Morgunblaðið - 05.03.1961, Blaðsíða 12

12 M O R CV N B L A Ð 1Ð Sunnudagur 5. marz 1961

Utg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
KOSNINGIN I IÐJU
¥Tm þessa helgi kýs Iðja, fé-
^ lag verksmiðjufólks í
Reykjavík, sér stjórn. Árið
1957 steypti verksmiðjufólk
í Reykjavík stjórn kommún-
ista í félagi sínu frá völdum.
Við tók stjórn lýðræðissinna,
sem síðan hefur farið með
völd í félaginu. Á þessum
stutta tíma hefur stjóm lýð-
ræðissinna í Iðju, undir for-
ystu Guðjóns Sv. Sigurðsson-
ar, komið fram margvísleg-
um hagsbótum í þágu verk-
smiðjufólksins. Það hefur
fengið verulegar lagfæring-
ar á kaupi sínu, stofnað líf-
eyrissjóð og bætt aðstöðu
sína á annan hátt. Allar hags
bætur sínar hefur verk-
smiðjufólkið fengið á þessu
tímabili án verkfalla. Meðan
kommúnistar fóru með for-
ystu í Iðju var þessu allt
öðruvísi háttað. Þá var fé-
lagið misnotað í þágu komm-
únistaflokksins á hinn herfi-
legasta hátt. Björn Bjarna-
son, einn af harðsoðnustu
Moskvukommúnistum hér á
landi, fór árlega utan á kostn
að félagsins, sótti meira að
segja kommúnistaþing suður
á Ítalíu á þess kostnað. Fjár-
hagur Iðju var einnig ger-
samlega í rústum, þegar
kommúnistar voru hraktir
þar frá völdum og lýðræðis-
sinnar tóku við.
Nú leggja kommúnistar
höfuðáherzlu á að ná stjórn
Iöjju í sínar hendur. Enn vak
ir það fyrir þeim að nota
þetta félag sem verkfæri í
pólitísku glæfraspili sínu. —
Allir þekkja sögu hinna
pólitísku verkfalla, sem ný-
lokið er í Vestmannaeyjum.
Það hefur bakað verkalýðn-
um í Eyjum stórfellt tjón.
Nú er röðin komin að
verksmiðjufólkinu í Reykja-
vík. Nú hyggjast kommún-
istar beita því fyrir stríðs-
vagn sinn, ekki til þess að
skapa því hagsbætur, heldur
til þess að hrinda af stað
nýrri dýrtíðar- og verðbólgu-
öldu, sem auðvitað bitnar
harðast á verksmiðjufólkinu
sjálfu.
Lýðræðissinnar munu halda
áfram að berjast fyrir hags-
bótum Iðjufólksins án þess
að steypa því út í dýr og
langvarandi verkföll, sem
h1 að valda því tilfinnan-
legu tjóni. Þess vegna verð-
ur að vænta þess, að Iðju-
^ félagar leggist á eitt um að
hindra valdatöku kommún-
ista, en efla athafnasama,
ábyrga og dugandi stjóm í
félagi sínu, sem fyrst og
fremst hefur hagsmuni
verkafólksins sjálfs fyrir
augum.
STARFSFRÆÐSLA
SJÁVARÚT-
VEGSINS
Tslenzkur sjávarútvegur hef-
ur um þessar mundir efnt
í fyrsta skipti til starfs-
fræðslu, þar sem kynntar
verða hinar ýmsu greinar út-
vegsins og margskonar starf-
semi á hans vegum. Þá tvo
daga, sem starfsfræðslan
stendur, er veitt fræðsla um
allt sem varðar sjávarútveg,
allt frá gerð veiðarfæra til
vísindarannsókna. Þar koma
fram fulltrúar frá öllum
starfsgreinum útvegsins og
margskonar iðnaður í þágu
sjávarútvegsins verður þar
kynntur.
Starfsfræðslan á íslandi er
ung. Ólafur Gunnarsson, sál-
fræðingur, á miklar þakkir
skildar fyrir brautryðjenda-
starf sitt á því sviði. í öllum
nágrannalöndum okkar hef-
ur starfsfræðsla um langt
skeið verið sérstök náms-
grein í skólum. Þar er lögð
áherzla á það að fræða æsk-
una um atvinnulíf og bjarg-
ræðisvegi þjóðfélaga hennar
og hjálpa sérhverjum æsku-
manni til þess að velja sér
lífsstarf við sitt hæfi.
Við íslendingar höfum
vanrækt að gera starfsfræðsl
unni þau skil, sem skyldi í
okkar þjóðfélagi. Hér hafa að
vísu verið haldnir starfs-
fræðsludagar í einstökum
bæjarfélögum. Er það út af
fyrir sig góðra gjalda vert.
En einstakir dagar í slíku
skyni ná alltof skammt. Við
þurfum að sérmennta kenn-
ara til þess að veita starfs-
fræðslu í skólum landsins og
síðan að gera hana að fastri
námsgrein.
Á sl. Alþingi var sam-
þykkt áskorun til ríkisstjórn-
arinnar um það að taka upp
starfsfræðslu í skólum. Blað-
inu er kunnugt um, að
fræðslumálastjórnin hefur
hug á því að framkvæma
þessa tillögu, og verður að
vænta þess, að ekki líði á
fldtli
nröulegur
FRÁ því Fidel Castro fór hafa 45.000 Kúbubúar flú-
sigurgöngu inn í Havana, ið til Bandaríkjanna. Þar
af hafa 2.300 flóttamenn
löngu áður en starfsfræðsla
hefur verið tekin upp í skól-
um landsins. Hér er um mik-
ið og hagnýtt hagsmunamál
alþjóðar að ræða. Reykvík-
ingar ættu ekki að láta starfs
fræðsludaga sjávarútvegsins,
sem nú standa yfir, fara
fram hjá sér.
INDLAND STYÐ-
UR HAMMAR-
SKJÖLD
C*ú ákvörðun Nehrus, for-
sætisráðherra Indlands, að
senda 3000 manna indverskt
herlið til þess að taka þátt í
málamiðlunarstarfi Samein-
uðu þjóðanna í Kongó, hlýtur
að hafa mikil áhrif, Samein-
uðu þjóðunum og framkv-
stjóra þeirra, Dag Hammar-
skjöld, í hag. Þessi ákvörðun
indversku stjórnarinnar er
þeim mun áthyglisverðari
sem vitað er að Sovétríkin
hafa lagt hart að henni að
snúa baki við Hammarskjöld
og neita allri þátttöku í sátta
starfinu í Kongó.
Þá mun þessi ákvörðun
Nehrus einnig hafa mikil
áhrif gagnvart hinum svo-
kölluðu hlutlausu þjóðum. —
Sjálfur hefur Nehru jafnan
vilja láta telja þjóð sína í
þeirra hópi. En hann hefur
nú greinilega gert upp hug
sinn um það, hvoru megin
honum beri að standa í
Kongómálinu. Indland hefur
lagt lóð sitt á vogarskálina
með Hammarskjöld og Sam-
einuðu þjóðunum. Þeir hafa
tekið hreina og einarða af-
stöðu gegn niðurrifsstarfi
Rússa og lýst því hiklaust
yfií frammi fyrir öllum heim
inum, að þeir treysti Dag
Hammarskjöld og setji von
sína um frið og öryggi fyrst
og fremst á styrkleika Sam-
einuðu þjóðanna og mögu-
leika þeirra til að gegna
sátta- og löggæzlustarfi í
heiminum.
Hammarskjöld fær nú það
aukna lið til Kongó, sem
hann hafði beðið um. En tal-
ið var að hann þyrfti um 23
þús. manna til þess að geta
framkvæmt þær fyrirskipan-
ir, sem Öryggisráðið hefur
gefið honum í þeim tilgangi
að koma á friði í Kongó.
komið með, eins og
bandaríska innflytjenda-
þjónustan nefnir það, „ó-
venjulegum flutningatækj-
um“ — stolnum skemmti-
bátum, flugvélum, sem
þeir hafa hertekið á miðri
flugleið, eða þá að menn-
irnir hafa synt í land úr
kúbönskum skipum á leið
um Panamaskurð. — En
starfsmenn innflytjenda-
þjónustunnar verða, þótt
þeir séu ýmsu vanir, að
viðurkenna að orðin „ó-
venjuleg fluiiningatæki“
eru varla fullnægjandi,
þegar talað er um flótta
Jesus Rafael Saavedra.
A FLUGVELLINUM
í rúmt ár eftir að hann
fékk lausn úr herþjónustu í
liði Battista einræðisherra ár
ið 1959, vann Saavedra fyrir
sér með blaða- og ávaxtasölu
á götum Santa Clara. í júlí
1960 tókst honum loks að fá
fasta vinnu við að hreinsa
og afgreiða benzín á flugvél-
stýri. Stefndi vélin gegn
hvössum mótvindi í áttina til
Florida. Rafael stóð hálfur
út úr þröngu stýrishúsi vél-
arinnar og spyrnti öðrum
fæti í vængstoð. — Eftir
tveggja tíma barning varð
Felix, sem aldrei hafði flogið
fyrr í slæmu veðri, að nauð-
lenda nokkur hundruðum
metrum frá Damas Cays, sem
er röð af eyðiskerjum um
100 mílum fyrir norðaustan
Santa Clara. Þegar þeir fé-
lagar voru að synda til
lands, tók Felix sér smáhvíld
en sagði vini sínum að halda
áfram. Það var það síðasta
sem Rafael sá til vinar síns.
SJÓSKRÍMSLIÐ
Þegar Rafael skreið á land
á Damas Cays kom hann
auga á ryðgaðan, hrörlegan
útvarpsturn, sennilega leyfar
frá heimsstyrjöldinni síðustu.
Hann sofnaði um stund, en
tók svo að smíða sér fleka
úr rekaviðardrumbum, sem
hann fann, og batt hann þá
saman með ryðguðum raf-
magnsvír sem þarna var. Á
þriðja degi hans á skerinu,
rak á land tóma 200 lítra
olíutunnu. Rafael tók tunn-
una og setti 'hana í gat á
miðjum flekanum og batt
hana þar með vír. Svo sett-
ist hann á bak tunnunni og
ýtti úr vör í brakandi sól-
ar, sem notaðar voru til skini. Til að svala vaxandi
áburðardreifingar. í vinnunni þorsta tók hann einstaka
eignaðist hann nýjan vin, sinnum smásopa af sjó, og
Felix Montano Echevarria, þegar hann gat ekki varizt
sem einnig vann við flugvél- svefni, hallaði hann sér fram
arnar. Báða dreymdi þá um á tunnuna. Smátt og smátt
að flýja til Bandaríkjanna og runnu saman dagur og
Felix, sem var að læra flug, nótt og eitt sinn er hann
hélt að hann vissi hvernig var nærri óráði fannst hon-
ætti að fara að því. um sem gríðarstórt sjó-
skrímsli með tvö horn væri
NAUÐLENDING að horfa á sig.
Dag nokkum snemma í
febrúar kl. 6.20 að morgni BJÖRGUN -
hóf lítil Piper P-18 vél sig Að morgni sjöunda dagsins
til flugs frá flugvellinum í á sjónum, sá Rafael allt 1
Santa Clara, og var Felix við Framh. á bls. 23

Þessi mynd var tekin í Lundúnum s.l. mánudag, 27. febr,
af Christopher Soames, landbúnaðar- og fiskimálaráðherra
Bretlands, er hann ræddi við blaðamenn og skýrði þeim
frá samkomulagi því, sem ríkisstjórnir Bretlands og ís-
lands hefðu gert með sér til lausnar fiskveiðideilunni.