Morgunblaðið - 20.05.1958, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 29 maí 1958
uoiRr.TnvTtr 4 fíiÐ
3
fslendingar verða oð standa
saman í landhelgismálinu
Frá Heimdallarfundinum á laugard,
HEIMDALLUR, félag ungra
Sjálfstæð'ismanna í Reykjavík,
efndi til fundar í Sjálfstæðishús-
inu síðdegis á laugardaginn. Var
þar rætt um landhelgismáiið.
Frummæiendur voru tveir af
fulltrúum íslands á Genfarráð-
stefnunni, Davíð Ólafsson og Jón
Jónsson, og auk þeirra Magnús
Jónsson, alþingismaður. Sögðu
þeir frá ráðstefnunni í Genf,
fræðlilegum athugunum, sem
gerðar hafa verði á veiðum á
Íslandsmiðum, og loks var rætt
um viðhorfin nú.
í framsöguræðu sinni rakti
Davíð Ólafsson fiskimálastjóri
sögu landhelgismálanna síðustu
áratugi bæði á erlendum og inn-
lendum vettvangi.
Þá sagði hann frá aðdraganda
Genfarráðstefnunnar og gangi
mála þar. Fjallaði hann einkum
um þær tillögur, sem fram voru
bornar um víðáttu landhelginn-
ar. Fiskimálastjóri taldi niður-
stöður ráðstefnunnar hinar merki
legustu frá sjónarmiði íslend-
inga.
Jón Jónsson, forstöðumaður
fiskideildar Atvinnudeildar Há-
skólans, ræddi um landhelgis-
málið frá sjónarmiði fiskifræð-
innar. Hann skýrði frá því, hve
ferðum erlendra togara á íslands
mið hefur farið fjölgandi á liðn-
um árum um leið og veiðitæknin
hefur aukizt. Einnig ræddi hann
um friðun fiskistofnanna og ár-
angur ráðstafana, sem gerðar
hafa verið á grundvelli friðunar-
— De Gaulle
Framh. af bls. 1
— Það er fjarstæöukennt.
þegar ég er sakaður um að
vilja gerast einræðisherra i
Frakklandi. Um það getur öll
ævisaga mín, öll starfssaga
borið vitni, að ég hef engar
einræðishneigðir. Eg byrja
varla á því nú, þegar ég er
67 ára. Þegar sigur vannst í
síðustu heimsstyrjöld, endui -
reisti ég franska lýðveldið og
veitti hinum kjörnu fulltrúum
fólksins fullt frelsi til að fara
með mál þjóðarinnar. En það
eru þeir, þingmennirnir, sem
hafa fært öll málefni Frakk-
lands í öngþveiti, bæði heima
fyrir og í Alsír.
laganna frá 1948, en landhelgis-
stækkunin 1952 er þar mikilvæg-
ust. Kvað hann friðunaraðgerðirn
ar hafa borið góðan .árangur
Loks ræddi fiskifræðingurinn,
hver áhrif frekari stækkun land-
helginnar myndi hafa að þessu
leyti.
Magnús Jónsson sagði, að ís-
lenzka nefndin í Genf hefði rækt
starf sitt með prýði. Nú færu
fram umræður um það hvaða ráð
hefur ekki leyst, er ekki að leysa
og mun ekki leysa hin stórkost-
legu vandamál, sem nú blasa
við, allra sízt þó þau vandamál,
sem varða samskipti Frakklands
og Afríkuþjóða.
Ástandið er nú orðið svo alvar-
legt, að ágreiningurinn milli Par-
ísar og Algiersborgar getur orðið
harmsaga allrar þjóðarinnar. En
hann getur einnig orðið upphaf
þjóðlegrar endurreisnar.
Engum skuldbindingum — og
þó öllum
Þess vegna virtist mér, að nú
væri kominn sá tími, að ég mætti
verða Frakklandi að liði. Við
verðum að beygja okkur fyrii
þeirri staðreynd, að bardagarnir
í Alsír og ólgan sem frá þeim
stafar er afleiðing þess, að fjölda-
flokkakerfið hefur ekki reynzt
þess megnugt að leysa vandamál-
stafanir ætti að gera í landhelg-
ismálinu. Væri það skoðun Sjálf
stæðismanna, að málið yrði að
setja ofar öllum flokksátökum.
Að ræðum þremenninganna
loknum tóku' til máls Júlíus
Havsteen fyrrum sýslumaður,
Pétur Guðjónsson, loftskeyta-
maður, Guðmundur Jónsson, út-
vegsmaður á Rafnkelsstöðum,
Valgarður Þorkelsson, skipstjóri
og Þorkell Sigurðsson, vélstjóri.
Loks svaraði Davíð Ólafsson
nokkrum fyrirspurnum. Fundar- ,
stj. var Sigurður Helgason íull- |
trúi, varaform. Heimdallar, en
fundarritari var Stefán Snæ-
björnsson, iðnnemi.
in. Við vitum einnig, að ef stjórn-
arvöld megna ekkert að gera
drögumst við með straumnum.
Þeirrr lausn vandamálanna verð-
ur þá þröngvað inn á okkur, sem
er okkur óhagkvæmust.
Mér virtist, sagði de Gaulle, að
ég mætti verða Frakklandi að liði
vegna þess að ég er einn, ég til-
heyri engum flokki og engum
samtökum, vegna þess að í sex
ár hef ég ekki skipt mér af stjórn-
málum og enga opinbera yfirlýs-
ingu gefið í þrjú ár. í stuttu máli,
ég er engum skulbundinn og þó
öllum.
Og hvernig mætti ég verða
Frakklandi að liði? Ja, ef
þjóðin óskaði þess, og það hef -
ur komið fyrir einu sinni áð-
ur, — með því að ég taki að
mér stjórnarforustu óg vald
franska lýðveldisins:
Er de Gaulle hafði lokið yfir-
lýsingunni, var hann spurður,
hvað hann ætti við með því að
hann ætlaði að taka við valdi
lýðveldisins, svaraði hann: —
Mér virðist það augljóst, það er
aðeins það vald sem iýðveldið
felur mér. Sá tími var einu sinni,
þegar stjórnmálaflokkarnir sviku
lýðveldið. Ég barðist þá í styrj-
öldinni til þess að vinna lýð-
veldinu sigur.
Ég mun ekki gera tilraun til
. að rjúfa lög lýðveldisins, held
ur fá fram með löglegum hætti
þær breytingar, sem nauðsyn-
legt er að gera á stjórnkerfí
Frakklands.
Óvenjulegar aðgerðir
Þegar de Gaulle var spurður
hvernig slíkt yrði f ormlega fram -
kvæmt, svaraði hann:
Valdataka lýðveldisins á ó-
venjulegum tímum og til lausnar
óvenjulegum vandamálum verð-
ur aðeins framkvæmd með ó-
venjulegum aðgerðum franska
þjóðþingsins. Sú valdataka gæti
ekki farið fram eftir sömu að-
ferðum og venjuleg stjórnar-
myndun, aðferðum, sem allir eru
líka orðnir leiðir á.
Samþykkir aðgerðir Alsírbúa
De Gaulle kvaðst skilja og sam-
þykkja aðgerðir borgararma í
Alsír og hershöfðingjanna. Hann
sagði að almenningur í Alsír
hefði séð, að frönsku stjórnmála-
flokkarnir væru alls ekki færir
um að leysa vandann. Þess vegna
hefði verið eðlilegt að þeir tækju
stjórn mála í eigin hendur. Þegar
svo hefði verið komið, hefðu hers-
höfðingjarnir í Alsír ekki getað
annað en tekið forustuna í mót-
mælaaðgerðum þessum, ella hefði
verið hætta á að þeir misstu
stjórn á málum landsins. Svo
hefði getað farið að þjóðhreyf
ingin í Alsír breyttist þá í óeirðir.
De Gaulle minntist mjög vin-
samlega á Jaques Soustelle og
kvað ekki hafa verið hægt við
öðru að búast en Alsírbúar
risu upp til að mótmæla fjölda-
flokkastjórninni, sem leysir eng-
in vandamál, en býður fólkinu
aðeins langa röð af stjórnarkrepp
um i höfuðborginni. Þegar ástand
ið er slíkt, getur ekki hjá því
farið að fólkið geri byltingu.
Að lokum sagið de Gaulle: —
Ég tel að það hafi verið gagnlegt
að halda þennan blaðamanna-
fund. Ég mun nú snúa aftur til
sveitaseturs mins og bíða þess,
að Frakkland þurfi á liðsinni
,mínu að hald".
STAKSTEÍNAR
-----—ry
Upplausnin magnast
Sennilega hefur aldrei rikt
annað eins upplausnarástand í ís-
lenzkum stjórnmálum og þessa
dagana. Þing og þjóð hefur beðið
í tvö ár eftir því að vinstri stjórn-
in efndi loforð sín um „nýjar
leiðir" til lausnar þeim vanda í
efnahagsmálum okkar, sem skap-
aðist m.a. veturinn 1955 þegar
kommúnistar beittu pólitískum
verkföllum til þess að eyðileggja
jafnvægisstefnu þáverandi ríkis-
stjórnar. Loksins leggur svn
vinstri stjórnin „bjargráð“ sán
fram. Þá gerist það, að leiðtogi
stærsta stjórnarflokksins, Einar
Olgeirsson formaður kommún-
istaflokksins, lýsir sig andvígan
frumvarpinu og tekur upp harða
baráttu gegn því. Jafnframt lýs-
ir málgagn kommúnista því yfir,
að „bjargráðin" muni hafa í för
með sér „nýja verðbólguskriðu“
og feli ekki í sér lausn á nokkru
vandamáli.
Vitneskja liggur einnig fyrir
um það, að verkalýðsleiðtogar
Alþýðuflokksins hafa langsam-
lega flestir lýst sig andvíga frum
varpinu, þeirra á meðal einn
þingmaður hans, Eggert Þor-
steinsson, sem á sæti í efri deild
Alþingis.
Samstarfið
við „vinnustéttirnao-“
Núverandi forsætisráðherra
réttlætti samstarf sitt við komm-
únista í vinstri stjórninni með
því, að nauðsynlegt væri að ná
samkomulagi við „vinnustéttirn-
ar“ um nýjar leiðir og „varanleg
úrræði“ í efnahagsmálunum. En
hvernig er þetta samstarf í dag?
Öll stærstu verkalýðsfélögin i
landinu, sem flest iúta for-
ystu kommúnista og Alþýðu-
flokksmanna hafa sagt upp samn-
ingum og krefjast kauphækkana,
í aðallega vegna þeirra stórfelldu
verðhækkana, sem orðið hafa
undanfarið meðan vinstri stjórn-
in hefur þótzt vera að fram-
kvæma svokallaða „verðstöðvun-
arstefnu“ sína. Frá verkalýðsfé-
lögum og samtökum framleið-
enda berast Alþingi nú einnig
daglega mótmæli gegn „bjargráð
unum“.
Á öðru leitinu eru svo atvinnu-
vegirnir með tæki sín á kafi í
hallarekstri og vandræðum.
Leitað að útgöngudyrum
Það mun því varla ofmælt, að
vinstri stjórnin hafi reynzt ein-
hver mesta hallærisstjórn, sem
hér hefur farið með völd. Hún
þóttist geta leyst allan vanda
þegar hún settist í ráðherrastól-
ana. En á tveimur árum hefur
henni ekki tekizt að efna eitt
einasta af aðalfyrirheitum sín-
um.
Þegar á þetta er litið sætir það
e.t.v. ekki mikilli furðu, að ein-
stakir flokkar innan stjórnarinn-
ar skuli vera farnir að litast um
eftir útgöngudyrum. Kommún-
istar og Alþýðuflokkurinn fengu
alvarlega aðvörun í bæjar- og
sveitarstjórnarkosningunum í vet
ur. Þessir flokkar hríðtöpuðu svo
fylgi a0 til einsdæma verður að
telja í íslenzkum stjórnmálum.
Kommúnistar og Alþýðuflokks
menn eru þess vegna farnir að
ugga nokkuð um sálarheill sína
í samfélaginu við hina gömlu
maddömu. Reynslan mun skera
úr um það, hvaða dyr þeir finna,
eða hvort þeir finna nokkrar dyr
yfirleitt. En ekki er ólíklegt að
enn eigi það eftir að sannast, að
sá flokkur sem Framsókn slær
ást inni á er glataður.
Það er staðreynd, sagði de
„^Gaulle, að fjölda-flokkaskipulagið
Myndin sýnir byrjun uppreisnar íbúanna í Algeirsborg, Hópar evrópskra manna réðust inn í
stjórnarbyggingar borgarinnar, sem sjást liér á myndinnl. Litlu síðar komu fallhlífarhermenn
Massu hershöfðingja á vettvang.
A mynd þessari sést þegar Pierre Pfllmlln forsætisráðherra Frakklands lagði frumvarp sitt um
alræðisvald fyrir franska þjóðþingið. Forsætisráðherrann er í ræðustólnum. Var frumvarp hans
samþykkt með 461 atkv. gegn 114.