýja
svæði.
Baráttan stendur nú um það,
hvort Sjálfstæðismenn eigi áfram
að fara með stjórn bæjarmála
og vinna áfram sem hingað til
að auknu atvinnulífi, vaxandi
velmegun og lífsþægindum eða
hvort nú á að steypa bæjarfélag-
inu okkar í óreiðu og ábyrgða-
lausan leik með fjöregg bæjarins.
Hvaða flokki, sem þið Reykvík-
ingar áður hafa fylgt, þá verðið
þið að skoða hug ykkar aftur nú.
Hvaða lýðræðissinni vill vera
valdur að þeirri þjóðarsmán að
gera kommúnista, samherja hinna
blóði drifnu böðla Ungverjalands,
að forystuflokki í höfuðborg ís-
lands?
Við skorum á ykkur Reykvík-
inga, að kynna ykkur sem bezt,
þær framkvæmdir og framfarir,
sem gert hafa Reykjavík að eftir
sóknarverðasta verustað á íslandi
Tryggið ykkur Reykvíkingar
trausta fjárstjórn, frjálslynda
framkvæmdastefnu og þróttmikl
ar athafnir með því að veita
Sjálfstæðismönnum öruggan
meirihluta í bæjarstjórn Reykja-
víkur.
Tónlsikar Sinfóníu-
hljómsveitarinnar
FYRSTIJ sinfóníutónleikarr.ir á
þessu ári voru í Þjóðleikhúsinu
í fyrrakvöld og voru verkefni
Svíta eftir Handel, píanókonsert
nr. 1 eftir Chopin og Sinfónía nr.
2 eftir Brahms. Stjórnandi var
Róbert Abraham Ottóson og ein-
leikari Rögnvaldur Sigurjónsson.
Hin svokallaða „Flugeldasvíta"
Hándels er þakklát tónlist og fög
ur, en naut sín hér ekki fyllilega.
Var hvort tveggja að verkið hefði
þurft að æfa lengur og hljómur-
inn í salarkynnum Þjóðleikhúss-
ins er mjög þungur, svo flugelda
•sýning tónskáldsins fékk ekki not
ið sín til fulls. Píanókonsert Chop
ins var víða mjög fallega leikinn,
og með köflum framúrskarandi,
og er hið sama að segja um ein-
leikarann, Rögnvald 'Sigurjóns-
son, sem einkum í síðari köflun-
um spilaði af þeirri einlægu sann
færingu sem hlýtur aðhittaáheyr
andann í hjartastað. Síðasta verk
ið var Sinfónía nr. 2 eftir Brahms.
Hér náði stjórnandinn sér veru-
lega á strik, og í lokaþættinum
þeim volduga samhljómi sem
greip áheyrendur svo djúpt að
fagnaðaralda fór um salinn jafn
skjótt og stjórnandinn lét tón-
sprotann falla.
Róbert Ottóson hefir verið í
Þýzkalandi síðastliðið ár og
stjórnað þar fjölda tónleika með
ýmsum heimsfrægum einleikur-
um. Þetta eru fyrstu tónleikar
hans hér eftir að hann kom heim.
Það vakti athygli áheyrenda á
þessum tónleikum hve stjórn-
andinn er nú miklu öruggari en
áður og hefir vaxið að þrótti og
músíkgleði.
Það hefir verið mikil heppni
fyrir okkur hve margt hefir bor-
izt hingað erlendra manna, sem
gerst hafa íslendingar af lífi og
sál. Það er gæfa hverri þjóð, sem
eignast slíkan landnámsmann,
sem Róbert Abraham Ottóson.
Hann er traustur, hámenntaður
og hvers manns hugljúfi. Veri
hann hjartanlega velkominn
heim úr sinni síðustu f»ægðarför.
Vikar.
HiUury fylgir
Fuchs
LONDON 22. jan. — Samkvæmt
fréttum frá Suðurheimskauts-
leiðangri dr. Fuchs mun hann
leggja upp frá heimskautinu inn
an 24 stunda — og halda til
strandar sem fyrr var áætlað.
Hillary og menn hans munu
fljúga til bækistöðvar 700 — og
samkvæmt síðustu fréttum er
ætlun þeirra að fylgja Fuchs og
mönnum hans til strandar og
reyna að gera beim ferðina létt-
ari.
Skipstjórinn á Sletnes, August Ebeneserson, er íslenzkur að
ætt. Hann horfir hér út um glugga á stjórnpalli.
Enski togarinn Sletnes
varð fastur í ís
ÞESSA DAGANA hefur enskur togari, Sletnes frá Grimsby, veriS
‘. viðgerð í Slippnum í Reykjavík. Voru skrúfa og stýri á honum
illa farið og skýrði skipstjórinn, August Ebeneserson, svo- frá, að
togarinn hefði lent í ís í síðustu viku og orðið fastur í honum
nokkra stund. En eftir vestanrokin í þessum mánuði er nú meiri ÍS
út af Vestfjörðum en verið hefur í langan tíma.
August Ebeneserson er kunn-
ur og vel metinn skipstjóri í
Grimsby. Hann er af íslenzkum
ættum, fæddur á Bíldudal, en
fluttist 9 ára til Englands. Hann
hefur alltaf stu»dað sjóinn og
ekki hefur hann gleymt íslenzk-
unni, sem hann lærði í barn-
æsku.
Hann skýrir svo frá að að-
faranótt föstudagsins í síðustu
viku hafi hann verið að toga um
25 mílur út af Straumnesi, utan
í Djúpálnum. Það var hvasst og
talsverð snjókoma svo skyggm
var sama og ekkert. Á
einni svipstundu var hann kom-
inn inn í ísinn. Það var að vísu
lágur lagnaðarís, en svo þéttur,
að skipið varð strax eins og
innikróað í hann.
August kvað fyrstu viðbrigði
sín hafa verið, að gefa fyrirmæli
um að taka skipið aftur á bak.
En eins og á stóð var það máske
ekki rétt, því að við það hefur
ísinn keyrst á skrúfuna og stýr-
ið og skemmdust bæði. Hætti
hann nú við þá fyrirætlun að
taka skipið aftur á bak út úr
ísnum. í stað þess reyndi hann
að taka skipið rólega áfram og
eftir um 20 mínútur eða hálftima
greiddist ísinn sundur. Var þeg-
ar ákveðið að slgla til ísafjarð-
ar. Sú sigling var þó vandkvæðf
um bundin, því að eftir skemmd-
irnar á stýrinu var ekki hægt að
beygja meira en um 10 gráður
á stjórnborða. Var það sérstak-
lega erfitt í innsiglingunni til
ísafjarðar, sem er all kröpp.
Nokkur lagfæring fékkst á
skemmdunum á ísafirði og var
þá haldið til Reykjavíkur. Fyigdi
Sletnesi til hafnar annar togari,
Stafnes, sem er frá sama útgerð-
arfélagi í Grimsby,
Sletnes var með um 450 kitta
afla, er hann kom hingað til
Reykjavíkur. Mjög voru báðir
þessir togarar klakaklambraðir,
svo að venjuleg stög voru þykk
eins og mannshandleggir. Þó
höfðu sjómenn nokkuð unnið að
því að höggva klaka af skipun-
um. Var auðséð að þessi skip
höfðu verið að veiðum norður
undir ísbreiðunum.
Þegar viðgerð fór fram kom í
ljós, að þrjú skrúfublöð höfðu
bognað, svo að gagn var að þeim
til að knýja skipið áfram. En
það bjargaði í þessu tilvirki, að
þetta voru koparskrúfublöð.
Hefðu þau verið úr stáli má ætla
að þau hefðu brotnað og skrúfu-
öxullinn jafnvel skemmst.
Fellsl Macmilían ■ dnndirhúinn
ríkisleiðtognfund?
LONDON, 22. jan. — Sögusagnir
eru á lofti þess efnis, að Mac-
millan sé nú horfinn frá því, að
utanríkisráðherrafundur þurfi
nauðsynlega að fara á undan
ríkisleiðtogafundi — og herma
sömu fregnir, að í svari hans við
síðasta bréfi Bulganins stingi
Svipað veðiir á
kosnmgaílagiiin?
MENN eru farnir að ræða um
það í Iivernig veðrið muni verða á
kosningadaginn, því vissulega er
mjög undir því komið að veður
verði skaplcgt þann dag.
Enn er norðanállin ríkjandi um
land allt, enda er hið mikla há-
þrýstisvæði yfir Grænlandi, sem
henni veldur orðið stöðugt og það
svo að sennilegt má telja að veðr-
ið muni verða svipað því sem ver-
ið hefur undanfarna daga.
1 gær var hér um sunnanvert
landið nokkru minna frost en ver-
ið liefur, cn um norðanvcrt land-
ið og á Auslurlandi var 5—-10
stiga frost með snjókomu.
Macmillan upp á því að leiðtog-
ar 4—5 ríltja komi saman og
ræði bann við tilraunum og
notkun kjarnorku og vetnis-
sprengja.
Margir þingmenn neðri deildar
brezka þingsins eru fylgjandi því
að efnt verði til ráðstefnu ríkis-
leiðtoganna um friðarmálin —.
og mun Butler gera Macmillan,
sem nú er i Nýja Sjálandi, grein
fyrir skoðunum þinghcims áöur
en forsætisráðherrann Iýkur við
að svara Búlganin. Svarbréfið
verður rætt í fastaráði Atlants-
hafsblandalagsins áður en það
verður athent, sem vart verður
fyrr en eftir hálfan mánuð.
LONDON 22. jan. — Wisky-út-
flutningur Englendinga fer stöð-
ugt vaxandi og á sl. ári voru
fluttar út sem svarar 72 milljón-
um lítra af þessu eftirsótta
víni. Færði útflutningur þessi
Bretum sem svarar 15 milljónum
sterlingspunda í erlendum gjald-
eyri. Útflutningurinn til Banda-
ríkjanna hefur aukizt mest, en
Wisky-drykkja í Englandi hefur
hins vegar minnkað verulega.