Morgunblaðið - 05.04.1962, Qupperneq 6

>
6
MORGVNBL AÐIÐ
Fimmtudagur 5. apríl 1962
Pökkun og verkun dilkakjöts
Á FUNDI sameinaðs þings í gær
urðu nokkrar umræður um
þingsályktunartillögu Jónasar
Péturssonar, Bjartmars Guð-
mundssonar og Gunnars Gísla-
sonar um, að tilraunir verði
gerðar með útflutning á dilka-
kjöti, þar sem reyndar verði
nýjar aðferðir við pökkun og
verkun á kjötinu. Þá gerði Ás-
geir Bjarnason grein fyrir þings
ályktunartillögu þess efnis, að
endurskoðun fari fram á lögum
um skipti á dánarbúum og fé-
lagsbúum o. fL
Bændur hafa skaðazt um
milljónir
Gísli Jónsson (S) kvaðst telja
tillöguna um útflutning dilka-
kjöts fjalla um eitt af merkustu
málum landbúnaðarins, hvort
unnt sé að ná öruggum markaði
erlendis fyrir íslenzkt dilkakjöt
og hækka afurðaverðið frá því,
sem nú er. Þar
væri gert ráð
fyrir, að athuga
möguleika á að
taka upp nýjar
aðferðir v i ð
pökkun og verk
un dilkakjöts-
ins, sem raunar
hefði átt að
vera búið að
taka upp fj'rir 25 árum, enda
óvefengjanlegt, að bændur
hefðu skaðazt um milljónir
vegna þessa seinlætis. Vitað sé,
að varðandi útflutning fiskaf-
urða væri fylgzt með öllum nýj-
ungum um pökkun og verkun,
sem fram kæmi, bæði af hálfu
SÍS og annarra fiskútflytjenda,
þótt SÍS hefði vanrækt þá hlið
ina, er að bændum sneri. En
fólgnar í því að kynna sér,
hvaða óskir kaupendur hefðu
um verkun og umbúðir og upp-
fylla þær, svo að hætt verði að
troða í þá vörum, í úreltum
umbúðum, sem eingöngu fá-
tækustu kaupendurnir litu við.
Þá gerði hann nokkuð að um-
talsefni ræðu Eysteins Jónsson-
ar ,er hann hélt um þessa til-
lögu fyrir um mánuði, og kvað
ástæðulaust fyrir hann að
hlaupa upp á nef sér, þótt bor-
in væri fram tillaga um að ná
sem beztum markaði á dilka-
kjöti erlendis, en vera kynni,
að það væri nokkur skýring á
því, að sú tillaga var borin
fram af stjórnmálaandstæðingi
hans.
Bjartmar Guðmundsson (S)
gerði ræðu EJ einnig nokkuð
að umtalsefni. Kvað hann bæði
hafa mælt með tillögunni og á
móti henni, sem væri óvenjuleg
afstaða hjá þeim þingamnni. —
Þrisvar sinnum
lýsti hann á-
nægju sinni yf-
ir, að þessu
m á 1 i væri
areyft og kvaðst
Bjartmar ekki
hafa betur skil-
cð, en hann teldi
umbóta þörf í
meðferð dilka-
Frumvarp um fjölgun
ta n n lækna prófessora
RÍKISSXJÓRNIN hefur lagt
fram á AUþingi frumvarp, er felur
í sér stofnun tveggja prófessor-
embætta í tannlæknafræði. Frum
varpið er borið fram að beiðni
háskólaráðs og læknadeildar Há-
skóla íslands.
Mesta nauðsynjamál að brautskrá
fleiri kandidata
í athugasemdum með frumvarp
inu segir m a. í greinargerð frá
háskólanum. að síðustu misseri
hafi reynzt æ örðugra að fá hæfa
menn til kennslu í tannlækning-
um. Sé nú svo komið, að þar ríki
slfkt neyðarástand, að ekki sé
nema tveggja kosta völ, annað
hvort'að ieggja niður deildina
eða stórafla hana að kennaraliði.
Eftir stofnun þessara tveggja em
bætta ætti kennslumálum deildar
innar hins vegar að vera komið
í viðhlítandi horf um nokkurt
árabil, og stofnun þeirra gerir
kleift að fjölga nemendum, ef hús
næði deildarinnar væri rýmkað
jafnframt og verkfærakostur
hennar aukinn.
Ennfremur segir, að telja verði
mjög mikinn hörgul á tannlækn-
um hér svo að við neyðarástand
jaðri. Hið mesta nauðsynjamál
sé því að gera tannlæknadeild-
inni kleift að brautskrá fleiri
kandídata árlega.
kjöts í hendur vandlátra kaup-
enda. En hins vegar hefði EJ
talið, að aftan við og framan
við og allt um kring væri ó-
fræinganherferð gegn SÍS, er
hengi á sömu spýtunni og til-
lagan, þótt slíks gætti hvorki í
tillögunni sjálfri, greinargerð
hennar né ræðu frummælenda.
Loks kvað alþingismaðurinn
það aðalatriðið, hvort unntverði
að gera lambakjötið eftirsótt er-
lendis, þar sem vitanlega sé
ekkert framtíðarfyrirkomulag að
flytja út lambakjöt við mun
lægra verði en nemur fram-
leiðslukostnaði. Kvað hann eng-
an skaða geta leitt af samþykki
tillögunnar, en hins vegar gæti
hún Ieitt töluvert gott af sér.
Þjóðdansafélag Reykjavíkur hélt sína árlegu vorsýningu laug-
ardaginn 31. marz í Kópavogsbíói við góðar undirtektir. Þar
sem færri komust að en vildu, verður sýningin endurtekin
í kvöld kl. 20.45 í Sjálfstæðishúsinu.
Ráðstafanir til að koma í veg
fyrir tjón á fiskistofnum
Á FUNDI samanaðs þings í
gær samþykkti Alþingi þingsá-
lyktunartillögu Jóns Árnasonar
um að athugaðar séu nauðsyn-
legar ráðstafanir til að koma í
veg fyrir tjón á fiskistofnum við
landið vegna veiða á ungfiski.
Davíð Ólafsson (S), framsögu
maður allsherjarnefndar, kvað
nefndina hafa orðið sammála að
mæla með þingsályktunar tillög
unni, þó með þeirri breytingu,
að tiilögugreinin orðist svo: „Al-
þingi ályktar að skora á ríkis-
stjórnina að taka hið fyrsta til
athugunar, 1 samráði við Fiski-
félag íslands og fiskideild at-
vinnudeildar Háskólans, hvaða
ráðstafanir séu nauðsynlegar til
að koma í veg fyrir tjón á fisk
stofnum við landið vegna veiða
á ungfiski".
Kvað alþingismaðurinn vernd
un fiskistofna lengi hafa verið
Ofarlega á baugi hér á landi,
enda megi segja, að mikið sé í
húfi. Allar aðgerðir okkar í land
helgismálinu hafa og stefnt að
því að auka friðun fiskimiðanna,
en með þeim eru okkur þó lagð
ar á herðar vissar skyldur. Það
er í fyrsta lagi að gera ráðstafan
ir til þess, að ekki sé gengið of
nærri þeirn fiskstofni, sem_ vex
upp á grunnsævinu við Ísland
og í öðru lagi, að haga svo okk
ar veiðum, að skynsamleg hag
nýting fiskistofnanna sé tryggð.
Jón Árnason (S) flu tnings-
maður tillögunnar, þakkaði af
greiðslu nefndarinnar á tillög-
unni og kvaðst sammála breyt-
ingartillögunni, þar sem hún
fjallaði um, að málið yrði tekið
til athugunar á breiðari grund-
velli.
Fimm manna nefnd til út-
hlutunar listamannalauna
RÍK9STJÓRNIN hefur lagt fram
þingsályktunartillögu þess efnis,
að Alþingi álykti að kjósa fimm
manna nefnd til að skipta fjár-
veitingu í fjárlögum fyrir árið
1962 til skálda, rithöfunda Og
listamanna. En í fjárlögum fyrir
árið 1962 voru veittar 1 milljón
550 þúsundir í þessu skyni. Und-
anfarin ár hefur þingkjörin nefnd
annazt úthlutun þessa fjár og
segir í greinargerð, að rétt þyki
að halda þeim hætti, unz lög
verði sett um úthlutun lista-
mannalauna.
Þá hefur ríkisstjórnin lagt fram
frumvarp þess efnis, að tala bif-
reiða, sem lækka má af aðflutn-
ingsgjöld á árinu 1961, skuli vera
264 en 150 árið 1962. í afhuga-
semdum með frumvarpinu segir,
að ríkisstjórnin hafi á s.l. sumri
ákveðið að veita undanþágu af
114 bifreiðum til viðbótar þeim
150, er neimilt var að lækka að-
flutningsgjöld af árið 1961, með
þeim fyrirvara þó, að hlutaðeig-
endur yrðu að greiða aðflutnings-
gjöld þessi að fullu, ef Alþingi
samþykkti eigi heimild til slíkrar
fjölgunar. Undanþága þessi nær
einungis til lamaðra Og fatlaðra.
AKRANESI, 4. marz: — Heima
skagi var aflahæstur bátanna í
gær. Afli hinna var stiglækkandi
allt ofan í 300 kg á bát. Hring-
nótabátarnir tveir fengu síld í
nótt vestur af Þrídrang, Harald
ur 800 tunnur og landar þeim í
Reykjavík, Höfrungur II 1100
tunnur og verður sú síld flökuð
og súrsuð á vestur-þýzkan mark
að. — Oddur.
• Börn á götunni
Þegar vorar virðist börnum
mjög fjölga á götunum í bæn-
um og í bílahættunni. Þegar
ég kem heiman að frá mér,
geng ég að jafnaði eftir einni
af gömlu götunum í bænum.
Þetta er steinsteypt gata með
gangstéttum báðum megin og
bílaumferð er þar talsverð. A
sama stað á þessari götu er
iðulega hópur af börnum, og
meðal þeírra börn, sem alls
ekki eru fær um að bjarga
sér við slikar aðstæður. Enda
sé ég nær daglega barn að
skríða þarna úti á götunni með
leikbílinn sinn, ofurlítið stærri
strák hlaupa út á götuna fyrir
bílana og vera kaldur, og yfir-
leitt börn í stórhættu daglega.
• Sum Iæra ekki
að gæta sín
Að sjálfsögðu þurfa börn
að vera úti, en ef ekki er
hægt að venja lítið barn á að
vera ekki að leik úti á ak-
brautinni og gæta sín fyrir bíl-
unum, virðist Of mikið í hættu
bílana og vera kaldur, og yfir-
leitt börn í stórhættu daglega.
til að sleppa því út á götuna.
Foreldrar barna, sem sleppt er
þannig út. hljóta að fylgjast
eitthvað með þeim og vita
hvört þau fara út á götuna eða
forðast bílana að jafnaði. Ef
öll ráð til að kenna þeim að
forðast akbrautirnar og bílana
reynast árangurslaus, er þó
erfitt sé, nauðsynlegt að forða
þeirn frá hættunum og láta
það ganga fyrir öllu öðru að
fara með þau nokkra tíma út.
Þetta gera mæður í flestum
stórborgum, sem eru orðnar
vanar mikilli bílaumferð og
finnst of mikið í hættu. Hitt er
svo annað mál, að mörg börn
læra að gæta sín og fara
aldrei ein út á akbraut án
þess að líta vel í kringum sig.
• Bílarnir við gang-
stéttirnar
Um þetta sama vandamál
Skrifar húsmóðir við Ránar-
götuna, en hún vill láta rífa
hús í nágrenninu og gera þar
leikvöll fyrir krakkana. Leik-
vellir eru nauðsynlegir, en ég
hefi bara verið að veita þvl
athygli að undanförnu að tals
vert af börnum leikur sér á
götunni, jafnvel þó leikvellir
séu í nánd, engu síður en
krakkarnir sem ég minntist á
áðan, leika sér á akbrautinni,
þó þau hafi bæði pört Og gang-
stéttir.
Konan kvartar líka undan
því að hættan sé stóraukin af
bílum, sem standa í þéttri röð
öðru megin götunnar, og
varna því að börnin sjái út
á götuna, þar sem umferðin
er ekki ýkja mikil. Gatan er
í námunda við miðbæinn og
virðast menn sem stunda
vinnu þar álíta að gangstétt-
irnar séu bílastæði. Það er
auðvitað jafn ótækt að bíl-
arnir taki gangstéttirnar, eins
og að börnin leiki sér á ak-
brautúnum.