Morgunblaðið - 29.03.1961, Qupperneq 11

Miðvikudagur 29. marz 1961
M OR &U N B L A Ð1Ð
11
Svo fór um sjóferð þá
FYRIR nokkru síðan, sendi ég
Búnaðarþingi erindi og óskaði
að það vildi mæla með því við
Alþingi, að lögum Nr. 44 frá 9.
maí 1947, yrði breytt þannig,
að tekið yrði upp í lögin ákvæði,
er tryggðu sauðfjáreigendum
meira öryggi en nú er, með til-
kvaðningu nokkurra dýralækna
Ihverju sinni er sérfræðinigur
Eauðfjársjúkdómanefndar teldi
niðurskurð sauðfjár, vegna
meintrar mæðiveiki, nauðsyn-
legan.
Erindið var, að þessu sinni,
afhent svonefndri Búfjárræktar
nefnd þingsins til umsagnar.
Nefndin lagði til að erindinu yrði
vísað frá og getur að líta for-
sendurnar eða greinargerð nefnd
arinnar fyrir frávísuninni í
Morgunblaðinu 9. þ. m.
Þessi greinargerð er þannig
orðuð, að maður gæti freistazt
til að ætla, að uppkast að henni
væri fengið að láni hjá sjálfum
6érfræðingi Sauðfjársjúkdóma-
mefndar og með því að nota ,,rök“
þess embættismanns, þegar hann
hefir engar aðrar sannanir fram
að bera, mæfcti orða það svo.
„að enginn vafi“ léki á því að
þaðan væri öll greinargerðin
runnin,“ svo rækilega er hún í
Ihans anda og honum einum til
þurftar. En í henni stendur m.
a. þetta: „að ekki sé æskilegt að
breyta lögum um sauðfjárveiki-
varnir, eins og stendur." (allar
leturbr. mínar. S.) Hversvegna
það? Er tíminn óheppilega val-
inn hjá mér, t. d. svo nýlega
lokið deilum okkar G. G. um
■þessi mál, að meðmæli með
auknu öryggi gætu talist jafn-
gilda vantrausti á sérfræðing-
inn? Ekki ætlaðist ég til þess.
En þetta vill nefndin taka fram
í þrem liðum:
1: „Sérfræðingurinn hefir ekki
kveðið upp dóm, þegar vafi hefir
verið á sjúkdómsgreimngu, nema
í ful'lu samráði við samstarfs-
*nenn sína á Keldum“.
Ætli að sérfræðingurinn hafi
ekki æði sjáldan þurft að leita
til samstarfsmanna sinna vegna
vafa um eigin sjúkdómsgrein-
ingu? Og í öðru lagi, ef vafinn
Ihefir fyrst orðið til úti á landi,
tijá sauðfjáreigendum, væri þá
nlveg vist að viðkomandi lungu
væru ermþá tiltæk samstarfs-
mönnum til skoðunar hverju
sinni“?
2. Ef leikmenn og sérfræðing-
ar verða ekki sammála um sjúk-
dómsgreiningu, þá er auðvitáð
mál að það er sérfræðingsins
eð skera úr um það hverju
einni“. (Hér er nú eintalan látin
duga) I>að skiptir ef til vill
engu, þótt þessir leikmenn verði
í flestum tilfellum 5 landskunnir
heiðursmenn í Sauðfjársjúk-
dómanefnd, þaulkunnugir öllum
eðstæðum, mennirnir sem einir
geta löglega lerafizt niðurskurð-
er og eru vel færir um að leggja
til í vafasömum tilfellum, hvort
beita skuli algerri útrýmingu eða
tímabundinni einangrun, sem
gæti skipt miklu máli í einstök-
tim tilfellum.
En mér finnst eitfchvað bogið
við ,,logik“ þeirra manna, er
elíka tröllatrú hafa á sérfræð-
ingum, að berjast gegn því eftir
mætti að fleiri sérfræðinga mætti
lögum samkvæmt kveðja til
élita og úrskurðar, ekki aðeins
þegar vafi er á sjúkdómsgrein-
ingu, heldur hverju sinni er
lungu finnast er gæfu grun um
mæðiveiki. Þetta mundi og al-
gerlega losa sérfræðing þann er
nú fer með þess rannsóknir, við
grun um afglöp og auka mjög
traust á vörnunum.
3. „Vegna þess að reynslan
hefir sýnt, að jafnran hefir verið
farið frekar of stutt en of langt
í niðurskurði sauðfjár, þegar
étt hefir að uppræta mæðiveiki
þar sem húin hefir komið fram
á lítt sýktum svæðum, þá lítur
Búfjárræktarnefnd þannig á, að
ekki sé ámælisvert þó niður-
skurði sé beitt nokkuð út fyrir
mörk hinna sýktu hjarða".
Fullfcrúar á Búnaðarþingi
verða að skoðast tala fyrir alla
bændastétt landsins og rödd
bændanna almennt. Það er því
ófær leið hverjúm manni að
koma fram máli er þá varðar,
á Alþingi, gegn svo eindregn-
um yfirlýsingum sem hér eru
á ferð, enda mun ég ekki reyna
það framar en orðið er, sé þetta
raunverulega skoðun mikils
meiri hluta bændastéttarinnar,
þá er allt gott um það að segja,
þeir hafa þá fengið nú það sem
þeir vilja.
En ég viá óska sérfræðingi
sauðfjársjúkdómanefndar til ham
ingju með þessi málalok. Með
þessari afgreiðslu Búnaðarþings
er vald hans takmarkalaust. Það
er margsannað að við niðurskurð
hér í Djúpinu, fann hann ekki
ein einustu sjúk lungu, þótt sjálf
ur leitaði þeirra vendilega, hafði
ekkert að halda sér í, annað en
órökstuddar fullyrðingar einar,
„það er enginn vafi“ o. s. frv.
Það er því algerlega ósannað
mál, að hér hafi verið svo mikið
sem afsakanlegur grunur um
mæðiveiki, eftir að niðurskurður
í Múla reyndist negatívur, enda
virðist sem ráðamenn í Reykja-
vík séu ekki sanntrúaðir á sýk-
ingu hér, þar sem olckur er
bent á að kaupa fé til lífs fyrir
það sem skorið var, á allra næstu
bæjum í hreppnum og er þá
farið iað „beita niðurskurði
nokkuð (langt) út fyrir mörk
hinna sýktu hjarða", sem þá hafa
verið suður á Reykjánesi við
Breiðafjörð, eri þessi ágæta nefnd
lítur svo á að ekki sé ámælis-
vert.
Sérfræðingurinn fær jafnvel
bendingu, ef ekki hreinar ákúrur
fyrir slóðaskap, hann hefir jafn-
an verið of smátækur, ekki látið
drepa nóg þar sem líkt sfcendur
á og hér. Hann æfcti framvegis
að geta bætt úr því og rekið
af sér slyðruorðið, eginlega væri
hann þá aðeins áð afgreiða pant
anir. —
17. marz 1961.
Sigurður á L,augabóli.
Kirkjutónleikar í Keflavík
Á 2. PÁSKADAG verða Kirkju-
hljómleikar í Keflavík, sem flutt
Dregið úr kosinaði við
vorierðalög skólanema
LENGI hefur sú venja verið
ríkjandi, að efnt hefur verið til
vorferðalaga fyrir nemendur í
barna- og gagnfræðaskólum bæj-
arins að loknum prófum. Venju-
lega hafa nemendur efstu bekkja
barnaskólanna (12 ára börn),
nemendur annarsbekkjar gagn-
fræðastigs, landsprófsdeilda og
þeir nemendur, sem ljúka gagn-
Kristinn Magnússon
rum hakarameist
fyr
KRISTINN Magnússon var fædd-
ur 28. nóvember 1894 að Bakka
í Ölvesi, sonur hjónanna Guð-
laugar Hannesdóttur og Eyjólfs
Gíslasonar, sem lengst af bjuggu
að Þurá í Ölvesi. Kristnn lézt
að heimili sínu Þingholtsstr. 23,
hér í bænum, aðfaranótt 24. þ.m.
og varð því liðlega 66 ára gamall.
Kristinn var eitt hinna svo-
nefndu, „Jarðskjálftabarna“ og
hefur því verið tæpra tveggja
ára, er hann fluttist til Reykja-
víkur í september 1896. Jarð-
skjálftinn varð hvergi eins mikill
og í Ölvesinu, þar sem 24 bæir
íéllu til grunna og 20 bæir urðu
fyrir stórskemmdum.
Víðtækt hjálparstarf var hafið
og mörg heimili í Reykjavík buð
ust til að taka börn til vetrar-
dvalar. Flest þessara barna munu
hafa ílengzt á heimilunum, sem
tóku þau, og meðal þeirra var
Kristinn Magnússon, sem átti því
láni\ að fagna að verða hjá heið-
urshjónunum frú Sigríði Einars-
dóttur og Magnúsi Benjamíns-
syni úrsmíðameistara sem ólu
hann upp og ættleiddu.
Kristinn lærði bakaraiðn hjá
Birni Símonarsyni og vann síðar
sjálfstætt., þar til hann vegna veik
inda varð að hætta því starfi.
Árið 1935 hóf hann störf við verzl
un Magnúsar Benjamínssonar
& Co. og gjörðist síðar meðeig-
andi og starfaði þar meðan kraft-
ar entust. Meðal annars gætti
hann Dómkirkjuklukkunnar af
mikilli trúmennsku um margra
ára skeið.
Kristinn Magnússon var við-
feldinn enda vinsæll maður og
vinmargur, jafn við hvern sem
var og fann til með þeim, er
bágt áttu. Hann átti gott heimili
og var mesti höfðingi heim að
sækja, enda ætíð gestkvæmt á
heimili þeirra hjóna. Vandur var
hann að virðingu sinni og áreið-
anlegur svo af bar og ötull starfs
maður.
Krstinn gat verið nokkuð þétt-
ur fyrir en jafnframt viðkvæmur
í lund og ljúfmenni hið mesta,
sem gott eitt vildi alla við menn
eiga, enda mun hann enga hafa
átt óvildarmenn.
Árið 1920 gekk Kristinn að eiga
eftirlifandi konu sína Guðrúnu
Einarsdóttur Guðmundssonar frá
Hólmakoti á Mýrum, og eignuð-
ust þau í farsælu hjónabandi tvær
dætur Sigríði gifta Þorsteini
Ólafssyni og Margréti gifta í
Ameríku.
Eftr að Kristinn varð algjör
sjúklingur, naut hann slíkrar
hjúkrunar hjá konu sinni, síðast-
liðinn fjögur ár, að fátítt mun
vera nú orðið. Vissa er fyrir því,
að betri aðhlynningar hefði hann
ekki getað notið annars staðar en
hjá h-enni, sem ávallt gætti hans
af einlægri alúð og kostgæfni.
Mætti þar einnig nefna tengda-
soninn, sem búsettur er hér, og
reynzt hefur þeim hjónum af-
burða vel og gjört allt, er haim
mátti til að rétta þeim hjálpar-
hönd í langvarandi veikindum
Kristins.
Kristinn Magnússon verður
minnsstæður öllum þeim, sem
kynntust honum, vegna ljúf-
mennsku sinnar og fyrir órofa
tryggð við þá, er hann var vináttu
við. í hugum samferðamannanna
mun ávalt hvíla birta yfir minn-
ingu þessa góða drengs.
Sverrir Sigurðsson.
fræðaprófi, farið í slíkar ferðir.
Ferðalög þessi hafa oft verið
2ja til 4ra daga ferðir og reynzt
allkostnaðarsöm. Raddir hafa
heyrzt um það, að þetta sé oft og
tíðum verulegur fjárhagslegur
•baggi fyrir heimilin, þótt einstak-
ar deildir eða skólar hafi safn-
að allmiklum fjárhæðum til ferða
laganna með blaðaútgáfu, happ-
drætti og skemmtunum.
Því var samþykkt nýlega á
fundi skólastjóra toarna- og gagn-
fræðastigsskólanna, að þessi vor-
ferðalög 12 ára barna og annars-
bekkjar deilda gagnfræðastigs-
ins, verði sem svarar eins dags
ferðalag eða e. t. v. tveggja daga
ferð með gistingu í skálum í ná-
grenni Reykjavíkur. Vorferðalög
landsprófsdeilda og fjórðubekk-
inga væru ráðgerðar tveggja daga
ferðir.
Forráðamenn skólanna vænta
þess, að þessar breytingar á vor-
ferðalögum nemenda, sem stefna
að því að draga úr kostnaði, séu
í samræmi við óskir heimilanna
og hljóti því góðan stuðning
þeirra.
* + *
Fræðslustjóri lét þess getið við
blaðamenn í gær, að í ár yrðu
skólaferðalögin með sama hætti
og verið hefði undanfarin ár, þar
sem þegar væri lokið við að und-
irbúa ferðirnar, en að þeim lokn
um mundu þeir innleiða stuttu
ferðalögin í lok skólaársins.
Aðalfundur
fél. ísl. dráttar-
brautareigenda
AÐALFUNDUR Félags ísl. drátt
arbrautaeigenda var haldinn
laugardaginn 18. marz sl.
Formaður félagsins Bjami Ein
arsson skýrði frá störfum félags
stjórnar sl. starfsár. Gat hann
þess m.a., að nú væru bátar
byggðir innanlands samkeppnis-
hæfir hvað verð snertir á við
báta smíðaða erlendis, og því
væri mikið nauðsynjamál, að
lán fengjust til skipasmíða.
Á fundinum var mikið rætt
um þörf dráttarbrautanna á
stofnlánum til aukningar og
endurbóta á skipabrautum og
húsnæði, enda eru flestar drátt-
arbrautir yfir 10 ára, en á þeim
tíma hefur skipastóll lands-
manna stóraukizt.
Stjórn Félags ísl. dráttarbraut
areigenda var endurkjörin, en
hana skipa: Bjami Einarsson,
formaður; Marsellíus Bemharðs-
son, ritari, og Sigurjón Einars-
son, gjaldkeri.
ir eru í tilefni þess að Lúðrasvelt
Keflavíkur er fimm ára um þetta
leyti. Hljómleikar þessir eru
mjög fjölbreyttir að efni, verða
flutt þar verk eftir innlenda og
erlenda höfunda.
Auk Lúðrasveitarinnar mynda
samkór Karlakór Keflavíkur og
kirkjukórinn. Einsöngvarar með
kórnum verða Böðvar Pálsson og
Sverrir Ólsen. Stjómandi Lúðra-.
sveitar Keflavíkur og Karlakórs
Keflavíkur er Herbert Hribersc-
hek, hann stjónar einnig sam-
kórnum, sem þarna kemur fram
í fyrsta sinni. Árni Arinbjarnar-
son leikur einleik á kirkjuorgel-
ið og einnig undirleik með kóm-
um. Helgi S. Jónsson flytur kafla
úr Fjallkirkjunni eftir Gunnar
Gunnarsson.
f formála efnisskrár segir svo
meðal annars: „Kirkjuhljómleik-
ar þeir ,sem hér fara fram, eru
af tilefni þess að Lúðrasveit
Keflavíkur hefur nú starfað í
5 ár. Á þeim stutta tíma hefur
Lúðrasveit Keflavíkur sett svip á
tónlistarlífið, blásið í það nýjum
þrótti, sett mark sitt hátt og ekki
sakazt um þó oft hafi verið örð-
ug för. Góður árangur er gleði
starfsins og viljinn til að auðga
líf fólksins af fegurð og tilbreytni
er markmið, sem stöðugt heimtar
meira starf — lengri för inn á
hið litríka undraland hljómlist-
arinnar".
Kirkjuhljómleikar þessir eru
þeir stærstu og fjölmennustu,
sem fluttir hafa verið af Keflvík
ingum einum saman, því allt eru
heimamenn, nema hinn snjalli og
dugmikli stjórnandi, en hann á
sinn ríka þátt í því að unnt var
að koma þessum hljómleikum
upp.
Það eina sem kvíða má í sam-
bandi við þessa hljómleika, er að
nú verði kirkjan alltof lítil, því
vafalaust vill engin missa af þess
um sérstæðu kirkj uhljómleikum
á annan Páskadag.
r
Island - Færeyjar
stofnfundur
í kvöld
í KVÖLD er í ráði að stofna hér
í bænum til félagsskapar er
vinni að nánari tengslum við ná-
granna vora og frændur Fær-
eyinga. Hefur þetta mál verið 1
undirbúningi nokkuð undanfarið.
Þetta félag mun starfa á sama
grundvelli og þau félög sem
stofnuð hafa verið í sama til-
gangi, til að efla menningar-
tengsl milli annarra Norður-
landa og íslands.
Stofnfundur þessa Færeyja-
vinafélags verður haldinn í fé-
lagsheimili prentara að hverfis-
götu 21 í kvöld klukkan 8.30.
Á fundinum mun ungur færeysk
ur menntamaður, Johan Hendrik
Poulsen, flytja erindi um fær-
eysk danskvæði og sýndar verða
færeyskar bækur sem jafnframt
verða þar til sölu. Allir þeir,
sem áhuga hafa á stofnun slíks
félags, en þeir munu vera marg-
ir, eru boðnir og velkomnir á
stofnfundinn.