Morgunblaðið - 07.10.1961, Síða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ
Laupardagur 7. október 1961
Dorothy Quentin:
Þöglaev
8.
Skáldsaga
hafði aldrei flúið neitt síðan
André hafði kennt henni að sigr-
ast á hræðslunni, hefði nú helzt
viljað taka til fótanna og forða
sér frá þessum tveimur konum,
sem nú mældu hana með aug-
unum, án þess að líta af henni.
Það hefði nú strax verið
skárra, ef hann hefði sagt henni
frá þessu sjálfur, en hitt var ó-
fyrirgefanlegt, að stofna henni í
þetta, vel vitandi hversu mjög
móðir hans mundi njóta þess að
greiða henní þetta högg. Reiði
hennar gagnvart honum gaf
"henni nægilegt hugrekki til að
gera sér læti undir þessu vökula
augnaráði þeirra og sigrast
á þessari auðmýkingu. Hún
gleymdí því nú, að hún hafði í
tíu ár lifað í þessum draumi, án
þess að fá nokkurntíma bréf frá
André. Hún hafði búizt við, að
hann mundi gera einhverja grein
fyrir þessari löngu þögn sinni,
alveg eins og hún ætlaði að gera
'honum grein fyrir því, hvers
vegna hún hafði ekki komið
heim fyrr en nú.... að eina,
sem henni hafði aldrei dottið í
hug var það, að hann gæti verið
trúlofaður annarri stúlku.
Þessi barnalega heimska henn-
ar kom nú yfir hana með öllum
sínum þunga og það var eins og
•hún ætlaði að drekkja henni og
kæfa hana. Kvalimar sem hún
hafði þolað af því að fá aldrei
bréf frá André, hvorki úr lækna-
skólanum Frakklandi né held-
ur að heiman frá honum, hafði
verið hégóminn einn í saman-
burði við kvalirnar, sem hún
varð nú að þola. Þá hafði ástin
fundið upp hundrað afsakanir
fyrir hann. .. .bréfin hefðu týnzt,
eða hann væri svona niðursokk-
inn í námið sitt.... hann væri
latur að skrifa og ætlaði að bíða
þangað- til þau sæjust og þá
mundu þau tala og tala.... ó,
hvað þau mundu hafa margt að
eegja! Nú fann hún, að hún
hafði frestað heimför sinni of-
jlengi... .hún gat enn ekki trúað
því, að hann mundi ekki hafa
elskað hana eins og fullorðinn
maður, ef hún hefði komið nógu
snemma heim — og þessi sann-
færing olli henni sársauka.
Þá hringdi síminn í öðru her-
bergi og forðaði því, að hún legði
á flótta. Simone fór að svara í
símann og leið út úr herberginu
eins og afturganga og lokaði hurð
inni á eftir sér hljóðlaust.
Frankie varð aftur ein með Hel-
enu, sem studdi báðum höndum
á fílabeinshnúðinn á stafnum
sínum og hélt áfram að stara á
hana.
Þér bregður við að heyra, að
André er trúlofaður, sagði hún
og það vottaði fyrir ákafa í harð-
neskjulega málrómnum. Hún
nýtur þess arna, hugsaði Frakie
og meðvitundin um það hjálpaði
henni nokkuð til að stilla sig.
Já, mér kemur það á óvart,
svaraði hún kæruleysislega, því
að hann nefndi það alls ekki í
bréfinu til mín.
Það eru sjö mánuðir síðan og
þá hafði hann ekki hitt Simone.
Gamla konan lyfti stafnum og
lét hann skella á gólfið, eins og
til að afgreiða málið. Hann var
eindreginn piparsveinn þá og all-
ur í starfi sínu og undirbúningn-
um udir að stofna sjúkrahúsið.
Þú veizt auðvitað að húsið okk-
ar er nú orðið sjúkrahús?
Já, og mér finnst það göfugt
af yður að gefa húsið yðar til
þess arna, sagði Frankie með inni
leik. Vitanlega vissi hún um
grun greifafrúarinnar um, aí
Frankie elskaði André enn, síðan
í barnæsku og hafði ánægju af
að særa hana, en aðdáun hennar
fyrir fórn gömlu konunnar hvað
húsið snerti, var ósvikin.
Gamla konan gerði sér hroll.
Það voru ekki mörg almennileg
steinhús til hérna á eynni, en
þetta var hentugt til þess arna.
Sjálfri fannst mér við sjá vel
fyrir okkar fólki, hér áður'fyrr,
— Maður framreiðir ekki hægra megin, kona!
en André var þar á öðru máli.
Hún brosti, en í því brosi var
engin gleði, og Frankie vissi vel
að hún sársá eftir höllinni. Hann
er svo nýtízkulegur, hélt gamla
konan áfram. Og ég er hrædd
um að hann sé talsvert einstreng
ingslegur sem læknir líka.
Leyfist að reykja hér? spurði
Frankie formlega. eins og kurt-
eist barn. Auðvitað var André
einstrengingslegur, það hafði
hann alltaf verið og það var eitt
af því, sem henni þótti vænt um
hann fyrir. En að hlusta á móður
hans tæta hann svona sundur lið
fyrir lið, hægt og rólega, gerði
það að verkum, að hana langaði
að reykja, úr því að hún gat
ekki tekið til fótanna og hlaupið
leiðar sinnar. Hún varð einhvern
veginn að sigrast á handaskjálft-
anum.
Gerðu svo vel. Það er kassi
þarna á borðinu.
Þakka yður fyrir, ég vil held-
ur Chesterfield, meðan þær end-
ast. En þá verð ég víst að venja
mig á þær frönsku.
Auðvitað. Ég var alveg búin
að gleyma því, að þú ert auðvit-
að orðin amerísk, Francoise.
Fyrir sjö mánuðum, þegar
André hafði ritað henni þetta
embættismarinslega bréf um
andlát Edvards frænda, hafði
hann enn ekki hitt Simone. Þá
hafði hann verið frjáls maður
með allan hugann við starf sitt,
ef hún þekkti hann rétt. Frarikie
hallaði sér aftur í óþægilega stól-
inn og blés frá sér reyknum, hugs
andi, og svipur hennar bar eng-
an vott um hugsanirnar, sem
inni fyrir bjuggu. Bara að hún
hefði getað sagt honum, hvers
vegna hún gat ekki komið heim
og sezt að í Laurier, en hún hafði
bara viljað varðveita þetta leynd
armál sitt þangað til hún gæti
sagt honum það munnlega og
gert hann glaðan. Nú mundi hún
aldrei segja honum það. Ef hann
hefði aldrei kært sig neitt um
hana, vildi hún ekki fara að
segja honum, að hún hefði verið
að vinna fyrir hann — upp á
von og óvon.
Hvern er Simone að' syrgja?
spurði hún, tiþþess að segja eitt-
hvað.
Bájjir foreldrar hennar fórust
í bílslysi. Hún hefir átt heima í
Dijon og lifað algjörlega fyrir
foreldra sína. Og svo varð hún
allt í einu munaðarlaus og sama
sem eignalaus. Vitanlega bauð
ég henni þá hingað til langdval-
ar.
Auðvitað. Aumingja Simone.
Frankie reyndi að vorkenna
veslings munaðarleysingjanum,
en það var nú samt eitthvað í
þessari óframfærnu framkomu
Simone, sem minnti á hræsni.
Þegar gamla greifafrúin tók að
segja sögur af því, hvað hún
hefði verið dásamleg ráðskona
fyrir foreldra sína, hve lagin
hún væri að sauma, og hve gam-
aldags í húslegum störfum í stað
þess að hlaupa eftir atvinnu og
hve góð hjálp nú fyrir greifa-
frúna, og hve heppileg kona fyr-
ir André, þá hlustaði Frankie á
alla þessa lofdýrð með stökustu
þolinmæði. Hún átti engan rétt
á að vantreysta Simone eða tor-
tryggja hana og heldur ekki að
geta sér til um, hvernig André
hefði getað farið að því að biðja
hennar.
Hún átti yfirleitt engan að-
gang að André, nema þetta, að
þau höfðu verið bernskufélagar
og svo var hann núna umboðs-
maður fyrir jarðeignina hennar.
Hitt skildi hún mætavel, hvers
vegna greifafrúin vildi heldux
munaðarleysingja fyrir tengda-
dóttur en hana sjálfa: hún gat
vafið Simone um fingur sér að
eigin geðþótta, þegar þau væru
gift.
Helena hringdi silfurbjöllu og
Anne-Marie kom inn með vín-
glös á bakka. Anne-Marie var há
dg grönn og stórbeinótt og var
farin að líkjast húsmóður sinni.
Þær tvær höfðu sáralítið breytzt
á þessum tíu árum, fannst
Frankie, þegar Anne-Marie svar
aði kveðju hennar með: Velkom-
in heim, mademoiselle! sem bar
ekki með sér, að hún væri nema
hóflega velkomin. Og dimma
augnatillitið var jafn gagnrýnið
og áður.
Simone kom nú inn aftur og
tilkynnti. að André hefði tafizt í
lækningastofunni, en mundi
koma til þeirra eftír mat, nógu
snemma til þess að fara með
Francoise til Laurier.
Nú, þegar Frankie vissi, hvern
ig allt var í pottinn búið, var
henni það heldur léttir, að André
skyldi ekki koma í matinn.
Henni hefði orðið það ofviða að
halda uppi léttara hjali við þau
öll, undir sívökulum augum
kvennanna tveggja.
Hún horfði nú á kræklóttar
hendur greifafrúarinnar hella
vandlega í glösin og láta svo ís-
mola detta ofan í þau með mik-
illi nákvæmni. Þessar gömlu
hendur voru lamaðar af gigt, en
gamla korian vildi ekki láta und-
framkvæma þetta húsmóðurverk
an slíkum erfiðleikum heldur
sitt með fullri leikni.
Jæja, velkomin heim, Franc-
oise, sagði hún og Simone brosti
fleðulega til Frankie þegar hún
skálaði við hana.
Kallaðu mig Frankie, eins og
kunningjar mínir gera, sagði
hún einbeittlega og óskaði þeim
báðum á heimsenda.
Frankie, át Simone eftir og
smjattaði á nafninu. En skrítið!
Það er eins og strákanafn.
Hádegisverðurinn, sem þær
sátu að þrjár, var blátt áfram en
ágætur og vel framreiddur af
þjóninum, Paul og Anne-Marie
í borðsalnum. Gamla, gljáfægða
borðið glitraði undir skrautleg-
um borðbúnaði og silfurgripum
með skjladarmerki ættarinnar á.
Þarna var á veggnum mynd af
föður Andrés og Frankie brosti
til hans. Þar var að minnsta kosti
einn gamall vinur.
Það hryggði mig mjög að
hayra andlát herra greifans,
sagði hún.
Helena kinkaði hægt kolli og
tinnusvörtu augun litu á víxl á
Simone, sem var al-sorgarklædd
og Frankie, sem var í bláum lér
eftskjól. Við erum allar syrgj-
andi konur, sagði hún þunglega
en bætti svo við: En náttúrlega
syrgir þú nú ekki hann frænda
þinn svo mjög, Francoise, sem
hafðir ekki séð hann árum sam-
an. Hann, var orðinn gamall mað-
ur en þú barn, þegar þú fórst
að heiman.
Snöggur roði kom í kinnar
ungu stúlkunnar. Hún hafði
þekkt og elskað Edvard frænda
meira en föður sinn....en hún
gat ekki farið að viðra tilfinn-
ingar sínar við þessar konur.
Hann hætti að skrifa mér og
sagði, að það væri svoddan fyrir-
höfn að vera að svara bréfum,
sagði hún, eins og til að verja sig.
Hún vildi heldur ekki segja
þeim, að hún hefði ætlað að koma
Edvard frænda á óvart, með þess
ari heimkomu sinni, engu síður
en André. Eins og hver annar
/ Meðan Davíð flýtir sér til Markús með Andy að leita að — Reykurinn er að magn- lengur! Andy! Andy! Hvar
næstu stöðvar skógareftirlits- Sirrí ast . . . Ég sé Andy ekki ertu greyið?
< ins til að sækja hjálp, fer
bjáni, hafði hún alveg gleymt
• því, hvað hann var orðinn gam-
all, og nú sæi hún hann aldrei
aftur.
Hann var hryggur þegar faðir
þinn dó en þó tók fyrst út yfir
þegar mamma þín gifti sig aftur
og fór burt með þig, sagði Hel-
ena kuldalega, hann vissi, að nú
átti hann engan erfingja að
Laurier. Og þá missti hann allan
áhuga á eigninni.... og lífinu.
Allt, sem þarna var borið á
borð, var úrvals fæða, en Frankie
fannst eins og það ætlaði allt að
standa í henni. Öll þessi ár hafði
hún verið reið við Edvard
frænda og André fyrir að skrifa
henni ekki og gleyma henni svo
fljótt að henni fannst, og nú var
þetta fólk að finna að við hana
fyrir að vanrækja gamla mann-
inn. Þarna lá eitthvað bak við
sem hún skildi ekki.
• Hann vissi alltaf, að ég mundi
koma heim....því aðeins arf-
leiddi hann mig að Laurier,
sagði hún lágt.
Hann vildi, að André fengi
Laurier fyrir fæðingardeild við
sjúkrahúsið, sagði gamla konan
hvasst,.... enda vissi hann, að
þessi auðmaður, hann stjúpi
þinn, myndí sjá fyrir þér. Það
var André, sem fékk hann til að
setja þennan skilmála inn í erfða
skrána.... því hvaða gagn er i
sykurekrum fyrir unga stúlku
eins og þig, sem er vön hóglífi
í amerskum stórborgum?
Frankie varð hugsað til lifn-
aðarhátta sinna síðustu fjögur
árin, þrátt fyrir mótmæli móður
sinnar og stjúpföður, og hana
langaði mest til að hlæja. Hún
var farin að sjá ýmislegt í nýju
Ijósi... .farin að sjá seinni gift-
inguna henna rmóður sinnar með
augum eybúanna, svo og ævina,
sem þeir héldu að hún ætti sem
stjúpdótti rauðkýfingsins Ted
Sanders, hins ríka bílaframleið-
anda. Og ofan á allt kom svo
þessi nýja auðmýking, að hún
skyldi geta þakkað André fyrir
að hafa erft Laurier! Honum,
sem vildi sjálfur fá eignina fyrir
sjúkrahúsið sitt, en hann mundi
nú koma heiðarlega fram í öllu
því máli. En svo huggaðist hún
nokkuð aftur við tilhugsunina
um, að þá hefði André viljað, að
hún kæmi aftur heim til eyjar-
innar .... að minnsta kosti nógu
lengi til þess að hitta hana aftur
og til að sýna, hvers hún væri
megnug að reka eignina ....
En það hafði verið áður en
frændi hennar dó og áður en
hann hitti Simone, hugsaði hún
með beizkju.
Tedd er duglegur atvinnurek-
andi, en enginn auðkýfingur
samt, sagði hún og brosti með
iHÍItvarpiö
Laugardagur 7. október
8:00 Morgunútvarp (Bæn: Séra Jakob
Jónsson. — 8:05 Tónleikar. —
8:30 Fréttir. — 8:35 Tónleikar.
10:10 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —
12:25 Fréttir og tilk.).
12:55 Oskalög sjúklinga (Bryndís Sig-
urjónsdóttir).
13:50 Afmælishátíð Háskóla Tslands:
Háskólahátíðin 1961 (útv. frá
háskólabíói).
Dr. Sigurður Nordal prófessor
flytur erindi. — Lýst doktors-
kjöri. — Söngvararnir Guð-
mundur Jónsson og Kristinn
Hallsson syngja íslenzk lög. —
Háskólarektor ávarpar nýstú-
denta.
16:30 Veðurfregnir.
18:30 Tómstundaþáttur bama og ung
linga (Jón Pálsson).
18:55 Tilkynningar.
19:20 Veðurfregnir.
19:30 Fréttir.
20:00 Tónleikar: „Sylvia", danssýn-
ingarlög eftir Delibes. (Hljóm-
sveitin Philharmonia leikur; Rob
ert Irving stj.).
20:20 Leikrit: „Víst ertu skáld, Krist-
ófer!“ eftir Bjöm-Erik Höjer, 1
þýðingu Þorsteins O. Stephen-
sens. — Leikstjóri: Helgi Skúla-
son.
20:50 Meistararnir Mozart og Weber:
a) Operuaríur eftir Mozaxt
(Erich Kunz syngur).
b) Fagottkonsert eftir Weber
(Karel Bidlo og tékkneska
fílharmoníusveitin leika: Kurt
Redel stjómar).
21:20 Upplestur: „Alltaf að tapaM#
smásaga eftir Einar H. Kváran
(Bry nj ólfur J óhannesson leik-
ari).
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:00 Danslög
24:00 Dagskrárlok.