Morgunblaðið - 21.06.1958, Blaðsíða 13
Laugardagur 21. júní 1958
MORCV1SBL4ÐIÐ
13
Kennaraskólasfúdenfar
Á NÝAFSTÖÐNU þingi íslenzkra
barnakennara lýsti Gylfi Þ. Gísia
son, menntamálaráðherra, yfir
því, að hann hyggðist beita sér
fyrir, að Kennaraskóla íslands
verði breytt í stúdentaskóla.
Hlaut yfirlýsing þessi svo sem
vænta mátti fullan stuðning
barnakennaraþingsins.
Hér er á ferðinni gamalkunn-
ugt fyrirbæri, því að vitað er,
að kennaraskólamenn hafa um
langt skeið sótt fast að Háskólan-
um. Hefur þess ýmist verið kraf-
izt, að þeir fengju að stunda nám
við Háskólann án stúdentspróís
eða að stúdentsheiti yrði komið
á burtfararpróf þeirra frá Kenn-
araskólanum. Kröfur þessar hafa
hingað til ekki verið teknar alvar
lega og er þess að vænta, að svo
verði enn, þannig að ekki ætti
að þurfá að hafa um þær mörg
orð. Óhjákvæmilegt er þó að
ræða þessar kröfur örlítið, þegor
svo er komið að stúdent í áhrifa-
stöðu ætlar nú að beita sér fyrir
framgangi þeirra. ,
X þessu sambandi ber einkum
að vekja athygli á þeim grund-
vallarmun, sem er á kennara-
skóla og menntaskóla. Kennara-
skóli er sérskóli, sem ætlað er að
búa menn til ákveðinna starfa og
við það er kennslan miðuð.
Menntaskóli hefur hins vegar það
hlutverk að veita almenna mennt
un, undirbúningsmenntun til sér-
náms, einkum háskólanáms. 1
samræmi við þetta veitir stúd-
entsprófið sjálft engin atvinnu-
réttindi, en slík réttindi fylgja
prófum margra sérskóla, svo sem
til dæmis kennaraprófi. Á próf-
um þessum er því grundvallar-
munur að þessu leyti og að auki
í ýmsum öðrum greinum, þótt
ekki verði farið út í það hér.
Afstaða manna til þessa máls
fer þess vegna eftir því, hvort
menn telja hina hefðbundnu
stúdentsmenntun hafa eitthvert
gildi eða ekki. Ef niðurstaðan
er sú, að gildi stúdentsmenntunar
innar sé lítið eða ekkert, er eðii-
legt, að menn séu sama sinnis og
menntamálaráðherrann og taki
sömu afstöðu. í henni felst, að
horfið er frá almennri menntun
sem grundvelli og uppistöðu
menntaskólanámsins inn á braut
meiri og minni sérmenntunar.
Auðsætt er, hvar þetta endar.
Aðrir skólar hljóta að fylgja á
eftir Kennaraskólanum bæði al-
mennir skólar og séi'skólar. og
þessi þróun mun halda áfram,
unz stúdentspróf verður orðið
innihaldslaust samnefni á prófum
flestra framhalds- og sérskóia.
Þá verður talað um stúdenta frá
búnaðarskólunum, Stýriinanna-
skólanum, Iðnskólanum Vélskól-
anum, Matsveina- og veitinga-
þjónaskólanum o. s. frv. Hixt er
svo annað mál, hvernig Háskól-
anum tekst að taka við þessurn
fjöida „stúdenta" og veita þeim
úrlausn.
Helztu rök kennaraskólamanna
fyrir þessum kröfum eru þau, að
bæta þurfi menntun kennara.
í*etta eru þó engin rök fyrir
Kennaraskólann sérstklega, því
að sama eða svipað má segja um
flesta eða alla framhalds- og sér-
skóla. Vissulega er alitaf æski-
legt að bæta sérmenntun manna.
á hvaða sviði sem er. Þannig er,
svo að eitthvað sé nefnt, efalaust
æskilegt að bæta búfræðimennt-
un, stýrimannsmenntun eða vél-
stjóramenntun og sízt minni á-
stæða til þess en bæta menntun
kennara. Stéttir þessar vinna óft-
ast mjög ábyrgðarmikil störf, þar
sem mikil verðmæti eru oft i
húfi, jafnvel mannslíf. Er því
mikið undir því, að menn þessir
séu sem bezt undir starf sitt bún.
ir, og til háskólans gætu þeir sótt
ýmsan fróðleik, er að gagni mætti
koitia.
Enginn má þó skilja orð þessi
svo sem verið sé að gera títið
úr starfi sérskólanná. Allir gegna
þeir mikilsverðu hlutverki, hver
á sinu sviðí. Einkum hljóta þó
liúnaðarskólárnír og Stýrimanna-
skólinn að skipa virðulégan séss
í skólakerfinu. En allir þessir
skólar, þar með talinn Kennara-
skólinn, eru annars eðlis en
menntaskólarnir og hafa annan til
gang. Þetta kemur m. a. ljóslega
fram í því, að þeir stúdentar,
sem gerast vilja t. d. stýrimenn
eða kennarar verða að sækja við
komandi skóla og taka þaðan
próf. Á sama hátt er og eðlilegt,
að þeir sem hyggja á háskólanám
afli sér þeirrar menntunar, sem'
stúdentspróf áskilur og ljúki því.
Um ástæðurnar fyrir því, að
krefjast verður þessarar almennu
menntunar til háskólanáms, verð
ur ekki frekar rætt hér, enda
væntanlega öllum þorra manna
ljóst.
Ef menntun þeirri, sem sér-
skólarnir veita, er í einhverju
áfátt, er leiðin til úrbóta sú, að
bæta kennsluna innan hvers
skóla í samræmi við sérsvið hvers
og eins. f því tilviki, sem hér
um ræðir, er lausn fólgin í endur
bótum innan Kennaraskólans
sjálfs. Hitt er misskilningur að
halda, að lausnin á vandamálum
sérskólanna sé í því fólgin að
breyta þeim í stúdentaskóia, en
sú skoðun er furðuútbreidd, eink
um meðal kennaraskólamanna.
Ekki er ástæða til að fara um
rök þessi fleiri orðum, því senni-
lega býr annað að baki. Ástæðu-
laust er að leyna því, að nokkur
rígur hefur löngum verið milli
kennaraskólamanna annars veg-
ar og stúdenta og menntaskóla-
fólks hins vegar. Er ekki laust
við, að þar séu kennaraskóla-
menn haldnir nokkurri minni-
máttarkennd. Kemur hún fram í
ýmsum myndum og birtist ein
mynd hennar í þesum kröfum.
Sjálfir vilja þeir fá á sig stúd-
entsnafn og telja sig með því
réttahlut sinn bæði gagnvart
stúdentum og menntaskólanem-
endum. Sennilega er þetta höfuð-
ástæðan fyrir þessum sífelldu
kröfum, enda þótt reynt sé að
finna þeim önnur rök.
Allt sprettur þetta þó af mis-
skilningi, sem á rót sína að rekja
til þess, að kennaraskólamenn
hafa ekki gert sér nægilega Ijósa
grein fyrir því, hvers eðlis mennt
un sjálfra þeirra er og hvers
eðlis stúdentsmenntunin er. Hér
er um tvennt að ræða og ástæðu-
laust að vera með nokkurn sam-
anburð þar á milli.
Annars skiptir minnstu, hvaða
ástæðúr ráða hér mestu. Augljóst
er, að hér er verið að leggja inn
á refilstigu. Sitthvað fleira rnætti
um mál þetta segja, en hér vei'ður
þó látið staöar numið að sinni.
Einungis skal á það lögð áherzla,
að með þessum aðgerðum sinum
er menntamálaráðherrann að
gera harkalega árás á mennta-
skólana 'og hina hefðbundnu
stúdentsmenntun. Þessari árás
ber að mótmæla, ákveðið og ein-
dregið.
Sigurður Líndal.
• •
Oryggissveitir
BEIRUT, 18. júní. — Hammar-
skjöld kemur á morgun til Bei-
rut. í dag hafði hann viðdvöl í
London og ræddi við Lloyd ut-
anríkisráðherra Breta. Heyrzt
hefur, að Hammarskjöld hafi leit
að til stjórna Ítalíu, Burma og
Ceylon um liðsafla í öryggis-
sveitir, sem mundu starfi undir
merki S. Þ. í Líbanon. Hollenzka
stjórnin hefur og látið i Ijós, að
hún sé fús til þess að ijá S. Þ.
hermenn í öryggislið til gæzlu í
Líbanon. Talsmaður stjórnar
Líbanon hefur borið til baka
allar fregnir um, að Bandaríkin
og Bretland hyggist senda liðs-
afla hernum í Líbanon til að-
stoðar við að bæla niður mót-
spyrnuna gegn stjórninni í land-
inu.
Aðeins lítið eitt nægir...
Jbví rakkremið er frá
Gillette
Það freyðir nægilega
þó iítið sé tekið. Það er
i gæðaflokki með Bláu
Giliette Blöðunum. og Gillette
rakvélunum. Það er framleitt
til að fullkomna raksturinn. Það
freyðir fljótt og vel , . . og inniheldur
hið nýja K34 bakteríueyðandi efni
sem emnig varðveitir mýkt
húðarinnar.
Reynið eina túpu í dag.
Gillette „Brushless“ krem, einnig fáanlegt.
Heildsölubirgðir: Globus hf„ Hverfisgötu 50, sími 17148
Óska eftir
Skipsfjéra og véSstjóra
eftir síldarvertíð, sem eiga kr. 40.—60.000.00 í pen-
ingum til að vera meðeigendur í góðum 40 tonna
bát með nýrri vél.Tilboð sendist Morgunbl. merkt:
„6175“.
F. S. R. Æ.
Skemmtifélag Reykvískrar æsku, heldur skemmti-
fund og dansleik í Tjarnarcafé, uppi, á morgun
sunnudag kl. 9 e.h.
Hópferðainnritun og fleira.
Stjórnin.
Aðalfundur
Aðalfundur Verzlanasambandsins hf., verður hald-
inn á Siglufirði fimmtdaginn 3. júlí.
Dagskrá: Venjuleg aðalfundarstörf.
Stórnin.
Station
Ford- eða Chevrolet-statíon vantar okknr strnx.
Bifreiðasafan Aðsfoð
við Kalkofnsveg, sími 15-81-2
Síldarstúlkur
Nú er síldin komin — ennþá vantar nokkrar stúlkur
til síldarsöltunar á tveimur síldarplönum Kaup-
félags Norður-Þingeyinga, Raufarhöfn.
Upplýsingar í síma 32737 frá kl. 5—7 daglega.
Dodge '51
minni gerðin, alltaf í einkaeign, til sölu. Upplýslng-
ar í síma 13066 eftir kl. 6 laugardag og sunnudag.
Yfirhjúkrunarkona og
aðstoðarhjúkrunar-
kona
Sjúkrahúsið í Keflavík vill ráða til sín yfirhjúkr-
unarkonu og aðstoðar hjúkrunarkonu til starfa sem
fyrst. Upplýsingar gefur ráðsmaður sjúkrahússins
í síma 138 eða 462, Keflavík.
Sjúkraliús Keflavíkur,
læknishéraðs Keflavíkur.
ÚTBOÐ
Húsið Dyngjuvegur nr. S, Reykjavík,
verður boðið út til byggingar.
Teiknirigar, ásamt skilmálum og lýsingu, verða til
sýnis eða áfhendingar, gegn kr. 300,00 skilatrygg-
ingu, á Ægisgötu 7, 3. hæð, mánud. 23. þ.m.
kl. 9—13 og 17—19.