Morgunblaðið - 11.05.1960, Blaðsíða 16
16
MoncvisniArnÐ
Miðvikudagur 11. maí 19T4)
Guðrún Sigurðardóttir
Minningarorð
F. 25. okt. 1890. D. 4. maí 1960.
★
MEÐAN borgin vex og teygir úr
sér og skýjakljúfar rísa í út-
hverfunum, eru enn kyrrlátar
götur í gamla bænum með sömu
ummerkjum og fyrir 25 árum.
Ein af þeim er Haðarstígur.
Húsin eru þau sömu, garðarnir
með ribsrunnum og reynitrjám
— og mannlífið svipað. Nema
að nú er fólkið sjálft annað.
Þá bjó Guðrún Sigurðardótt-
ir með manni sínum Magnúsi
Guðmundssyni, í litla húsinu
númer átta.
Og synirnir koma á daginn
heim úr menntaskólanum.
Þá var draumurinn að rætast
— langþráður bernskudraumur,
sem um hríð hafði verið svo
fjarri öllum veruleika.
Ung, tápmikil stúlka kemur
að norðan, þar sem hún hefur
slitið barnsskónum og væntir
sér mikils af lífinu, en ýmsir
erfiðleikar steðja að — á stund-
um miklir.
En hún lætur ekki hugfallast.
Af einbeitni og þrautseigju berst
hún fyrir því að skapa manni
sínum og sonum öryggi og skjól
á iitlu heimiii.
Og þessi ár, sem nú renna upp
er bjart yfir Haðarstíg.
Heimskreppan er í baksýn og
ýmsir erfiðleikar, en nú veit
hún að hún er sigurvegari, þrátt
fyrir allt.
Eyþór er orðinn stúdent, Hall-
grímur fylgir fast á eftir. Þeir
fara báðir menntaveginn, þá
braut, sem hún sjálf hafði látið
sig dreyma um, en aðstæðurnar
leýfðu ekki.
Á heimili hennar er talað um
bókmenntir, nýjar stefnur, nýja
höfunda og eftirlætisbækur lesn
lesnar aftur og aftur.
Til sölu
TOLEDO kjöthakkavél, NORGE eldavél.
Egilskjör Laugavegi 116.
2 LESBÓK BARNANNA
Á kvöldin er oft lesið upphátt
í Viktoríu Hamsuns eða Pan, og
örlög Ástu Sólliiju hörmuð.
Og ef gesturinn gleymir tíman-
um við Ijóð og sögur og allir
strætisvágnar eru hættir ferðum,
er ekkert sjálfsagðara en að
bjóða honum næturgistingu.
Allir þessir björtu dagar stiga
Ijóslifandi fram í dag, þegar
seinastá tækifæri gefst tii að
votta Guðrúnu þakklæti sitt. —
Örlyndi hennar, heilar og mikl-
ar tilfinningar gerðu hana ólíka
öllum hversdagskonum.
Hún bar hag vina sinna af
alhug fyrir brjósti og í öllu við-
móti sínu var henni tamara að
gefa en að þiggja.
Synir hennar og eiginmaður
voru hjá henni seinustu stund-
irnar. — Þannig kvaddi lífið
hana hamingjusama.
Agnar Þórðarson.
•k
K v e ff j a:
Björt er minning heið og há,
hugstæð andans kona.
Vildir ætíð vökul sjá
velferð þinna sona.
Andans þroski’ og auðna þín
áttu sama strenginn.
Þar sem ástin ætíð brýn
örvaði dýrsta fenginn.
Vorsál þín á vegferð hér
var þinn undramáttur.
Sannleiksþorstinn sigur ber,
sifrjór æðasláttur.
Þig ég kveð með kærrj þökk,
kærleiksrík í sniðum.
Heil þú siglir hugarrökk
heim af dýpstu miðum.
Frá vinkonu.
Gísli Einarsson
béraðsdomsiógmaður.
Málf/utningsstofa.
Laugavegi 20B. — Simi 19631.
Tuttugasta ein-
vígisskákin
í 20. EINVÍGIS'SKÁKINNI, sem
tefld var á fimmtudag, valdi Tal
sama afbrigði af nimzo-ind-
verskri vörn, sem hann hafði
teflt í 14., 16., og 18., skákinni, en
að þessu sinni kom Botvinnik
með nýjung í 7. leik, sem tryggði
honum betra tafl. Tal eyddi
miklum tíma á byrjunina í leit
að björgun úr klemmunni og loks
fann hann góða áætlun, sem Bot-
vinnik hefði getað stöðvað, en
heimsmeistarinn sá ekki fyrr en
of seint hvert stefndi, Tal gerði
útrás með mönnum sínum, áætl-
unin stóðst, og uppskipti urðu í
friðvænlegt endatafl, svo að Bot-
vinnik sá þann kost vænstan að
bjóða jafntefli eftir 27 leiki. Tal
þáði boðið samstundis, og staðan
í einvíginu var orðin 12:8 áskor-
andanum í hag.
20. skákin
Hvítt: Botvinnik — Svart: Tal
1. c4, Rf6; 2. d4, e6; 3. Rc3, Rb4;
4. a3 Botvinnik velur sem áður
hið skarpa Samisch-afbrigði.
4. — Rxc3; 5. bxc3, Re4; og Tal
heldur ennþá tryggð við þennan
leik, þótt hann njóti ekki stuðn-
ings skákfræðinnar. 6. e3, f5; 7.
Dh5t! Botvinnik kemur nú
með sterka nýjung, sem
hann hefur undirbúið heima.
7. — g6; 8. Dh7, d6; Það væri
glæfraleg tímasóun að ræna c-
peði hvíts. 9. f3, Rf3; 10. e4!, e5;
Eftir 10. — fxe4 væri 11. Bg5
sterkt. 11. Bg5, De7; 12. Bd3, Hf8;
Helztu yfirburðir hvíts liggja í
því, hve veikur svartur er á
svörtu reitunum kóngsmegin, og
nú bætist það við, að hann getur
ekki hrókað stutt. Hér voru áhorf
endur farnir að búast við sigri
Botvinniks, en síðasti leikur Tals
er einmitt upphafið að djarfri
áætlun um útrás, til þess að ná
uppskiptum og afstýra þannig
hættunni, sem nú steðjar að
svarta kóngnum. 13. Re2 Eins og
Botvinnik benti sjálfur á eftir
skákina, hefði hann getað stöðvað
áætlun svarts með 13. Dh4! og
hefði hvítur þá mun betra tafl.
13. — Df7! 14. Dh4 Eftir 14. Bxf6,
Dxf6; 15. Dxh7 fengi svartur
sterka mótsókn vegna innilokun-
arhættu hvítu drottningarinnar
og 14. 0-0 væri ekki gott vegna
svársins 14. — f4! 14. — fxe4;
15. fxe4, Rg4! Þetta er útrásin,
sem Tal hefur undirbúið. Nú er
ljóst hve illa riddarinn stendur
á e2. Það er hann, sem kemur í
veg fyrir að Botvinnik geti nú
leikið 16. Hfl. 16. h3, Df2t; 17.
Kd2, Dxli4; 18. Bxh4, Rf2;
19. Hhfl, Rxd3; 20. Hxf8t, Kxf8;
21. Kxd3, Be6! Tal hefur nú af-
stýrt hættunni með uppskiptum,
og endatafiið teflir hann mjög
vel. 22. Rg3, Rd7; 23. Rfl, a6!
Táknrænn leikur fyrir skákstíl
Tals. Jafnvel i rólegum endatöfl-
um finnur hann leiðir til að blása
lífi í glæðurnar. Hann hótar nú
24. —,b5 24. Bf2 Nú er hægt að
svara 24. — b5 með 25. d5 24.
— Kg7; 25. Rd2, Hf8; 26. Be3, b6;
27. Hbl, Rf6; Hér bauð Botvinnik
jafntefli, sem Tal þáði þegar í
stað. Staðan í einviginu varð
12:8 Tal í hag.
LESBÓK BARNANNA
3
sem nú var vaknaður og
vældi í holu sinni. Og svo
skauzt allt í einu eitt-
hvert kvikindi með
draugalegu hvæsi rétt
framan við okkur.
Nú var okkur nóg boð-
ið. Við tókum á sprett.
En eftir um það bil
tveggja mínútna hlaup,
steyptumst við niður í
vatn. Við höfðum hlaup-
ið í Engjatjömina, sem
er skammt frá bænum
heima.
Tjörnin var nokkuð
djúp, svo við fórum á
bólakaf. En upp úr tjörn-
inni komumst við á end-
anum, auðvitað holdvot-
ir. Þegar heim kom sögð-
um við að draugur hefði
elt okkur langa leið, og
að lokum hrint okkur í
Engjatjörnina, Það var
heldur en ekki hlegið að
okkur, og við vorum
fræddir á því, að hljóðið
hefði verið í símalínu,
sem nýbúið var að leggja.
Og hvað þessu hvæsandi
, kvikindi viðvék, „já, það
Myrkfœlni
Þ E G A R ég var 13 ára
gamall kom eitt sinn fyr-
ir mig atvik, sem ég mun
seint gleyma.
Það var laugardag einn
seint í október, að ég og
Halli vinnumaður, fórum
til næsta bæjar til að
hjálpa við að ganga frá
grindum í fjárhúsi, sem
þar var verið að byggja.
Við vorum lengi á Gili,
svo orðið var koldimmt,
þegar við fórum heim.
Ég var óskaplega myrk
fælinn og Halli ekki
betri En veðrið var mjög
gott, að vísu dálítil gola,
en hiýtt, svo við bjugg-
umst ekki við að neinir
draugar væru á ferð! En
þó brugðust þær vonir
illa.
Við höfðum ekki geng-
ið lengi, er eitthvert
undarlegt hljóð fór að
heyrast. Það færðist í
aukana eftir því, sem við
gengum lengra, og ég sá
að höf uðtoppurinn á
Halla var farinn að titra.
Hann var orðinn hrædd-
ur. Eg var líka orðinn
hræddur og það meira en
lítið.
Þet.ta gat ekki verið
neitt annaö en araugur,
Segðu mér sögu ;
ÆSIR og ÁSATRÚ
16. Hann spurði hin,
hvort þau ætluðu ekki að
fara að sofa og Þór svar-
aði, að hann myndi nú
ganga til náða. — Um
nóttina hraut risinn aftur
svo mikið, að jörðin nötr-
aði. Þór stóð upp, reiðir
hamarinii títt og hart og
lýstur ofan i miðjan hvirf
il honum. Að þessu sinni
var höggið svo mikið, að
hamarinn gekk langt inn
í höfuðuð. Skrýmnir
vaknaði, og spurði, hvort
akarn hefði dottið ofan á
sig. í dögun reyndi Þór
ennþá að vinna á jötnin-
um og sló til hans af öll-
um kröftum, en Skrýmnir
sagði áðeins: „Fugl, sem
situr uppi í trénu, felldi
mosa niður á höfuðuð á
oeggja er Suðurgötu 8,
Sandgerði; — Ragnheið-
ur E. Jónsdóttir, Tjarnar-
götu 2, Sandgerði; Gúð-
björg Þórðardóttir, Sunnu
braut 11, Keflavík, (14—
16 ára).
Guðrún Helga Kristins-
dóttir, Heiðarvegi 34 Vest
mannaeyjum (11—13
hefur verið útilegukött-'
ur“, sagði Gísli gamli, |
þegar við sögðum honum
frá þessu.
Við skömmuðumst okk-
ar mikið fyrir að hafa
látið myrkfælnina hlaupa
með okkur í gönur, og
hétum því statt og stöð-
ugt að láta það aldrei
koma fyrir aftur.
Jón Benediktsson, 13 ára.
— k —
Lesbókinni hefur borizt
bréf frá danskri stúlku, 9
ára, sem langar til að
skrifast á við íslenzka
stúlku (9—12 ára), en
hún kann ekki vel ís-
lenzku ennþá, svo að þið
verðið að skrifa henni á
dönku. Nafn hennar og
heimilisfang er:
Gerda Olsen,
Rolighedsstræde 9,
Holbæk, Sjælland,
Danmark.
Kæra Lesbók.
Mig langar að senda
þér þessar gátur:
J. Til hvers eru vindlar
reyktir?
2. Til hvers ganga
slökkviliðsmenn í Árós-
um með rauð axlabönd?
Ráðningar koma í
næsta blaði.
Drengur, 9 ára.
r><n . I-
Heiðrún Sigurgeirsdott
ir, Miðstræti 3, — Bolung
arvík (14—15 ára); Hrönn
Þormóðsdóttir, Hring-
braut 69, Keflavík (14—
16 ára); Hjördís Kristins-
dóttir (9—11 ára) og
Kristjana Kristinsdóttir
(13—15 ára), heimilisfang
ara); Sigurlaug Jóhanns-
dóttir, Akurgerði 22,
Akranesi (9—10 ára);
Fjóla Leósdóttir, Heiðar-
vegi 27, Vestmannaeyj-
um, 11—12 ára); Jónína
Ármannsdóttir, Hásteins-
vegi 18, Vestmannaeyjum
(11—12 ára).