Morgunblaðið - 26.10.1961, Qupperneq 1

Morgunblaðið - 26.10.1961, Qupperneq 1
24 síður <8. árgangur 243. tbl. — Fimmtudagnr 26. október 1961 Frentsmiðja Morgu*>i>Iaðsina „Sagan dæmir Sovétríkin" Heímurinn heldur áfram að tjá Kreml hug sinn vegna risaspreng j unnar UM ÞAÐ leyti, sem það varð kunnugt í gær, að Rúss- ar hefðu enn sprengt kjarnasprengju við Novaja Zemlja (sjá aðra frétt), bárust fréttir af því hvaðan- æva ur heiminum að lciðandi menn og almenning- ur mótmæltu kjarnorkutilraunum Rússa — og for- dæmdu sér í lagi risasprengjuna sl. mánudag, sem geislavirkt ryk berst nú frá víða um heimsbyggðina. ★ Segja má, að Japanir, sem Kárustu reynsluna hafa af ægi- legum afleiðingum kjarna- Bprengjunnar og rykskýið frá risasprengju Rússa gengur nú yfir hafi stjórnað þeim mótmæla- kór, sem í gær beindi köllum BÍnum að Kremlmúrnum. Ríkis- Btjórnin afhenti kröftug, form- ieg mótmæli, og á þingi var sam þykkt ályktun frá þrem stærstu Btjórnmálaflokkunum, þar sem Begir m.a., að sprenging risa- Bprengjunnar beri vott um al- gert tillitsleysi við vonir og bænir þjóðarinnar (Japana). — Sovétríkin hafi traðkað á þeim með fyrirlitningu. „I nafni frið- arins og velferðar alls mann- kynsins hljótum vér að mót- mæla ákaflega við Sovétríkin", Bagði orðrétt í ályktuninni. ★ I yfírlýsingu frá jap- anska jafnaðarmannaflokkn- um sagði m.a.: „Hryllileg er sú spilling andrúmsloftsins, sem leiðir af þessari spreng- 24 sprengja Rússa ekki mjög stór Washington, 25. dkt. (AP) KJARNORKUNEFND Bandaríkjanna tilkynnti í dag, að Rússar hefðu sprengt 24. kjarnasprengju sína frá því þeir hófu til- raunir að nýju hinn 1. sept. sl. Sagði í tilkynn- ingu nefndarinnar, að þessi síðasta sprengja, sem var sprengd í grennd við Novaja Semlja, hefði ver- ið margfalt minni en risa- sprengjan á mánudaginn — „e.t.v. tæplega 1 mega- lest“. Eins og á mánudaginn urðu vísindamenn í Upp- sölum í Svíþjóð fyrstir til að segja frá hinni nýju Sprengingu Rússa. Flestir vísindamenn virðast nú sammála um, að stóra sprengjan á mánudag hafi «,,aðeins“ verið 30 mega- | lestir — 50 megal. sprengj kan sé því enn eftir. ingu. Sagan mun dæma Sov- étríkin fyrir að dreifa reyk- skýi dauðans yfir heiminn. • EINSTÆÐUR HRÁSKINNALEIKUR Eins og fyrr segir, var sprenging risasprengjunnar for- dæmd um allan heim, og mátti víða lesa í blöðum þá skoðun, Frh. á bls. 2 Byltingm etur börnin sín: Malenkov sakaður um pyndingar Gromyko hótar fingri V.-Þjóðverjum algerri eyðingu, ef þeir „lyfti gegn Sovétríkjunum" Moskvu,, 25. okt. (APINTB-AFP). í GÆR og í dag hefur enn verið haldið uppi árásum á fyrrverandi foringja komm- únistaflokks Sovétríkjanna, þá Malenkov, Kaganovitsj, Molotov og Vorosjilov, fyrr- um forseta, og þess verið krafizt, að þeir verði reknir úr flokknum sem „flokks- fjendur“. Einkum beindust spjótin í gær að Georgij Malenkov, fyrrum forsætis- ráðherra. M.a. sagði Nikolaj Svernik, formaður eftirlits- nefndar miðstjórnar komm- únistaflokksins, að Malenkov hefði sjálfur pyndað nokkra þeirra, sem handteknir voru í hinum yfirgripsmiklu „hreinsunum“ árið 1937. • Gromyko — bergmál Krúsjeff 1 ræðu, sem Gromyko utanrík- ísráðherra hélt á flokksþinginu í dag, bergmálaði hann að mestu ræðu Krúsjeffs á dögunum, að því er varðar Berlínar- og Þýzka- landsmálin. Lagði hann áherzlu á nauðsyn friðarsamninga við Þýzkaland — og kvað Sovétrík- in mundu semja sérfrið við Aust- ur-Þýzkaland, ef vesturveldin ekki fengjust til þess að ganga til heildar-friðarsamninga við bæði þýzku ríkin. Hins vegar lét hann hjá líða — eins og Krúsjeff — að endurtaka hina gömlu hót- un um sér-friðarsamning við A,- Þýzkaland fyrir lok þessa árs. — Segir fréttaritari AP, að sam- kvæmt útdrætti úr ræðunni, sem birtur var opinberlega í Moskvu í dag, megi hún teljast hófsöm, a. m. k. miðað við „eldflauga- glamur" Malinovskys marskálks á mánudaginn. • V-Þýzkaland kirfcjugarður, et ... Ekki var þó „tónninn" hjá Gromyko tiltakanlega frið- Grfótkast úr glerhúsi AP-FRETTASTOFAN skýrði frá því í gær, að Moskvuút- varpið hefði í sendingu til Norður-Ameríkju ráðizt harka lega á Roswell Gilpatric, vara landvarnaráðherra Bandaríkj- anna, fyrir ræðu þá, sem hanm flutti sl. sunnudag (sjá „Ur ýmsum áttum“ inni í blaðinu) — og sagt, að honum hefði al- gerlega mistekist að skjóta Sovétríkjunum skelk í bringu með „striðsæsingum“ sínum. „Gilpatric gekk svo langt í móðursýkiskasti sinu að ógna öllum heiminium með hinum svonefndu yfirburðum Banda- ríkjanna á sviði kjarnorku- vopna,“ sagði útvarpið m. a. — og spurði svo: „Og hver skyldi svo sem óttast slíkt blaður? Ef til viil Eisenhower, fyrrverandi forseti, sem ný- lega lét í ljós ósk um, að reíst yrði byrgi gegn kjarnorkuárás á búgarði sínum. — Hvað Sovétríkjunum viðkemur, só- ar herra Gilpatric tíma sínum til eintskis með stríðshrópum. Enda þótt sovétborgarar vilji forðast styrjöld, láta þeir ekki skelfast af slíkum ógnunum. ’ Sovétríkin eru nægilega öflug til þess að vísa á bug hverri árásarógnun,“ sagði útvarpið. samlegur, þegar hann lýsti yfir því, að ef „hefndar- postularnir“ í V-Þýzkalandi „Iyfta fingri gegn Sovétríkj- unum eða vinum þess, mun ekki í þeim kirkjugarði, sem V-Þýzkaland verður þá breytt í, finnast svo mikið sem ein skófla til þess að grafa þá, sem settu drápsvél- ina í gang“. • „Flokksfjendur" — enn og aftur Svo aftur sé vikið að umrrtæl- um Sverniks um Malenkov, þá sagði hann m. a., að hann (Mal- enkov) hefði árið 1937 farið til Frh. á bls. 2 I! GÆR barst geislarykið frá \ stórsprengjunná, sem Rússar j sprengdu við Novaya Zemlyaj í mánudag, með um 130 km. ( hraða á klukkustund austur á j bóginn yfir Síberíu og Norður ' Manchuríu. Þegar sprengjan I var sprengd var vindur ij norðan og barst rykið í fyrstu J suður með Uralfjöllum, en| sveigði síðan í austur. Stefnir rykskýið nú á Kamchakaskaga jg norðurhluta Japans og er búizt við að það komi yfir Íeyjarnar vestur af Alaska síð- iegis í dag. A morgun verður geislarykið yfir Bandaríkjun- um og Kanada. Með sama á- framhaldi má gera ráð fyrir, að það verði yfir Islandi tæp- um sólarhring eftir að það er yfir austurströnd Ameríku — eða á laugardag. Þetta fyrsta geislaryk frá stórsprengjunni er þó ekki nema lítill hluti af því ryki, sem myndaðist við sprenging- una. Um 96% ryksins steig upp í háloftin og er talið að þessu ryki muni rigna niður i febrúar—maí í vor, aðallega á regnsvæðum norðurhvels jarðar eins og tslandi, Græn- tandi, Norðurlöndum, Alaska, norð-austur hluta Bandaríkj- inna og í Sovétríkjuiuum. Allalvarlegur árekstur í Berlín A.-þýzk logregla stöðvaði bandaríska liðsforingja, sem ætluðu inn í A.-Berlín Berlín, 25. okt. — (AP) ALLÓFRIÐ V ÆNLEGT var við borgarmörk A- og V- Berlínar um skeið í dag. — Allar deildir Bandaríkjahers í Berlín fengu skipun um að vera sérstaklega á varðbergi og viðbúnar til átaka — og hélzt svo í samfleytt 6 klst. Bandarískir og brezkir skrið- drekar og brynvarðir vagnar héldu til borgarmarkanna og tóku sér stöðu á ýmsum gatnamótum. Allur þessi við- búnaður var vegna deilu, sem upp kom varðandi ferða frelsi bandarískra liðsfor- Framh. á bls 2

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.