Morgunblaðið - 29.01.1958, Blaðsíða 1

45 árgangur.
24. tbl. — Miðvikudagur 29. janúar 1958.
Prentsmiðja Morgunblaðsina
Ummœli Ólafs Thors í útvarpinu í gœrkvoldi:
Stjórninni ber „að biðjast lausnar og láta
fara fram nýjar Alþingiskosningar64
Myndin er tekin af hinum sögulega viðburði í Norður-Carolina
í Bandaríkjunum þegar indíánar tóku sig til og gerðu aðför
að meðlimum giæpamannafélagsins Ku-Klux-Klan. Indíánarnir
voru hinir herskáustu, þótt ekki væru þeir fjöðrum skrýddir,
og náðu m. a. á vald sitt einum fána Ku-Klux-Klan-manna,
eins og myndin ber með sér.
Rússar eru í Ungverjalandi
lil að vernda heimsfriðinn
Formenn allra stjoramálaflokkanna
ræddu um úrslit kosninganna
segir Kadar *
BÚDAPEST, 28. jan. — í dag lét
Janos Kadar svo ummælt, að
rússnesku hersveitirnar væru í
Ungverjalandi vegna ástandsins
í alþjóðamálum en ekki vegna
innanlandsástandsins í Ungverja
landi. Þetta sagði hann í ræðu
sem hann hélt í þinginu, þegar
hann lét af embætti sem for-
sætisráðherra. Þingið hafði rétt
áður einróma samþykkt lausn-
arbeiðni Kadars og kosið hinn
72 ára gamla Ferenc Muennicli
í hans stað.
Kadar hélt því fram í ræðu
sinni, að stjórnskipulagið í Ung-
vei-jalandi og ungverska þjóðin
væru nógu öflug til að hrindá
öllum árásum á skipulagið. Jafn-
framt mælti hann með því að
sættir tækjust milli stjórnarinn-
ar og kaþólsku biskupanna, sem
hafa verið henni heldur óþægir
þjónar. Samvinnan milli ríkis og
kirkju verður að byggjast á sterk
um grundvelli, sagði Kadar.
Muennich sagði i fyrstu ræðu
sinni sem forsætisráðherra, að
hann væri algerlega samþykkur
þeirri stefnu, *em stjórn Kadars
hefði haldið. Ráðherraskiptin
merkja alls ekki neina stefnu-
breytingu, því »ú höfum við náð
sæmilegu jafnvægi, sagði hann.
Fréttlr / stuttu máli
★ MONTREAL, 28. jan. — í
borginni Montreal í Kanada, var
í dag framið eitthvei't stórfelld-
asta bankarán, sem sögur fara af.
Komust þjófarnir á brott með
hvorki meira né minna en 1.800
—000 dollara.
•k
k RÓM, 28. jan. — ítalska
þingið samþykkti í dag allar 15
greinar nýrra laga, sem banna
vændi og mæla svo fyrir, að lok-
að skuli um 600 opinberum hóru-
húsum í landinu.
★
★ WASHINGTON, 28. jan. —
Innan tveggja daga muh banda-
ríski herinn gera tilraun til að
skjóta gervitungli út í geiminn,
en flugherinn er sagður vonlítill
um að koma því í verk. Opinber
tilkynning liggur ekki fyrir, en
fréttin er höfð eftir góðum heim-
ildum.
Tyrkir á Kýpur
gera uppsleit
NÍKÓSÍU, 28. jan. — f dag skutu
brezkir hermenn á stóran hóp
Tyrkja á Kýpur, sem voru í mót-
mælagöngu og stofnuðu til óeirða.
Fjórir Tyrkir voru drepnir í
óeirðum í Níkósíu og Famagusta.
Kröfugöngur og óeirðir Tyrkja
stóðu í sambandi við kröfu þeirra
um skiptingu Kýpur milli
Grikkja og Tyrkja. í Níkósíu voru
tveir Tyrkir drepnir og einn al-
varlega særður. Brezku hermenn
irnir urðu að beita táragasi til að
hafa stjórn á mannfjöldanum.
f Famagusta misstu einnig tveir
Tyrkir lífið, þegar þeir gerðu
tilraun til að þröngva sér inn í
gríska borgarhverfið.
Ró komst á aftur eftir að tyrk-
neskir leiðtogar höfðu farið götu
úr götu og örvað menn til um-
hugsunar og skynsamlegrar hegð
unar. Bentu þeir Tyrkjum á, að
frekari óeirðir mundu aðeins
skaða málstað Tyrkja á Kýpur.
Framkvæmdastjóri tyrknesku
samtakanna á eyjunni flaug í dag
til Ankara til að gefa leiðtoga
samtakanna skýrslu, en hann er
staddur í Ankara til að fylgjast
með umræðum brezku og tyrk-
nesku stjórnarinnar um framtið
eyjarinnar.
í FRÉTTAAUKA útvarpsins í gærkvöldi skýrðu formenn stjórn-
málaflokkanna frá skoðunum sínum á úrslitum kosninganna á
sunnudaginn. Fyrstur talaði formaður Sjálfstæðisflokksins Ólafur
Thors og mælti á þessa leið:
„Við Sjálfstæðismenn fögnum að sjálfsögðu sigri okkar
og mest þeim, sem stærstur er, það er að segja í Reykjavík.
Sjálfstæðisflokkurinn hefir fengið hreinan meirihluta
greiddra atkvæða í landinu og
aldrei áður svo háa hlutfalls-
tölu við nokkrar kosningar.
Sjálfstæðismenn gera sér
að sjálfsögðu vel ljóst og meta
ef til vill mest, að Islendingar
hafa með kosningunum fyrst
og fremst kveðið upp áfellis-
dóm yfir úrræðaleysi en eii}k-
um Þó brigðmælum stjórn-
valda landsins. Þjóðin hefir
kveðið skýrt á um það, að hún
krefst þess, að ríkisstjórn
gæti velsæmis, standi við orð
sín og eiða.
Þjóðin hefir lýst svo ótví-
ræðu vantrausti á ríkisstjórnina, að henni ber tvímælalaust
að biðjast lausnar og láta fram fara nýjar Alþingiskosn-
ingar svo fljótt sem fært telst.
Ég vil nota þetta tækifæri til þess að þakka Sjálfstæðis-
mönnum um land allt og öllum öðrum, sem stutt hafa að
hinum glæsilega sigri, sem er hinn mesti, er unnizt hefir á
íslandi í hálfa öld.“
Ólafur Thors
Að ræðu Ólafs Thors lokinni
töluðu Hannibal Valdimarsson,
formaður „Alþýðubandalagsins“,
Tíminn líkir Sjálfstœdis-
mönnum viö brennumenn
og moröingja !
Kommúnisfar krefjjasf meiri
einingar"
,vinstri
Alþvðtiblaðið telur samvinmma við
kommúnista eina meginástæðu ósigurs
Alþýðuflokksins
STUÐNINGSBLÖÐ vinstri stjórnarinnar gera úrslit bæjar- og
sveitarstjórnarkosninganna öll að umtalsefni í forystugreinum
sínum í gær. Viðurkenna þau öll, að Sjálfstæðisflokkurinn hafi
unnið mikinn sigur. Telja bæði „Tíminn“ og „Þjóðviljinn", að
þeim sigri beri stjórnarflokkunum að mæta með því að treysta
samvinnu sína sem mest.
Alþýðublaðið, málgagn Alþýðuflokksins, minnist hins vegar
ekkert á nauðsyn aukinnar samvinnu milli vinstri flokkanna. Telur
það þvert á móti, að megin ástæðan fyrir hinu mikla tapi Alþýðu-
flokksins sé samvinna hans við kommúnista.
Líkir Sjálfstæðismönnum við
brennumenn og morðingja
Tíminn byrjar forystugrein
sína á því að rifja það upp að
í þessari viku séu 25 ar liðin
síðan Hitler tók við stjórnarfor-
ystu í Þýzkalandi. Likir blaðið
Sjálfstæðismönnum síðan við
brennumenn og morðingja naz-
ista. Hafi þeir unnið hinn mikla
kosningasigur sinn með sömu
áróðurstækni og nazistar, enda
hafi „ýmsir núverandi leiðtogar
Sjálfstæðisflokksins, eins og
Bjarni Benediktsson og Gunnar
Thoroddsen hlotið pólitíska
menntun sína í Þýzkalandi.“
Hvað segir hugsandi og skyn-
samt fólk um slíkan málflutn-
ing hjá blaði, sem á að heita mál-
gagn lýðræðisflokks? Hvað er
eiginlega í huga þeirra manna,
sem þannig rita?
Óhætt er að fullyrða, að yfir-
gnæfandi meirihluti fólks í Fram
sóknarflokknum fyllist viðbjóði á
þessum skrifum Tímans. Jafnvel
þótt kosningunum sé lokið getur
blaðið ekki dregið úr rógi sínum
og illmælum.
Undir lok forystugreinar sinn-
ar segir Tíminn svo að „íhalds-
andstæðingar muni svara með
því að treysta samstarf sitt“. I
fyrirsögn á forsíðu segir blaðið
„nauðsyn aukinnar samheldni
stjórnarflokkanna".
„Alvarleg aðvörun"
Málgagn kommúnista, „Þjóð-
viljinn“ kveður úrslitin í bæjar-
stjórnarkosningunum vera „ein-
hvern lærdómsrikasta stjórn-
Framh. á bis. 2
Emil Jónsson, formaður Alþýðu-
flokksins, Hermann Jónasson,
formaður Framsóknarflokksins
og Valdimar Jóhannsson, form.
Þjóðvarnarflakksins. Eftir ræður
formanna stjórnarflokkanna
skildu menn betur, að þeir viku
sér undan því að tala í útvarpið
í fyrrakvöld og tóku sér frest til
að íhuga, hvað þeir ættu að
segja. Þeir töluðu allir miklu
lengur en formaður Sjálfstæðis-
flokksins, og var meginhluti máls
þeirra vandræðalegt yfirklór og
sv'ór við blaðaskrifum í gær.
Hér á eftir eru birt orðrétt
nokkur höfuðatriði úr umsögn-
um formanna andstöðuflokka
Sjálfstæðismanna:
Stjórnarflokkarnir þurfa
alls ekki að kvarta(!)
Hannibal Valdimarsson sagði
m. a.:
„Vissulega vann Sjálfstæðis-
flokkurinn í Reykjavík mikinn
kosningasigur .... Það er í raun-
inni þung og réttmæt reiðialda
fólksins yfir sundrung vinstri
manna í Reykjavík, sem færir
Sjálfstæðismönnum í höfuðborg-
inni sigurinn heim í þetta sinn.
.... Að öðru leyti er það nú
augljóst mál, að héðan í frá er
Alþýðubandalagið sá flokkur al-
þýðunnar, sem sameina verður
afl hennar .... Fer vel á því,
að það sé gert í nánu samstarfi
við pólitísk samtök alþýðufólks-
ins í sveitum landsins. En hins
vegar verða samstarfsmenn Al-
þýðubandalagsins að vita það, að
Alþýðubandalagið mun ekki þola
það, að traðkað sé á ýmsum
stærstu málum pess og fólksins,
sem það hefur umboð fyrir.
Frh. á bls. 3.