Morgunblaðið - 09.05.1961, Side 2

2
MORCUNBL AÐIÐ
Þriðjudagur 9. maí 1961
Framsóknarmenn hefja póli-
tískar ofsóknir gegn Bjart-
mari Guðmundssyni
Viliið úr stjórn K.Þ. eftir 24 ára setu þar
ÁRNESI, S-Þing., 8. maí. —
Aðalfundur Kaupfélags Þingey-
inga var haldinn á Húsavík 2.
til 3. þ. m. Mættir voru 101 full-
trúi frá 10 félagsdeildum auk
stjórnar, endurskoðenda og
kaupfélagsstjóra. FUndarstjórar
voru Karl Kristjánsson alþm. og
Baldur Baldvinsson.
4,6 millj. kr. aukning
Finnur Kristjánsson, kaupfé-
lagsstjóri, flutti yfirlit um hag
og rekstur félagsins á liðnu ári.
Vörusala varð tæpar 36,6 millj.
kr., 4,6 millj. kr. aukning frá
fyrra ári. — Landbúnaðarvörur
voru seldar fyrir rúmar 31,1
millj. kr. og var það 3,5 millj.
meira en 1959. — Landbúnaðar-
framleiðslan jókst á árinu um
16 til 17% á félagssvæðinu. Hag-
ur kaupfélagsins er góður. Sam-
bandsstofnsjóður þess er nú tæp
ar 800 þús. kr. og varasjóður 2
millj. og 242 þús. krónur. Stofn-
sjóður félagsmanna er rúmar 3
millj. og innstæður viðskipta-
manna í innlánsdeild og við-
skiptareikningum tæpl. 21 millj.
kr., hækkun 2,6 millj. miðað við
fyrra ár. Úthlutað var 3% í
stofnsjóð félagsmanna af ágóða-
skyldri vöruúttekt. _ Verzlunar-
skuldir í viðskiptareikningum
manna eru nær engar, enda er
haldið fast við staðgreiðslufyrir-
komulagið, sem hefur orðið fé-
laginu og félagsmönnum giftu-
drjúgt.
Frystihús byggt
Niðurstöðutölur efnahagsreikn
ings voru tæplega 47,5 millj. Út-
hlutað var á fundinum úr
minningarsjóði félagsins 33 þús.
krónum til ýmissa menningar-
mála. Ákveðið var að hefja
byggingu nýs frystihúss í sum-
ar, en síðan er í ráði að koma
upp sláturhússbyggingu.
ganga Baldur Baldvinsson og
Bjartmar Guðmundsson alþm. —
Auk þess voru kjörnir tveir ný-
ir menn í félagsstjórn til við-
bótar og er hún nú skipuð 7
mönnum í stað 5 áður.
Kosningu hlutu Baldur
Baldvinsson, Skafti Benedikts
son, Teitur Björnsson og Þrá-
inn Maríusson. — Bjartmar
Guðmundsson, sem starfað
hefur í félagsstjóminni 24 ár
samfleytt, var nú vikið til
hliðar vegna pólitískra of-
' sókna.
Tillögu, sem fram kom um
þakkir til Bjartmars fyrir
störf hans í þágu KÞ, var
vísað frá með dagskrártillögu
þess efnis að fundurinn hefði
þegar sýnt afstöðu sína til
fráfarandi stjórnarformanns
við stjórnarkjörið.
í — Fréttaritari.
Aðolfundur Vinnuveitendasamj-
nnds íslonds hófst í gær
Hans Hylen
AÐALFUNDUR Vinnuveitenda-
sambands íslands hófst í gær
í Kaupþingsalnum hér í Reykja-
vík. Formaður sambandsins,
Kjartan Thors, setti fundinn og
stjómaði honum. Fundinn sækja
fulltrúar úr öllum landshlutum.
í gær fór fram kosning í nefnd
ir og voru eftirtaldar kjörnar:
Allsherjarnefnd, sem m. a. fjall-
ar um kaup og kjaramál, hús-
byggingarmál, gerðardóm milli
vinnuveitenda og trúnaðarlækna
kerfi, skattamálanefnd, sem fjall
ar um tekju- og eignaskatt, út-
svör og stóreignaskatt, trygg-
ísiandsvÍMturinst
Bans HyJen iátinn
NORSKI rithöfundurinn og fs-
landsvinurinn Hans Hylen and-
aðist sl. fimmtudag, 4. maí, og
verður jarðsettur í dag, 9. maí,
í Sauda í Ryfylke þar sem hann
átti lengst af heima. Hann var
fæddur 8. maí 1886 og hefði því
orðið 75 ára í gær, hefði hann
lifað.
Vikið úr stjórn eftir 24 ár
Úr stjóm félagsins áttu
að
— Grimsby
Framhald af bls. 1.
arreglum, sem brezkum skipum
væru settar.
Á fundi í félögum yfirmanna
og vélamanna, sem haldnir voru
eftir viðræður verkfallsmanna og
togaraeigenda, var því hafnað að
taka þátt í ráðinu á ný. Fyrir
skömmu sagði George Harker,
ritari félags vélamanna, að verk-
fallsmenn væru andvígir því, að
slík ríkissamtök sem sjávarút-
vegsráð gæti hlutazt til um mál-
efni einstakra bæja eins og nú
ætti sér stað í Grimsby. Kvað
hann verkfallsmenn krefjast þess
að fá að útkljá sín deilumál sjálf-
ir. —
Talsmaður togaraeigenda seg-
ir, að hefji þeir nú viðræður
beint við verkfallsmenn jafngildi
það því, að þeir segi sig einnig
úr sjávarútvegsráðinu. Talsmað-
ur sjávarútvegsráðuneytisins
sagði í dag, að geri togaramenn
og verkfallsmenn með sér samn-
inga, án milligöngu ráðsins, muni
þeir samningar ekki hafa neitt
að segja fyrir þjóðina brezku í
heild, heldur verði þeir gerðir á
staðarlegum grundvelli.
Varðandi ástandið í Grimshy,
sagði Anthony Crossland, þing-
maður fyrir Grimsby, að síðasta
vika hefði verið hin versta síðan
verkfallið hófst. Aðalvandamál-
ið, sagði Crossland er hið mikla
vantrausst, sem deiluaðilar hafa
hvor á öðrum. Allur úthafstog-
arafloti Grimsby er nú bundinn
í höfn og fiskur á land
berst er einungis úr erlendum
togurum.
Þurfti að gisla ó Keflavíkurvelli
í ?GÆR var hér 1 Reykjavík mik-
ill fjöldi Dana og Grænlendinga
sem ýmist eru á leið til Græn-
lands eða til Kaupmannahafnar.
Munu þeir, sem eru á leið til
Grænlands eigi vera færri en
100.
Á sunnudagskvöldið, þegar
flugvél kom með fjölda farþega
frá Kaupmannahöfn, sem fara
eiga áleiðis til Narsasuak, kom í
ljós að ekki var með nokkru móti morgun.
hægt að koma fólkinu til gist-
ingar hér í bænum. Það var bú-
ið að koma eins mörgum fyrir í
hótelum bæjarins og í herbergi
út um hvippinn og hvappinn.
Var þá gripið til þess ráðs að
leigja langferðavagn Og hann
sendur með um 50 manns suður
á Keflavíkurflugvöll til nætur-
gistingar. Það fólk var svo flutt
hingað til Reykjavíkur í gær-
Grœnlendingur skaut
mann til bana
MEÐAL farþega flugleiðis til
Kaupmannahafnar í gærmorgun
var ungiur Grænlendingur, sem
var í fylgd læknis og rannsókn-
arlögreglumanns. Hafði hann
drepið mann heima í Grænlandi
itm jólin í vetur.
Rannsóknarlögregluþjónninn og
læknirinn höfðu verið sendir til
Grænlands -í þeim tilganigi að
rannsaka málið og unga mann-
inn. Hann hafði verið mesti efn-
is maður og m. a. styrktur til
náms á lýðháskóla í Dammörku.
Þá hafði hann gengnt herþjón-
ustu í danska hemum, sem sjálf
boðaliði.
Drápsmaðurinn kom hingað
með flugvél frá Narsasuak á
sunnudagskvöldið. Hann var
hafður í haldi í „Steinunum" þar
til í gærmorgun að hann var
fluttur beint út í flugvélina, —
og fylgdu honum læfcnirinn og
rannsóknarlögreglumaðurinn. í
Kaupmannahöfn á hinn ungi
ógæfusami Grænlendingur að
ganga undir geðrannsókn. Hann
gaf þá skýringu á drápi manns-
ins, en hann skaut hann til bana
á aðeins 15 metra færi, að hann
hefði skoðað sig sjálfan sem
aðalpersónuna í leikriti, um
slíkt athæfi hefði hann einmitt
lesið í leikriti!
/ NA /5 hnútar $ V 50 hnútar ¥ Snjólcoma 9 ús/*m V Skúrir fC Þrumur mns KuUaskil HiUski! H H»» I L'Laai I
Hans Hylen var skólastjóri að
lífsstarfi, en jafnframt þekkt ljóð
skáld Og ljóðaþýðari. Síðasta
ljóðabók hans, „Helg i heimeiv1,
kom út í fyrra, og eru þar bæði
þýdd ljóð og frumsamin. Meðal
þýddu ljóðanna eru margar af
perlum íslenzkrar ljóðlistar, t.d.
„Oddur Hjaltalín“ Bjarna Thor-
arensens, „Ferðalok" og „Ég bið
að heilsa" eftir Jónas Hallgríms-
son.
Áður höfðu birzt fjórar ljóða-
bæk eftir Hylen. Sú fyrsta kom
út árið 1929 undir nafninu „Mill-
•om frendar og framaníde“ og
hafði að geyma þýðingar ein-
göngu. f næstu bók hans, „Snö-
klokka" (1936), voru bæði þýdd
kvæði og frumsamin. Árið 1939
kom út frumsamin ljóðabók hans,
„Det syng frá Bögdemyr“, og á
þjóðhátíðarárinu 1944 kom út
bókin „Millom frendar — Is-
landsk lyrikk“, sem er úrval úr
íslenzkri ljóðlist.
Hans Hylen skrifaði líka nokkr
ar barnasögur, og gerist ein
þeirra að verulegu leyti á íslandi.
Þá þýddi han einnig margar ís-
lenzkar smásögur og birti þær í
ýmsum tímaritum og jólablöðum.
Þýðing háns á þjóðsöng íslend-
inga mun vera sú bezta sem til er
á Norðurlandamálum, sbr. Þjóð-
söngsútgáfu Menntamálaráðs ís-
lands.
Hans Hylen heimsótti ísland að
eins einu sinni, en hélt ævilangri
tryggð við land og þjóð. Hann
var kjörinn riddari íslenzku
Fálkaorðunnar.
Veffurspáin kl. 10 i gærkvöldi
FYRIR helgina var alldjúp SV-land til Vestfjarða og
lægð sunnan við landið og olli miðin: Vestan kaldi í nótt,
eindreginni austanátt. Nú er en SA á morgun, skýjað en úr-
hún komin austur yfir Norð- komulaust að mestu.
urlöndin og áhrifa hennar að Norðurland til Austfjarða
mestú hætt að gæta, en komin og miðin: Hægviðri og skýjað
vestlæg átt á hafinu sunnan í nótt en sunnan gola og létt-
við ísland. Tæplega verður skýjað á morgun.
það þó lengi, því að ný lægð SA-land og miðin: Hæg
er á leiðinni norðaustur eftir breytileg átt, skýjað en víðast
Atlantshafinu. úrkomulaust.
„Hótunarbréfa-
málið44
tekið til dóms
HÓTUNARBRÉFAMÁLIÐ svo-
nefnda var tekið til dóms í
Hæstarétti klukkan rúmlega 5 í
gærdag.
Klukkan 10 í gærmorgun tók
Hæstiréttur málið fyrir á ný.
Þá hóf sækjandi málsins, Páll
S. Pálsson, ræðu sína. Var hann
rétt að byrja, er forseti Hæsta-
réttar gat þess að dómendur
hefðu ákveðið að gefnu til-
efni að gefa ákærðum, Magn-
úsi Guðmundssyni, kost á því
að tala þá er málflytjendur
hefðu lokið máli sínu. Magnús
var þá í dómssal. Páll S. Páls-
son hafði lokið framsöðuræðu
sinni um klukkan 3. Þá tók
verjandinn, Ragnar Ólafsson til
máls og flutti hann um
tveggja klst. ræðu. Ákærði var
ekki viðstaddur. — Er Ragnar
hafði lokið máli sínu, tók sækj-
andinn enn til máls, talaði mjög
stutt — og lagði fyrir sitt leyti
málið í dóm. Verjandinn lagði
því næst málið einnig í dóm.
Magnús Guðmundsson var
ekki í dómssal, er að því kom
að hann skyldi fá að taka til
máls. Var málið þá tekið til
dóms. Er sennilegt að dómur
falli í þessari viku.
ingamálanefnd, sem fjallar um
atvinnuleysistryggingar og breyt
ingar á þeim, slysatryggingar,
•veikinda- og slysadaga, félags-
málanefnd, sem fjallar sérsatk-
•lega um vinnulöggjöfina, verð-
lagsnefnd, sem fjallar um verð-
lagsmál almennt og löggildingui
viðgerðarverkstæða (m. a. bif-
reiðaverkstæða), fræðslu- og iðni
aðarmálanefnd, sem fjallar um
•tæknimenntun og nýjungar S
skólalöggjöfinni, iðnfræðslu og
menntun verkstjóra.
Framhaldsfundur hefst kl. 10
í dag og mun Ólafur Helgason
flytja erindi um starfssvið trún-
aðarlækna. Síðdegis hefir Emili
Jónsson, félagsmálaráðherra, boð
inni fyrir fulltrúanna. Á mið-
•vikudaginn mun Gunnar Thor-
oddsen fjármálaráðherra flytja
erindi um skattaþol og fjármál.
— Shepard
Framhald af bls. 1.
sóknarstofnunarinnaf, en á því
stendur: Sérstakt heiðursmerki
fyrir einstakt framlag Alans
Shepards til geimvísindastarf-
semi. Fyrsta ferð hans, sem
fyrsta geimfara Bandaríkjanna
er stór skerfur til að efla þekk-
ingu mannsins á geimvísindum
og sýnir möguleika mannsins til
ferða utan jarðarinnar. — Reynd
ar gleymdi Kennedy forsefi að
festa heiðursmerkið á Shepard,
þar til forsetafrúin hnippti i
mann sinn og hvíslaði í eyra
hans. Brosti þá Kennedy og
kvaðst alveg hafa gleymt merk-
inu sjálfu, — festi það síðan í
barm Shepards.
í stuttu ávarpi þakkaði Shep-
ard viðtökurnar og sagði meðal
annars, að þeir fjölmörgu menn,
sem hefðu unnið að því að gera
ferð þessa mögulega, ættu frem-
ur skilið heiðursmerki en hann.
Eftir þessa athöfn hélt Shep-
ard-fjölskyldan, geimmennirnir
og forystumenn allir í stofu og
hlýddu á frásögn fyrsta banda-
ríska geimfarans.
• Ekiff til Capitol
Nokkru síðar óku Shepard-
hjónin ásamt Lyndon B- John-
son varaforseta um aðalgötur
Washington-borgar og fögnuðu
þeim hundruð þúsunda manna.
— Var ekið til þinghallarinnar
Capitol og var Shepard þar enn.
hylltur — nú af þingmönnum.
Loks var haldið í fundarsal ut-
anríkisráðuneytisins, þar sem
Shepard hélt fund með frétta-
mönnum.
Shepard skýrði fréttamönnum
frá því að hann hefði ekki fund
ið til neinna óþæginda í ferð-
inni. Kvað hann það hafa kom-
ið sér á óvart, að titringur og
hávaði skyldi ekki vera meiri.
Shepard sagði að fátt væri það
sem ekki allir vissu um þessa
ferð og Mercury-áætlunina um
frekari ferðir manna út í geim-
inn, en nú væri akveðið að
hraða framkvæmd þeirrar áætl-
unar. Hann sagði, að það hefði
stöku sinnum ergt hann og fé-
laga hans sex, sem undirgeng-
ust þjálfun fyrir geimferðir,
hversu mikið væri gert upp-
skátt um þessi efni, en ljóst
væri, að í frjálsu landi ætti allt
það fólk sem gerði slíkar rann-
sóknir og ferðir mögulegar, að
fá að vita hvað um væri að
ræða.
Shepard kvaðst aldrei hafa
fundið til neinna verulegra ó-
þæginda, nema þá helzt er hann
var kominn um borð í skipið
Lake Champlain, ekki enn laus
við geimferðarbúninginn. Hefði
honum þá verið óhemju heitt.
Hann sagði ennfremur, að út-
sýnið úr geimhylkinu hefði ver-
ið mjög íagurt. Þyngdarleysið
sagði hann gefa fremur þægi-
lega tilfinningu, það hefði
ekki á nokkurn hátt komið í
veg fyrir að hann gæti athafnað
sig að vild.