Morgunblaðið - 10.05.1960, Blaðsíða 15
Þriðjudagur 10. maí 1960
HtOvr'rJTxinr J m &
15
Þjóðleikhúsið
Ast og stjórnmál
gamanleikur efiir Raltigan
Leikstjóri: Benedikt Arnason
Michael (Jóhann Pálsson), Sir Jolin (Rúrik Raraldsson) og
frú Brown (Inga Þórðardóttir).
ÞJÓÐLEIKHUSIÐ frumsýndi sl.
föstudagskvöld gamanleikinn
„Ást og stjórnmál" („Love in
Idleness") eftir enska rithöfund-
inn Terence Rattigan. Höfund-
inn er óþarft að kynna því að
þetta er fimmta leikritið eftir
hann, sem sýnt hefur verið hér
í leikhúsum borgarinnar. Hann
hefur um langt skeið notið mik-
illa vinsælda sem leikritaskáld,
bæði í Englandi og í öðrum lönd-
um ,enda bera leikrit hans það
með sér að hann er mikill leik-
húsmaður, er þekkir til hins
ítrasta kröfur leiksviðsins og
kann frábærlega vel til verka.
Hann er síður en svo bölsýnis-
maður, þó að það sé mjög í tízku
nú meðal yngri rithöfunda, enda
hefur hann sagt að hann sé „ó-
sammála því að það sé meira
virði að græta áhorfendur en
vekja þeim hlátur." Þessari
Höfundaréttur
framlengdur
UM LEIÐ og 50 ár voru nýlega
liðin frá láti skáldanna Henrik
Ibsen og Björnstjerne Björnson
og tónskáldsins Edward Grieg
framlengdi norska Stórþingið
böfundarétt þar í landi úr 50 ár-
um upp í 56 ár frá láti hvers
höfundar, og er þetta gert í sam-
ræmi við nýja löggjöf ýmissa
annarra landa um 6 ára fram-
lengingu höfundaréttar vegna
tjóns rétthafanna í seinustu styrj-
öld, er stóð í 6 ár.
skoðun sinni trúr, hefur Rattigan
samið jöfnum höndum gaman-
leiki og alvarleg leikrit, má með-
al þeirra nefna hið bráðfyndna
leikrit „Meðan sólin skín“ og
hinn frábæra harmleik „Brown-
ing þýðingunna“, sem bæði hafa
verið sýnd hér við mikla hrifni
allra sem þau sáu.
Leikritið „Ást og stjórnmál"
verður ekki talið með fremstu
verkum höfundarins. Þó hefur
það ýmsa kosti til að bera. Meg-
inefni þess er vandamál, sem
oft bregður fyrir í lífinu og það
er ágætlega samið, svo sem
vænta mátti um slíkan kunn-
áttumann sem Rattigan er. Höf-
undurinn þekkir persónur sínar
til hlítar, enda eru þær sjálfum
sér samkvæmar í einu og öllu
og hann fléttar saman á hagan-
legan hátt gamni og alvöru.
Leikurinn gerist í London í
lok síðustu heimsstyrjaldar. Ung-
ur piltur, Michael Brown, sem
dvalizt hefur um nokkra ára
skeið við nám í Ameríku, kom
heim til móður sinnar, sem er
ekkja. Það verða miklir fagn-
aðarfundir er þau hittast, en
þegar Michael verður þess
áskynja að móðir hans býr með
fráskildum manni, sir John
Flekker, ráðherra, umhverfist
hann og lætur vægðarlaust í ljós
vanþóknun sína á þessari „nið-
urlægingu“ móður innar. Eru
átökin, sem gerast út af þessari
afstöðu drengsins, meginefni
leiksins.
Ég verð að játa það, að ég hafði
ekki búizt við því, að leikrit
þetta yrði sérstaklega skemmti-
legt á sviði. Sá uggur minn
reyndist þó éstæðulaus, því að
leikurinn var hinn skemmtileg-
asti frá byrjun til enda. Kemur
þar flest til, prýðileg leikstjórn
og sviðsetning Benedikts Árna-
sonar, sem sýnir nú enn einu
sinni að hann er snjall leikstjóri,'
afbragðsgóð leiktjöld og sviðs-
búnaður Lárusar Ingólfssonar og
hversu sviðið er notað, og ágæt-
ur leikur þeirra, sem með aðal-
hlutverkin fara.
Inga Þórðardóttir leikur frú
Brown, veigamesta hlutverk
leiksins. Var vissulega ánægju-
legt að sjá þessa mikilhæfu leik-
konu aftur í miklu og vanda-
sömu hlutverki eftir alltof langt
hlé. Fór Inga ágætlega með
hlutverkið, lék af skilningi og
öryggi á alla strengi mannlegra
tilfinninga, jafnt í hryggð og
gleði og kímni hennar var eink-
ar skemmtileg. — Rúrik Har-
aldsson, er leikur Sir John, fer
einnig mjög vel með það hlut-
verk. Hann er kannski ekki út
af eins hátíðlegur og stílfastur
og maður hugsar sér brezkan
ráðherra ,en leikur hans er því
meira liíandi og persónan öll
skemmtilegri og mannlegri. —
Unga piltinn, Michael, leikur
Jóhann Pálsson. Hlutverk þetta
er mjög vandasamt og gerir
miklar kröfur til leikandans. Jó-
hann er ungur maður og á því
ekki langan leikferil að baki
sér. Hann hefur þó þegar sýnt
það, að hann býr yfir góðri leik-
gáfu og með leik sínum í þessu
hlutverki hefur hann tekið af
öll tvímæli um það að hann
hefur þroskazt mikið í list sinni.
Leikur hans var að vísu nokkuð
leitandi í byrjun, en er á leið
hvarf honum óstyrkurinn með
öllu. — Herdís Þorvaldsdóttir
leikur Diönu Fletcher, hina frá-
skildu konu Sir Johns’s. Hefur
þessari mikilhæfu leikkonu oft
Hólshyrna og nægur skíða-
snjór.
Sundhöllin.
Þá er unnið að kappi við
Sundhöll Siglufjarðar og
standa vonir til að námskeið
geti hafizt í sundi í
júnímánuði. íþróttasjóður hef
ur ekki getað staðið í skil-
um með sinn hluta bygging-
arkostnaðar, og skuldir nú
nokkur hundruð þúsunda af
lögbundnu framlagi sínu. —
Hafa þessi vanskil tafið bygg
ingu laugarinnar — en Sigl-
firðingar hafa á undanförnum
tekizt betur en að þessu sinni.
Ánna Guðmundsdóttir, Bryn-
dís Pétursdóttir og Guðbjörg
Þorbjarnardóttir, fara með minni
hlutverk og leysa þau vel af
hendi.
Sviðið er opið þegar áhdrf-
endur ganga í salinn og er tjald-
Kveðjuorð
TUTTUGASTA og fimmta des.
sl. andaðist Anna Jóna Guð-
mundsdóttir frá Höfn í Sléttu-
hreppi Norður-Isafjarðarsýslu, 87
ára gömul.
Fædd var hún að Hesteyri For-
eldrar hennar voru merkishjón-
árum þurft að sækja til nær
liggjandi staða til sundnáms.
Kvennadeildin Vörn og skip-
stjórafélagið Ægir gáfu nýl.
55 þús. kr. til byggingar þess-
arar.
Bæjarstjórn hefur afhent í-
þróttafélögum bæjarins þak-
hæð í vesturálmu sundhallar-
innar til afnota fyrir starfsemi
sína.
Sjúkrahús.
Innan skamms verður haf-
in nýbygging sjúkrahúss. —
Teikningar hefur gert Sigur-
jón Sveinsson. Kvenfélag
Sjúkrahúss Siglufjarðar og
Kvenfélagið Von hafa heitið
um 1 milljón króna til bygg-
ingar þessarar.
Á þessu sumri verður og
fullinnréttuð hæð í Gránu-
götu 18 hér í bæ, sem fyrir-
hugað er að Byggðasafn Siglu
fjarðar verði til húsa í. Hús
þetta er sameign ríkis og bæj-
ar er þar dómssalur og lög-
reglustöð.
Verkefnin framundan.
Verkefni, sem framundan
eru: Viðgerð Öldubrjóts og
Flóðvarnargarðs og framhalds
framkvæmdir við Innri höfn-
ina, ef fjármagn fæst til fram
kvæmdanna. Þá er og fyrir-
hugað að grasþekja Ráðhús-
torg og steypa Gránugötu
upp að því torgi. Þegar steyp
ingu Gránugötu er lokið verða
4 götur steinsteyptar hér í
Siglufirði: Aðalgata, Tjarnar-
gata, Vetrarbraut og Gránu-
gata. Stofnkostnaður slíkrar
gatnagerðar er nokkuð mikill,
en viðhaldskostnaður enginn.
Myndina tók: Jóhannes
Þórðarson.
ið aldrei dregið fyrir. Er það
skemmtileg tilbreytni.
Leikhúsgestir tóku leiknum
afbragðs vel, enda auðheyrt að
þeir skemmtu sér ágætlega. —
Hylltu þeir leikstjóra og leikend-
ur ákaft að leikslokum.
Sigurður Grímsson.
in Rósa Gísladóttir og Guðmuftd-
ur Þorsteinsson. Að þremur
bræðrum hennar, er komust til
fullorðinsára, er einn á lífi, Guð-
mundur Jón, nær áttræður en
stendur eigi að síður keikur við
flatningsborðið hjá bæjarútgerð
Reykjavíkur.
19 ára gömul giftist Anna
Betúel Betúelssyni, starfsmanni
hjá útibúi Ásgeirsverzlunar á
Hesteyri. Bjuggu þau hjónin fyrst
að Hesteyri, en fluttust svo að
Höfn. Þar veitti Betúel forstöðu
öðru útibúi Ásgeirsverzlunar.
Bjuggu þau að Höfn myndar og
rausnarbúi til ársins 1934. Þá
fluttust þau að Kaldá í Önundar-
firði og dvöldu þar til æviloka
hjá tveim börnum sínum. Mann
sinn missti Anna fyrir nokkrum
árum. Þeim hjónum varð 12
barna auðið, eru ellefu á lífi, öll
mannvænleg og dugmikil eins og
þau eiga ætt til.
Anna Jóna Guðmundsdóttir
var ein þeirra hóglátu, íslenzku
húsmæðra, er helgaði heimilinu
óskipta krafta sína, enda starf-
ið ærið nóg, umfangsmikil bú-
sýsla og börnin mörg. Trúað gæti
ég, að þjóð vor fái semt fullþakk-
að slíkum konum. Máski er það
eitt af alvarlegustu vandamálum
æskunnar nú til dags, að móður
og húsmóðurstarfið eru alloft hjá
verk.
Ég minnist þess frá æskuárum,
er ég var póstur fyrir vestan, þá
var gott að koma að Höfn til
þeirra hjóna. Mér er enn sem ég
sjái húsmóðurina, brosmilda og
föngulega ávarpa dætur sínar.
„Blessaðar, hjálpið þið nú póstin-
um úr bleytunni." Slík var alúð
hennar og umhyggja, er gest bar
að garði. Já, þreyta og vosbúð
gleymdist, er maður sá ljósið i
gluggunum á Höfn. Að koma
þangað, var eins og að koma
heim.
Ég trúi því og óska þess af
hjarta, að þú hafir fengið góð-
ar móttökur, er þú komst úr
pinni hinnstu för til landsins
fyrir handan.
Ég trúi því, að ljósið frá glugg-
unum þinum og brosið þitt og
hjartahlýjan hafi og lýst upp
veg þinn til þins nýja heimkynn-
is.
A Siglufirði
*
*
i SIGLUFIRÐI, 3. maí: Ýmsar
l framkvæmdir eru nú á döf-
/ inni hjá ’Siglufjarðarbæ. —
» Fyrst er að nefna hafnar-
1 bryggjuna, sem unnið hefur
L verið að undanfarin 2 ár. Nú
i er verið að setja niður festla
/ (polla) og kanttré. Undirstaða
festlanna er 2x2 m og í undir
stöðuna fara um 20 tonn af
steinsteypu. Þá verður á næst
urmi steypt hella yfir syðri
helming hafnarbryggjunnar.
Meðfylgjandi mynd sýnir
stórvirk tæki að verki við
hafnarbryggjuna. f baksýn er
Anna Jónn GuSmundsdóttíi
Guðmundur Guðnason