Morgunblaðið - 17.09.1959, Blaðsíða 2

2
MORVVIVBT AÐIÐ
Fimmtudagur 17. sept. 1959
Svar Loftleiða v/ð vibbrögðum Svla:
Hraðirm á oð rdðo
flugfargjöl d um
t SAMBANDI við frétt í danoka
blaðinu Börsen, sem birt var
í Morgunblaðinu fyrir nokkrum
dögum, þar sem skýrt var frá
því, að Henrik YVinberg, fram-
kvæmdastjóri sænsku flugmála-
stjórnarinnar, hefði vakið at-
hygli sænska flugmálaráðuneytis
ins á því, að lendingarréttur
Loftleiða í Gautaborg á flugleið-
inni Reykjavík til Hamborgar sé
úr sögunni, þegar félagið byrjar
að nota flugvéíar af gerðinni
Douglas DC-6B — sneri Mbl. sér
til Sigurðar Magnússonar blaða-
bulltrúa Loftleiða og spurði hann
um álit þess félags á þessari frétt
hins danska blaðs og hvað hann
vildi segja í þessu sambandi. Fara
ummæli Sigurðar hér á eftir:
Það hefur lengi verið skoðun
Loftleiða að gera eigi með far-
gjöldum greinarmun á því, hvort
maður kemur klukkutímanum
fyrr eða seinna á áfangastað. Er-
lendis er t. d. gerður munur á
því, hvort farið er með hraðlest
eða hægfara lest. Tíminn er oft-
ast nokkuð dýrmætur. Þetta er
grundvallaratriði þess, að Loft-
leiðir hófu árið 1951 að bjóða
lægri fargjöld á flugleiðum sín-
um og er svo enn. Skymaster-
flugvélin DC-4, sem við höfum
notað er talin mjög örugg vél,
enda þaulreynd, en þessar flug-
vélar voru, og eru sérstaklega í
dag, ekki eins hraðfleygar og
þær, sem fljótastar eru í ferðum.
Þegar við hófum ferðir með lág
fargjöld, þá var DC-6B mjög al-
geng flugvélategund.
Til þess að gefa hugmynd um
hraðamismun á þessum vélum,
þá má geta þess að DC-4 flýgur
með 332 kílómetra hraða miðað
við klukkustund, en DC-6B með
453 kílómetra hraða á klukku-
stund. Mismunurinn á þeim er
því 121 km ifiiðað við klukku-
stund. Á þessum hraðamismun
byggist það, að við höfum talið
rétt að bjóða lægra fargjald.
DC-4 er t. d. 13% tíma á leiðinni
frá Reykjavík til New York, en
DC-6B ekki nema 9.45 klst.
Frá Reykjavík til Kaupmanna-
hafnar er DC-4 6,35 klst. í logni,
en DC-6B 4.85 klst.
Nú er það ekkertlaunungarmál,
að ýmis flugfélög hafa unað því
illa að þetta sjónarmið okkar
yrði almennt viðurkennt. Af
þeim sökum, höfum við ekki
fengið leyfi til að taka lægri far-
gjöld milli íslands og Norður-
Evrópu, en þau félög, sem geta
notað á sömu leiðum hraðskreið-
ari flugvélar en Skymaster. Far-
gjöld okkar milli íslands og
Norður-Evrópu eru þau sömu og
fargjöld annarra flugfélaga. En
milli íslands og Bandaríkjanna
hefur þetta sjónarmið okkar feng
izt viðurkennt. Samanlögð far-
gjöld okkar á allri leiðinni eru
þar af leiðandi lægri. Milli ís-
lands og Stóra-Bretlands og meg-
inlands Norður-Evrópu gilda
flugtaxtar IATA, flugsamsteyp-
unnar, en milli Ameríku og ís-
lands eru fargjöld okkar lægri.
Nú hefur verið talað um, að
Loftleiðir kaupi flugvélar af gerð
inni DC-6B (Cloudmaster). Þann
ig háttar í dag, að stóru flugfé-
lögin eru nú sem óðast að endur-
nýja flugvélaflota sína með kaup
um á þotum. Meðal þeirra er vél
frá Douglasverksmiðjunum, sem
nefnist DC-8. Þessi flugvél flýg-
ur með 945 km hraða miðað við
klukkustund. Ef hraði DC-6B
sem er 453 km, er dreginn frá
hraða þessarar flugvélar, þá er
útkoman 492 km. Með öðrum orð
um, ef þessi tala, 492, er borir,
saman við 121 km, þá er hraða-
mismunurinn miklu meiri á þess-
um tveim flugvélum, heldur en
á DC-4 og DC-6B.
Ekkert nýtt
Það hefur tekið nokkurt árabil
að fá viðurkenningu á því grund-
vallarsjónarmiði Loftleiða, að
hraðinn skuli vera nokkurs ráð-
andi um fargjöldin. Og það má
vel gera ráð fyrir því, að það
taki menn nokkurn tíma að átta
sig á því, að með tilkomu DC-6B
og samanburði á þeim og þotun-
um, þá hefur í rauninni ekkert
nýtt gerzt. Annað mál er það, að
þeir sömu aðilar, sem aldrei hafa
viljað viðurkenna hið réttláta
sjónarmið Loftleiða, munu nú
auðvitað grípa þetta tækifæri til
þess að efna til nýrrar áróðurs-
herferðar á hendur Loftleiðum.
Árangur þeirrar viðleitni fer
m. a eftir því, hve örugglega ís-
lenzk stjórnarvöld styðja við-
leitni Loftleiða til þess að keppa
á alþjóðaflugleiðum. Eins og nú
standa sakir, er ekkert fjármagn
fyrir hendi til þess að kaupa
mjög hraðfleygar tegundir flug-
véla, og af þeim sökum er þetta
eina leiðin, sem við fslendingar
getum farið í bili, til þess að vera
hlutgengir í samkeppninni. Færi
svo að nægilegt fjármagn og viiji
væru fyrir hendi til þess að
kaupa þotur, þá myndu Loftleið-
ir, að sjálfsögðu gera sínum far-
þegum að greiða sömu fargjöld
og þau flugfélög krefjast sem
hafa upp á hinar hraðfleygu flug
vélar að bjóða.
De Gaulle lýsir yfir sjálfs
ákvörðunarrétti Alsírbúa
PARÍS, 16. septernber.
— Reuter. —
DE GAULLE, forseti Frakk-
lands, lýsti í dag yfir sjálfs-
ákvörðunarrétti Alsírbúum
til handa, jafnskjótt og komið
hefur verið á friði í landinu.
Með þessari yfirlýsingu hefur
forsetinn markað gjörsamlega
nýja stefnu í málefnum Alsír.
Ræðu forsetcuis var útvarpað
og sjónvarpað samtímis í Frakk-
landi og Alsír, þar sem upp-
reisnarmenn úr röðum Múham-
eðstrúarmanna hafa barist gegn
Frökkum í nær 5 ár.
Fjórum árum eftir að friður
kemst á
Hann komst svo að orði í ræð-
unni, að hann teldi nauðsyn bera
til að lýsa yfir því nú, að Alsír-
búar ættu sjálfir að ráða fram-
tíð sinni. Þeir mundu, eftir að
friður hefði komist á, fá frjáls-
ara og víðtækara tækifæri til
þess að nota atkvæði sitt. Hann
kvaðst telja að friður væri kom-
inn á í landinu, þegar færri en
200 menn létu lífið á einu ári
í átökum þar. Eigi síðar en fjór-
um árum eftir að slíkt ástand
hefði skapast skyldu kosningar
fara fram.
í þeim kosningum sagði for-
setinn, að Alsírbúum yrði í sjálfs
vald sett, hvort þeir kysu:
1) algjört fullveldi og aðskiln-
að við Frakkland
2) algjöra sameiningu við
Frakkland eða
3) heimastjórn, með nánum
tengslum við Frakkland að
því er snerti efnahags-, ut-
anríkis- og landvarnarmál.
De Gaulle tók það fram í ræðu
sinni, að ef uppreisnarmenn
vildu taka þátt í þeim breyting-
um, sem nú yrðu gerðar á réttar-
stöðu landsins, mundu þeir fá
sama málfrelsi, kjörgengi, kosn-
ingarétt og aðrir menn í landinu.
Möguleikar Alsírbúa
1 ræðunni fjallaði forsetinn
nokkuð um þá möguleika, sem
Alsírbúar mundu eiga um að
velja. Taldi hann mjög óráðlegt
fyrir þá að segja með öllu skilið
við Frakkland, slíkt mundi að-
eins leiða yfir þá eymd, stjórn-
leysi og síðast einræði. — Með
sameiningu við Frakkland
mundu þeir öðlast fullkomið
jafnrétti á við aðra franska borg-
ara. —
Samkomutag nœst ekki
um verð á nýju kjöti
SLÁTRUN er hafin sem kunnugt
er, en nýja kjötið er ekki komið
í búðirnar. I gær var óvissa ríkj-
andi um það, hvenær kjötið
kcmur á markaðinn.
Nefnd manna, sex menn, full-
trúar framleiðenda og neytenda,
sem hafa það verk með höndum
að finna verðlagsgrundvöllinn,
hefur ekki orðið sammála. Hefur
nefndin undanfarnar vikur hald-
ið marga fundi, en hún hefur
ekki komizt að samkomulagi um
hið væntanlega kjötverð. Er
sennilegt að málinu verði áfrýjað
til yfimcfndar, þar sem eiga sæti
einn fulltrúi fyrir framleiðendur
og annar fyrir neytendur, en
oddamaður í nefndinni er hag
stofustjóri. Mun þess því enn
nokkuð að bíða, að því er Mbl.
fregnaði í gær, að kjötverðið
verði ákveðið og nýja kjötið sett
á markaðinn.
Kettirnir
ú barnum
Þessi skemmtilega mynd er,
eins og þið sjáið, úr fjósi í
sveit og við höfum valið
henni nafnið „Kettirnir á
barnum“. Mjaltamaðurinn er
að sprauta mjólkinni upp í
kisu, en annar köttur biður
eftir því að röðin komi að
honnim. Menn þarf ekki að
undra þótt kettirnir hagi sér
líkt og menn gera, er þeir
koma á bar til þess að fá sér
hressingu, því myndin er tek
in í því mikla vinlandi Frakk
landi.
Hœttuástand tyrir
gangandi vegtarendur
SEM kunnugt er, standa nú yfir
miklar gatnagerðarframkvæmdir
á Miklubraut, nokkuð fyrir vest-
an Seljalandsveg í Kringlumýr-
inni. Hafa þessar framkvæmdir
í för með sér, að umferð er mjög
þröng, því helmingur götunnar
er lokaður. Á þessum kafla hef-
ur verið nauðsynlegt að fella þá
fáu Ijósastaura sem þarna stóðu.
Er svæðið því með öllu óupp-
lýst, nema hvar nokkur aðvör-
unarljós blikka í sífellu. Enginn
afmarkaður stígur fyrir gangandi
og er fólk í síöðugri hættu vegna
bílaumferðarinnar úr báðum átt-
um, sem ekki hefur neitt minnk-
að þrátt fyrir gatnaframkvæmd-
irnar.
Á þetta er bent hér, því þarna
er mikið hættusvæði. Ekki hafa
menn er þarna eiga leið um á
ýmsum tímum orðið þess varir
að gerðar hafi verið sérstakar
varúðarráðstafanir.
Verkfræðingur einn, hjá einni
helztu bæjarstofnuninni, sagði
Mbl. í gær, að vissulega bæri að
loka Miklubrautinni meðan á
þessum stórframkvæmdum stend
ur, en á meðan auka lögregluna
á Suðurlandsbrautinni með tilliti
til umferðaröryggisins.
Biskupimi gegui
starfi Þingvalla-
prests
EFTIRFARANDI hefur blaðinu
borist frá Bandalagi íslenzkra
listamanna:
„Stjórnarfundur Bandalags ís-
lenzkra listamanna með fulltrú-
um allra sambandsfélaga, Arki-
tektafélags íslands, Félags ís-
lenzkra myndlistarmanna, Félags
íslenzkra tónlistarmanna, Rithöf-
undasambands íslands og Tón-
skáldafélags íslands, samþykkti
í dag einróma eftirfarandi áskor-
un til Þingvallanefndar:
„Stjórn Bandalags íslenzkra
listamanna skorar á Þingvalla-
nefnd að veita embætti Þjóð-
garðsvarðar listamanni eða
fræðimanni, sem væri líklegur til
að vernda hina fornu þinghelgi
staðarins af listrænni eða sögu-
legri tilfinningu fyrir landslagi
og staðháttum.“
Þingvallanefnd er beðin að
taka þessi tilmæli til vinsamlegr-
ar athugunar.
Þá hefur sú tillaga einnig kom-
ið frá Bandalagi íslenzkra lista-
manna að biskupinn yfir íslandi
gegni starfi Þingvallaprests.