Morgunblaðið - 24.09.1959, Blaðsíða 1
24 síður
4S. árgangur. 209. tbl. — Fimmtudagur 24. september 1959
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Hér getur að líta yfirlits-
<S>
■4>.
T ollalœkkanir
giídi tyrir hina
mynd af hinu stóra jökul-
sigi í Kverkfjöllum. Sér
suðaustur yfir það og
fjarst má greina hæstu
tinda Kverkfjalla eystri,
sem eru 1920 m háir.
Nánari frásögn er af
þessu náttúrufyrirbæri á
þriðju síðu blaðsins. -—
Myndina tók Magnús
Jóhannsson.
Krúsjeff í Iowa
DES MOINES í Iowa, 23. sept.
— NTB). — Krúsjeff ferðaðist í
dag um maísræktarsvæðin miklu
í Iowa. Hann heimsótti m. a.
bandarískan stórbónda, Robert
Garst, en hann er kunnugur hon-
um, því bóndinn hefur heimsótt
Rússland. Skoðaði hann búið,
sem er mjög vel rekið. Hélt bónd-
inn Krúsjeff veizlu í stóru tjaldi,
sem hann hafði slegið upp á hlað-
inu hjá sér.
í heimsókninni um Iowa ók
Krúsjeff um 120 km. leið eftir
helztu landbúnaðarhéruðum
Iowa. Móttökur voru góðar og
er það álit manna að hin ein-
dregna áskorun Eisenhowers til
þjóðar sinnar um að sýna
Krúsjeff kurteisi hafi borið veru-
legan árangur.
BONN 23. sept. (NTB). Fram-
kvæmdanefnd Evrópumark-
aðsins hefir ákveðið að leggja
til við þátttökuríkin sex, að
tollalækkanir þær, sem þau
hafa ákveðið að veita hvert
öðru frá og með byrjun júli
nk. skuli gilda ekki aðeins fyr
ir löndin í Evrópumarkaðn-
um, heldur fyrir öll ríki sem
taka þátt í Efnahagssamvinnu
stofnun Evrópu.
Það vekur athygli, að öll
framkvæmdanefndin stendur
á bak við þessa tillögu og þyk-
ir það gefa góðan vonir um að
hún nái fram að ganga. Munu
það vera Vestur-Þjóðverjar,
sem beita sér fyrir tillögunni,
og formaður framkvæmda-
nefndarinnar Walter Hall-
stein mun leggja tillöguna
fram í Evrópuráðinu í Strass-
borg.
Ef þátttökuríkin í Evrópu-
markaðnum samþykkja þetta,
þykir það merkileg nýjung og
sýnir að þau vilja leggja sitt
af mörkum til þess að koma
í veg fyrir efnahagslega
sundrungu Evrópu. Þetta
myndi þá þýða það, að þau
Evrópuríki sem standa utan
við markaðsbandalagið
myndu njóta góðs af því, án
þess að þau hafi nokkru til
fórnað.
Almenn umræða
á Allsher jarþingi
NEW YORK, 23. sept. (NTB/
Reuter). — Giuseppe Pella utan-
ríkisráðherra Ítalíu flutti í dag
ræðu á Allsherjarþingi S.Þ. Hann
kvaðst harma það, að Austurríki
hefði lagt Týról-deiluna fyrir SÞ.,
vegna þ^ss, að málefni Suður-
Týról væru innanríkismál ftalíu.
Pella ræddi um afvopnunar-
málin. Hann sagði að allir vildu
að sjálfsögðu stefna að afvopn-
un. Vandinn væri aðeins hvernig
ætti að yfirvinna tortryggni og
ótta, svo að hægt væri að fram-
kvæma afvopnun. Sagði hann að
ítalir vildu allt gera tii að koma
á afvopnun, að því skilyrði full-
nægðu, að komið yrði á tryggu
eftirliti með því, að afvopnunar-
samningar yrðu efndir.
Þá talaði utanríkisráðherra
Tékka, Vaclav David. Hann flutti
æsingaræðu, þar sem har.n réð-
ýst með mikilli hörku á það sem
hann kallaði „hefndargirni og
hernaðaræði" Vestur-Þjóðverja.
Einnig mótmælti hann að Frakk-
ar framkvæmdu kjarnsprengju-
tilraun í Sahara-eyðimörkinni.
Utankjörstaðaatkvœða-
greiðsla heíst á sunnudag
Listi Sjálfstæðismanna i öllum
kjördæmum verður D. listinn
Stærsta raforku-
NÆSTKOMANDI sninnudag hefst
utankjörstaðaatkvæðagreiðsla við
alþingiskosningarnar 25. og 26.
-okt. n.k. Geta menn, sem ekki
verða heima á kjördegi greitt at-
kvæði hjá jjreppstjórum, sýslu-
mönnum, lögreglustjórum og hjá
borgarfógetanum í Reykjavík.
Mun atkvæðagreiðslan hér fara
fram í nýja Fiskifélagshúsinu við
Skúlagötu 4, fjórðu hæð. Lyfta
er í húsinu og gengur hún upp á
þá hæð, sem atkvæðagreiðslan
fer fram á. Hefst hún kl. 2 á
sunnudag og stendur til kl. 6 sið-
degis.
Virka daga stendur atkvæða-
greiðslan frá kl. 10—12, kl. 2—6
og kl. 8—10 síðdegis.
Allir kjósa listabókstaf
Allir Sjálfstæðismenn, sem
ekki verða heima hjá sér á kjör-
degi, eru kvattir til þess að greiða
atkvæði eins fljótt og þeir geta.
Framboðslisti Sjálfstæðismanna
í öllum kjördæmnim mún verða
-----* D-LISTI 4-------------
Kjósa nú allir kjósendur landsins
listabókstafi flokks síns, en ekki
einstaka frambjóðendur.
ver Svíþjóðar
UMEAA, 20. sept. (NTB) —
Sibylla prinsessa lýsti fyrir
nokkrum dögum yfir opn-
un Stornorrfoss-raforkuversins í
Ume-ánni, en það er stærsta* raf-
orkuver landsins og mun vænt-
anlega verða það a. m. k. um
nána framtíð. Hverfilhjólin og
rafalarnir eru hinir stærstu í
heimi, og frárennslisgöngin eru
einnig þau stærstu sem þekkjast.
Raforkuverið, sem kostað hefur
217 millj. s. kr., mun framleiða
ódýrasta rafmagn Svíþjóðar.
Föngum beðið
vægðar
WASHINGTON, 23. sept.
(NTB-Reuter). — Christian
Herter utanríkisráðherra
Bandaríkjanna hét því í dag
að biðja Eisenhower forseta,
að taka sérstaklega upp við
Krúsjeff mál fimm banda-
riskra flugmanna, sem hafa
um langt skeið verið fangar i
Kina.
Það voru nánustu skyld-
menni flugmannanna sem
áttu viðtal við Herter um
þetta. Herter kvaðstekkigeta
ábyrgzt að Einsenhower
ræddi málið vlð Krúsjeff, en
hann myndi veita því fylgi.
Hins vegar er það nokkuð
undir því komið hvernig við-
ræður snúast almennt um
Kínamálin.
Eisenhower mun ræða við
Krúsjeff í Gamp David á
laugardaginn. Enginn ákveð-
inn málefnalisti fyrir fund-
inn hefur enn verið saminn.
Mendés-France
með sósíalistum
PARÍS, 83. september.
PIERRE Mendés-France, fyrruiíl
forsætisráðherra Frakklands,
staðfesti í dag, að hann hefði
gerzt stuðningsmaður óháða
sósíalistaflokksins franska. —
Ákvörðun hans um þetta þýðir
að vinstri flokkarnir, sem eru
fjandsamlegir de Gaulle, aðrir en
kommúnistar, hafa sameinazt.
Mendés-France var áður leið-
togi róttæka flokksins, en þegar
meirihluti þess flokks ákvað að
styðja de Gaulle gekk hann úr
honum. Hinn óháði sósíalista-
flokkur varð til með sama móti,
hann klofnaði út úr franska
jafnaðarmannaflokknum, vegna
stuðnings Guy Mollet við de
Gaulle.
Þótt Mendés-France hafi ætíð
verið í þeim armi róttæka flokks-
ins, sem var lengst til vinstri,
og hafi stutt ýmis ákveðin
sósíalísk stefnuskráratriði, hefur
hann aldrei fyrr gerzt almenn-
ur stuðningsmaður sósíalísks
flokks.
Hvað um
— spyr Churchill
LONDON, 83. september.
WINSTON Churchill flutti í
dag ræðu í kjördæmi sínu,
Woodford í Essex-héraði. Vék
þessi 84 ára stjórnmálaleiðtogi
mjög að utanríkismálum.
Churchill sagði, að Vestur-
löndin yrðu í væntanlegum
samningaviðræðum við Rússa
að standast þá freistingu að
kaupa sér tímabundinn frið á
kostnað framtíðarvelferðar
sinnar.
Hann ræddi um þá tillögu
Krúsjeffs, að allar þjóðir ættu
að afvopnast og afnema heri sína.
Sagði hann að þessi tillaga hlyti
hvar sem er að vekja stórfellda
athygli, en bætti því við, að áður
en menn gætu metið tillöguna
réttilega þyrftu þeir að vita
ýmislegt nánar.
Til dæmis vantaði allt um það,
hvernig ætti að hafa eftirlit með
afvopnuninni, en allar tilraunir
til að komast að samkomulagi
fram að þessu hafa einmitt
strandað á ósamkomulagi um_ til-
högun eftirlits.
eftirlitið?
Ekki kvaðst Churchill á neinn
hátt vilja gera lítið úr tillög-
um Krúsjeffs, því að allsherjar
afvopnun er einmitt takmark og
þrá allra. Um það hafi þó ekki
þurft að ræða, heldur hitt, hvern-
ig afvopnuninni yrði framfylgt
með öryggi fyrir alla.
Churchill kvaðst fylgjandi því,
að haldinn yrði fundur leiðtoga
stórveldanna.
*-------------*
MiSvikudagur 24. september.
Efni blaðsins er m.a.:
BIs. 3: Jökulsig í Kverkfjöllum.
— 6: Rætt við Jens Pálsson, mann-
fræðing, um mannfræðirann-
sóknir.
— 8: Staldrað við á stórbúi.
— 10: Önnur grein Sig. A. Magnús-
sonar um Alsír.
— 12: Ritstjórnargreinin: Framboðs-
frestur runninn út. — Kosning-
ar á næsta leiti.
— 13: Síðari grein Magnúsar Víglunds
sonar: Menningarviðskipti Spán
■ verja og Islendinga.
— 15: Stutt rabb við Guðmund Jóns-
son.
*--------------------------*