Morgunblaðið - 24.08.1961, Blaðsíða 17

Fimmtudagur 24. ágúst 1961
MORGVNBL AÐIÐ
17
Halldór Sigurbsson
sparisj.stj., minning
HINN 4. égúst sl. var jarðsunginn
írá Bórgarnesi einn mætasti íbúi
jþcss fagra þorps, Halldór Sig-
urðsson, sparisjóðsstjóri.
Útförin öll var með þeim virðu
leik, sem minningin um vinsæl-
an drengskaparmann ein nær að
skapa.
Prófessör Björn Magnússon
jarðsöng, kirkjukór Borgarness
söng og Árni Jónsson óperusöngv
ari söng einsöng, en tveir ungir
Borgnesingar stóðu heiðursvörð
við kistu hins látna undir ís-
lenzka fánanum og fána Ung-
mennasambands Borgarfjarðar.
í kirkjunni flutti Guðmundur
Sveinsson, skólastjóri að Bifröst,
kveðju frá Rotaryhreyfingunni,
en Halldór var fyrrverandi um-
dæmisstjóri þess félagsskapar hér
á landi. Er það mál þeirra, er á
hlýddu, að sú kveðja og fram-
setning hennar hafi verið með
því snjallasta og áhrifaríkasta er
heyrzt hefði undir slíkum kring-
umstæðum, enda var Halldór Sig
urðsson í öllu sínu dagfari sann-
ur óg óbifandi boðberi þeirra hug
sjóna, er Rotaryhreyfingin kapp-
köstar að innleiða meðal mann-
anna.
Ekki skal hér farið út í að
rekja í einstökum atriðum hin
margvíslegu afskipti Halldórs af
opinberum menningar-, félags Og
framfaramálum. Þar lagði hann
— Sr. Gunnar
Arnason
Framh. af bls. 15
verið nefnd. Og þörf væri að
víkja að fjölmörgu öðru í þessu
máli. Það er heldur ekki ólíklegt
að margir prestar telji sér skylt
að grípa til vopna, þegar þeir sjá
hversu illa eg geng fram að dómi
'Morgunblaðsins. Kirkjuritið mun
Ijá þeim rúm eftir föngum, öll-
um, og þeim mun fúsar, sem þeir
eru skeleggari og Kristi bundn.
ari — óháðir öðru en því að vilja
tala máli hans, hverjir, sem í
hlut eiga og sem mest í hans
anda: Anda bræðralagsins, sann-
leikans og réttlætisins.
Eg játa það enn — ekki til-
knúður heldur af glöðu geði, að
eg tel kristinni kirkju stafa geig-
vænlega hættu af guðleysisáróðri
rússneskra valdhafa.
En þeir verða ekki barðir niður
með orðum einum og óvíst hvort
þeir verða heldur sóttir né sigr-
aðir með vopnum. Eina ráðið er
að vér í hinum vestræna og lýð-
frjálsa heimi sýnum og sönnum
allri alþýðu nógu rækilega, að
vér höfum ólíkt betra að bjóða á
helzt öllum sviðum. Kristindóm-
urinn gefur oss að mínum dómi
og margra annarra eina færið til
þess. En svo kaldhæðpislega vill
til að honum stafar mest hætta
hérlendis af trúarlegu andvara
t- og kæruleysi. Morgunblaðið
hefur sýnt skilning á því með
því að undirstrika ummæli pró-
fessors Jóhanns Hannessonar um
efkristnunina. En það er ekki
sjálfu sér samkvæmt í málinu.
Það gætir þess ekki að það verð-
lir fljótlega hlegið að þeirri
„speki“, að Gagarin og Titov hafi
komist bænarlaust til himna án
þess að finna Guð. Þeir þurftu
hvorki svo langt, né völdu hina
réttu aðferð. Því að Guðs er fyrst
og fremst að leita í vorri eigin
sál, þótt hann sé raunar „allt í
öllu“ að trú vorri.
Hins vegar stafar oss trúarveik
nm íslendingum miklu meiri
háski af því, að almenningsálit-
ið virðist vera það, að menn eins
og Indriði Einarsson hafi mikið
til síns miáls. Stjórnmálamennirn-
ir gætu valdið hér tímamótum. Ef
þeir vildu nú ganga á undan og
fara að „nota oss prestana" ekki
til að herja á Rússum, heldur til
svo viða hönd a ploginn, en m.a.
var hann frá 1952 til dauðadags
formaður kirkjubyggingarnefnd-
ar Borgarneskirkju og bera störf
hans þar ljósan vott framsýni
hans Og listrænni smekkvísi.
Þau áhugastörf sem Halldór
unni mest og fórnaði mestum
tíma, var söng- og hljómlistar-
lífið. Meðfæddir hæfileikar hans
á því sviði munu hafa verið ó-
tvíræðir, en fátækt hans í æsku
og mikið áfall við systkina- og
föðurmissi, urðu þess valdandi,
að hann átti ekki kost á að gefa
sig nema að mjög takmörkuðu
leyti að tónlistarnámi. Halldór
var hið leiðandi afl í söngmálum
þeirra byggðarlaga sem hann
starfaði í. Þannig var hann stofn-
andi og stjórnandi karlakórs Mið-
firðinga þau ár er hann vann hjá
Kaupfélagi Vestur-Húnvetninga
á Hvammstanga og eftir að hann
fluttist til Borgarness fyrir u.
þ. b. 23 árum, kom hann á fót
karlakór Borgarness, en auk þess
kenndi hann um tíma söng bæði
við Bændaskólann á Hvanneyri
og við Samvinnuskólann í Bif-
röst. Förmaður kirkjukórasam-
bands Mýrarprófastsdæmis var
Halldór frá stofnun þess og til
dauðadags.
Halldór var kvæntur Sigriði
Sigurðardóttur, kaupmanns
Pálmasonar og Steinvarar Ben-
að hlusta á oss í kirkjunum, ræða
við oss sem sálusorgara — eg
tala nú ekki um, ef þeir sjálfir
skara fram úr í kristilegu líferni
— þá yrðu langþráð siðaskipti i
landinu. Mér finnst það skipta
mestu máli. Því er eg enn fagn-
andi yfir því, að hafa mér raun-
ar að óvörum hleypt af stað þess-
um umræðum. Það ætti að vera
óhugsandi að úr því mönnum
virðist voðinn auðsær, sem ógn-
ar kirkju og kristnilífi voru,
haldi þeir áfram að hanga með
hendur í vösum og horfa á það
að illgresið vaxi æ meira upp
yfir hveitið.
Morgunblaðið hefur svo brýnt
mig, að mér leyfist ef til vill að
skora ofurlítið á það góðum mál-
sf.að til framdráttar.
Eg skora á það að beita sér
fyrir vakningu innan kirkjunnar
á fslandi — stórum aukinni
kirkjusókn og strangari kröfum
um kristilegt uppeldi og kristi-
legt hugarfar og líferni á öllum
sviðum. Ekki aðeins næstu daga
heldur óþrotlega í framtíðinni.
Eg trúi því ekki að vér prestarn-
ir munum skerast úr leik að
fagna þeirri baráttu og styðja
hana, hvar í flokki sem vér stönd
um á stjórnmálasviðinu.
Og eg veit að fátt getur orðið
til meiri þjóðþrifa og guðleysi
kommúnismans til fullkomnara
niðurdreps.
Gunnar Árnason.
— Hjá Hákoni
Framh. af bls. 8
í Vatnsfirði er birkikjarr
allhátt, og náttúrufegurð mikil.
.Þyrfti að friða skóginn og sýna
honum aukinn sóma.
I stjórn Barðstrendingafélags-
ins eiga nú sæti: Guðbjartur
Egilsson, form., Guðmundur Jó-
hannesson, varaform., Ólafur
Jónsson, ritari, Vikar Davíðsson,
gjaldkeri, og meðstjórnendur
Alexander Guðjónsson, Sigurð-
ur Jónasson og Guðmundur
Benjamínsson.
Barðstrendingafélagið í Reykja
vík hefur unnið mikið og gott
starf fyrir hérað sitt. Er mikils
um vert, að góðir og myndar-
legir veitingastaðir rísi á fögrum
og hlýlegum stöðum meðfram
þjóðvegum. Er að þeim hið
mesta hagræði fyrir almenning.
l S. Bj. j
ónýsdóttur, Hvammstanga, og lif-
ir hún mann sinn. Eignuðust þau
þrjú börn: Hrein, verzlunarstjóra
í Austurveri í Reykjavík, Björk,
húsfreyju í Borgarnesi og Sigurð
sem enn dvelst í heimahúsum.
Sem heimilisfaðir var Halldór
einstakur maður. Nærgætni hans,
góðvild og umhyggja fyrir öllu
sem verða mátti til að fegra og
auðga heimilislífið, var eins og
frekast verður á kosið. Missir
slíks heimilisföður er því sár eft-
irlifandi konu og börnum.
Halldór var ekki nema 58 ára
er hann lézt. Fæddur 29. sept.
1902 að Geirmundarstöðum í
Skagafirði, sonur hjónanna Sig-
urðar Sigurðssonar Og Ingibjarg-
ar Halldórsdóttur, er þar bjuggu,
Og var hann yngstur 5 systkina.
Við sem kynntumst Halldóri
Sigurðssyni munum seint gleyma
hönum og víst er um það, að
minningin um fölskvalausa fram
kömu hans, háttvísi og alúð við
alla menn, mun verða okkur sem
yngri erum gagnlegt veganesti.
Sig. Magnússon
— Berlin
Framhald af bls. 13.
fram af flokkspedöntunum, sem
semja áróðursfræði sín í gráu
steinhjöllunum í Pankow. Það
er raunaleg staðreynd, sem aust-
ur-þýzkir hagfræðingar hafa
komizt að um meðalaldur verka
manna. Af hverjum 100 verka-
mönnum eru 40 yfir fimmtugt í
Austur-Þýzkalandi. í Póllandi,
þar sem illmögulegt er að flýja
kommúnismann, eru aðeins 22
af hverjum hundrað verkamönn
um yfir fimmtugt og í Tékkó-
slóvakíu einungis 19.
Vesturveldin geta ekki
gefið réttindin eftir
Ákvörðun Krúsjeffs um að
leyfa Ulbricht, „statthalter"
(= skattlandsstjóra) sínum, að
fella járntjaldið til fullnustu í
Berlín, er algert brot á fjór-
veldasamningnum. Fáir hefðu
trúað því á sínum tíma, að sam-
komulag sigurvegaranna í Berlín
yrði hundsað pappírsplagg inn-
an nokkurra ára, og enginn
hefði þorað að halda slíkri skoð-
un fram, án þess að vera kall-
aður „rússagrýluhræddur aftur-
haldsgaur" eða eitthvað í þá
áttina.
Sú ákvörðun þýðir einnig
næstum algera innilokun þegna
Ulbrichts. „Flóttatilraun nú
nálgast jafngildi sjálfsmorðs",
sagði austur-þýzkur embættis-
maður, sem slapp vestur yfir
fyrir fáum dögum. Takist komm
únistum að halda hliðinu lok-
uðu og koma í veg fyrir sam-
göngur milli hernámssvæðanna,
myndu íbúar A-Þýzkalands lok-
ast bak við jámtjaldið. Vestur-
veldin geta ekki undir neinum
kringumstæðum gefið eftir rétt-
inn til frjálsra samgangna um
Berlín, því að uppgjöf svo mik*>
ilsverðra og samningstryggðra
réttinda myndi hafa geigvænleg
áhrif í allri Austur-Evrópu,
bæði í pólitískum og sálfræði-
legum skilningi.
Þrátt fyrir undanhald á mörg-
um sviðum í Berlín, er aðstaða
Vesturveldanna að mörgu leyti
sterk, siðferðilega, löglega og
stjórnmálalega. Ibúar Vestur-
Berlínar eru stjórnmálalega
þroskaðir, trúa einlæglegar á
frelsið en nokkrir aðrir, og
treysta vestrinu til þess að verja
það. Þeir þekkja hörmungar
nazista-tímabilsins og gleyma
því ekki. Þeir hafa líka frá
stríðslokum horft daglega á
harmleikinn, sem hefur verið að
gerast í Austur-Þýzkalandi. Þeir
vita vel, að menn flýja ekki
ættland sitt og fósturjörð, skilja
eigur sínar og stundum afrakst-
ur ævistarfs eftir og leggja upp
í lífshættulegan flótta með böm
sín, nema eitthvað mikið sé að
í þjóðfélaginu. Sá harmleikur
er Berlínarbúum Ijósari ea
flestum öðrum.
Berlín er nú prófsteinn á sið-
ferðilegan styrk Vesturveldanna.
— M. I>.
Þuiíður Ásu
Huruldsdóttír
Baldvin S. Bald-
vinsson — Minning
F. 21. des. 1908
D. 16. ágúst 1961
„EIGNISTU eina ósk, biddu um
góðan dauðdaga“ er haft eftir
frönskum heimspekingi, og þeir,
sem dvalið hafa lengi á hælum
Og sjúkrahúsum, vita hve mikils
virði sú ósk er. Baldvin S. Bald-
vinsson varð bráðkvaddur
skammt frá heimili sínu 16. ágúst
sl. Hann verður jarðsunginn frá
Fríkirkjunni í dag kl. 10,30.
Baldvin var fæddur á Ársskógs
strönd í Eyjafirði og ólst þar upp
£ stórum systkinahóp. Foreldrar
hans voru Sólveig Stefánsdóttir
og Baldvin Þorsteinsson skip-
stjóri.
Ég kynntist Baldvini fyrst á
Reykjahæli, fyrir rúmum tveim
áratugum. Við vorum þá ungir
Og lífsglaðir og létum sem við
vissum ekki af sjúkdómnum sem
þá hjó stór skörð í hópinn um-
hverfis okkur. Á kvöldin settist
einhver gjarna við orgelið og við
tókum lagið. Baldvin var þar
mestur söngvarinn, hafði svo
bjarta og fagra tenórrödd að
„kórinn“ þótti varla sönghæfur
væri hann fjarverandi.
Atvikin höguðu því svo, að þeg-
ar hugmyndin að stofnun SÍBS
fæddist norður í heimabyggðum
hans, var hann einmitt staddur í
Reykjahæli og þegar bréf þeirra
norðanmanna barst, var Baldvin
strax meðal þeirra, er mest og
bezt börðust fyrir stofnun sam-
takanna. Árum saman var hann
í stjórnum félagsdeildanna og í
varastjórn sambandsins, þegar
hann lézt.
Baldvin var einkar ljúft að
minnast þess tíma, er hann
dvaldi í hælunum. Þangað sótti
hann heilsuna og þar kynntist
hann sinni ágætu konu, Laufeyju
Þórðardóttur, sem stóð við hlið
hans utan heimilis og innan upp
frá því.
En þótt Baldvin fengi aftur
heilsu, bar hann alla tíð menj-
ar heilsuleysisins, liðagigt í flest-
um liðamótum, en þrátt fyrir það
lærði hann kjötiðn og starfaði
við það æ síðan. Baldvin gekk í
Frímúrararegluna fyrir allmörg-
um árum og hefur án efa reynzt
afbragðsfélagi þar.
Þeim fækkar óðum stofnend-
um SÍBS Og við, sem eftir lifum,
horfum með söknuði eftir hverju
andliti, og þökkum vináttu þeirra
og samstarf.
Konu Baldvins Og syni bið ég
blessunar.
G. Löve
Tékkneskir
TÉKKNESK stjórnarvöld hafa
boðið fram styrk handa íslend-
ingi til náms í Tékkóslóvakíu
skólaárið 1961—1962, og nemur
styrkurinn 600 tékkneskum kr.
á mánuði. Skólagjöld þarf ekki
að greiða.
Styrkurinn veitist til hvers
konar náms sem unnt er að
stunda við háskóla í Tékkóslóvak
íu. Til inngöngu í listaháskóla
andaðist hér í bænum 23. f. m.
eftir langvarandi sjúkleika, en í
Rvík hafði hún átt heima í nær-
fellt 50 ár.
Hún fæddist að Eyri í Skötu-
firði í Ögursveit 10. júlí 1878,
var yngst alsystkina sinna og
andaðist þeirra síðust. Móður
sína, Salóme Halldórsdóttur,
systur þeirra merkrsbændanna,
Gunnars alþm. í Skálavík, Jóns
á Laugabóli og Hafliða skip-
herra í Ögri, missti hún í
bernsku, en fór þá með föður
sLium, Haraldi Halldórssyni í
Ögur og dvaldist þar fram að
fullorðinsaldri. En Þuríður í
Ögri var að fyrra hjónabandi
sínu mágkona móður hennar og
æskuvinikona.
Ása Haraldsdóttir var mjög
glæsileg stúlka, tápmikil og gerð
arleg og glæsileik sínum hélt
hún fram á efri ár, þrátt fyrir
sjúkleika í 25 síðustu árin. Hún
var góð húsmóðir skapmikil en
fastlynd og stillt í framkomu.
Hún var greind kona og minnug
vel á margt frá fyrri árum.
Með seinni manni sínum, Guð-
jóni Jónssyni, átti hún hlýlegt
og gott heimili. Reyndist hann
henni frábær vinur að alúð og
umhyggju og ekki sízt í lang-
varandi veikindum hennar.
Frændur og vinir geyma um
Ásu Haraldsdóttur góða minn-
ingu.
Kunnugur.
námsstyrkir
þarf að þreyta inngöngupróf.
Umsóknir um styrkinn sendiát
menntamálaráðuneytinu fyrir 15.
september n.k., og fylgi stað-
fest afrit prófskírteina, svo og
meðmæli. Umsóknareyðublöð
fást 1 menntamálaráðuneytinu,
Stjórnarráðshúsinu við Lækjar-
torg og hjá sendiráðum íslands
erlendis.
(Frá Menntamálaráðuneytinu)