Morgunblaðið - 14.07.1961, Síða 3
Föstudagur 14. júlí 1961
MORGUNBL4Ð1Ð
3
r:
Nautio
NAUTAAT $r þjóðaríþrótt í
flestum löndum hins spænsku
mælandi heims. Þúsundir
manna flykkjast að vígvöll-
unum til að sjá þekkta nauta-
bana leika listir sínar kring-
um bóðþyrst nautin.
;
Oftast endar þetta „vel“,
það er að segja nautabaninn
rekur sverð sitt í hnakka
naútsins, sem hnígur andvana
að fótum hans og áhorfendur
tryllast af fögnuði.
★
En hitt kemur einnig fyrir
að nautið nær undirtökunum í
leiknum, og eru meðfylgjandi
myndir teknar af einum slík-
um viðburði. Mexikanski
nautabaninn Jesus Cardoba
vék aðeins of skammt úr vegi
nautsins, sem náði að reka
flugbeitt hornið gegnum læri
hans. Cordoba losnaði af
horninu og fleygði sér til jarð
ar sem dauður væri áður en
nautið gerði aðra árás á hann.
Aðstoðarmenn á vígvellinum
komu Cardoba til hjálpar og
tókst að koma honum undan.
Læknar sögðu eftir leikinn að
Cordoba kæmist aftur til
fullrar heilsu eftir „um það
bil 15 daga“.
Margir þekktir menn hafa
haft mikinn áhuga á nautaati,
þeirra á meðal listmálarinn
Pablo Picasso og Nobelsskáld-
ið Ernest Hemingway, sem
lézt af slysaskoti 2. júlí sl.
Hefur Hemingway m. a. skrif-
að margar stórbrotnar lýsing-
ar á nautaati og Picasso málað
af því margar myndir.
Þegar útför Hemingways
var gerð hinn 5. þ. m. í
Ketchum í Idahoríki, var til-
kynnt að Picasso hefði gefið
barnaskóla borgarinnar eina
af nautaatsmyndum sínum til
minningar um skáldið.
Þjóðleikhúsflokkurinn
bezti sumargesturinn
HÚSAVÍK, 13. júlí. — Leik-
flokkur Þjóðleikhússins, sem nú
fer sigurför um landið, sýndi
„Horfðu reiður um öxl“ á Húsa
vík í gærkvöldi. Ákveðin hafði
verið ein sýning á Húsavík, en
r Neyðarástand
GAUTEMALA CITY, 13. júlí. —
Ríkisstjórnin hefur lýst yfir 30
daga neyðarástandi í landinu
vegna þess að komizt hefur upp
um samsæri til þess að steypa
stjórn landsins.
áður en miðasala hófst þar,
höfðu myndazt langar biðraðir
og á 10 mínútum var uppselt
á þá einu sýningu sem ákveðin
hafði verið. En þá beið um 50
manns, sem ekki höfðu fengið
miða, svo að ákveðin var önn-
ur sýning kl. 12 í gærkvöldi,
þar sem ekki var hægt að sýna
í kvöld af því búið var að á-
kveða sýningu á Raufarhöfn.
Á miðnætursýningunni var
svo til fullt hús. Viðtökur voru
mjög góðar og leikurinn hefur
verið umræðuefni dagsins í dag.
Leikdómarar hér, sem er allur
Kortiayningu lokið í sumar
á Hvítár- og Þjórsársvæðinu
almenningur, lýkur einróma lofs
orði á alla túlkun og listræna
meðferð leikaranna. Mun eng-
inn flokkur hér hafa hlotið jafn
einróma lof og þökk, þótt skipt-
ar skoðanir séu um boðskap
þann, sem leikurinn flutti.
Allar ferðir Þjóðleikhússins
hingað norður hafa verið vel
þakkaðar, en þessi ekki sízt,
og þeir staðir sem flokkurinn
á eftir að heimsækja ættu að
athuga að af miklu er misst fyr
ir þá sem sjá ekki þessa sýn-
ingu. — S. P. B.
Töouð síldarnót
i
fannst
SL. þriðjudag fann síldarbát-
urinn Ásgeir Torfason frá
Flatey síldarnót á miðunum.
Þessa nót hafði Vinur frá
Hnífsdal misst sl. sunnudag
og tapað.
Var þetta mikið happ fyrir
Vin að fá aftur nót sína, sem
var 400 þús. kr. virði.
Leitað 50 ára gam-
allar kvikmyndar
um Jóhannes glimukappa
t SUMAR vinna landmælinga-
flokkar eins og undanfarin ir að
kortlagningu á vegum Raforku-
málaskrifstofunnar kringum árn-
ar, sem helzt koma til greina til
stórvirkjunar í framtíðinni. t
sumar verður mælt það sem eftir
er af Hvítársvæðinu, frá Bláfelli
og niður í byggð, og seinna í
sumar sennilega það sem eftir
er af Þjórsársvæðinu. Er hér um
að ræða yfirlitslandmælingar,
sem síðan eru unnar nákvæmar
á þeim stöðum, sem þurfa þykir.
I fyrra var kortlagt svæðið við
Hestfjall. en rannsóknir þar
munu liggja niðri í sumar og
einnig er búið að kortleggja
fleiri staði við Hvítá, eins og t. d.
Skipstapar
á Biskayaflóa
BREST, 13. júlí. — Ofsaveður
var á Biskayaflóa í dag og sukku
a. m. k. þrír spænskir fiskibátar.
Allmörgum mönnum var bjarg-
að, en óttazt er, að 16 hafi farizt,
m.a. þrír af bátum „Nuestro
Padre Jesus Nazaredo“.
við Bláfell og Brúará.
Svæðið kringum Gullfoss er
á því svæði, sem nú er verið að
kortleggja. Þar er nú uppfrá
jarðfræðingur á vegum Raforku-
málaskrifstofunnar að athuga
m. a. jarðlögin í gljúfrinu fyrir
neðan Gullfoss, en með slíkri
rannsókn má spara mikla borun,
sem er dýr. Borflokkur Raforku-
málas'kriistofunnar hefur aðal-
lega verið við Búrfell í sumar,
eins og áður hefur verið frá
skýrt.
FYRIR um það bil 50 árum var
gerð í Kaupmannahöfn kvik-
mynd um hinn þekkta íslenzka
glímukappa Jóhannes Jósefsson.
En nú finnst ekki þessi mynd.
Frá þessu skýrir danska blaðið
B. T. Blaðið segir ennfremur:
Aðalræðismaður íslands í
Leith í Skotlandi, Sigursteinn
Magnússon, hefur skrifað Arn0
kvikmyndafélaginu í Kaup-
mannahöfn og beðið um aðstoð,
þar eð áhugi er fyrir því að
senda kvikmyndina um glímu-
kappann á væntanlega kvik-
myndahátíð í Edinborg. En Arn0
kvikmyndafélagið hefur nýlega
unnið að mynd fyrir íslenzka ut-
anríkisráðuneytið.
Ekki hefur verið hægt að hafa
upp á þessari gömlu kvikmynd.
Hvorki Kvikmyndasafnið né
'skjalasafn Þjóðminjasafnsins, er
geymir raddir og kvikmyndir,
kannast við þessa upptöku. A
síðarnefnda staðnum er búið að
fara í gegnum Norðurlanda
kvikmyndir og hinar mörgu sýn-
ingarmyndir Elfelts frá þessum
tíma. En ekkert finnst um glímu-
kappann.
íslenzki aðalræðismaðurinn
heldur, að einhver einstaklingur
muni eiga myndina. Og ef svo er,
er áhugi fyrir að fá hana keypta
eða að láni.
★
Mbl. tókst ekki í gær að ná
sambandi við Jóhannes Jóseps-
son, sem ekki er í bænum. Kvik-
myndin fyrir utanríkisráðuneytið
mun vera landkynningarmynd
Kjartans Ó. Bjarnasonar sem
Arn0 film hefur unnið.
Minni fiskafli fyrstu 4
mán ársins en í fyrra
BLAÐINU hefur borizt skýrsla
frá Fiskifélaginu um fiskaflann
fyrstu 4 mánuði ársins. Var heild
araflinn fram til aprílloka sam-
tals 185.943 lestir, en í fyrra á
sama tíma 202.002 lestir. Af þess-
um afla eru 157 þús. lestir báta-
fiskur, en 28 þús. lestir togara-
fiskur. í ár veiddust 430 lestir
af rækju, en engin rækja á sama
tíma í fyrra.
Af þorskaflanum fóru rúmar
66 þúslestir í frystingu, 45 þús.
í söltun, 32 þús. í herzlu, 11 þús.
í ís, 2 þús. lestir í innanlands
neyzlu og rúm þús. lestir í mjöl-
vinnslu. Af síldaraflanum var
mest brætt eða 11 þús. lestir,
rúmar 6 þús. lestir saltaðar,
nærri 7 þús. lestir frystar og 3
þús. lestir ísaðar. Og krabba-
dýraaflinn var frystur 304 lestir
og soðinn niður -25 lestir.
STAKSTEIKAR
Erlent fjármagn
Gunnar Thoroddsen fjármála-
ráðherra, ritar grein í Vísi í fyrra
dag, þar sem hann ræðir áhrif
viðreisnarráðstafananna á sl. ári
á lánstraust þjóðarinnar erlendis
og þá möguleika, sem skapazt
hafa við þær til að afla f jármagns
erlendis til framkvæmda hér á
landi. Hann segir þar m. a.:
„En þótt sparifé aukist ár frá
ári þarf þriðja leiðin að koma til,
en það er erlent fjármagn í stór-
um stil.
Hið erlenda fjármagn getur
ýmist komið að gagni sem iáns-
fé, eða sem áhættufé, hlutafé,
eignarframlag til viðkomandi fyr
irtækis.
Það er rétt, að islendingar taki
við erlendu fé, sem menn vilja
leggja í fyrirtæki hér, og örvi til
slíkrar þátttöku, eins og gert hafa
Norðmenn frændur vorir, undir
forustu Trygve Lie. En þá þarf
um leið, einkum fyrir fámenna
þjóð með miklar ónýttar auðlind-
ir og framtíðarmöguleika, að
setja traustar skorður við, þannig
að íslenzku þjóðerni, sjálfsfor-
ræði og umráðum yfir landi og
lindum auðs, sé ekki í háska
stefnt.
Varðandi lánsfé þarf að stefna
að því, að f jármagn fáist til langs
tíma, 15, 20, 30, 40 ára, með lág-
um vöxtum“.
Kauphækkanirnar
til ills eða góðs?
Það virðist vera dálítið á reiki,
hvort Tíminn telur kauphækk-
anirnar að undanförnu til ills eða
góðs. Þegar fagna þarf hinu „ár-
angursríka samstarfi samvinnu-
hreyfingarinnar og verkalýðs-
hreyfingarinanr“ er ekki annað
á blaðinu að sjá en að það telji
þær „raunhæfar kjarabætur“.
En þá sjaldan það kemur fyrir,
að Tímin gerir sér grein fyrir því,
að kauphækkanirnar hljóti að
draga einhvern dilk á eftir sér,
er minna lagt upp úr því að vekja
athygli á „samstarfi þessara
tveggja voldugustu félagsmála-
hreyfinga á íslandi" og sagt, að
„ríkisstjórnin hafi valið kaup-
hækkunarleiðina“! »
Landsprófið
Benedikt Tómasson skólayfir-
Iæknir, ritaði grein um skóla-
mál hér í blaðið í gær, þar sem
hann ræðir nokkuð hugsanlegar
breytingar á hinu svokallaða
landsprófi. f lok greinar sinnar
segir Benedikt:
„Landsprófið má gera umfangs
minna og óhátíðlegra en nú er
og reyna þó á kunnáttu og hæfi
leika nemenda til nægilegrar hlít
ar. Og varla væri menntaskólun-
um hnekkir að því — og það
kostaði ekki neitt — að brautskrá
með gagnfræðaprófi alla þriðju-
bekkinga, sem hlytu tilskilda lág-
markseinkunn, en setja hærra
mark til inngöngu í fjórða bekk.
Fallnemendum þriðja bekkjar
væri þá ekki fleygt algerlega út
á gaddinn, eins og nú er. Allir
hafa þeir þó setið einn vetur í
skóla, flestir væntanlega lesið
eitthvað og sumir vafalaust vel.
Jafnaldrar þeirra, sem fara í
fjórða bekk gagnfræðaskóla í
miklu léttara nám, fá gagnfræða-
próf eftir veturinn, og hvers eiga
hinir að gjalda? Margt fleira
gæti komið hér að liði, þótt ekki
verði nefnt, til dæmis meiri f jöl-
breytni í námi eftir unglingapróf.
Það er sannfæring mín, að ung-
lingar séu nú beittir nokkurn veg
inn eins harkalegri meðferð og
unnt er að hugsa sér við val til
menntaskólanáms. Þetta er að
leika sér að andlegri heilsu
þeirra. Hefur þjóðin efni á bví?“