Morgunblaðið - 31.05.1963, Blaðsíða 1

50. árgangur
121. tbl. — Föstudagur 31. maí 1963
PrentsmiSja Morgunb'aSiiini
i hagsýni og víðsýni vísa veginn
i
■ r
ríkisins
Viðtal við Gunnar Thoroddsen, fjármálaráðherra
MORGUNBLAÐIÐ átti í gær samtal viS
Gunnar Thoroddsen, fjármálaráSherra. Var
þar sérstaklega rætt um fjármálastjórn rík-
isins og hinn trausta fjárhag þess. Jafn-
fram^ var vikiS aS tolla- og skattalækkun-
um og um þær sagSi fjármálaráSherra m.a.:
— Þessi leiS, aS lækka tolla og skatta, er
aS mínu áliti heppilegri og raunhæfari kjara-
bót fyrir fólkiS heldur en þær launahækk-
anir, sem ekki er grundvöllur fyrir í aukn-
ingu þjóSarframleiSslunnar og sem leiSa til
verSbóIgu og aukinnar dýrtíSar og lækka
verSgiIdi krónunnar. Þessari stefnu ber að
halda áfram.
Um fjármálastjórnina sagSi Gunnar Thor-
oddsen, fjármálaráðherra m.a.:
—- Um fjárstjórn ríkisins gildir það sama
og um stjórn fyrirtækja: Traust og heiðar-
leiki þurfa að sitja í öndvegi.
Og ráðherrann bætti við:
— Þau leiðarljós, sem ég óska og vil að
vísi veginn fyrir fjármálastjórn ríkisins, eru
hagsýni og víðsýni.
Um störf sín sem fjármálaráðherra sagði
Gunnar Thoroddsen:
— Þar voru mikilvæg viðfangsefni, sem
biðu úrlausnar, og það hefur verið í senn
erfitt verk og ánægjulegt að vinna að gagn-
gerðri endurskoðun og nýskipan skatta-,
tolla- og útsvarsmála og ýmsum umbótum
í fjárstjórn ríkisins.
Milwood-'
málið
Fjórir fóru til
Skotlands í morgun
Munnlegur mál-
flutningur
í Hœstarétti
í MORGUN fóru fjórir af á-
höfn b.v. Milwoods til Skot-
lands. Eftir er þá aðeins 1. vél
stjóri, George Moir.
Morgunblaðinu barst í gær
eftirfarandi fréttatilkynning
frá skrifstofu Hæstaréttar:
L „Eftir athugun á sakargögn
i um í sambandi við kæru á úr
!1 skurði sakadóms Reykjavíkur
um hald á togaranum Milwood
frá Aberdeen, hefur Hæsti-
réttur í dag ákveðið, að frek
ari málsgögn skuli lögð fyrir
dóminn og kærumálið síðan
flutt munnlega fyrir Hæsta-
rétti samkvæmt ákvæðum 2.
mgr. 31. gr. laga nr. 57/1962“.
Gunnar Thoroddsen, fjármálaráðherra
VIÐTALIÐ við Gunnar Thor-
odidlsen, fjánmálaráðherra, fer
hér á eftir:
Frétitamaðiu- Morgunblaðisins
spurði fjármáilaráðherra, hve rík
ur þáttur batnandi afkoma ríkis-
sjóðs væri í viðreisninni. Ráð-
herrann svaraði:
— Mjög mikilvægur liður í við
reisninni var frá upphafi af-
koma ríkissjóðs, þ.e.a.s. að ríkis-
sjóður skilaði greiðsluafgangi.
— Og það hefur tekizt?
— Já, ölil ár Viðreisnarstjórn-
arinnar.
— En hvernig var þetta áður?
— Sl. áratug hefur það verið
upp og ofan, hvort tekjuhalli eða
tekjuafgangur hefur verið hjá
ríkissjóði. Til dæmis var halli
árið 1957, eina heila árið, sem
vinstri stjórnin sat við völd.
Bæði innlendir og erlendir sér
fræðingar lögðu á það höfuð-
áherzlu, að þessi hlekkur í við-
reisnarkeðjunni mætti ekki bila.
Ég minniist þess til dæmis, að
hinn nýlátni, mikillhæfi forstjóri
AllþjóðagjaMeyrissjóðsins, Per
Jaoobson, skrifaði mér bréf, þar
sem hann taldi það höfuðnauð-
syn, að greiðsluafgangur yrði
tryggður hjá rikissjóði.
Greiðisluafgangur varð fyrstp
ár viðreisnarinnar, árið 1960,
sem nam 35 millj. kr., árið 1961
varð hann 72 milljónir og á sl.
ári, sem ekki er að fullu upp-
hvert barn. Nú hefur orðið veru-
leg breyting á kaupgjaldi og tekj
um manna og því eðlilegt og í
samræmi við stjórnansáttmálann
að hækka þesear skattfrjálsu
tekjur um semt næst 30%. Það
mundi þýða, að hjón hefðu skatt-
frjálsar um 90 þús. kr. og 5
manna fjölskylda um 130 í stað
100 þús. nú.
Þessi leið að lækka tolla og
skatta er að miínu áliti heppi-
legri og raunhæfari kjarabót
fyrir fólkið heldur en þær launa
hækkamr, sem ekki er grund-
völlur fyrir i aukningu þjóðar-
framleiðslunnar og sem leiða tii
verðbólgu og aukinnar dýrtíðar
og lækka verðgildi krónunnar.
Þessari stefn-u ber að halda á-
fram.
— Hvernig fær það samrýmzt
traustum fjárhag ríkissjóðs,
greiðsluafgangi og vaxandi fram
kværr.lum eins og framkvæmda-
áætlunin gerir ráð fyrir?
— Að því er stefnt, að þjóðar-
framleiðslan og þjóðartekjurnar
fari vaxandi ár frá ári. Það getfur
ríkissjióði aukna-r tekjur, þótt
tollstigar og skattstigar séu ó-
Framhald á bls. '9
gert, eittihvað á annað hundrað
millj. kr.
— Og þetta hefur tekizt, þrátt
fyrir skattalækkanirnar?
— Já. í ársbyrjun 1960 voru
gerðar gagngerðar breytingar á
skattakerfiniu, skattar voru af-
numdir af almennum launatekj-
um, 9% söluskabturinn garnili
felldur niður, en tekinn upp 3%
smásöluiskattur, sem að Vs hluta
rennur til sveitafélaganna og
hefur gert þeim kleift að lækka
útsvörin. Síðan hafa fjárlög á
hverju ári verið afgreidd halla-
lauis og ríkissjóður rekinn með
tekjuafgangi, án þess að leggja
á nokkra nýja akatta eða tolla
eða hækka þá, sem fyrir voru.
Þvert á móti hafa tollstigax tví-
vegis verið lækkaðir. Þegar
teknar eru saman tollalækikan-
irnar í nóvember 1961 og sam-
kvæmt nýju tollskránni, nema
þær lækkanir samtals um 200
mililj. kr., miðað við innflutning
ársins 1962.
— Verður stefnt að frekari
lækkunum, ef viðreisnin heldur
áfram?
— I stjórnarsáttmálanum frá
nóvember 1959 var ákveðið að
ifnema tekjuskatta af almenn-
im launatekjum. Þetta var fram
.væmt strax á fyrsita þingi. Þá
" ókveðið að tekjur hjóna, allt
að 70 þús. kr., skyldu skattfrjáls
ar, og auk þess 10 þús. fyrir
VIÐREISN AÐ VERKI
*
Arangur og áfangar
Viðreisnartímabil núverandi ríkisstjórnar hefir ekki að-
eins einkennzt af meiri framkvæmdum en dæmi eru til,
heldur hefir jafnframt verið lagður grundvöllur að áfram-
haldandi jafnvægi og festu í fjármálum þjóðarinnar:
•
Sparifé lanðsmanna hefir meira en tvöfaldazt í tíð
viðreisnarstjórnarinnar. Vaxið úr um 1,578 millj. kr.
í árslok 1958 í 3,522 millj. kr. í árslok 1962. Aukning-
in = 123%.
•
Viðreisnarstjórnin hefir endurvakið fjármálatraust
þjóðarinnar út á við. Safnazt hafa frjálsir gjaldeyris-
varasjóðir á annað þúsund millj. kr. Erlendar skuld-
ir hafa lækkað á síðustu tveim árum um nærri þús-
und millj. kr. Hækkuðu 1957 og 1958 um nærri 750
millj. kr.
Þjóðin hefir öðlazt verzlunarfrelsi. Fjárfestingarhöftin
afnumin. Úthlutunarnefndir og ráð lögð niður.
•
Sett hafa verið ný lög til styrktar og eflingar stofn-
lánasjóðum atvinnuveganna og þannig lagðir horn-
steinar að vaxandi atvinnulífi í framtíðinni.
•
Á þessu árl verða keypt erlendis frá fiskiskip
sem eru samtals um 8000 rúmlestir og kosta um 400
millj. kr. Þetta er margfalt meira átak en áður nokkru
sinni. Fiskveiðistjóður hefir vaxið stöðugt og honum
gert kleift að veita rífleg stofnlán til uppbyggingar
fiskiskipaflotanum.
•
Verzlunarfloti landsmanna er í stöðugum vexti. Þannig
eiga öll kaupskipafélögin ný skip í smíðum og hafa verið
að festa kaup á nýjum skipum.
•
Almenna veðlánakerfið til íbúðabygginga hefir stór-
eflst í tíð Viðreisnarstjórnarinnnar. Gert er ráð fyrir,
að úr því verði lánað á þessu ári á annað hundrað
millj. kr., en húsnæðismálastjórn hetir þegar veitt
íbúðalán, sem nema meira en 90 millj. kr. Þetta er
helmingi meira lánsfé en í tíð vinstri stjórnarinnar.
•
Lánshámarkið til bygginga verkamannahústaða hef-
ir verið tvöfaldað og lögin um verkamannabústaði
endurskoðuð frá grunni.
•
Bótakerfi almannatrygginga hefir verið margfaldað, skatt-
ar og tollar lækkaðir. Árið 1963 verður mesta framkvæmda-
ár í sögu þjóðarinnar.