Morgunblaðið - 30.05.1962, Page 20

20
MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 30. mai 1962
GEORGE ALBERT CLAY:
INA
Saga samvizkulausrar konu
----------- 68 -----------
Teki stóð hjá foringjunum og
svo var beðið og beðið, til þess
að sjá, hvaða föngum þeir hefðu
náð, en húsið var jafn'þögult og
nokkru sinni áður, í morgun-
skímunni.
Einu sinni kallaði Gina til
Ihans og spurði hann um Lolytu.
Hún segist hafa komið hingað
í gaer, eftir matvaelum, en svo
hafi sér verið haldið fanginni
þangað til í morgun. Við náðum
í hana þegar hún var að fara,
rétt um leið og við komum. .
Ég sá hana ekki í gærkvöldi,
laug Gina. Þá er hún ekki ein
af hópnum.
Það býst ég nú við, að hún sé,
mótmælti hann, en ég hef sagt
henni, að hún megi fara. Ég
ætla að lofa henni að ganga
lausri í þeirri von, að hún visi
mér á hin. Hann hló. Ef bá
nokkrir verða eftir þegar við
höfum lokið dagsverkinu í dag.
Nú tóku varðhóparnir — einn
foringi með nokkra hermenn
með sér í hverjum — að tínast
út úr húsinu. Þeir komu tóm-
hentir til majórsins og Gina sá,
að þeir voru að reyna að út-
skýra eitthvað fyrir honum, en
hann vildi á engar útskýringar
hlusta; hann vildi aðeins fá
skæruliða og reiðin sauð upp
í honum. Einu sinni hljóp hann
fram og barði einhvern óæðri
foringja, sem hafði leyft sér að
andmæla honum.
Teki öskraði skipanir sínar og
margir menn hlupu inn í húsið
aftur, eins og til að leita betur,
en fegnir að losna frá majóxnum
ofsareiðum.
Aftur kallaði Gina til hans úr
bílnum: Hvað er þetta, Teki,
hvað er þetta?
Reiðin hafði þurrkað allan lit
úr andlitinu á honum og augun
voru orðin að örmjóum rifum.
Hann teygði fram hökuna og
hendurnar skulfu og snerust,
eins og hann þyrsti í líkamlegt
ofbeldi, og Gina mundi nú, að
hún hafði ekkert skilið, þegar
hún heyrði skæruliðana kalla
hann Teki, kvalarann. Nú skildi
hún það betur.
Það eru engir í húsinu! æpti
hann. Foringj arnir mínir segja
mér, að það sé ein flækja af
leynigöngum og leyiniherbergj-
um, eitt að baki öðru, óendan-
lega. Þeir hljóta að vera þarna
einhversstaðar. Þeir geta ekki
hafa sloppið burt. Ég skal fá þá
út. Svæla þá út. Ég kveiki í hús-
inu.
Gina ætlaði ekki að ná andan-
um. En það er úr steini, Teki,
það brennur ekki.
Þú talar eins og foringjabján-
arnir mínir, æpti hann að henni.
Þakið er úr timbri og eins bit-
amir og skilrúmin. Og gólfin eru
úr timbri og húsgögnin. Og þeg-
ar ég er búinn að brenna það,
sem brunnið getur, ætla ég að
nota sprengiefni. Ég skal svæla
þá út!
1 fyrstunni lokuðu veggirnir
eldinn inni, svo að ekki sást
nema reykur upp úr húsinu, sem
teygði sig upp, þunnur og gagn-
sær. Gina leit í ofboði til Lolytu
— þær voru báðar svo ósjálí-
bjanga — og hún sá, að gamla
konan hafði ekki Mtið undan.
Ginu fannst líka sjálfri hún
verða að horfa á þetta.
Þá leið reykurinn út undan
þakskegginu og þyrlaðist yfir
lága risið á húsinu. Hann kom
í litlum gusum, eins og hann
hefði ekki kraft í sér til að brjót
ast út, heldur yrðí að bíða þang-
að til hann væri nógu sterkur til
að brjóta sér leið með fullu afli,
og stíga til himins sem svartur
hnöttur.
Eftir nokkrar mínútur hætti
reykurinn að koma í smágusum,
en streymdi nú upp, svartur og
grár frá framhorninu á miðálm-
unni. Nú var hann bein og óslit-
in súla, þangað til aðrar stigu
upp frá hliðarálmunum og sam-
einuðust honum og teygðu sig
svo hærra og hærra upp í heið-
an morgunhimininn. Þegar hann
færðist svona í aukana, hrósaði
Gina happi, að þykki framvegg-
urinn skyldi vera milli hennar
og eldsins, því að hún hefði ekki
þolað að sjá eldinn gleypa allt
iþað dýrmæta, sem innan veggj-
anna var og hafði verið í eigu
de Aviles-ættarinnar öldum sam
an.
Teki hafði stillt upp hóp af
skyttum fyrir framan húsið, sem
áttu að skjóta hvern þann, er
freistaðj útgöngu úr brunanum.
Síðan tók reykjarsúlan á sig
gulleitan blæ og gisnaði öðru
hverju og Gina sá, að þetta var
eldsúla, sem leitaði til himins og
sleikti þakibrúnina, og hvarf síð-
an, en kom síðan aftur með enn
meira afli og sleiktá allt þakið.
Gina hljóp út úr bílnum og til
foringjanna. Teki! æpti hún. Frú
Tina er uppi á þakinu! Bjargaðu
henni niður, Teki, bað hún snökt
andi.
Hún vildi sjálf heldur fara
upp, svaraði hann stuttaralega.
Hún vildi það heldur en nota
dymar. Og svo leit hann á skytt-
urnar.
Frú Tina sat nú ein uppi á
þakinu, en hún horfði ekki á flöt
ina fyrir framan húsdð og fólkið,
sem þar var samansafnað, heldur
út á sjóinn.
Gina hljóp til frú Lolytu, en
spænska konan sagði ekki orð.
Hún hristi höfuðið hægt, eins og
til að gefa ’ til kynna, að Gina
skyldj ekki segja neitt. Það var
rétt eins og hún vildi segja:
Frúin vill hafa þetta svona, og
hví skyldum við þá reyna
að taka af henni ráðin, og
hvað bíður hennar þegar búgarð-
urinn er ekki lengur uppistand-
andi?
Gina stóð því kyrr og sagði
ekkj orð.
Loksins stóðust gömlu sperr-
urnar ekki lengur eldinn. Þessi
nýi óvinur hafði orðið þeim of-
jarl, eftir að þær höfðu staðizt
vinda og veður öldum saman.
Þær létu hægt undan og gamla
þakið svignaði og skalf. Síðan
sökk það hægt og þegjandi niður
í eimyrjuna fyrir neðan. Þar sem
frú Tia hafði staðið, var nú að
eins ofurlítill reykur og nokkrir
neistar.
Gina sneri hægt við og að bíln-
um, en steig ekki inn í hann
heldur gekk aftur þangað sem
frú Lolyta sat. Augu gömlu kon-
unnar báru vott um sársauka og
sáiarstríð, en jafnframt skein
stolt út úr þeim. Hún laut fram
og stóð báðum fótum á fjölinni,
sem fyrir framan hana var, svo
að kjóllinn lyftist upp og grönnu
hnén komu í ljós. Aðeins hvítir
linúarnir sýndu sálarástand henn
— Járnbrautirnar hafa alltaf verið ástríða Jónatans —
manstu þegar hann strauk með lestinni á dögunum — það
var daginn eftir að ég fékk fullorðinstönnina!
ar er hún kreppti hendurnar um
taumana.
Gina klifraði upp í sætáð við
hlið hennar.
Farðu með mig heim, Lolyta,
sagði hún grátandi og hallaði sér
að gömlu konunni. Ó, mamma,
farðu með mig með þér þangað
sem ég á heima.
Frú Lolyta smellti taumunum
og hermaðuriinn hopaði á hæl, en
uxarnir drögnuðust af stað, hægt
og bítandi, frá húsinu og hvorug
konan leit um öxl.
XXXIX.
Gina hallaðist fram á arfajárn-
ið og henni varð hugsað til þess
hve oft hún hefði heyrt svo til
orða tekið, að einhver „hallaðist
fram á arfajámið". Húin hafði
hingað til aldrei lagt neina merk
ingu í þetta orðatiltæki, sem
henni fannst heldur hversdags-
legt en nú fann hún til eihhverr-
ar ánægju af því að geta hallast
fram á Eirfajárnið og litið yfir
verkið, sem hún hafði afkastað.
Þetta var góð hvíldaxstelHng og
nú mundu þær Lolyta hafa nóg-
ar kartöflur, og það væri erfiði
hemnar sjálfrax að þakka.
Hún var hvorki í skóm né
sokkum og á höfðinu hafði hún
blaktandi stráhatt, eins og sveita
menn notuðu á rísökrunum. Pils-
dð hennar var með moldarblett-
um af því að hún hafði lagzt á
hnén til að reyta illgresi, og svit-
iinn upplitaði og vætti skyrtuna
af Vicente, sem hún var í, með
ermarnar uppbrettar og löfin
flaxandi.
Hún stóð nú í lítilfjörlegum
skugganum af háum pálma og
leit yfir verk sitt. Sjö stuttar
raðir af kartöflum og sjö mán-
uðir, sem hún hafði ekki haft
annað til matar en kartöflur.
Fyrsta röðin — þessá, sem
hafði verið svo vesaldarleg til að
byrja með — var sama sem
fyrsti mánuðurin-n, þegar hún
hafði kynnzt leyndardómi þraut
seigjunnar, þessum leyndardómi,
sem hafði haldið Lolytu, Diego
og Tim uppi, og svo skæruliðun-
um, sem börðust svo vonlítilli
baráttu og Spánverjunum, sem
neituðu að beygja sig fyrir ofur-
efldnu. Hún vissi nú, að þeir
vildu ekki syrgja það sem liðið
var eða reyna að halda dauða-
haldi í fortíðina. Þeir lifðu a'lls
ekki í fortíðinni og viðurkenndu
alls ekki, að þeir hefðu verið
rúnir fomri frægð sinni. Þeir
horfðu tál framtíðarinnar. Þegar
gömlu konurnar hittust var um-
ræðuefnið ekki einhverjir fínir
dansleikir eða sumarleyfi í út-
löndum, né heldur skartgrdpir
eða annað prjál. Þess í stað töl-
uðu þær um, hvað þær ætluðu
sér að gera í framtíðinni.
Eftir að Gina hafði lært þenn-
an leyndardóm þeirra, hugsaði
hún æ minna um Klettahúsið,
eins og það hafði verið, heldur
eins og það mundi síðar verða.
Þessi horfna dýrð, sem þau Vic-
ente höifðu gefið því, yrði ekkert
í samanburði við það sem þau
Tim mundu gefa því.
Fyrsti mánuðurinn hafði líka
staðið í nokkru sambandi við
Teki. Hún mundi hvað hann
hafði orðið vondur þegar hún af-
sagði að flytja aftur í Kletta-
húsið. Hann hafði vonzkazt og
hamazt og jafnvel haft í hótun-
um, en hún gat ekki útskýrt fyr-
ir honum, að hennar elskaða
I'M WAY AHEAD OF YOU,
JOHN' SIVITOHINS FfeOM
. AUTOMATIC TO MANUAL ,
CONTROL RIMTMOW/ )
— Heimahöfn, við erum að koma!
•— Geisli, strax og við erum laus-
ir, stefnum við beint heim til okkar
gömlu og góðu jarðar.
— Ég hafði einmitt hugsað mér
það og er að stilla af sjálfstýringu
á handstýrinu!
SJJlltvarpiö
8.00 Morgunútvarp (Bæn. — 8.05
Morgunleikfimi. — 8.15 Tón-
leikar. — 8.30 Fréttir. — 8.35
Tónleikar. — 10.10 Veðurfr.).
12.00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —
12.25 Fréttir og tilkynningar).
13.00 „Við vinnuna“: Tónleikar.
15.00 Síðdegisútvarp (Fréttir, tilk. og
tónleikar. — 16.30 Veðurfregn-
ir. — Tónl. — 17.00 Fréttir
;— Tónleikar).
18.30 Óperettulög. — 18.50 Tilkynn*
ingar. — 19.20 Veðurfregnir.
19.30 Fréttir.
20.00 Varnaðarorð: Gestur Ólafsson
bifreiðaeftirlitsmaöur talar um
umferðarmál.
20.05 Tónleikar: Eugene List og East«
man-Rochester hljómsveitin
leika „Rhapsody in Blue“ eftir
Gershwin; Howard Hanson stj.
20.20 Lestur fornrita: Eyrbyggja saga;
XXIII. (Helgi Hjörvar rithöf-
undur).
20.40 íslenzk tónlisit: Lög eftir Sig-
valda Kaldalóns.
21.05 „Fjölskylda Orra“, níunda fjöl-
skyldumynd til framhalds átta
slíkum 1 fyrravor: Höfundur og
stjórnandi: Jónas Jónassom
Leikendur: Ævar Kvaran, Guð-
björg ]>orbjarnardóttir, Halldór
Karlsson, Guðrún Ásmundsdótt
ir, Bryndís Schram, Ríkharður
Sigurbaldursson og Valdimar
Lárusson.
21.15 Tónleikar: Svíta op. 14 etftir
Béla Bártók (George Solchany
leikur á píanó).
21.40 „Frá harmi til huggunar", frá-
saga Sigurðar Jónssonar bónda
í Stafafelli (Séra Emil Björns-
son flytur).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Danslög, þ.á.m. leikur hljóm-
sveit Guðmundur Finnbjörns-
sonar „gömlu dansana", eftir
ísl. höfunda. Söngvarar: Hulda
Emilsdóttir og Sigurður Ólafs-
son.
23.30 Dagskrárlok.
Fimmtudagur 31. maí.
(Uppstigningardagur)
8.30 Létt morgunlög. — 9.00 Fréttir.
9.10 Morguntónleikar: — .(10.10 Veð
urfregnir).
a) Trompetkonsert í Es-dúr eft-
ir Haydn (Adolf Holler og
hljómsveitin Philharmusica í
Vín; Hans Swarowsky stj).
b) „Lofið Guð í himnaríki'*.
uppstigningaróratóría eftir
Bach (Elisabeth Grúmmer,
Marga Höffgen, Hans-Joac-
him Rotzsch og Theo Adam
syngja með kór Tómasar-
kirkjunnar og Gewandhaus-
hljómsveitin í Leipzig; Kurt
Thomas stj.)
c) Tvöfaldur konsert í a-moll op
102 eftir Brahms (David Oistr
akh fiðluleikari, Pierre Fourni
er sellóleikari og hljómsveitin
Philharmonía leika; Alceo Gall
iera stjórnar).
11.00 Messa í elliheimilinu Grund
(Prestur: Séra Sigurbjörn Ást-
valdur Gíslason. Organleikari:
Gústaf Jóhannsson. Einar Sturlu-
son og félagar hans syngja).
12.15 Hádegisútvarp.
12.50 „Á frívaktinni**, sjómannaþáttur
(Sigríður Hagalín).
15.00 Miðdegistónleikar: Lög úr óper-
unni „Tannháuser“ eftir Wagner
(Marianne Schech, Rita Streich,
August Seider, Franz Klarwein,
Karl Paul, Otto von Rohr, kór
og hljómsveit ríkisóperunnar í
Múnchen flytja; Robert Heger stj.).
16.00 Kaffitíminn: Carl Billich og fé-
lagar hans leika.
16.30 Vfr. — Guðþjónusta Fíladelfíu-
safnaðarins í útvarpssal: Ásmund
ur Eiríksson prédikar, og kór
safnaðarins syngur.
17.30 Barnatími (Hildur Kalman):
a) Vísnalög (Jórunn Viðar og
Þuríður Pálsdóttir).
b) „í æðarvarpinu“, leikrit eftir
Líneyju Jóhannesdóttur (Áður
útv. fyrir þremur árum).
18.30 Miðaftantónleikar: Rögnvaldur
Sigurjónsson leikur píanólög og
Björn Ólafsson fiðlulög.
19.00 Tilkynningar. — 19.20 Veður-
fregnir.
19.30 Fréttir.
20.00 Upplestur: Jón Helgason prófes-
sor les þýdd ljóð.
20.20 Tónleikar: Fiðlukonsert I g-moll
eftir Vivaldi (Leonid Kogan og
hljómsveit tónlistarháskólans í
París leika; André Vandernoot
stjórnar).
20:35 Erindi: Gengið um hlað á Stikla
stöðum (Arnór Sigurjónsson riífc
höfundur).
21.05 Orgeltónleikar: Martin Gúnther
Förstemann frá Hamborg leikur
á orgel Akureyrarkirkju:
a) Improvisation yfir sálminn
„Die goldne Sonne, voll Freud
und Wonne" eftir Förstemann.
b) Prelúdía og fúga í d-moll og
D-dúr eftir Reger.
21.40 Erindi og upplestur: Gunnar
Matthíasson talar við opnun Matfc
híasarsafns á Akureyri I fyrra.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Úr ýmsum áttum (Ævar R.
Kvaran leikari).
22.30 Næturhljómleikar: Tvö verk effir
Ludwig van Beethoven.
a) Fiðlusónata nr. 9 í A-dúr op,
47, „Kreutzersónatan" (Yehudi
og Hephzibah Menuhin leika).
b) Fantasía í c-moll fyrir píanó,
hljómsveit og kór op. 80 (Felix
Schrönder, kór og sinfóníu-
hljómsveitin 1 Berlín flytja, Hel«
mut Koch stjórnar).
23.25 Dagskrárlok.