Morgunblaðið - 21.09.1963, Qupperneq 13

Laugardagur 21. sept. 1963
MOBGHNMAÐIÐ
13
Flæddi inn í kjallara, síma- og vegakerfið í
ólestri eftir úrfellið
Viðtal við Hans Pauli Johannes-
sen, útgerðarmann í Þórshöfn
HÉR á landi er staddur um þess-
ar mundir Hans Pauli Johannes-
sen, skipstjóri og framkvæmda-
stjóri útgerðarféiagsins Dags-
brún í Þórshöfn. Er erindi hans
til íslands að kanna möguleika
á sölu á síldartunnum hingað, en
útgerðarfélag hans í Þórshöfn
framleiðir 80 þús. síldartunnur
um átta mánaða skeið áriega.
í viðtali við Mbl. í gær sagði
Hans Pauli okkur einnig frá úr-
fellinu mikla, er varð í Færeyj-
um himt 12. þessa mánaðar.
— Ég er lítt fyrir það gefinn
að vekja athygli á sjálfum mér
í blaðaviðtölum, sagði Hans
Pauli, og þess vegna finnst mér
betur liggja við að segja fyrst
frá flóðunum, sem urðu í Fær-
eyjum á fimmtudaginn í fyrri
viku. Við vorum ekki búin undir
jafn gífurlega rigningu og varð
þennan dag. Veðurspáin hjá Dön
um og Norðmönnum gerði ráð
fyrir úrkomu í Færeyjum, en
ekkert var tekið fram um hversu
mikil hún yrði. Fram að hádegi
var skúraveður en á tímabilinu
frá klukkan eitt fram á kvöld
var gífurlegt úrfelli, sem reynd-
ist vera 78 millimetrar á flug-
vellinum á Vogey.
— Hver voru viðbrögð fólks-
ins í Þórshöfn við þessum ósköp-
um?
— Það tók þessu rólega.
Skemmdir af vatni urðu ekki
miklar í Þórshöfn sjálfri, en þó
komst vatn inn í einstaka kjall-
ara. f kaþólska skólanum fylltist
kjallarinn og var allt slökkvilið
Þórshafnar kvatt á vettvang til
að dæla vatninu út og vann það
sleitulaust að því langt fram á
kvöld.
— Hvar urðu skemmdirnar
mestar?
— Á vegunum. Það má segja,
að akvegir hafi farið mjög illa,
sérstaklega á Vogey, og símasam
bandslaust var um eyjarnar í tvo
daga, þar sem jarðsíminn hafði í
mörgum tilfellum slitnað, þegar
vegirnir gengu úr skorðum.
Bráðabirgðahús, sem Flugfélag
íslands átti á flugvellinum í Vog-
ey ónýttist og vegurinn þangað
varð ófær.
— Fylgdi hvassviðri með
þessu?
Hans Pauli Johannesseo
— Það var ekki hvasst meðan
rigningin stóð yfir, en þegar hún
tók að minnka, fór hann að
hvessa og komst upp í 11 vind-
stig um kvöldið. Mesta tjón af
völdum veðursins varð í minka-
búi skammt frá Þórshöfn. Þar
ruddi vatnsflaumurinn sér braut
inn á milli kofanna og gekk upp
á miðjan gafl. Þarna voru um 12
þús. dýr og 860 þeirra drukkn-
uðu. Er þetta mjög tilfinnanlegt
tjón fyrir eigendurna, sem geta
sennilega ekki fengið nema einn
þriðja venjulegs verðs fyrir
skinnin af dýrunum, sem dráp-
ust. Mig minnir að fullt verð á
skinnum sé um 600 krónur ís-
lenzkar, fyrir stykkið.
— Gengur minkur laus í Fær-
eyjum?
— Nei. Við höfum enga minka
plágu. Þetta er eina eldistöðin og
er hún rekin af eigendum frysti-
húss í Þórshöfn, sem koma fisk-
úrganginum í gott verð með
minkaræktinni.
— Það hefur enginn skaði orð-
ið á mönnum í óveðrinu.
— Nei, sem betur fer varð það
ekki. Engu skipanna, sem úti
voru hlekktist á og komust þau
klakklaust í land.
— Svo við snúum okkur nú að
þér sjálfum. Hvert er erindið til
íslands?
— Ég er að kanna möguleika
á sölu síldartunna til íslenzkra
saltenda. Þannig er mál með
vexti, að útgerðarfélagið Dags-
brún, sem við eigum sex bræður
ásamt sjöunda manni, hefur
tunnuverksmiðju, er framleiðir
80 þús. tunnur árlega. Á haustin
og í byrjun vetrar liggur fram-
leiðslan niðri, því að þá eru eng-
ar síldveiðar stundaðar frá Fær-
eyjum en aftur á móti er veitt
hérna við suðvesturströnd ís-
lands og höfum við mikinn á-
huga á að selja hingað tunnur,
þannig að verksmiðjan gæti
starfað allan ársins hring. Okk-
ur finnst mjög æskilegt að við-
skipti milli Færeyja og íslands
ykjust. Nú sem stendur kaupum
við vörur, aðallega frysta síld,
fyrir 11 millj. ísl. kr. árlega og
þið kaupið fyrir 60 þús. krónur
af okkur. Efnið í tunnunum okk-
ar er norskt og tel ég að gæði og
verð þeirra yrði sambærilegt við
norska framleiðslu sem þið flytj-
ið inn.
— Gerið þið bræður út tog-
ara?
— Já, við eigum einn togara
og rekum annan fyrir ríkið.
Þetta eru tiltölulega ný skip,
byggð árin 1958 og ’59 og eru 800
lestir að stærð. Þeir hafa báðir
Flóðið á hornln* tW kökubúC Andreasax í Þórshöín. Þar var
vatnið um 34 cm djúpi þegar verst lót.
1 úrfcllinu mikla í Færeyjum í siðustu viku dnikknuðu 86ð
minkar, er vatnið flæddi inn í minkabú skammt utan Þórs-
hafnar. Á myndinni sézt nokkur hluti hræjanna, sem hrúgað
var upp utan húsanna, er rigningin stytti upp. Þegar verst lét
gekk vatnið uppá miðja húsagafla. v
veitt í salt við Nýfundnaland og
Grænland upp á síðkastið.
— Gengur togaraútgerð vel í
Færeyjum?
— Sæmilega segi ég. Nú eru
gerðir út 14 togarar og aðeins
einu sinni hefur togara verið lagt
á sl. 8 árum vegna hallareksturs.
Það hefur margt verið gert til að
lyfta undir útgerðina en erfið-
leikar láta samt ekki á sér
standa. Nú er undir höppum og
glöppum _ komið, hvort mann-
skapur fæát á skipin, því að vinn
an er svo mikil í landi. Það blæs
oft í móti í útgerðinni og fyrsta
skilyrði til að allt gangi er að
hafa grundvöllinn nógu traustan.
Hljómsveit hrakfist í 18
tíma í snjó og ófœrð
MYVATNSSVEIT, 11. sept. —
Um síðustu helgi gerði hér versta
veður. Á sunnudag rigndi mik-
ið, um kvöldið kóilnaði og fór
þá að snjóa. Hélzt snjókoman
alla nóttina os fram eftir degi
á mánudag. Var þá komipn all
mikili snjór eða 15-20 sm. jafn-
fallinn. Sum staðar urðu skemmd
ir á trjágróðri í görðum, t.d. í
kirkjugarðinum á Skútustöðum.
Þar sligaði snjóþunginn og' braut
tré og greinar. Víðar munu
skemmdir hafa orðið, þó mér séu
þær ekki allar kunnar. Enn frem
ur lentu menn í hrakningum og
villum, þeir sem voru úti á
mánudagsnótt. Fjórir menn héð-
an úr sveitinni, þ.e. Kóral-ihljóm-
sveitin, fóru á laugardagskvöld
norður á Þórshöfn og léku þar
á saimkiomu. Á sunnudagskvöild
spiluðu þeir svo á Sólvangi á
Tjörnesi. Lagt var þaðan upp
heimleiðis um kl. 2 um nóttina
Vegna vegagerðar í Hallbjarnar-
staðagili var vegurinn lokaður
til Húsavíkur. Urðu þeir því að
fara veginn fyrir Tjörnes um
Kelduhverfi og Jökulsárbrú í Ax
arfirði. Þeir voru í fólksbíl. Þeg-
ar að Jökulsárbrú kom, náðu þeir
stórum fólksflutningavagni frá
Húsavik en í honum voru aðeins
2 menn.
Strax og upp fyrir brúna kom,
versnaði færðin mjög, enda
feikna fannkoma, og varð að
setja á keðjur. Gekk ferðalagið
seint, enda farið að skafa í
skafla. Þegar þeir komu að nýja
veginum suður í Landsheiðinni,
sást ekkert fyrir, villtust þeir á
gamla veginn og brutust eftir
honum 4 km. eða þar til ekki
varð komiz't lengra. Sok-
um snjódýpis var ekki nokk-
ur leið að snúa bílun-
um við. Var því ekki um
annað að gera en aka aftur á
bak sömu leið og þeir komu
Geta flestir skilið að hvílíkt hafi
ekki verið þægilegt með höfuð-
ið út um gluggann á móti veðrinu
Þetta tókst að lokum, en skilja
varð minni bílinn eftir. Þessi
villa á gamla veginum kostaði 7
tíma erfiði. Voru menn blautir
og hraktir enda litt búnir atf
skjóltfötum.
Leiðangur af stað
Fljótlega eftir að þeir fundu
nýja veginn gekk allt betur, var
veður þá líka farið að batna og
snjórinn minni, enda mættu þeir
þá hjálparleiðangri héðan úr
sveitinni, sem fór norður að
leita. Þegar þeir voru ókomnir
til byggða á mánudagsmorgun,
þótti sýnt að eitthvað mundi hatfa
tatfið þá. Þegar leiðangursmenn
mættu þeim, var haldið sem leið
liggur yfir Hólssand um Gríms-
staði ag inn yfir Mývatnstfjöll.
Heim var komið fcl. 8 á mánu-
dagskvöld og voru mennirmr
þá búnir að vera 18 tíma á ferð*
inni frá Sólvangi.
Má fullvist telja að til þessar-
ar villu á gamla vegmn í Lands-
heiðinni hefði ekki komið, ef
glöggur vegvisir hefði verið við
vegamótin. Þeir sem. lentu i
þessum hrakningum eru, ems og
áður segir,- Kóral-hljómsveitin,
en í henni eru Jón Árni Sigfús-
son, Jón Illugason, Jón Stefáns-
son og Höskuldur Þráinsson. Hetf-
ir hljómsveitin á undanförnum
árum spilað víða fyrir ^„nsi á
samkomum. Ökumaður á Húsa-
víkurvagninum var Jónas Val-
geir Torfason frá Akureyn. —
— Kristján
Kvenstúdenta-
félagið veitir tvo
styrki
NÝLEGA úthlutaði Kvenstúd-
entafélag Islands tveimur styrkj-
um ,að upphæð 20 þús. kr. hvor,
eða samtals 40 þús. kr. Styrkina
hlutu: Þórey Sigurjónsdóttir,
læknir, Reykjavík, til náms í
barnalækningum í Bandarikjun-
um, og Sigrún Helgadóttir, stud.
Polyt., Tröðum, Mýrarsýslu, til
seinmi hluta námis í verkfræði í
Danmörku.