Morgunblaðið - 02.03.1958, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 2. marz 1958
)
trgíiitiiífeMifo
Utg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæindastjóri: Sigfús Jónsson.
Aðalntstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Asmundsson.
Lesbók: Arni Ola, sími 33045
Auglýsmgar: Arni Garðar Kristiiisson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 30.00 á mánuði innaniands.
í lausasölu kr. 1.50 eintakið.
SJÓMENNSKA OG SKATTFRÍÐINDI
IITAN UR HEÍMI
SKORTUR á sjómönnum til
starfa á íslenzka fiski-
skipaflotanum verður
með hverju árinu sem líður erf-
iðara og torleystara vandamál.
Á sl. ári varð að ráða um 1400
erlenda sjómenn á skipin, en
samtals starfa á þeim, vélbátum
og togurum, um 5000 manns. Hin-
um erlendu sjómönnum urðu ís-
lendingar síðan að greiða um 25
millj. króna í erlendum gjaldeyri
í kaup á árinu 1957.
Öllum má Ijóst vera, hve hættu
lega þjóðin er á vegi stödd í þessu
efni. Sjómennirnir og sjávarút-
vegurinn framleiða um og yfir
95% af útflutningsverðmætum
landsmanna. Þegar svo er komið,
að ekki fást tæplega 5000 íslend-
ingar til þess að sækja sjó á vél-
bátum og togurum, er vissulega
vá fyrir dyrum.
Engum blandast hugur um það,
að þótt -skipin séu fullkomnari en
þau áður voru, og aðbúð sjómanna
mun betri, þá er þó sjómennsk-
an erf;ðara og áhættusamara
starf en flest önnur, sem unnin
eru í þessu landi.
Það er því engan veginn óeðli-
legt, þó að sjómannastéttin, sem
leggur grundvöll að svo að segja
allri gjaldeyrisöflun þjóðarinn-
ar, geri kröfur til þess að vera
ekki sett hjá um kaupgjald og
lífskjör. Og þegar á það er litið,
að hér er aðeins um að ræða um
5000 manns, ætti það ekki að vera
þjóðfélaginu um megn að tryggja
sjómönnum sínum þá aðstöðu, það
kaupgjald og þau lífskjör, sem
gerðu sjómennskuna eftirtóknar-
verðari en hún er í dag.
Tillögur Sjálfstæðis-
manna
Sjálfstæðismenn hafa haft á
því glöggan skilning, að nauðsyn
ber til þess, að gera skjótar ráð-
stafanir til þess að auka áhuga
ungra manna á Islandi á sjó-
mennsku. Sjálfstæðismenn í bæjar
stjórn Reykjavíkur hafa á hverju
vori undanfarin ár gert út bát,
þar sem ungum piltum í bænum
hafa verið kennd undirstöðuatriði
sjómennsku og fiskveiða. Hefur
þetta gefizt mjög vel og vakið
áhuga hjá mörgum unglingum á
sjómennsku og fiskveiðum. — Þá
hafa Sjálfstæðismenh á Alþingi
flutt tillögur um að gerðar verði
sérstakar ráðstafanir til þess, í
samráði við samtök útvegsmanna
og sjómanna, að ungum mönnum
verði kenndar fiskveiðar, annað
hvort með rekstri sérstaks skóla-
skips eða útgerð togara eða vél- '
báts, sem sérstaklega hefði það
hlutverk að kenna ungum mönn- |
um sjómennsku, á líkan hátt og
Reykjavíkurbær hefur gert, en i
stærri stíl.
Loks hafa Sjálfstæðismenn á
þingi flutt um það tillögur ár eft
ir ár, að sjómönnum verði veitt
skattfríðindi, sem auki tekjur
þeirra og bæti aðstöðu þeirra.
Nú síðast hafa þeir Sigurður
Ágústsson þingmaður Snæfell-
inga, Björn Ólafsson, þingmaður
Reykvíkinga og Kjartan o. Jó-
hannsson þingmaður ísfirðinga
lagt á þessu þingi fram frum- j
varp um skattfríðindi sjómanna.
En því hefur verið tekið með full- ,
komnu fálæti af hálfu vinstri ,
stjórnarinnar. |
Sjómenn verði undan-
þegnir tekjuskatti
1 þessu frumvarpi Sjálfstæðis-
manna, sem stjórnarliðið er að
reyna að svæfa, er lagt til, að sjó-
menn, sem ráðnir eru á íslenzk
fiskiskip lengri eða skemmri tíma
á skattaárinu séu algerlega und-
anþegnir því að greiða tekjuskatt
Á þetta jafnt að gilda um þá sem
taka kaup í hluta af afla sem
hina, sem fá kaup sitt greitt í pen
ingum.
í greinargerð með frumvarp-
inu komast flutningsmenn þannig
að orði, að áriðandi sé að sjómönn
um verði veit; þessi fríðindi, þar
sem þjóðinni í heild sé lífsnauð-
synlegt að ungir menn fáist til
þess að vinna við aðalútflutnings-
framleiðslu landsmanna, sem sér
þeim fyrir 90—95% af þeim er-
lenda gjaldeyri, sem þeir afla sér
árlega fyrir seldar afurðir á er-
lendum mörkuðum.
Allir, sem til þekkja, vita, að
hin ofsalega skattheimta, sem
birtist í skattránsstefnu Eysteins
Jónssonar er ein meginorsök þess
að sjómenn fást ekk’i á íslenzka
fiskiskipaflotann. Menn þreytast
á þvi að vinna erfiðustu störfin
í þjóðfélaginu til þess að láta rýja
sig inn að slcyrtunni ef sæmilega
aflast og sjómaðurinn fær góðan
hlut öðru hverju. Það er gömul
saga og ný að fjöldi sjómanna fer
í land vegna þess að þeir eru
þreyttir á að „fiska fyrir Ey-
stein“.
1 þessum efnum dugar ekkert
annað en veruleg stefnubreyting.
Hinn fámenni hópur, sem stendur
undir útflutningsframleiðslu Is-
lendinga verður að fá bætta að-
stöðu. Þá aðstöðu er háegt að veita
honum án þess að íþyngja sjálf-
um framleiðslutækjimum, sem
verðbólgustefna kommúnista og
fylgifiska beirra hafa steypt út
í botnlausan hallarekstur. Með
þvi að undanþiggja sjómenn
greiðslu tekjuskatts eins og Sjálf
stæðismenn leggja til, er stórt og
raunhæft spor stigið í þá átt að
tryggja fiskiskipaflota okkar
nægilegan íslenzkan mannafla og
spara okkur stórfelldu gjaldeyr-
iseyðslu og margvíslegt óhagræði
af ráðningu erlendra sjómanna til
landsins.
Kák vinstri stjórnar-
innar
1 frumvarpi ríkistjórnarinnar
um breytingu á skattalögum, sem
nýlega var lagt fram á Alþingi,
er gert ráð f „ rir nokkrum skatt-
friðindum sjómönnum til handa.
En þær tillögur eru kák eitt. Þar
er lagt til að sjómenn fái heimild
til að draga frá tekjum sínum
sem svarar 500 kr. á mánuði vegna
hlífðarfatakostnaðar. Þá er og
lagt til í frumvarpinu, að sjó-
mönnum sé veittur sérstakur frá-
dráttur að upphæð kr. 850 fyrir
hvern mánuð ,g á hann að miðast
við þann vikufjölda, er þeir eru
háðir greiðslu slysatrygginga-
iðgjalda sem fiskimenn, enda hafi
þeir verið skipverjar á fiskiskip-
um i að minnsta kosti þrjá mán-
uði á skattárinu.
Þessi hlunnindi eru svo smá-
vægileg að þau geta aldrei valdið
neinum straumhvörfum í þá átt,
að hvetja unga og efnilega menn
til þess að leggja stund á sjó- i
jnennsku. i
Elísabet drottningarmóðir hefir veriff á ferffalagi um Ástralíu. Myndin er tekin í Canberra,
en þar var drottningarmóffirin m. a. kynnt fyrir nokkrum hóp manna, er tekiff höfffu þátt í Búa-
stríðinu. Að baki drottningar sést landstjórinn Sir William Slim, marskálkur.
Myndin var tekin, er nýr rektor tók viff embætti
stól og heldur ræffu, og áheyrendur hlýffa á, þ.
misjafnlega mikilli eftirtekt, því aff viff þetta tæ
aff engin hætta er á, aff athöfnin verffi hátíffleg
slíku í rektor og tigna áhorfendur. í þetta sinn
ir ein þeirra lent fyrir framan Fjlip prins eins
hafa látiff eins mikiff til sín taka og viff þessa
Just
viff Edinborgarháskóla. Rektor stendur í ræffu-
á m. Filip prins. Álieyrendur munu þó hlusta af
kifæri hafa stúdentar til siffs aff láta allilla, svo
um of. Þeir kasta tómötum, eggjum og öffru
köstuffu þeir einnig klósettpappírsrúllum, og hef-
og sjá má á myndinni. Sjaldan munu stúdentar
athöfn. Nýi rektorinn heitir dr. James Robertson
Eins og margir affrir arabískir þjóffhöfffingjar er Shakhbut bin Sultan hamingjusamur maffur,
ef hamingja verffur keypt fyrir peninga. I ríki hans, Abu Dhabi, er mikiff um olíu og hann
hefur samiff um helmingaskipti á ágóffanum eins og venja er. Á myndinni er Shakhbut á leið
til „eyjarinnar“ fljótandi, „Ádma Enterprise" en þaffan er boraff niffur á hafsbotn eftir olíu.
Meff höfffingjanum á myndinni eru stjórnendur olíufélagsins sem deila auffinum meff honum.