Morgunblaðið - 19.07.1963, Qupperneq 12

12
MORGV1SBLAÐ1Ð
Föstudagur 19. júlí 1903

Útgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónssoru
Auglýsingar: Arm Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 6'5.00 á mánuði innanlánds.
1 lausasðlu kr. 4.00 eintakit*.
BARÁTTAN UM
KJÖRIN
Tj,'kkert er eðlilegra en að
einstaklingar og otéttir
leitist við að bæta launakjör
sín. Heilbrigðir menn beina
atorku sinni að því að bæta
hag sinn og f jölskyldu sinnar,
og þess vegna leitast hver og
einn við að bera eins mikið
úr býtum og unnt er.
Kjör þjóðarheildarinnar
takmarkast að sjálfsögðu af
því, hve mikið framleitt er.
Að vísu getur þjóðin um skeið
eytt meiru en hún aflar, en
þá lifir hún um efni fram,
eyðir innstæðum eða safnar
skuldum. Það hafa íslending-
ar stundum gert með alkunn-
um afleiðingum og þess vegna
fýsir menn ekki að gera það
oftar.
Þess vegna er heldur ekki
hægt að bæta kjör allra um-
fram aukningu þjóðarfram-
leiðslunnar. Á hinn bóginn er
að sjálfsögðu hægt að bæta
kjör einstakra stétta á þann
veg að veita þeim meiri hlut-
deild í heildartekjunum en
áður, eða með öðrum orðum
á kostnað annarra, sem þá fá
kjör sín bætt minna eða síðar.
Viðreisnarstjórnin hefur
gert ítrekaðar tilraunir til
þess að stuðla gð því, að lægst
launaðir verkamenn fengju
nokkrar raunhæfar kjarabæt-
ur, án þess að það leiddi til
þess að um almennar kaup-
hækkanir yrði að ræða. Þess-
um tilraunum hefur af hálfu
ráðamanna í Alþýðusam-
bandi íslands verið mætt með
fullu skilningsleysi, ef ekki
beinum fjandskap. Nú í vor
tókst þó að tryggja þeim, sem
lægst laun hafa, raunhæfar
5% kjarabætur, og svo virtist
sem aðrar stéttir ætluðu að
sætta sig við þessa tekjutil-
færslu.
En verkalýðsfélögin töldu
þessa kauphækkun ekki nægi
lega og þess vegna var í júní-
mánuði samið um 7%% hækk
un til viðbótar. En þá töldu
aðrar stéttir ekki lengur til
setunnar boðið.
Afleiðing seinni kauphækk-
unarinnar til verkamanna
varð sú, að flestar stéttir aðr-
ar gerðu kröfu um kauphækk
un, ekki einungis sem næmi
síðari hækkuninni til verka-
manna, heldur einnig 5% frá
í vor.
Þannig hefur síðari kaup-
hækkunin til verkamanna
raunverulega valdið því, að
árangurinn, sem náðist í vor
og miðaði að því að breyta
tekjuskiptingunni í þjóðfélag
inu verkamönnum í hag, hef-
ur orðið að litlu eða engu.
TEKJU-
SKIPTINGIN
17'aupgjaldsbaráttan í nú-
tíma þjóðfélagi er raun-
verulega baráttan milli stétt-
anna um skiptingu afraksturs
ins. Verkalýðsforingjum er
þetta líka ljóst, og þess vegna
horfa þeir yfirleitt ekki þegj-
andi á það, að aðrar stéttir fái
kauphækkanir. Þeir krefjast
hækkana fyrir sína stétt til
jafns við hækkanir annarra.
Þess vegna vaknar sú
spurning, hvort vinnuveit-
endur og verkalýðssamtök
geti öllu lengur hjá því kom-
izt að taka upp svokallað
kerfisbundið starfsmat, þar
sem launahlutfallið er ákveð-
ið og heildarsamningar síðan
á því byggðir.
Bandalag starfsmanna ríkis
og bæja gerði sér grein fyrir
því, að nauðsynlegt væri að
komast að samkomulagi við
ríkisvaldið um skiptingu op-
inberra starfsmanna í flokka.
Þegar slíkt samkomulag hafði
náðst var auðveldara um vik
fyrir kjaradóm að kveða upp
úrskurð sinn.
Ekki verður séð að það ætti
að vera meiri vandkvæðum
bundið fyrir verkalýðssam-
tökin og vinnuveitendur að
finna slíka flokkaskiptingu og
heilbrigðan mismun milli
launa einstakra starfshópa.
En ef slíkt heildarsamkomu-
lag næðist yrði líka auðveld-
ara um vik að tryggja vinnu-
frið, og þá yrði að minnsta
kosti komizt hjá smáskæru-
hernaði.
Þegar slík flokkun væri
komin á ættu sameiginlegar
rannsóknir verkalýðsfélag-
anna og vinnuveitenda á
greiðslugetu atvinnuveganna
og efnahag þjóðarinnar að
geta borið fullan árangur,
þannig að allar stéttir fengju
samhliða kauphækkanir, þeg-
ar atvinnuvegirnir gætu risið
undir þeim.
í þessa átt hlýtur þróunin
að verða, enda er það skylda
bæði vinnuveitenda og verka
lýðsfélaga að vinna að heil-
brigðri lausn kjaradeilna á
þennan veg. Báðir aðilar hafa
líka lýst sig fúsa til að athuga
til haustsins, hve miklar kaup
hækkanir megi vera, þó að
enn hafi því miður lítt frétzt
af athöfnum.
Ungrverski kvislingunnn Janos Kader sest her með Nikita Krusjeff við komuna til Moskvu fyrir
nokkru.
Dffjölgun er aðeins
annað nafn á hungri
Offjölgun er aðeins annað
nafn á hungri
Svo má virðast sem vonlaust
að leysa vandamál hungurs og
vannæringar í heimi, sem að
margra áliti er þegar byggður
alltof mörgu fólki og verður að
skömmum tíma liðnum byggð-
ur helmingi fleira fólki. En
þrátt fyrir þetta er þó rúm handa
okkur öllum á jörðinni. Ef hver
einasti jarðarbúi — um 3000
milljónir manna — fengu í sinn
hlut 10 fermetra jarðarskika,
gætu allir íbúar jarðarinnar búið
á svæði, sem væri 30.000 fer
kílómetrar. Það er minna en
þriðjungur af íslandi.
Spurningin er því: er hægt
að hagnýta hin miklu landsvæði,
höfin og jafnvel loftið með þeim
hætti, að allir jarðarbúar hafi
nóg að bíta og brenna?
Svarið við þessari spurningu
verður auðveldara, ef við renn-
um sem snöggvast augum yfir
sögu Bandaríkjanna. Áður en
Kólumbus fann Ameríku bjuggu
í hæsta lagi 500.000 indíánar í
allri NorðurrAmeríku. Þrátt fyr-
ir þetta áttu þeir oft við hung-
ursneyð að etja — á svæði
sem nú veitir 200.000.000 millj-
ónum manna í Bandaríkjunum
og Kanada beztu lífskjör I
heimi! Þessi stórfenglega breyt-
ing hefur átt sér stað vegna
skipulagðrar hagnýtingar auð-
lindanna.
Stundum er talað um offjölg-
un fólks á svæðum þar sem í
rauninni er um að ræða skort
á matvælum. Offjölgun verður
þá aðeins annað nafn á hungri.
Hvaða lönd hafa of marga íbúa?
Flestir munu sennilega nefna
Indland eða Kína. En í Indlandi
eru 138 íbúar á hvern ferkíló-
metra móti 346 í Hollandi. 1
Kína eru 72 íbúar á ferkíló-
metra móti 107 í Danmörku.
Vísindi og tækni hafa nú náð
þeim áfanga, að hægt er að láta
allsnægtir koma fyrir hungur-
sneyð. Vandamál fólksfjölgunar
er gífulega mikilvægt og krefst
skjótra og róttækra aðgerða, en
viðleitnin við að finna lausn á
því á ekki að koma í veg fyrir
að vandamál hungursins verði
leyst hið bráðasta.
Þessa skoðun hefur fram-
kvæmdastjóri Matvæla- og land-
búnaðarstofnunar SÞ (FAO),
B.R. Sen, látið í ljós. Það var
hann sem átti frumkvæðið að
hinni kunnu f-imm ára alheims-
herferð, sem nefnd er „Frelsi
frá hungri". Hún hófst árið 1960,
og í sumar er enn gert allsherj-
arátak á þessum vettvangi. Dag-
ana 4.-18. júní hélt FAO alþjóð-
lega matvælaráðstefnu í Wash-
ington. Þúsundir manna, sem
eru nákunnugir vandamálum
landbúnaðarins, komu þar sam-
an og skýrðu frá reynslu sinni,
að heimurinn allur mætti draga
þar af einhverja lærdóma.
Ný frímerki Sameinuðu
þjóðanna
Póststjórn Sameinuðu þjóð-
anna sendi á markaðinn hinn
17. júní þrjú flugfrímerki að verð
gildi 6,8 og 13 cents. Frímerkin
á 6 cents teiknað af Claude
Bottiau frá Frakklandi) og 8
cents (teiknað af' George Ham-
ori frá Ástralíu) eru sams kon-
ar og þau sem send voru á
markaðinn 26. apríl í ár, prent-
uð á póstkort og flugbréf. Frí-
merkið á 13 cents (teiknað af
Kurt Plowitz frá Bandaríkjun-
um) sýnir fugl sem myndaður
er af pálmablöðum. Litirnir eru
blágrænn, rósrauður og rauður.
Þessi nýju frímerki er hægt að
panta frá European Service of
the United Nations Postal Ad-
ministration, Palais des Nations,
Geneva, Sswheiz. Þann 1. októ-
ber koma á markaðinn ný frí-
merki til minningar um störf
SÞ á Vestur-Nýju-Gíneu.
SÆKJAST SER
UM LÍKIR
fTÚokkadrættirnir halda á-
4 fram í kommúnistaflokkn
um hér á landi og má segja,
að „íslenzku“ kommúnistarn-
ir tolli vel í tízkunni, því að
nú er hvarvetna mikil úlfúð
meðal kommúnista.
Formaður Sósíalistafélags
Reykjavíkur ritar í gær grein
í kommúnistamálgagnið, þar
sem hann ræðst að banda-
mönnum kommúnista í kosn-
ingunum í júní, Þjóðvarnar-
mönnum, og segir þá m.a.
vera höfuðfjandmenn Sósíal-
istaflokksins. Síðar í grein-
inni segir:
„Mönnum þykir kannski
undarlegt að ég skuli orð-
lengja svo um þessar áætl-
anir örfárra Þjóðvarnar-
manna um að kljúfa Al-
þýðubandalagið og Sósíal-
istaflokkinn. — Vissulega er
það rétt, að flokkur byggð-
ur á sama grundvelli og Þjóð-
vörn verður ekki skeinuhætt-
ur til lengdar. Hann ber í sér
dauðann, svo sem reynslan
sýnir. En þess er þó að gæta,
að hann getur um stundarsak-
ir valdið allmiklum truflun-
um í baráttunni fyrir því að
sameina alla vinstri menn í
einum flokki. Og hvað sem
því líður er þessi áróður sann-
arlega ósvífin tilraun til
að efna til sundrungar
hjá sósíalistum. Auk þess
má búast við að í þess-
ari viðleitni verði ekki ein-
ungis beitt beinum árasum
eins og í grein miðstjórnar-
mannsins í Frjálsri þjóð, sem
vissulega ber að virða að því
leyti. Ef að vanda lætur verð-
ur einnig beitt lævísum und-
irróðri“.
Ljóst er, að þessum komm-
únistaforingja er mikið niðri
fyrir og hann óttast mjög þau
átök, sem -framundan eru í
kommúnistaflokknum, og er
það að vonum.