Morgunblaðið - 03.03.1963, Blaðsíða 8

8
UORCUNBLÁÐÍB
Sunnudagur 3. marz 1963
TVErR fræðshistjórar frá ná-
grannalöndunum, hr. Ola
Laukli, fræðslustjóri í Dramra
en og hr. Kr. Thomsen Jensen,
fræðslustjóri Kaupmannahafn
ar, hafa undanfarna daga
dvalið í Reykjavík og flutt er
indi um skólamál. Hr. Laukli
kom hingað til að sitja ráð-
stefnu skólastjóra og yfir-
kennara barna- og gagnfræða-
stigs í Reykjavík, haldna að til
hlutan fræðslustjóra og Skó>la
stjórafélagsins. Ráðstefnan var
sett s.l. sunnudag og lauk
henni á fimmtudaginn. Á ráð
stefnunni flutti fræðslustjór-
inn mörg erindi. Fræðsluskrif
stofa Rvíkur., í samvinnu við
stéttarfélag barnakennara og
Félag gagnfræðaskólakennara,
gekkst fyrir boði hr. Jensens
til Reykjavikur til erindaflutn
ings fyrir kennara. Fyrsta er-
indið flutti hr. Jensen s.l. mið
vikudag, en síðasta erindið
verður í dag í samkomusal
Ola I.aukli ít. v.) og Kr. Thomsen Jensen. Myndin er
tekin á blaðamannafundinum á Hótel Sögu.
Fræöslustjorar Drammen og
Kaupmannahafnar ræDa um
skólamál i Reykjavík
Hagaskólans og fjallar um sam
vinnu heimila og skóla. Er
öllum heimill aðgangur að
þeim fundi og hefst hann kl.
14.
Fræðslustjórinn í Reykja-
vík, Jónas B. Jónsson, og aðr-
ir forystumenn kennslumála í
Reykjavík efndu til blaða-
mannafundar með fræðslu-
stjórunum á Hótel Sögu. Við
það tækifæri sagði Jónas B.
Jónsson, fræðslustjóri, að þetta
væri í fyrsta skipti sem ráð-
stefna skólastjóra og yfir-
kennara væri haldin hér á
landi, en slíkar ráðstefnur
væru hinsvegar oft haldnar í
nágrannalöndunum. Hefði
kunnur skólamaður því verið
fenginn, hr. Laukli frá Dramm
en, til leiðbeiningar. Um 30
menn sátu ráðstefnuna og var
þar rætt um ýms mál skóla-
stjórnar.
★
Fræðslustjórarnir ræddu nú
um skólamál í heimalöndum
sínum og bar margt á góma.
Hr. Jensen sagði, að 75% af
danskri skólaæsku gengi í
skóla í níu ár. í>ó væri engin
skólaskylda þar, en fræðslu-
skyldan væri 7 ár, og öll börn,
þó þau gengu ekki reglulega
í skóla, væru prófskyld. I>á
sagði hr. Jensen, að árið 1958
hefði verið sett ný skólalög-
gjöf, sem kvæði svo á að nám
inu skuli skipt, að 5. bekk lokn
um, eftir áhugamálum og
hæfni og hefðu nemendur
frjálst val um: verklegt nám,
almennt nám og undirbúnings
nám undir framhaldsskóla.
Áherzla væri lögð á að veita
börnunum hagnýta fræðslu og
færi sú kennsla dálítið eftir
staðháttum, t. d. væri lögð
aðaláherzla á landbúnaðar-
störf í skólum landbúnaðar-
héraðanna, fiskistörf í skólum
fiskibæjanna, iðnaðarstörf i
skólum iðnaðarborganna o. s.
frv. Einnig þyrftu nemendur
að vinna stuttan tíma á ýms-
um vinnustöðvum, minnst
þjár vikur, til að kynnast af
eigin raun viðkomandi starfi.
Ola Laukli sagði að vinnu-
skylda væri einnig lögboðin,
minnst 14 daga, 1 Noregi.
Fræðslustjóri Reykjavíkur
skaut því inn, að hér giltu
önnur viðhorf til vinnuskyld-
unnar, vegna almennrar þátt-
töku unglinganna í atvinnu-
lífi landsins yfir sumarmán-
uðina, en í Noregi og Dan-
mörku væri gefið aðeins 2ja
mánaða sumarfrí úr skólun-
Hr. Laukli lagði ennfremur,
að í Noregi gilti 7 ára skóla-
skylda en hinsvegar hefðu
einstakar skólanefndir heim-
ild til að lengja námsskyld-
una um tvö ár og 70% norskra
bæja hefðu 9 ára skyldunám.
Væri búizt, við að um 1970
væri 9 ára skyldunám komið
um land allt. Eftir fimm ára
skólanám gætu börnin valið
milli námsgreina.
Að síðustu luku fræðslustjór
arnir miiklu lofsyrði á íslenzka
skóla og töldu þá í fremstu
röð á Norðurlöndum.
NÝLiBGA var kveðinn upp I
Hæstarétti dómur í máli, er)(
Bergsteinn Árnason, lögreglu-
þjónn á Keflavíkurflugvelli, höfð
aði gegn fjármálaráðherra f.h.
ríkissjóðs til greiðslu skaðabóta
að upphæð kr. 159.179.00.
Málavextir eru þessir:
Þann 10. nóvemlber árið 1955
varð mjög harður árekstur milli
bifreiðanna J-6 og VL-1629 á
veginum, sem liggur frá Hótel
Keflavík norður til Camp Turn-
er á Keflavikurflugvelli og var
öfeumaður hennar stefnandi í
máli þessu. Hann var einn í
biifreiðinni, er slysið skeði og
vax >á á leið til lögreglustöðv-
arinnar í Camp Turner.
Áreksturinn varð svo harður
að VL-1627 hentist út af veg-
inum, og valt á hliðina. J-6
stóð hinsvegar þversum á vegin
um og var ökumaðurinn undir
bifreiðinni, er að var komið.
Ökumaðurinn, Bergsteinn Árna-
son, slasaðist mjög mikið við
slys þetta og var varanleg ör-
orka hans af völdum slyssins
metin 10%. Vegna slyssins var
gefin út ákæra á hendur Berg-
steini, þar sem.hann þótti hafa
ekið ógætilega og með dómi upp
kveðnum í sakadómi Hafnar-
fjarðar var hann dæmdur tii
greiðslu sektar kr. 1.000.00 fyrir
brot á 219 gr. alm. hgl. og 38.
gr. bifreiðalaganna.
Stefndi höfðaði nú mál það,
sem hér um ræðir, á hendur
ríkissjóði. Byggði hann dóm-
kröfu sína í fyrsta lagi á því,
að hann hefði verið að skyldu-
störfum sem ríkislögreglumað-
ur, er slysið vildi til og bæri
stefnda því að bæta honum það
tjón, er hann hefði orðið fyrir
skv. 2. migr. 7. gr. 1. 50/1940 um
lögreglumenn, en þar segir: „Lög
reglumenn ríkisins og varalög-
reglumenn eiga rétt á bótum
fyrir meiðsli og tjón, sem þeir
verða fyrir vegna starfs síns.“
í öðru lagi reiisti stefnandi
dómkröfur sínar á því, að öku-
maður varnarliðsbifreiðarinnar
hefði átt sök á slysinu og því
bæri stefnda að bæta tjón það,
er af hlauzt skv. ákvæðum í
viðbótarsamningi um réttarstöðu
liðs Bandaríkjanna.
í>á gat stefnandi þess einnig,
kröfum sinum til áréttingar, að

Þrdttmikið starf
FlugbjörguiDarsvetitarinnar
29. janúar s.l. var aðaifundur
haldinn hjá Flugbjörgunarsveit
inni. Formaður, Sigurður M. Þor
steinsson, setti fundinn og bauð
fundarmenn og gesti velkomna,
en gestir vorú frá Björgunar-
sveitinni á KeflavíkurflugvelH,
þeir C.D.R. Morris, sem er yfir-
maður þeirrar deildar, og nýr
flugmaður, Lt, Richard Gráy.
Baldvin Jónsson, forseti Flug-
málafélags íslands, var kosinn
fundarstjóri og ritari Guðjón
Valgeirsson.
Formaður gaf skýrslu stjórnar
fyrir síðast liðið starfsár.
Á árinu voru haldnir 16 stjórn
arfundir, fyrsti miðvikudagur í
hverjum mánuði er fundardagur
stjórnar. I>á voru haldnir 4 al-
mennir félagsfundir, þar sem
meðad annars dr. Sigurður Þór-
arinsson flutti fræðsluerindi um
jarðskjálfta á íslandi. Æfingar
hafa verið stundaðar eins og áð-
ur. Hver flokkur mætir hálfs-
mánaðarlega til æfinga að vetr-
inum og útiæfinga á sumrin. Þá
hefur verið haldið uppi sam-
eiginlegu félagslifi með skemmti
kvöldum og ferðalagi út á land.
Bifreiðadeild og fjarskiptadeild
hafa starfað mikið og mætt á
hverju mánudagskvöldi til að
setja bifreiðarnar í gang og
prófa talstöðvar, því að ekki er
hægt að treysta á þessi tæki, ef
ekki er haft stöðugt eftirlit með
þeim.
Flokksstjórar eru: Sigurður
Waage, Stefán Bjarnason, Árni
Edvinsson, Guðmundur Magnús-
son, sem tók við flokki Magnúsar
Þórarinssonar. Bifreiðftdeild:
Haukur Hallgrímsson. Fjarskipta
deild: Gunnar Jóhannsson.
F.B.S. var fjórum sinnum beð
in um aðstoð í sambandi við
fólk. Ennfremur veitti hún hjálp
arsveit skáta í Hafnarfirði að-
stoð í smbandi við skátamótið,
með því að lána þeim talstöðvar
bifreið. Þá voru F.Í.B. lánaðar
sjúkratöskur í vegaþjónustu, auk
þess var sjúkrabifreið F.B.S. á
vegunum í nágrenni Reykjavík-
ur.
Þá hafa verið haldnar æfingar
með björgunarsveitinni á Kefla-
víkurflugvelli, þar sem æft hef-
ur verið samstarf leitarflokka
og þyrlu.
Þá hafa verið farnar ferðir tiil
deildanna úti á landi. Akúreyrar
deildin var heimsótt 1.—2. des-
ember, og var haldin samæfing
í nýja skiðahótelinu. Akureyrar
deild er mjög vel búin tækjum
og hefur harðduglegu liði á aS
skipa. Nýkjörinn formaður
F.B.S. á Ákureyri er Halldór
Ólafsson, úrsmiður. Þrjár deildir
á Suðurlandi voru heimsóttar, en
þær eru: Helludeild, Skógadeild,
formaður Þórhallur Friðriksson,
Skógarskóla og Víkurdeild, for-
maður Brandur Stefánsson, Vík
í Mýrdal. Þessar deildir hafa
mjög góðum mönnum á að skipa,
ef á þarf að halda.
Formaður færði fram þakkir
til allra aðila, er höfðu stutt
F.B.S. á árinu. Þeir aðilar eru
þessir auk ríkis og Reykjavíkur
borgar: Xjoftleiðir h.f. kr. 10.090.*
Flugfélag íslands með flutningi
á mönnum og tækjum o.fl., Olíu
verzlun Íslands, sem gaf hitun-
artæki í bifreiðageymslu og Fluig
skólinn Þytur, sém flaug hring-
fluig með söluhæstu börn á
merk j asöludegi.
öflun nýrra tækja: Á árinu
keypti sveitin 3 ný tjöld og
fjóra sjúkrasleða. Þá hefur
verið leitað bæði hér og er-
lendis eftir betri útbúnaði fyrir
leitarflokka. Á árinu keypti sveit
in brúðu til að æfa meðlimi sína
og aðra í lífgun úr dauðadlái með
blástursaðferðinni.
Á árinu fékk Reykjavikurflug
völlur nýjan björgunarbát, sem
staðsettur er hjá slökikviliði
vallarins og útvegaði F.B.S. tvo
gúmmíbjörgunarbáta til að hafa
í honum og hefur slökkviliðið
haft margar æfingar með þess-
um tækjum.
Að lokum þakkaði formaður
öllum meðlimum F.B.S. fyrir
gott og óeigingjarnt starf á ár-
inu.
Fundinn sátu um 60 manns.
Drukkið var kaffi og sýnd kvik
mynd frá brezka sendiráðinu um
fjallgöngu í Alpafjöllum.
Þessir menn voru kiosnir 1
stjórn:
Sigurður M. Þorsteinsson, for-
maður, Sigurður Waage, vara-
formaður, Stefán Bjarnason, rit-
ari, Magnús Þórarinsson, gjald-
keri, Árni Edviasson, spjaldskrár
ritari, Axel Aspelund og Guð-
mundur Magnússon.
Varastjórn: Haukur Hallgríms
son, Gunnar Jóhannsson, og Guð
mundur Guðmundsson.
Úlfar Þórðarson læknir, sér um
þjálfun í hjálp í viðlögum.
keypt hefði verið slysatrygging
hjá Tryggingarstofnun ríkisins
til handa ríkislögreglumönn-
um. Taldi stefnandi, að trygging
þessi ætti að bæta öll slys, er
ríkislögreglumenn yrðu fyrir í
starfi, án tillits til þess, hvort
þeir ættu sök á slysinu eða
ekki. Slysatrygging þessi hefði
ekki tekið gildi gagnvart ríkis-
lögreglumönnum á Keflavíkur-
flugvelli fyrr en nokkrum mán-
uðum eftir að hann varð fyrir
sysinu og það væri ósanngjarnt
og óeðlilegt, að það eitt ætti að
valda því, að hann þyrfti að
þola þetta slys bótalaust.
Stefndi byggði sýknukröfur
sínar á því, að Stefnandi hefði
sjálfur átt alla sök á slysinu
með því að aka bifreiðinni óhæfi
lega hratt miðað við aðstæður,
enda hefði hann hlotið refsi-
dóm fyrir það gáleysi sitt í um-
rætt skipti.
Niðurstöður máls þessa urðu
þær sömu í Hæstarétti og í Hér-
aðsdómi og segir svo í forsendum
héraðsdómsins:
„Stefnandi hefur viðurkennt
að hafa misst stjórn á bifreið-
inni rétt fyrir slysið, sem verður
að telja að hafi stafað af of
hröðum akstri hans miðað við
ástand vegarins í umrætt sinn,
enda virðist ekkert benda til,
að um bilun í stjórntækjum
hennar hafi verið að ræða. öku
maður bifreiðarinnar VL-1627
segist hafa ekið yzt vinstra meg-
in á malbikinu, en reynt að
sveigja út á malarkantinn utan
við malbiikið, er hann hafi séð,
að árekstur var óumflýjanlegur
og þeirri staðhæfingu ómótmælt
af hálfu stefnanda. Verður þvi
að. telja, að stefnandi eigi alla
sök á árekstri bifreiðanna og
ber því að sýkna stefnda aí
þeirri málsástæðu stefnanda, að
ökumaður bifreiðarinnar VL-
1627, hafi átt sök á slysinu.
Ekkert er fram komið í mál-
inu um það, að Stefnandi hafi
þurft starfs síns vegna að aka
hratt í umrætt sinn. Stefnandi
skapaði því með ökulagi sínu á
eigin ábyrgð og að nauðsynja-
lausu það hættuástand, er leiddi
til slyssins.
Þykir því eigi unnt að dæma
honum bætur skv. 2. mgr. 7. gr,
1. 50/1940, þar sem skýra verð-
ur það ákvæði í samræmi við
hina viðurkenndu reglu skaða-
bótaréttarins, að tjónþoli verði
að bera þann skaða bótalaust,
sem hann á sjálfur sök á. Réttar
reglur annars leiða og eigi tii
ábyngðar stefnda á tjóni stefn-
anda, né heldur framangreind-
ur slysatryggingarsamninigur
fyrir ríkislögreglumenn.“
Úrslit málsins urðu þoí þau
fyrir báðum réttum að stefndi
var sýknaður af kröfum stefnda,
Málskostnaður fyrir Hæstarétti
var felldur niður.