Morgunblaðið - 26.01.1964, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnu3agur 26. jan. 1954
Með gdðri samvinnu
og gagnkvæmu trausti
Frá stj. Stangveiðifél.
í MORGUNBLAÐINU sl. surrnu-
dag birtist grein undir fyrirsögn
irani: „Með illu skal illt út reka“
— „Tilboð SVFR og vatnasvæði
Ölfusár.“ Greinarhöfundur, sem
sérlega þekktur netaveiðimað
ur í neðri hluta Ölfusár, gecir
hér að uimræðuefni tilboð SVFR
í veiðisvæði Veiðifélags Árnes-
ingia. Margt er í þessari grein,
sem ekki snertir uimrætt tilboð
eða félaigið sem að því stendur.
Samt sem áður verður ekki hjá
því komizt að gera nokkra at-
hugasemd við ritsmíð þessa af
félagsins hálfu. Aðrir sem þar
eru teknir til meðferðar á mjög
óviðurkvæmilegan hátt, mmnu
eflaust svara þvi, sem að þeim
lýtur, ef þeim þykir það þess
vert.
Vegna þess að tilboð vort og
greinargerð, sem með því fylgdi
hefir ekki birzt í dagblöðum
bæjarins í heild, teljum vér rétt
að þetta komi fyrir almennings-
sjónir, svo að haegt sé að gera
sér gleggri grein fyrir því, á
hverju greinarhöf. byggir hin
miðuir vinsamlegu ummæli sín,
svo ekki sé sterkaira að orði
kveðið. Hér fer á eftir tilboðið
og bréf það, sem með því fylgdi.
vitað, að illa gekk að selja neta-
laxinn til útflutnings í fyrra,
þó að það hafi ef til vill tekizt
að lokuim. Sannleikurinn er, að
þær ár, sem engin net eru í,
leigjast langbezt, og aðeins slík-
ar ár hafa náð toppleigu.
Þá telur greinarhöfundur mjög
óhyggilegt að miða við verðlag
landbúnaðarafurða. í>að má vel
vera, en í bréfi félagsins, er
tekið fram að þó þetta sé nefnt
í tilboðinu sem eðlilegur grund-
völlur, þá geti vel. komið til
greina önnur aðferð, aðeins að
báðum aðilum sé tryggð sann-
til fiskiræktar ef hann telur að
hún mundi gefa félaginu mik-
inn hagnað á 10 ára tímabili. —
Fyrst eftir 5—7 ár mætti vænta
einhvers árangurs. Hver mundi
því fá ánægjuna og hagnaðinn af
ræktuninni, mundu það ekki
verða veiðieigendur ekki síður
en leigutakinn?
Greinarhöfundur skírskotar til
bréfs SVFR frá 1957, þar sem
athygli er vakin á því hve veiði
svæði Ölfusár sé orðið fiski-
srnautt. Ekki er hægt að sjá að
þama sé um neitt ósamræmi að
ræða, því þegar talað er um
það vitað, að í lítlu vatnd er
hún óaðgengileg þar sem hún
rennur út í Hvítá, e þetta er auð
velt að laga, enda gerðu bændur
það áðutr fyrr, þegar þeir þó
höfðu ekki neana rekur til að
vinna verkið með. Tilraun sem
gerð var sl. sumar, sýnir að auð-
velt er að gera þetta, með litl-
um tilkostnaði með nútima verk
fserum.
Þá minnist greinarhöf. á orð
hins þekkta bónda og veiði-
manns Hinriks í Útverkum. —
Ekki er kunnugt um, hvaða
„minkia“ hann átti við, en það
nafn er nú oft gefið ýmsum þeim
sem útrýma. En það er skemmti-
leg tilviljun að einmitt Hi-nrik
bóndi í Útverkum kom fyrir
3—4 árum tál stjórnar SVFR og
hvatti hana til að reyna að fá
þetba vatnasvæði til stangaveiða,
því það vaari eina ráðið til að
þetta stóra veiðisvæði kæmist
í það horf, sem það ætti skilið.
Greimanhöf. lýstir stangveiði-
mönnum, sem „gráðugum há-
' IIIöIj JTjjJtJ: UHWWjWff11:
Eins og tekið er fram, er hér
um sarrmimgsgrundvöll eða vilja
yfirlýsingu að ræða frá hendi
SVFR. Að vísu eru nokkur
ákveðin atriði, svo sem að öll
net verði tekin upp og að samn-
ingstíminn sé nægilega langur
svo að vit sé í að gera samining-
inn. Flest önnur atriði eru auð-
vitað eftir því sem samkomulag
kann að nást um. Vér gerum ráð
fyrir að eftir að memn hafa les-
ið tilboðið og bréf það, sem því
íylgdi, munu þeir fá þar svar
við nefndri ritsmíð, að svo miklu
leiti, sem hún fjallar um það
málefni. Það er þó óhjákvæmi-
legt að taka nokkur atriði grein-
arinnar til meðferðar og leiðrétt
ingar.
Greinarhöf. talar um áróður
og blekkingax af okkar hálfu,
þessu mótmælum vér, að eigi
nok kira stoð í veruleikanum,
hvað félag vort snertir. Vel má
vera að einhver áróður eigi sér
stað frá þeim veiðieigendum,
sem telja sig hlunnfama vegna
netaveiðamna.
Þá talar greinaihhöf. um að til-
boðið sé 2% millj. krónur. —
Þetta er alrangt, tilboðið er 3
millj. krónur, þó gert sé ráð
fyrir að að kr. 500 þús. af
þessari upphæð verði varið til
byggingar klak- og fiskræktun-
arstöðvar fyrir vatnasvæðið. —
Það er hvergi gert ráð fyrir að
jafnmikið framlag komi 'frá veiði
eigendum. Það er því ekki gert
ráð fyrir að „kiroppa í leiguna",
eins og greinarhöf. kemst að orði.
Þetta atriði er tekið fram vegna
þeas að á sameiginiegum fundi
stjórna beggja félaganna sl. vor,
voru allir sammála um, að átak
þyrfti að gera til að koma þes®u
nausynlega máli í framkvæmd.
Það er einnig gert ráð fyrir
1 bréfinu, að þessi upphæð gæti
orðið önnur, eftir því hvernig
framkvæmdum verði hagað.
Greinarhöfundi þykir þetta
tilboð of lágt, því að það sam-
svari aðeins 250 til 300 kr. fyrir
veiddan lax í vatrkasvæðinu und-
anfarin ár, virðist hann því gera
ráð fyrir að 10 þús. laxar hafi
veiðist árlega. Eigendum berg-
vatnsánna mun þykja þetta nokk
ur tíðendi, þegar þeir bera það
saman við það sem þeir hafa
borið úr býtum. Það er og al-
gjörlega rangt að hátt útflutn-
ingsverð á netalaxi hafi átt
þátt í hinu háa verði á stang-
veiðiám að undanförnu. Það er

Guðmundur Daníelsson bleytir linuna í Ölfusá.
gjöm leiga í samræmi við þær
verðlagsbreytingar, sem kunna
að verða ár frá ári. Þetta er eitt
af þeim atriðum, sem auSvitað
koma til greirva þegar til samn-
inga kemur.
Það mikillæti greinarhöf. að
tala um „smálaxinn í littlu án-
um“ á móti „stórlaxinum í okk-
ar vatnasvæði" er næsta bros-
legt. Oss er ekki kunnugt um
að netalaxinn í Ölfusá sé miklu
stærri en t.d. netalaxinn í Hvítá
í Borgarfirði, svo tekið sé til-
svarandi dæmi. Það væri fróð-
legt ef greinarhöfundur gæti
gefið upplýsingar um meðal-
þyngd netalaxins á þessum sam-
bærilegu veiðisvæðum.
1 tilboðinu er hvergi minnst á
hver eigi að kosta vörzlu veiði-
svæðisins. Þetta er að sjálfsögðu
samningsatriði. En gott er að
þessi alþekkti netaveiðimaður
skuli hafa þetta í buga.
Um væntanlega fiskirækt seg-
ir greinarhöf.: „En umbúðalausit
býðst SVFR til að leggja af mörk
um vissa fjárhæð í vafasama
fiskirækt á móti framlagi frá
bænduim, til þess að meðlimir
SVFR geti notið meiri hagnað-
ar og ánægju af viðskiptunuim".
A öðrum stað í greininni talar
greinarhöf. um „verðugt verk-
efni“ fyrir SVFR að rækta Tungu
fljótssvæðið, og telur það eina
Ijósa punktinn í tilboðinu, er þetta
glöggt dsemi um samræmið í
hugsanagangi greinarhöf. Hann
virðist ekki hafia vit á eða þekkja
vatnasvæði Ölfusár, er að sjálf-
sögðu átt við allt vatnasvæðið
sem sameinast í Ölfusá til sjáv-
ar. Þessi útúrsmúningur er í fullu
samræmi við aðra málssmeðferð
greinarhöf.
Þá talar greioarhöf. uim áætl-
aðan stangaifjölda, þó hann að
sjálfsögðu geri ekki greinarmun
á laxastöngum og silungastöng-
uim. í tilboðinu er talað um 70
laxastengur og 40 silungasteng-
ur. Þarna er auðvitað átt við
það sem félagið telur að koanið
geti til greina, þegar vatnasvæð-
ið hefir verið friðað fyrir net-
um og ræktunar færi að gæta.
Þetta mun heldur ekki vera úr
lausu lofti gripið þegar tekið er
tillit til að öll net væru tekin
upp, og farið eftir þeim regl-
um, sem veiðimálastofnunin
hefir talið réttmætar um stanga-
fjölda á njóti netalögnum.
Þar sem greinarhöfundur tal-
ar um fyrri leigjendur, útrýmingu
sels o.þ.u.l. kemur að sjálfsögðu
félagi voru ekki við. Deildar
skoðanir eru um útrýmingu sels
í ósasvæðum og má vel vera
að það sé vafasöm ráðstöfun, en
oss er heldur ekki kunnugt um
að SVFR hafi átt nokkum þátt
í henni.
Greinarhöf, segir okkur frá
því að laxinn þurfi að ganga að
nokkru leyti á landi til að kom-
ast í bergvatnsárnar. Kunnugir
munu þó telja að þetta eigi ekki
við Sogið, Brúará eða Tungu-
fljót. Um Laxá í Hreppum er
körlumý „ósvífnum og frekum"
15-kir þeim við Hitler, Göbbels
o. s. frv. Þetta munu félagár í
SVFR ekki taka til sín, og álíta
sem ómerkt þvaður og illyrðij
sem ekki eru svaraverð, en lýsa
nokkuð írekar innræti greinar-
höfundar en þeim sem hann vill
gefa þessi nöfn. Það vill svo til
að SVFR hefir haft viðskipti við
veiðieigendur víðsvegar á land-
inu, svo áratugum skiptir, og
getuim vér fullyrt að öll þau
samskipti og kynning hefir ver
ið með ágætum, og mun enginn
þeirra vilja taka undir slík um
mæli um fólagsmenn vora.
Að endingu viljuim vér taka
fram, að vér teljum að blaða
skrif á borð við grein þá, sem
hér hefir lítillega verið tekin
til meðferðar, séu ekki til þess
fallin að auka velvild eða skiln
ing milli aðila. Vér teljum að
vinsamleg samvinna og gagn
kvæimt traiust sé það sem setja
beri hæst og henti bezt báðum
aðidum í samskiptum manna eða
félaiga, hvort sem um er að ræða
veiðimál eða annað.
F.h. stjórnar Sta.nga-
veiðifélags Reykjavíkur,
Óli J. Ólason, form.
Jafnframt því sem stjóm
StangaveiðifélagBins hefur beðið
Mbl. að birta fyrmefnda athuga
sermd hefur hún farið þess á leit
að tilboð félagsins verði birt
heild þetm sem hLut eiga að
máli til glöggvunar. Fer það i
heild hér á eftir:
STANGAVEIÐIFÉLAG Reykja-
víkur gerir eftirfarandi leigutil-
boð til Veiðifélags Árnesinga,
Selfossi, í alla lax- og silungs-
veiði á vatnasvæði Hvítár —«
Ölfusár:
. Stangaveiðifélag Reykjavíkur
táki á leigu til stangaveiði alla
lax- og silungsveiði á félags-
svæði Veiðifélags Árnesinga,
en netaveiði verði ekki leyfð.
Leigugjaldið sé kr. 2.500.000,
— tvær milljónir og fimm-
hundruð þúsund krónur á ári
og auk þess kr. 500.000, —•
fimmhundruð þúsund krónur
á ári, sem ráðstafað sé skv. 8.
grein tilboðsins.
. Leigutími sé 10 ár og hafl
Stangaveiðifélagið forleigu-
rétt að þeim tíma liðnum til
5 ára.
:. Leigugjaldið sé endurskoðað
árlega og fært til hækkunar
eða lækkunar í sama hlutfalli
og breytingar er kunna að
verða á verðlagsgrundvelli
landbúnaðarafurða.
5. Leyfður stangafiöldi i öllt»
veiðisvæðinu verði 70 laxa-
stengur og 40 silungastengur.
6. Laxveiðitími sé heimill á
tímabilinu 20. 6. — 20. 9., og
silungsveiði á tímabilinu 1. 4.
— 20. 9.
7. Tryggt verði innanhéraðs-
mönnum og landeigendum á
umræddu vatnasvæði, að þeir
hafi sama rétt til veiðileyfa og
félagsmenn Stangaveiðifélaga
Reykjavíkur.
8. Veiðifélag Árnesinga og
Stangaveiðifélag Reykjavíkur
komi á fót og reki sameigin-
lega klak- og eldisstöð á vatna
svæðinu, fyrir lax og silung, i
þeim tilgangi að auka fiski-
gengd í ár á félagssvæðinu.
Til stöðvarinnar renni kr.
500.000, — fimmhundruð þús-
und krónur á ári, sbr. 2. grein
tilboðsins.
9. Stangaveiðifélag Reykjavíkur
láti gera og kosti fiskveg í foss
inn Faxa í Tungufljóti, gegn
veiðirétti endurgjaldslaust i
Tungufljóti og þverám þess i
10 ár, með forleigurétti til 3
ára í viðbót og greiði þá veiði-
leigu eftir mati. Eldisstöð fé-
laganna, sbr. 8. grein, annist
og kosti ræktun Tungufljóts
og þveráa þess, að öðru leyti
eftir nánara samkomulagi.
Veiðifélag Ámesinga afli
heimildar til að veita Farinu
í Sandá en Stangaveiðifélag
Reykjavíkur sjái um fram-
kvæmd þess.
Að öðru leyti vísast til með-
fylgjandi bréfs.
Stangaveiðifélag Reykjavíkur.
Reykjavík, 2. 12. 1963.
Stjórn Veiðifélags Árnesinga,
hr. Jörundur Brynjólfsson, forrm,
Kaldaðarnesi, Árnessýslu.
í framhaldi af sameiginlegum
fundi stjórna félags yðar og
Stangaveiðifélags Reykjavíkur
sl. vor, svo og viðræðum sem átt
hafa sér stað milli fulltrúa félag-
anna síðan, leyfum vér oss að
gera meðfylgjandi tilboð i veiði-
réttinn á vatnasvæði félagsins.
Það skal tekið fram, að þó þetta
sé í tilboðsformi, má jafnvel
fremur líta á það sem viljayfir-
lýsingu eða tillögur til samnings-
grundvallar. Vitað er, að þetta er
svo yfirgripsmikið mál, að erfitt
er að koma öllu að, sem til greina
kemur, eða getur komið í vænt-
anlegum samningum. Vér höfum
þó tekið fram allt það helzta, sem
máli skiptir, svo sem leiguupp-
hæð, tímalengd, að öll net verðl
tekin upp, hugsanlegan stanga-
fjölda, lagfæringu á veiðisvæð-
inu, veiðirétt innanhéraðsmanna
og síðast en ekki sízt hugsanlegt
félag um ræktun veiðisvæðisins.
Eins og vitað er, eru bergvatns-
árnar á svæðinu, orðnar mjög
laxlitlar, hverju sem þar er um
að kenna, og því ekki gott að
vita hvernig laxgöngum verður
háttað í þær, þegar hann kemst
óhindraður áfram. Það er til
Framh. á bls. 31