Morgunblaðið - 10.12.1961, Blaðsíða 12

r
12
MORC VNBL AÐIÐ
Sunnudagur 10. des. 1961
Útgefandi: H.f Arvakur. Reykjavik.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (átim.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristínsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og avgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 224Ö0.
Askriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
1 lausasðlu kr. 3.00 eintakið.
UNNT AÐ NA RAUNHÆFUM
KJARABÓTUM
Tll’orgunblaðið hefur marg-
bent á, að hér hefði
furðulega lítið verið gert til
að aflá launþegum raun-
hæfra kjarabóta. Margsinnis
hefur verið efnt til pólitískra
verkfalla, sem fyrirfram var
vitað að ekki gætu fært
kjarabætur, heldur hefðu
beinlínis í.för með sér kjara-
skerðingp, þar sem þau tef ðu
fyrir efnahagslegri, uppbygg
ingu og hefðu í för með sér
röskun, sem drægi úr þjóð-
arframleiðslunni.
Hjá öðrum þeim þjóðum,
sem lengst eru komnar á
efnahagssviðinu, hefur á-
herzla verið lögð á að afla
raunhæfra kjarabóta. Þar
hafa kjarasamningar yfirleitt
verið gerðir til langs tíma,
svo að gott tóm gæfist til
heilbrigðrar samvinnu laun-
þega og vinnuveitenda um
þau úrræði, sem helzt gætu
orðið til að bæta kjörin.
Meðal þessara úrræða hef-
ur Morgunblaðið bent á, að
nauðsyn bæri til að auka
ákvæðisvinnufyrirkomulag
og vinnuhagræðingu, að
vikulaunagreiðslur ætti sem
víðast að taka upp, þar sem
nú er unnin tímavinna, að
koma þyrfti á fót samstarfs-
nefndum launþega og vinnu-
veitenda innan hinna ein-
stöku fyrirtækja og loks ætti
að koma á fót stofnun, þar
sem fulltrúar launþega og
vinnuveitenda ynnu saman
að rannsókn á því, hvert
( gjaldþol atvinnuveganna
væri og gæfi hinar marg-
háttuðu upplýsingar, sem ein
stök atvinnufyrirtæki og
starfsmenn þeirra gætu
byggt á ráðstafanir sínar til
að bæta afköst og kjör.
Því miður hafa forystu-
menn þeirra verkalýðsfélaga,
sem kommúnistar ráða, fram
að þessu sýnt tómlæti um
þessi mikilvægu mál. Nu
hafa fjórir þingmenn komm-
únista, og þeirra á meðal
forseti Alþýðusambands ís-
lands og formaður Dagsbrún
ar, flutt þingsályktunartil-
Jögu, sem felur í sér, aðrann
sakaðar verði leiðir þær,
sem Morgunblaðið hefur bent
— á, a.m.k. að nokkru leyti.
Efnislega ber mjög að
fagna flutningi þessarar til-
lögu, þó að eðlilegra hefði
verið að launþegar og vinnu
veitendur hefðu, án atbeina
löggjafarvaldsins, farið þess-
ar leiðir. Það er þó ekki að-
alatriði málsins, heldur hitt,
að úrbótunum sé hrundið í
framkvæmd. Þess vegna á
að vinda bráðan bug að því
að samræma sjónarmið allra
þeirra, sem gera sér grein
fyrir nauðsyn þessara ráð-
stafanna, og hefja frám-
kvæmd þeirra.
HEPPILEGUR
TÍMI
TVTú er mjög heppilegur tími
-*■’ til þess að hefja heil-
brigða samvinnu um kjara-
bóetur, á þeim grundvelli,
sem lýst var hér að framan.
samkvæmt kjarasamningum
þeim, sem gerðir voru á sl.
sumri, hækka laun sjálf-
krafa í vor um 4%. Sú launa
hækkun er hin ítrasta, sem
nokkurt efnahagskerfi getur
þolað árlega, en yfirleitt er
talið mjög gott, ef íaun
hækka um 3% á ári.
Af þessu ákvæði leiðir, að
fráleitt er að hefja kjara-
deilur, ef tilgangurinn er að
föll væru hafin á næsta ári,
bæta hag launþega. Ef verk-
væri tilgangur þeirra aug-
ljóslega sá einn að hafa póli-
tísk áhrif, sem jafnframt
mundi skaða launamenn. All-
ir ábyrgir menn gera sér þess
vegna grein fyrir því, að
vinnufriður á að ríkja næsta
ár a.m.k.
Þennan tíma ber svo að
nota til þess að afla fyllri
kjarabóta en þeirra, sem fel-
ast í 4% hækkuninni. Hann
á að nota til að tryggja þær
úrbætur, sem leiða mundu
til þess að raunveruleg lífs-
kjör bötnuðu ár frá ári hér-
lendis eins og annars staðar
og helzt ekki minna en um
3—4% á ári, en slík hækkun
mundi líka þýða það, að inn-
an eins áratugs byggju lands
menn við allt að 50% betri
kjör en nú.
Flutningur þingsályktunar
tillögunnar, sem áður var
nefnd, bendir til þess að al-
mennur skilningur sé nú vak
inn á þessu geysimikla hags-
munamáli, og treystir Morg-
unblaðið því að flutnings-
menn hennar sýni í verkinu,
að þeim sé alvara. Ef svo
fer heitir það fyllsta stuðn-
ingi sínum við ráðstafanirn-
ar. —
RÉTT STEFNA
í STYRKVEIT-
INGUM
r* eir Hallgrímsson, borgar-
” stjóri, gat þess í hinni
merku ræðu, sem hann flutti,
er hann fylgdi fjárhagsáætl-
NOBELSVERÐLAUNIN
Melvin Calvin prófessor (til vinstri) hlýtur í ár efnafræðiverðlaun Nóbels. — Hér sést hann
heilsa dr. George von Bekesy, sem hlýtur læk nisfræðiverðlaunin. — Á milli þeirra er frú
Calvin.
MEÐFYLGJANDI myndir
eru af nokkrum þeim
mönnum, sem í dag veita
móttöku heiðursverðlaun-
um Nóbels. Friðarverð-
launin eru afhent í Ósló,
önnur verðlaun í Stokk-.
hólmi.
■ : ■

Rirtlolf Mössbauer prófessor
(eðlisfræði)
Zulu-höfðinginn Albert Luthuli tekur í dag við friðarverð-
launum Nóbels í Ósló. Meðfylgjandi mynd var tekin á Jai»
Smuts flugvelli við Jóhannesarborg í Suður-Afríku er Lut-
huli var að leggja af stað til Ósló.
un Reykjavíkurborgar úr
hlaði, að athuganir færu
fram hjá bænum á því,
hvernig fé það, sem varið er
til framfærslu og styrktar
þeim sem við erfiðar aðstæð
ur búa, kæmi að beztum
notum.
Borgarstjóri benti á, að
leitast ætti við að haga þeim
fjárveitingum þannig, að þær
yrðu til þess að hjálpa mönn
um til að rétta svo við, að
þeir gætu orðið sjálfbjarga.
Þessi stefna er auðvitað rétt-
ari en hin að veita stöðugt
fjárframlög til manna, sem
ef til vill eru nokkurn veg-
inn við heila heilsu, án þess
að gera þeim kleift að kom-
ast á réttan kjöl.
í nágrannalöndunum eru
víða stofnanir, sem hafa það
eitt hlutverk að leiðbeina
þeim, sem vegna sjúkleika
eða af öðrum ástæðum hafa
orðið illa úti í lífinu. Hér«
lendis hefur líka mikið ver-
ið gert í þessa átt, en þó
hvergi nærri nóg,
Án alls efa gæti fjöldi
þeirra, sem ár frá ári nýt-
ur styrks af opinberu fé, orð-
ið sjálfbjarga, ef þeim væri
í eitt skipti hjálpað verulega
og leiðbeint. Sú stefna er
bæði mannúðlegri og betri
fyrir þjóðarheildina en fram
færslustefnan.