Morgunblaðið - 06.07.1961, Qupperneq 8

8
MORCV1VBLAÐ1Ð
Fimmtudagur 6. íúlí 1961
Þýöingarmikill ár-
angur 12 ára starfs
Fangahjálparinnar
Rætt við forstöðumann hennar,
Oscar Clausen
DAG einn fyrir skömmu knúðum
við dyra á skrifstofu Fangahjálp
arinnar í Bankastræti í því skyni
að afla upplýsinga um starfsemi
þessarar merku stofnunar hjá
forstöðumanni hennar Oscari
Clausen rithöfundi. Oscar kem-
ur sjálfur til dyra, tekur ljúf-
mannlega bón okkar, býður
sæti í 300 ára gömlum útskorn-
um kirkjustól, tekur sér sjálfur
sæti í sams könar stól beint and-
spænis og síðan hefst samtalið.
— Hve lengi hefur Fangahjálp-
in starfað?
Oscar Clausen
— Hún var stofnuð árið 1949,
og er því 12. starfsári hennar nú
nýlokið.
— í hverju er starfsemi henn-
ar einkum fólgin?
— Sú aðstoð, sem við látum í
té er raunar margvísleg. Til dæm
is má nefna, að Fangahjálpin
er hinum seku gjarna innan hand
ar um útvegun vinnu, ef þess
gerist þörf, eins og Oft er nú.
Legg ég þá áíierzlu á, að það sé
fjarri heimastöðvum þeirra eða
því umhverfi, þar sem þeir hafa
leiðzt út í afbrot og þá gjarna
til sjós ti! að byrja með. Einnig
erum við þeim oft til aðstoðar
um útvegun húsnæðis, ef á þarf
að halda. Oft eru þeir líka fata-
litlir, og þá er reynt að bæta
úr því eftir megni. Þá tel ég
ekki hvað sízt mikils virði að-
stoð við að semja fyrir þá um
eftirgjöf eða frestun á greiðslu
öpinberra gjalda, því að það kem
ur tvímælalaust oft og tíðum í
veg fyrir, að þeir þurfi að leið-
ast út á afbrotabrautina að nýju
vegna fjárhagsörðugleika. Finnst
mér mjög lofsverður sá skiln-
ingur, sem opinberir aðilar hafa
sýnt á þeim beiðnum.
— Hefur starfsemin ekki auk-
izt síðustu árin?
— Jú. Fyrstu árin afgreiddi ég
65 mál að meðaltali á ári hverju,
en sl. 6 ár hefur málafjöldinn
aukizt úr 116 málum 1955—’56 í
418 mál 1960—’61. Alls hefi ég
þannig á þessum 12 árum haft af-
skipti af 2246 málum, þar sem
827 menn hafa átt í hlut, auk
margra smærri mála, sem ekk-
ert hefur verið bókað um.
— Og hver hefur árangurinn
svo orðið?
— Samkvæmt skýrslum um
starfsemina þessi 12 ár kemur í
ljós, að fyrir milligöngu Fanga-
hjálparinnar hafa 146 sakamenn
verið náðaðir og fengið reynslu-
lausn úr fangelsum. Þessir 146
sakamenn hafa reynzt þannig, að
aðeins 35 þeirra hafa fallið í af-
brot aftur. Árangurinn af þessari
grein starfseminnar er því rúm-
lega 75%.
Árangurinn af frestun ákæru
og eftirliti með ungum afbrota-
mönnum er þó enn meiri og vissu
lega ánægjulegri, en samkvæmt
1. 22/1955 er dómsmálaráðherra
veitt heimild til þess að fresta
ákæru á hendur ungum mönnum,
þegar um fyrsta eða smávægilegt
brot er að ræða. Fullyrði ég hik-
laust, að hér sé um að ræða eina
mikilvægustu endurbót, sem gerð
hefur verið á íslenzkri refsilög-
gjöf allt frá setningu hegningar-
laganna eldri frá 1869. Með þess-
um lögum voru gerðar breytingar
sem horfa mikið 1 mannúðar- og
frjálslyndisátt, gagnvart hinum
seku. Heimild þessara laga til
þess að fresta ákæru á hendur
ungum mönnum hefur reynzt
mjög þýðingarmikil, og hefur á-
kærufresturinn þegar eftir fárra
ára reynslu orðið mörgum ung-
lingi mikilvægt atriði í lífi hans.
Samkvæmt þessari heimild hefur
dómsmálaráðherra frestað ákæru
á hendur 375 ungum mönnum á
þessum rúmum 6 árum, sem lið-
in eru síðan lögin öðluðust gildi,
og úrskurðað þá undir umsjón
mína Og eftirlit.
Árangurinn hefur heldur ekki
látið á sér standa. Aðeins 52 af
þessum 375 mönnum hafa fallið í
afbrot aftur, svo að árangurinn
er rúmlega 86%.
Mér finnst það einkar athyglis-
verð staðreynd, að þessir tiltölu-
lega fáu piltar, sem aftur hafa
orðið sekir, hafa flestir orðið
það skömmu eftir að þeir voru
úrskurðaðir undir eftirlitið. Má
af því sjá, að þeim eru fyrstu
sporin örðugust, þeim er hætt-
ast við fyrstu mánuðina, þá þurfa
þeir mestrar umhyggju. Hættan
er þannig minni, þegar frá líður
og piltarnir finna hjá sér meira
öryggi gagnvart freistingunum.
Tel ég, að þar komi mjög til
greina áhrif langra og vinsam-
legra samtala, sem ég á við þá,
marga hverja tvisvar í mánuði.
— Hvernig reynast þessir menn
svo, þegar þú sleppir af þeim
hendinni og út í lífið kemur?
— Margir þeirra hafa orðið
mestu fyrirmyndarmenn. Þeir
hafa tekið sér fyrir hendur hin
margvíslegustu störf, orðið bænd
ur, sjómenn, iðnaðarmenn, vél-
stjórar o. s. frv. Og það er t. d.
síður en svó, að vinnuveitendur
láti þá gjalda þess, þótt þeir kom
ist á snoðir um, að eitthvað mis-
jafnt hafi hent þá á lífsleiðinni,
ef þeir sýna í verki, að þeir vilji
taka sig á. Til dæmis get ég
nefnt, að fyrir nokkru hlaut einn
þessara manna þýðingarmikla
trúnaðarstöðu. Umsækjendur
voru þó hátt á fimmta tug, og
vinnuveitandanum var fyllilega
kunnugt um feril hans, en mín
meðmæli tryggðu honum stöðuna.
— Hvernig finnst þér hinir
Frarnh. á bls. 13.
Miðíjarðara
LAXVEIÐIN TREG
bezt með 280 laxa í gær - Aðeins
úr Laxd í Þing, sem stdtar t>ó af stærsta laxinum, 24 pd.
VEIÐIN í helztu laxám
landsins hefur verið held-
ur treg það sem af er, en
bezt í Miðfj.á. Þar höfðu
veiðzt á hádegi í gær 280
laxar. fJr Elliðaánum
höfðu fengizt 188 laxar á
hádegi í fyrradag, en í
fyrrakvöld höfðu aðeins
90 laxar komið á lapd úr
Laxá í Þingeyjarsýslu. —
Að vanda státar þó áin sú
af stærsta laxinum til
þessa á vertíðinni, 24
punda hæng.
Það var Gunnar Petersen,
Reykjiavík, sem fékk 24 punda
laxinn á maðk í Kistuhyl 29.

1
Mikið af laxi hefur undanfarna daga gengið í Elliðaámar,
og voru 550 laxar komnir upp fyrir mæli í fyrradag. Myndin
sýnir fossinn í Elliðaám. (Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
Þessi mynd er tekin á Breið-
unni fyrir neðan Æðarfossa í
Laxamýrarlandi. Þessa dagana
má heita að laxleysi sé á þeim
slóðum. (Ljósm. vig.)
júní, og sama dag fékk Gunn-
ar einnig 18 og níu punda
laxa.
Forsetinn er i Laxá.
Veiðin í Laxá í Þingeyjar-
sýslu hófst 10. júní, og hefur
laxinn verið tregur alla tíð
síðan. Lítill lax virðist í
ánni, og veiðin verður að tedj
ast lítil, aðeins um 90 iaxar
til þessa. í stórstreymi s. L
fimmtudag urðu menn varir
við dálitla göngu, og var
nokkur veiði í tvo eða þrjá
næstu daga á eftir, en síðan
má segjia að laxleysi hafi
verið, og Laxamýrarland hef-
ur verið dautt að kaila, og
má telja það óvenjulegt.
Forseti íslands og menn úr
Reykjavík hafa verið að veið-
um í Laxá undanfarna daga.
Veiðin hefur verið treg, og
hafði forseti ek'kj annað feng
ið en eirm silung í fyrradag.
Forsetinn hættir veiðum á
iaugardaginn, og tekur þá við
nýtt „partý“ úr Reylkjavík,
en síðan kemur röðin að Ak-
ureyringum.
Veðrið hefur verið gott að
undanförnu við Laxá, en kalt.
Vatnið í ánni er eðlilegt Oig
lítið sem ekkert er um slý.
*
280 laxar úr Miðfjarðará
Það er Miðfjarðará, sem
mesta veiðina hefux gefið til
þessa, 280 laxa. Stærsti lax-
inn, sem >ar hefur veiðst til
þessa, fékk Þorbjörri Hjálms
son, Akranesi, Laxinn var 15
pund og fékikst á flugu í Ár.
mótum.
Veiðin í Miðfjarðará verð-
ur að teljast í meðallagi góð.
Sæmilegt veður hefur verið
við ána að undanfömu, en
hún er þó fremur vatnslítil.
Veiðimenn telja, að mikill lax
sé í Vesturá. Stangir í ánni
eru alls sjö.
X-
-K
13 pund mest í Norðurá
Sæmileg veiði hefur verið
;
í Norðurá og 1 fyiTadag höfðu
veiðst þar um 200 laxar. Lax-
inn var yfirleitt vænni fram-
an af veiðitímanum, en meira
af smáiaxi slæðist nú með.
Stærsta iaxinn í Norðuró,
það sem af er suroars, fékk
Gunnar Bjömsson, verkstj. í
Bílasmiðjunni. Laxinn var 13
pund og fákkst á maðk á
Bryggjunum.
Töluvert er af laxi i ánni,
en veður hefur verið bjart að
undanfömu og hamlað veið-
um nokikuð. Það „partý",
sem nú er í ánni, Viggó Maack
o. fl„ hafði fengið samtals
20 laxa í fyrradag. Silungs-
veiði hefur verið sama og
engin í ánni, aðeins einn sil-
ungur hefur komið á iand.
Við Laxfoss
Norðurá,
1 flugfiskur í Elliðaám
Á hádegi í fyrradag höfðu
188 laxar veiðst í Eiliðaánum.
Stærsti laxinn, sem þá hafði
veiðst, var 13 pundia hrygna
og fékkst hún á maðk í Stór
hyl. Aðeins einn lax hefur
fengizt á flugu. Veiddist hann
s. 1. sunnudiag í Neðri-Móhyl,
og var hér um fimm punda
hrygnu að ræða. Veiðinnað-
urinn var Einar Tómasson,
fyrrv. kolakaupmaður, sem
er einn af reyndustu og elztu
veiðimönnum í Elliðaánum.
Þann næst stærsta fékk
Ágúst Flygenring, 12 punda
hrygnu að ræða. Veiðimað-
11. júní.
Undanfarna fjóra daga hef
ur mikið af laxi gengið í
Elliðaárnar, og um hádegis-
bilið í fyrradag höfðu 550
laxar gengið upp fyrir mæl-
inn.
í sumar hefur stöngum í
ánum verið fjölgað úr fjór-
um í fimim. Eru ýmsir veiði-
menn óánægðir með þá ráð-
stöfun, og segja að maðkur
hverfi nú bókstaflega aldrei
úr hyljunum.
— h.h.