Morgunblaðið - 19.07.1961, Blaðsíða 3

MiðviKudagur 19. júlí 1961
MORGVTSBL AÐIÐ
3
Þjdö-
búningar
Það vakti mikla athygli nor
rænu veitingahúseigandanna,
eiginkvenna þeirra og annarra
gesta, sem sátu kvöldboð í
Þjóðleikhúskjallaranum mánu
dagskvöldið 3. júlí s.l., þegar
stúlkurnar fimm, sem eru ,á
meðfylgjandi mynd, birtust í
íslenzkum þjóðbúningum: Sig
rún Gísladóttir (yzt til
vinstri) var mætt í gömlum
peysufötum með djúpu húf-
una, og á sauðskinnsskóm. í
hendinni hélt hún á kolu. Geir
laug Þorvaldsdóttir var í
gamla skautbúningnum með
reisnarlegum kzókfaldinum,
þær Ragna Ragnars og Bryn-
dís Schram (í miðju) í skaut-
búningnum með sprotahelti,
Ragna í fallegum kyrtli og
Bryndís í samfellu og Sigríð-
ur Steinunn Lúðvíksdóttir í
upphlut m-eð skotthúfu.
og erlendir gestir
Frumkvæði þessarar nýstár-
legu sýningar áttu þær frú
Ingibjörg Guðmundsdóttir og
frú Kristjana Pétursdóttir.
Hinir erlendu gestir sem
hingað voru komnir á hið nor
ræna veitingamannamót,
höfðu aðeins skamma viðdvöl
og gafst m.a. ekki tími til að
skoða Þjóðminjasafnið. Því
datt frúnum það. snjallræði í
hug að kynna þeim þjóðbún-
inganna í fyrrnefndu kvöld-
boði. Þær fengu Rúnu Guð-
mundsdóttur, verzlunarstjóra
í Markaðnum í lið með sér og
stjórnaði hún sýningunni. Sýn
ingarstúlkurnar voru kven-
stúdentarnir, sem sýndu
tízkufatnað á skemmtun kven
stúdentafélagsins í Lido fyrir
skemmstu. Búningamir voru
fengnir að láni víðsvegar að
úr bænum. sumir komu frá
Þjóðminjasafninu og aðrir
eru í einkaeign. Einnig var
sýndur nýtízkufatnaður.
Vestrœn
menning
AÐALFUNDUR Samtaka u
vestræna samvinnu var haldinn
þriðjudaginn 4. þ.m. — Fram-
kvæmdastjóri samtakanna, Knút-
ur Hallsson, lögfræðingur, flutti
ítarlega skýrslu um starfsemi
samtakanna á liðnu starfstíma-
bili. Hafði starfsemin verið all-
fjölbreytt, og m. a. verið fólgin
í því að annast um heimsóknir
ýmissa erlendra fyrirlesara til
landsins, svo sem þeirra Poul de
Lieven, aðalblaðafulltrúa Atlants
hafsbandalagsins, og Dagfinn
Austad, æskulýðsfulltrúa banda-
lagsins. Þá sáu samtökin um þátt-
töku í nokkrum alþjóðlegum
fundum og námskeiðum um
menntamál og æskulýðsmál og
efndu til ritgerðarsamkeppni
meðal æskufólks. Unnið var að
dreifingu fræðslurits um Atlants-
hafsbandalagið og verið er að
þýða á íslenzku bæklinginn
„Hvers vegna Nato?“ eftir Paul
Henri Spaak. í undirbúningi er
hér í bænum stofnun æskulýðs-
félags- eða deildar ungra áhuga-
manna um Natomálefni, og sam-
tökin munu væntanlega áður en
langt líður opna sjálfstæða skrif-
stofu til þess að vinna að aukinni
kynningar- og upplýsingastarf-
starfsemi um Atlantshafsbanda-
lagið og vestræna samvinnu.
f stjórn félagsins voru kosnir:
Formaður Pétur Benediktsson,
bankastjóri, og meðstjórnendur
þeir Ásgeir Pétursson, lögfræð-
ingur, Kristján Benediktsson,
kennari, dr. Magnús Z. Sigurðs-
son, hagfræðingur, Sigurður A.
Magnússon, rithöfundur, Sig-
valdi Hjálmarsson,. blaðamaður,
og Tómas Árnason, lögfræðingur.
f varastjórn: Þórarinn Þórarins-
son, ritstjóri, Sigurður Bjarnason,
ritstjóri, og Lárus Guðmundsson,
stud. theol.
Fundarstjóri á aðalfundinum
var Sigurður Bjarnason.

Þurrkleysi tefur
hirðingu heyja
Tún spruttu seint vegna kuðda-
BLAÐIÐ hafði í gær sam-
band við nokkra fréttarrit-
ara víðs vegar um landið og
grennslaðist fyrir um hey-
skap í sveitunum. Eftir upp-
lýsingum fréttaritaranna að
dæma, hafa tún sprottið
seint, vegna kuldakasta í
júnímánuði, þótt snemma
grænkaði og vel voraði. Með
júlímánuði fór sprettu alls
staðar vel fram, og er slátt-
ur síðast byrjaður vestan,
norðan og austan lands og
s*rms staðar vel á veg kom-
inn. Sunnan lands er hey-
skapur hafinn fyrir nokkru,
en þurrkleysi hefur tafið fyr
ir hirðingu. Annars er þetta
nokkuð misjafnt, eins og sjá
má á eftirfarandi:
Grasspretta er yfirleitt rjokk-
uð góð í héraðinu, en nokkuð
misjöfn, sagði fréttaritari Mbl. í
Borgarnesi. Lítið hefur þó verið
hirt ennþá, en um síðustu heigi
náðist talsvert upp í sæti. Síð-
asta vika var því sæmileg að
kalla. Enn er fremur gott hljóð
í mönnum um útlitið, en beðið
er eftir þurrki. Hér hefur verið
kalt í sumar, einkum um næt-
ur, og hefur það haft sín áhrif
á sprettuna.
Fréttaritari blaðsins við ísa-
fjarðardjúp sagði, að heyskapúr
sé þar almennt byrjaður nýlega.
Spretta er yfirleitt í lakara Iagi
og sums staðar mikið kal í tún-
um.
Þar sem tún eru harðlend, er
léleg spretta, en annars staðar
er hún sæmileg að kalla. Norður
á Ströndum hafa nokkrir bæir
orðið afleitlega úti. Annars er
þetta anzi misjafnt.
Hey hefur ekki náðst inn að
heitið geti ennþá, en víða komið
nokkuð á veg. Þurrkar hafa ver-
ið afleitir undanfarið. Það er
óhætt að segja, sagði Páll á PÚf-
um að endingu, að sláttur hafi
almennt byrjað um mánuði
seinna núna en í fyrra og útlit
sé fyrir minni heyskap.
Heyskapur er víða að byrja
hér um slóðir, sagði fréttaritari
blaðsins á Höfðaströnd. Spretta
hefur verið léleg fram tij þessa,
en fer ort fram núna. Úndan-
farna daga hafa verið góðir þurrk
ar og hey náðst upp eftir hend-
inni, þar sem búið er að slá eitt-
hvað.
Þó að byrjað sé seint eru hey
fljóttekin, þar sem vélar eru nóg-
ar, svo það kemur síður að sök,
þótt sláttur hæfist nú um mán-
uði seinna en í fyrra.
í Fljótum og fram til dala er
sprettan enn lélegri, og sláttur
ekki hafinn, nema á stöku bæj-
um. Kal er mikið í túnum og
segja gamlir menn, að það hafx
aldrei verið jafn mikið frá því
1918—19, enda snjóaði fram í
júní. Spretta er betri til sjávar.
Fréttaritari blaðsins á Grund-
arhóli sagði, að sláttur sé yfir-
leitt ekki hafinn á Fjöllum.
Spretta hefur verið léleg. Það
voraði vel og grænkaði snemma,
en tíð var köld í júnímánuði og
dró algjörlega úr sprettu, þar
til í þessum mánuði. Tún, sem
ekki voru beitt í vor, eru nú
orðin slæg, en þurrkleysur hafa
verið undanfarið.
Fréttaritari blaðsins á Egils-
stöðum sagði, að bændur þar um
slóðir væru sumir búnir að ná
inn miklu af heyjum, en þó er
þetta serið misjafnt. Á Héraði er
heyskapur t.d. hvergi byrjaður.
Spretta var hagstæð framan af
júnímánuði, en síðan komu kulda
köst fram í júlí. Tún eru enn illa
sprottin í Jökulsárhlíð, en á Eg-
ilsstöðum t.d. hófst sláttur
snemma í þessum mánuði. Þurrk
leysur hafa tafið fyrir, þar sem
búið er að slá fyrri slátt, þótt
ekki hafi verið rigningartíð. Gera
má róð fyrir, að heyfengur verði
yfirleitt svipaður og í fyrra.
Spretta byrjaði snemma 1 vor,
sagði fréttaritari blaðsins á
Kirkjubæjarklaustri, en með júní
brá til kaldrar veðráttu, svo gras
sprettu fór lítið fram þann mán-
uð. Með júlímánuði batnaði tíð-
in, svo nú er komið allgott gras
víðast hvar, og sláttur almennt
hafinn. Hins vegar hefur hey-
skapartíð verið frekar erfið, þó
komu tveir ágætir dagar í síð-
ustuustu viku. Þeir sem hafa súg
þurrkun náðu þó inn talsvert
miklu heyi.
STAKSTEIWAR
Vöxtur
þjóðarframleiðslunnar
Upplýsixigar Morgunblaðsins
um vöxt þjóðarframleiðslunnar,
sem byggðar eru á nýjustu töl-
um Framkvæmdabanka íslands,
hafa komið framsóknarmönnum
í mikinn vanda. Um nokkurt
skeið höfðu þeir notað gamlar
og ófullkomnar tölur frá bank-
anum til að sanna, að atvinnu-
vegirnir gætu hæglega risið
undir kauphækkununum á eigin
spýtur. Sl. sumiudag ritar Helgi
Bergs verkfræðingur, einn af
varaþingmönnum Framsókirar-
fiokksins, svo grein í Tímann,
þar sem hann fjallar nokkuð
um upplýsingar Framkvæmda-
bairkans. Þó að Tíminn hafi
leyft sér að kalla þessar tölur
„þvætting“ Morgunblaðsins, er
það athyglisvert, að Helgi
treystir sér ekki til að rengja þær
og er helzt á honum að skilja,
að hið eina, sem rýri gildi þeirra
í hans augum, sé það, að þær
hafi birzt í „rammaklausum í
tveim dagblöðum“.
Það er auðvitað von, að Fram
sóknarmöimum sé illa við þess-
ar nýjusfcu upplýsingar Fiiim-
kvæmdabankans, því að þær
kippa stoðunum algerlega und-
an einni höfuðröksemd þeirra
fyrir kauphækkunum. En þær
hljóta að halda gildi sínu óskertu
þrátt fyrir stóryrði Tímans og
vandræðalegt nart Helga Bergs.
„Leitað í kviksyndið“
íslendingur á Akureyri ritar
nýlega um kauphækkunarbaráttu
framsóknarmanna og kommún-
ista og kemst m. a. svo að orði:
„Tilgangur forustumanna þess-
ara irýju hækkana er öllum ljós.
Hann er ekki sá að bæta kjör
vinnandi fólks, heldur að reyna
að kollvarpa því efnahagskerfi,
sem núverandi ríkisstjórn hafði
byggt upp, og var að sanna yfir-
burði sína. Greiðslujöfnuður
hafði færzt i mun betra horf,
sparifjármyndun var vaxandi, al-
menn atvinrna aldrei meiri, svo
sem skattskýrslur í vetur sem
leið sýna, tekjur almennt hækk-
andi, afurðaverð (svo sem mjólk
ur á sölusvæði Mjólkursamlags
Eyfirðinga) mjög hækkandi,
veruleg aukning innstæðna fé-
lagsmanna í samvinufélögum og
hagur bænda aldrei i meiri vexti.
Þannig reyndist hið nýja efnra-
hagskerfi, sem barlómsgreifar og
óheillakrákur Framsóknarflokks
ins töldu stefna til landauðnar.*1
Brosa við
„óðaverðbólgu“
Og fslendingur heldur áfram:
„En Framsókn hefur fengið
viljann sinn. Kaup hefur verið
hækkað verulega fyrir ötula að-
stoð hennar eigin manna. Flokk
urinn býður nú brosandi þeirri
„óaðverðbólgu“ heim, sem Her-
mann Jónasson var einu sinnr
hræddur við að sjálfs hans sögn.
Eftirvinna hefur verið hækkuð
meira en nokkru sinni, en það
þýðir samdrátt atvinnu við út-
flutningsframleiðsluna, færri
vinnustundir. Mjólkurlítrinn hef-
ur hækkað um 12 aura vegna
dreifingarkostnaðar. Eftir er
hækkun til framleiðenrda með
haustinu samkvæmt lögum. Kjöt
og garðávextir fylgja í kjölfarið.
Hækkun á launum verzlunarfólks
krefst hærri álagningarprósentu,
en hún hefur um skeið verið of
lítil, að því er kaupfélagsstjórar
upplýsa.“
ekku m cmfæ vbg vbg vb cmff