Morgunblaðið - 23.05.1959, Blaðsíða 3
augardagur 23. mal 1959
MORGVNBLAÐIÐ
3
Mynd þessl var tekin í Þjóðlelkhúslnu á „Gunnarskvölc.inu“ s.l. fiinmtudag. — Forseta-
hjónin sitja í heiðursstúku. —
Hugvísindasjóður úthlutar 17
sfyrkjum samtals 290 jbús. kr.
Styrkþegae leggja stund á átta
fræöigrelnar
HUGVÍSINDADEILD Vísinda-
sjóðs hefur nú lokið við úthlut-
un styrkja úr sjóðnum fyrir árið
1959,en það er annað starfsár
sjóðsins. Alls bárust deidlinni að
þessu sinni 35 umsóknir, en veitt-
ir voru styrkir að heildarupphæð
kr. 290 þúsund. Til samanburðar
skal þess getið, að veittir voru 12
styrkir árið 1958, og nam upp-
hæðin þá kr. 200 þús. Styrkirnir
eru nokkuð misháir, enda er
starfi og högun styrkþega mis-
jafnlega háttað, og má skipta
styrkjunum í þrjá aðalflokka:
1) styrki til manna, er gefa sig
eingöngu við rannsóknarstörf-
um og flestir dveljast erlendis,
fyrst um sinn a.m.k., 2) styrki til
manna, er vinna að rannsóknar-
störfum hér heima, en gegna
jafnframt öðrum störfum, 3)
styrki, sem ætlaðir eru til
greiðslu á beinum kostnaði, er
rannsóknarstörf hlutaðeigandi
styrkþega hafa í för með sér.
Styrkirnir skiptast þannig eftir
vísindagreinum: Tala Upphæð
styrk- styrkja
þega þús. kr.
Sagnfræði 4 75
bókmenntafræði 1 15
málvisindi 3 45
lögfræði 3 55
hagfræði 2 35
heimspeki 1 25
guðfræði 1 10
sálfræði 2 30
samtals 17 290
Mað sagnfræði er hér talin
listasaga, en söguleg rannsókn
sálma ('hymnologia), flokkuð
undir guðfræði.
Fjórir þeirra, er veittur var
styrkur árið 1958, hlutu aftur
styrk nú, en hinir 13 njóta ailir
styrks úr Vísindasjóði í fyrsta
sinn. Við þessa úthlutun hefur
komið greinilega í ljós, ekki síð-
ur en í fyrra, að fé það, sem Hug
vísindadeild hefur til ráðstöfun-
ar, fullnægir hvergi nærri þörf-
unum, enda er ekki ofsagt, að á
öllum sviðum hugvísinda blasa
við verkefni, er úrlausnar bíða,
og alltaf fjöigar mikilhæfum og
sérmenntuðum mönnum, sem eru ]
þess umkomnir að leysa verkið
af höndum, ef starfsskilyrði bjóð
ast. En framlag til Vísindasjóðs
er lágt, og Hugvísindadeild fær
ekki í sinn hlut nema 30% þess
fjár, sem úthlutað er alls úr sjóðn
um. Að þessu sinni er þó upphæð
styrkja þeirra, er deildin veitir,
hærri en efni standa til, því að
gripið var til dálítils afgangs, er
varð í fyrra, og auk þess úthlutað
nokkru meira en ársframlagi
nemur, enda getur nokkur hluti
greiðslu styrkþega dregizt fram
eftir næsta ári.
Að þessu sinni veitti Hugvís-
indadeild Vísindasjóðs eftirtalda
styrki:
30 þús. króna styrk hlaut:
Björn Þorsteinsson sagnfræðingur
til öflunar og könnunar heimilda
í þýzkurr. söfnum um sögu ís-
lands fyrir 1600.
25 þús. króna styrk hlutu: Bald
ur Jónsson mag. art., til rann-
sókna á fallstjórn og merkingu
sterkra sagna í islenzku með hlið
sjón af brottfalli forskeyta á
frumnorrænum tíma.
Gunnar Ragnarsson M.A., til
rannsókna á þekkingarfræði
Immanúels Kant.
Sigurgeir Jónsson cand. oecon.,
til framhaldsnáms og rannsókna
í hagfræði, einkum peninga- og
fjármálafræði.
Þór Vilhjálmsson cand. jur., til
rannsókna á verkaskiptignu lög-
gjafar- og framkvæmdavalds við
setningu almennra réttarreglna.
NÝLEGA hafa verið stofnaðir
þrír Lions-klúbbar á íslandi með
samtals 73 félagsmönnum. Var
einn þeirra stofnaður á Blöndu-
ósi og skipa stjórn hans þessir
menn: Hermann Þórarinssun,
formaður, Haraldur Jónsson, rit-
ari, og Ólafur Sverrisson, gjald-
keri. Var klúbburinn stofnað-
ur 3. maí sl. og stofnenddr 21.
í Kópavogi var stofnaður Lions
klúbbur 13. maí sl. og voru stofn-
endur 26. Formaður þess klúbbs
15 þús. króna styrk hlutu:
Aaðalgeir Kristjánsson cand.
mag., til að rita ævisögu Brynj-
ólfs Péturssonar (Aðalgeir hlaut
styrk 1958).
Ásgeir Bl. Magnússon cand.
mag., til að semja islenzka orð-
sifjabók (ethýmólógiska orða-
bók).
Björn Th. Björnsson listfræð-
ingur, til að standa straum af
kostnaði við öflun mynda og ann
iéll ai hestbaki
BORGARNESI, 22. maí. — Það
svipulega slys vildi til hér
skammt frá bænum í gærdag, að
Ari Quðmundsson, vegaverk-
stjóri, féll af hestbaki og beið
bana af. Hann var einn á ferð og
enginn nærstaddur er slysið bar
að höndum.
Ari hafði farið að heiman frá
sér um hádegisbilið, og hafði
ætlað að skreppa á gæðingum
sínum, en hann hafði tvo til reið-
ar, að Beigalda, sen> er um 8 km
leið frá Borgarnesi. Menn höfðu
mætt Ara og sögðu hann hafa
farið greitt, enda voru gæðing-
arnir fjörugir.
Um 3 km leið frá Borgarnesi
er bærinn Kárastaðir og stend-
ur hann spölkorn frá þjóðvegin-
um. Þar heima við hafði drengur
séð er maður reið eftir veginum
og fór greitt. Allt í einu sá dreng-
urinn að maðurinn féll af hest-
inum. Á Kárastöðum býr Pétur
Albertsson og fór han þegar á
er Brynjúlfur Dagsson. héraðs-
læknir, ritari Ólafur H. Jónsson
og gjaldkeri Þorvarður Árnason.
í Bolungarvík var stofnaður
klúbbur 15. maí og voru stofn-
endur 26. Stjórnina skipa: Frið--
rik Sigurbjörnsson, formaður
Guðmundur Jóhannesson ritari
og Guðmundur G. Jónsson gjaid-
keri.
Lions-menn halda ársþing sitt
í dag í Reykjavík. Klúbbarnir
eru nú orðnir 16 talsins.
arra gagna vegna yfirlitsverks
um íslenzka myndlistarsögu að
fornu og nýju.
Gísli G. ísleifsson cand. jur.,
til að Ijúka meistarprófsritgerð
í flugrétti við háskólann í Mont-
real. Viðfangsefnið er þörfin á
nýjum íslenzkum lofsiglingalög-
um.
Gunnar G. Schram cand jur.,
til rannsóknar á réttarreglum
innan þjóðréttarins um fisk-
vernd á úthafinu og hvernig
stuðla megi að slíkri verndun
með beinum réttarreglum (Gunn
ar hlaut styrk árið 1958).
Jón Kristjánsson skjalavör’ður,
til bókmenntasögulegrar rann-
sóknar Fóstbræðrasögu.
Maia Sigurðardóttir B.A., til
að rannsaka áhrif tiltekinna lyfja
á starfsemi heilans og ljúka M.A.
ritgerð í sálarfræði um efnið
(Maia hlaut styrk árið 1958).
Dr. Matthías Jónasson prófess-
or, til að standa straum af kostn-
aði við úrvinnslu í sambandi við
rannsókn á greindarþroskanum
og gildi hans í nútíma þjóðfélagi.
Sigfús Haukur Andrésson
cand. mag., til rannsókna frí-
•höndlunartímabilsins (1787—
1855) í íslenzkri verzlunarsögu.
10 þús. króna styrk hlutu:
Bjarni Bragi Jónsson cand.
oecon., til að Ijúka rannsókn á
kerfi kaupgjaldsákvörðunar, er
henta þykir hér á landi (Bjarni
hlaut styrk 1958.
Sr. Sigurjón Guðjónsson sókn-
arprestur, vegna kostnaðar við
utanför til að rannsaka sögu ís-
lenzkra og þýddra sálma.
5 þús. króna styrk hlutu:
Karólína Einarsdóttir cand. mag.,
til að standa straum af ferða-
kostnaði vegna söfnunar orða
um hesta og hestamennsku í
sveitum landsins.
Bodil Be^trup
sendiherra
KAUPMANNAHÖFN, 22. maí. —
Frú Bodil Begtrup, fyrrum sendi-
herra Dana á fslandi, hefur verið
skipuð sendiherra í Bern og Vín
frá fyrsta næsta mánaðar að telja.
Frúin mun hafa búsetu í Bern.
vettvang. Fann hann Ara Guð-
mundsson meðvitundarlausan á
veginum, en skammt frá stóðu
hestar hans. Héraðslæknirinn
hér kom skömmu síðar á slys-
staðinn. — Ari hafði hlotið mik-
ið höfuðhögg við byltuna. Lét
læknirinn strax gera ráðstaafnir
til að flytja hinn slyasaða flug-
leiðis til Reykjavíkur. Ari var
síðan fluttur meðvitundarlaus
hingað til Borgarness. Stuttu
eftir að hann hafði verið fluttur
heim til sín lézt hann. Hann
komst aldrei aftur til meðvitund-
ar. —
Ari Guðmundsson var 63 ára
að aldri. Lætur hann eftir sig
konu og 7 börn, hið yngsta inn-
an fermingaraldurs. aHnn hefur
um áratugi verið vegaverkstjóri.
F.
-----------------
i. i . i . i . i . i . i . i r i ri 1 r nfififififi
STAK8TEIMAR
„Týnd hugsjón —
gleymd stefna“
Timinn skrifar i gæi nm
fyrri ástvin Framsóknar, Gylfa
Þ. Gísiason, og lýsir einkenn-
um hans nú með þessari þriggja
dálka fyrirsögn:
„Týnd hugsjón — gleymd
stefna“.
Af Tímaskrifinu sjálfu er svu
að sjá, sem Gylfi hafi í senn „týnt
hugsjón“ og „stefnu“, þegar hann
„gleymdi“ því, að hann hefði
gerzt bandingi Framsóknar meS
þátttöku í Hræðslubandalaginu.
En sérstaklega sárnar Tímanum,
að Gyifi hafi talið, að Framsókn
hafi fengið 4 þingmenn ranglega
kosna vegna Hræðslubandalags-
ins en Alþýðuflokkurinn aðeins
2. Þessu svarar Tíminn:
„Sannleikurinn er sá, að nokk-
uð almenn mun sú skoðun vera
meðal þjóðarinnar, að vafasamt
sé að Alþýðuflokkurinn hefði
komið nokkrum manni á þing
1956 án kosningabandalagsins".
„Beina athyglinni frá
eigin verkum“
Aiþýðublaðið er aftur á móti
ekki í vafa um af hverju hugar-
æsing Framsóknar komi nú og
segir í gær:
„Tíminn gengur berserksgang.
Það er ekki óeðlilegt, því Fram-
sóknarflokkurinn á mjög í vök
að verjast um þcssar mundir.
Forustumenn hans hlupu frá
stjórn og ábyrgð á vanhugsaðan
hátt og héldu þannig á spilum
flokksins, að hann er utangátta
í ísienzkum stjórnmálum, nema
hvaða huggunar hann kann að
eiga von hjá kommúnistum. Þess
vegna reyna nú forystumennirnir
að vekja reiði fiokksmanna sinna
gegn andstæðingunum — til að
beina athyglinni frá eigin verk-
um“.
Eysteinn vildi meiri
hátollavörur
Alþýðublaðið heldur áfram:
„Þeir menn, sem höfðu sam-
starf við framsóknarmenn í fyrr-
verandi stjórn, standa nú högg-
dofa af undrun yfir því, hve
ósvifinn málflutningur Timans
getur verið. Tökum til dæmis
innflutningsmálin. Fyrir rúm-
lega ári síðan stóðu ráðherrar
Framsóknarflokksins, Eysteinn
og Hermann, ásamt fleiri valda-
mönnum flokksins, að þvi að
undirbúa og samþykkja áætlun
um innflutning á hátollavörum
fyrir 225 milljónir króna. Þá birt-
ist ekki orð i Timanum, sem gaf
annað í skyn en þetta væri eft-
ir aðstæðum mjög eðlilegt.
Nú hefur stjórn Alþýðuflokks-
ins gengið frá samskonar áætl-
un og gerir ráð fyrir innflutn-
ingi á hátollavörum fyrir 209
milljónir. Þá koma stórar fyrir-
sagnir i Timanum um að inn-
flutningur miður þarfra hátolla-
vara verði stóraukinn á kostn-
að nauðsynjavöru! Óheilindin og
illkvittnin, sem fram koma í slík-
um málflutningi eru svo botn-
laus, að varla verður með orð-
um lýst.“
Og enn segir Alþýðublaðið:
„Aætlunin um innflutning há-
tollavöru (sem er alls ekki ein-
göngu ónauðsynleg vara, fjarri
því) er nú 16 milljónum króna
lægri en hún var í stjórnartíð
Eysteins Jónssonar. Samt básún-
ar Eysteinn, að þetta hafi hækkað
stóriega! Þegar menn sjá siikan
málflutning hjá þeim manni, sem
iengst allra hefur verið fjármála-
ráðherra á íslandi, spyrja þeir:
Getur þetta verið satt?“
Ailir, sem unnið hafa með
Framsókn hafa sömu sögu að
segja.
Þrír Lions-klúbbar stofnaðir
Ari Guðmundsson vegoverkstjóri
og beið bana