Morgunblaðið - 14.05.1960, Blaðsíða 13
Laugardagur 14. maí 1960
MORCXJTS BL AÐIÐ
13
Óiafía Ásbjarnardóttir
Garðhúsum - minning
HLÝJAN en skýjaðan hásumar-
dag fyrir tæpum sex árum var
höfðingi sinnar byggðar, Einar G.
Einarsson í Garðhúsum, lagður
til hinztu hvíldar í Staðarkirkju-
garði í Grindavík. Það er all-
langur vegur frá kirkjunni út í
Staðarhverfi, yfir hraun að fara,
hafið á aðra hönd. Líkfylgdin þok
ast hægt og hægt eftir hraungöt-
unni, líkhringingin smádeyr út að
baki, niður hafsins sem undirspil,
þungur en hljóður niður, óvenju
hljóður og mildur. Yfir hinni
þöglu göngu hvílir hátíðleg ró.
Og þegar gengið er í vallgróinn
kirkjugarðinn skín sól úr skýjum.
Hvílíkur friður í þeim reit, sem
er eins og vin í óbyggð hafs og
hrauns. Og hvílíkur hreinleiki og
heiðríkja í þeirri óbyggð, hversu
átakanlega söknum vér eigi oft
slíkrar heiðríkju og tignar í mann
legum samskiptum. Hún er þó til.
Það var bæði heiðríkja og tign of-
in hógværu ylríki yfir allri fram
göngu konunnar, sem fór fyrir,
líkfylgdinni sumardaginn fyrir
sex árum og seinust allra signdi
yfir gröfina í Staðarkirkjugarði
daginn þann. Nú stendur hennar
eigið hvílurúm þar opið.
Frú Ólafia Asbjarnardóttir
fæddist 17. desember 1876 i
Innri-Njarðvík; foreldrar henn-
ar voru hjónin Asbjörn Olafsson
hreppstjóri og útvegsbóndi þar
og Ingveldur Jafetsdóttir' Ólafía
ólst upp í föðurgarði, hún hlaut
sérstaklega fágað uppeldi sem
framkoma hennar bar vott um
alla ævi, og hússtjórnarmenntun-
ar naut hún um skeið i Heykja-
vík. Hinn 15. dag júlímánaðar
1898 giftist hún Einari Einarssyni
kaupmanni og útgerðarmanni í
Garðhúsum í Grindavík og tók
þar við stjórn mikils og gróins
menningarheimilis eins og hún
hefði verið til þess kjörin. Þau
Einar og Ólafía bjuggu í Garðhús
txm allan sinn búskap. Þeim varð
10 barna auðið, þrjú dóu ung en
sjö eru á lífi, fjögur búsett
í Reykjavík, húsfreyjurnar Ing-
veldur, Guðrún og Bergþóra, og
Ólafur stórkaupmaður, og þrjú í
Grindavík, Einar verzlunarmað-
ur, Hlöðver kaupmaður og Auð-
ur, sem ætíð hefir átt heima í
Garðhúsum.
Það mun lengi verða vitnað til
mikilla umsvifa Einars í Garð-
húsum meðan hann var og hét,
það mátti með sanni segja að
hann byggði að miklu ieyti upp
sitt byggðarlag, eða það yxi í
kjölfar stórframkvæmda hans á
sviði útgerðar og verzlunar. Og
það fór orð af sérstæðum per-
sónuleika hans og höfðingsskap.
En þeir, sem til þekktu, vissu
vei, að eiginkona hans var engu
minni persónuleiki, og að hennar
sterka og hlýja hönd var honum
bæði aflvaki og ylgjafi til hinztu
stundar. Enda fór Einar ekki dult
með það að eiginkonan var hon-
um allt, honum fannst heiður að
því að geta borið því vitni, að
hann hefði stækkað af sambúð-
inni við hana, og þanr.ig ferst
stórmennum ætíð en smámenn-
um aldrei. Eins elskaði Olafía og
virti sinn mann, eins og hún
mátti vissulega gera, þau voru
„ekki tvö heldur einn maður“.
Það hlaut að hlýja öðrum um
hjartað að finna þá einingu, feg-
urri sjón getur naumast en öldr-
uð hjón, sem lifa fyrst og fremst
hvors annars lífi, en ekki eigin
lífi, samhent, samgróin, sameinuð
í lífi og dauða fyrir guði og mönn
um. í þessu andrúmslofti ólust
börnin í Garðhúsum upp, það var
ekki að undra þótt fjölskyldu-
böndin yrðu hlý og traust þar
sem sambúð foreldranna stóð á
öðrum eins grunni tryggðar, kær
leika og gagnkvæmrar virðingar.
Vinnuhjúin bundust einnig oftast
heimilinu tryggðaböndum, þau
elskuðu og virtu húsmóðurina
sem alltaf kom fram ölluni til
góðs. Gestnauð var þar feyki-
mikil, um Garðhús lá leið svo
að segja allra ferðamanna, sem
heimsóttu Grindavík. Það kom af
sjálfu sér, gestrisnin var óþrot-
leg, viðmót hjónanna eftir því,
viðurgjörningur allur veglegur,
glaðværð og reisn yfir öllu.
I rauninni var frú Ölafía ein-
staklega dul og hlédræg, — þótt
.það yrði hennar hiutskipn að um
gangast fjölda fólks — en að
sama skapi trygg og traust, glæsi
Jeg í framgöngu ,prýðis!ega eðlis
greind, en þó umfram allt góð
kona og einlæglega trúuð. Hún
var með afbrigðum hjáipfús og
átti því láni að fagna að geta
hjálpað mörgum. Fýrir það
munu nú miklu fleiri blessa
minningu hennar en nokkurn
grunar, því að sízt af öllu vann
hún sín góðu verk „til að verða
!séð «f mönnum", ekkert var
henni fjær. Það skal sagt, ekki
henni til hróss, það væri fáfengi
legt, heldur sem einstakt eftir-
mæli, að naumast eða aldrei mun
henni hafa hrotið styggðaryrði
af munni, aldrei sagði hún eitt
mannskemmandi orð um aðra.
Þetta er djúpt tekið í árinni, en
ekki of djúpt, það geta allir bor-
ið um sem til þekktu. Hún var
bráðmyndarleg húsmóðir, létt og
gamansöm í innstu eðlisgerð, þótt
ókunnugum gæti sézt yfir það
vegna hlédrægni hennar, og hafði
yndi af tónlist eins og svo margt
gott og göfugt fólk. Hún lék sér
til hugarhægðar og andlegrar upp
byggingar á hljóðfæri fram til
hixxs síðasta.
Þannig var þá húsfreyjan í
Garðhúsum, ekki að úndra þótt
hún væri elskuð og virt, þótt frá '
henni stafaði heiðríkju og hlýju j
með tign. Ekki að undra þótt all- |
ir minnist hennar með ljúfum
söknuði og þökk, og þá ekki sízt
börn hennar, barnabörn og
tengdabörn. A minningar þeirra
um hana ber engan skugga. Það
er gott að geta sagt það með
sanni.
í dag verður þessi hljóðláta,
stórbrotna kona lögð til hinztu
hvíldar við hlið þess manns, sem
hún fylgdi til hvílu í Staðar-
kirkjugarði sumardaginn friðsæla
fyrir sex árum. Þau stóðu hlið
við hlið í blíðu og stríðu í 56
ár, sem guð gaf þeim að lifa sam-
an, og héðan í frá munu þau
hvíla saman í friði meðan hraun-
ið grær og sær fellur að sönd-
um.
Á þessum unaðslega vordegi
kemur brúðurin alkomin til brúð
guma síns, „og enginn mun taka
fögnuð yðar frá yður“ segir í
heilögu orði. En það ríkxr djúp
þögn í þeim heimkynnum, sem
þau hafa kvatt. Þau brugðu ,stór-
um sviþ yfir dálítið hverfi' á með
an þexm entist líf. Og það er ekki
nema mannlegt bótt ‘oss virðist
í bili sem „hverfið" sé e.kki jafn
svipmikið og áður.
1 dag mun á nýjan leik verða
gengið hátíðlega, eins og í skrúð-
göngu, út hraungötuna /ið deyj-
andi klukknahringingu og undir-
leik hafsins. Áður en sól er af
lofti hvíla Ölífa og Einar í Garð-
húsum hlið við hlið. Og yfir Stað-
arkirkjugarði ríkir friður og ró,
friður og heiðrík tign.
Emil Björnsson.
Stofublóm
Grænar plötnur, Pálmar og afskorin blóm. Veitum
upplýsingar um meðferð blómanna. Gefið stofunum
nýtt líf með /allegum blómum.
Gróðrastöðin GARÐUR, Hveragerði.
Til sölu eru vel með farin eikar borðstofu húsgögn,
frá því um aldamót, sex stólar, borð og stór skápur
útskorið. Einnig borðstofuborð og sex stólar. —
Tækifærisverð. — Upplýsingar í síma 13068 frá
kl. 3 á daginn.
Byggingarlóð
Byggingafélagi óskast til að byggja tveggja eða
þriggja íbúðahús á mjög fallegum stað í bænum.
Tilboð merkt: „P 72 — 3430“ sendist Morgunbl.
fyrir 17. þ. m.
Rafvirkjar
Rafvélavirkjar
Okkur vantar rafvirkja og rafvélavirkja
strax. •
Rafvélaverkstæðið VOLTI. Sími 16458.
Dómur
Sumrið er komið.
Kjólar, Rlússur, Sportbuxur, Short.s, Sundbolir,
Sólbrjóstahaldar, Sumarpeysur, Stíf uiu’irpils
o. m. fl.
,,HJÁ BÁRU“
Hafnarfjórður
Stúlka óskast til afgreiðslustarfa strax.
Gott kaup.
Veitingastofan Skálinn
Strandgötu 41.
Skrifstofustúlka
Stúlka vön vélritun og öðrum skrifstofustörfum ósk-
ast. Tilboð ásamt meðmælum ef til eru, sendist af-
greiðslu blaðsins fyrir 17. þ. m. merkt: „3447“.
Orðsending
til bifreiðaeigenda
Þeir sem vilja selja eða skipta á bifreiðum talið
við okkur sem fyrst. Lögfræðingur sér tnn samn-
ingagerð.
VIÐSKIPTAMIÐLUN
Hallveigarstíg 9 — Sími 23039.
Sendiferðabifreið
Amerískur Ford model 1955 % tonn til sölu
og sýnis hjá okkur í dag kl. 2—6.
MjFnHRiNN
Til sölu
15 tonna eikarbátur
með línu og dragnóta spili og nýjum dýptarmæli
ásamt fleiru. Mjög hagkvæmt verð. Til greina kemur
að taka sem fyrstu greiðslu góða bifreið.
Bifreiðsala
Bergþórugötu 3 — Sími 11025.
BILLIIMN
Sími 18-8-33.
Höfum til söiu og sýnis í dag
BUICK ROADMASTER ’55
með sjálfstkiptingu, vökvastýri, loftbremsum o. fl.
aukahlutum. Bifreiðin er mjög glæsileg og vel með
farin.
B í L L I N IM
Varðarhúsinu — Sími 18-8-33.