Morgunblaðið - 01.09.1962, Qupperneq 13
fí Laugardagur 1. sept. 1962
MORCUNBL AÐlít
13
í noröurhlíö Skorradals hafa veriö grdður-
settar nær 400 þús. trjáplðntur á 10 árum
Þar er Stálpastaðaskógur framtíðarinuar að rísa
FÖSTUDAGINN 24. ágúst
sl. var fulltrúum á aðalfundi
Skógræktarfélags íslands boð
ið að skoða Stálpastaðaskóg í
Skorradal. Þar hafa sl. 10 ár
verið gróðursettar nær 400
þúsund trjáplöntur við gróðr
arskilyrði, sem talin eru ein
hin beztu hérlendis.
Stálpastaðir liggja norðan
megin Skorradalsvatns, um
það bil fyrir miðju vatni.
Sömu megin vatnsins, eða
vestan Stálpastaða er býlið
Dagverðarnes, en austan
þeirra Háafell.
Skorradalsvatn er um 17 km
»ð lengd og röskur km á breidd
Þórarlnn Þórarinsson, skóla-
stjóri á. Eiðurrt. — Skorra-
dalsvatn í baksýn.
við Stálpastaði. Hallar öllu
landi jarðarinnar niður að vatn-
inu og er þar víða all-brattlent.
Nokkur lækjardrög og gilskorn-
ingar skera sig inn í hlíðina og
eru Merkisgil og Stóragil þeirra
stærst.
Heita má að allt land Stálpa-
staða sé kjarri vaxið nema næst
bænum og hæst í hlíðunum.
Yfirleitt er kjarrið kræklótt,
um 2—3 metrar á hæð, en þar
sem jarðvegur er góður verður
það nokkru hærra og beinvaxn-
ara. Undirgróður kjarrsins er
all-fjölskrúðugur, blóm og gras-
gróður. Ber mest á heilgrösum
ásamt hrútaberjalyngi, blágresi,
brennisóley, maríustakki, fjall-
dalafífli og mjaðurt. Þar sem
kjarrlendinu sleppir ber mest . á
lynggróðri, nema þar sem rak-
lendast er.
Talið er að Stálpastaðir hafi
ávallt verið fremur rýr jörð.
Voru þeir notaðir sem bújörð
fram til ársins 1943. Þá keypti
Haukur Thors, forstjóri í Reykja
vík jörðina, en 4. júlí árið 1951
ánafnaði hann Skógrækt ríkis-
ins jörðina til skógræktar.
Árið eftir var land Stálpa-
staða girt með 3,8 km langri
girðingu út Skorradalsháls og
á mörkum Dagverðarness og
niður að Skorradalsvatni. Á
mörkum við Háafell er mæði-
veikigirðing um 1 km að lengd.
Með vatninu er landið 2,5 km.
Gróðurlendi innan girðingarinn-
ar er röskir 100 hektarar.
Skógrækt ríkisins hóf árið
1952 eða árið eftir að Haukur
Thors gaf henni jörðina gróður-
setningu í Stálpastaðalandi. En
auk þess fjár sem Skógrækt rík-
isins hefur varið til skógræktar
á Stálpastöðum hafa aðrir aðil-
ar látið fé af hendi rakna til
gróðursetningar.
Árið 1952 gáfu hjónin Ingi-
björg og Þorsteinn Kjarval Skóg
rækt ríkisins 25 þús. kr. til skóg-
ræktar. Því fé var varið til
gróðursetningar á Gtálpastöðum,
í svonefndum Kjarvalsskógi,
sem er fyrir innan Stóragil. —
Lokið var við að gróðursetja í
lundinn árið 1956 og standa þar
nú um 36 þús. plöntur á 7 hekt-
urum lands.
Milli Stóragils og Merkigils
er Braathens-skógur. En í það
land hefur að mestu verið gróð-
ursett fyrir gjafafé frá Ludvig
G. Braathen, stórútgerðarmanni
í ósló. 1 Braathens-skógi var
gróðursett. árin 1955—1960, sam-
tals 127 þús. plöntur í 27 hekt-
ara lands.
Fyrir utan Stóragil og heim
undir bæ á Stálpastöðum er að
vaxa upp minningarskógur Hall-
dórs Vilhjálmssonar, skólastjóra
á Hvanneyri. Þar var gróður-
sett fyrir fé, er gamlir nemend-
ur Halldórs gáfu til minningar
um hann og varið skyldi til
skógræktar. Þar var gróðursett
á árunum 1958—1961 samtals
85 þús. plöntur í 18 hektara
lands.
Auk þess sem hér hefur verið
frá greint hefur Skógrækt ríkis-
ins gróðursett í land Stálpa-
Haukur Thors og Einar G. Sæmundsen (t.h.) — Haukur Thors
gaf Skógrækt ríkisins Stálpastaði til skógræktar.
staða 140 þús. plöntur í 30 hekt-
ara. Alls hefur því verið gróð-
ursett í 82 hektara í Stálpa-
staðalandi. Langmest hefur ver-
ið gróðursett þar af sitkagreni
og rauðgreni eða í röska 50 hekt
ara. Furutegundir hafa verið
gróðursettar í tæplega 20 hekt-
ara og öðrum tegundum í röska
10 hektara. Samtals hafa verið
gróðursettar 386 þús. plöntur í
Stálpastaðaskóg hinn nýja. —
Skiptast þær þannig milli hinna
einstöku trjátegunda.
Sitkagreni 161 þús., rauð-
greni 95 þús., skógarfura 34
þús., stafafura 18 þús., bergfura
28 þús., lerki 11 þús., blágreni 7
þús., bastarður 11 þús., hvít-
greni 5 þús., fjallaþöll 3 þús.,
Kínagreni 1 þús., Douglasgreni
3 þús., fjallaþinur 1 þús., hvít-
þynur 500, balsamþynur 150,
Sypress 200, gráfura 75, elri
1000 og Alaska-aspir 350.
Gengið um Stálpastaðaskóg
Það var mjög ánægujlegt að
ganga um Stálpastaðaskóg og
sjá, hve góðum þroska trjáplönt
urnar hafa tekið þar. Þarna
mun á næstu árum vaxa upp
stór og fjölbreyttur trjágróður,
sem setja mun nýjan svip á hinn
hlýja og gróðursæla Skorradal.
Því fé er vissulega vel varið,
sem gefið hefur verið til skóg-
ræktar á þessum stað.
Á laugardaginn skoðuðu full-
trúar á aðalfundi Skógræktarfé-
lags Islands einnig Jafnaskarðs-
skóg við Hreðavatn undir leið-
sögn Daníels Kristjánssonar. —
Einnig þar er gamall kjarrskóg-
ur, sem staðið hefur af sér sókn
sauðkindarinnar og rányrkju
liðins tíma. Hefur undanfarin
ár verið plantað þar þúsundum
trjáplantna.
Þorsteinn Kjarval og Hákon BJarnason, skógræktarstjóri hjá
Kjarvalssteini.
í Jafnaskarðsskógi.